Nga đang vươn lên thành một thị trường đầu tư tầm cỡ trên thế giới
Những từ như "chứng khoán", "cổ phiếu", "sàn giao dịch", IPO v.v. mới chỉ chục năm trước đây còn xa lạ với nhiều người Nga, thì nay đã trở nên quen thuộc với hàng triệu người dân Nga bình thường, thậm chí cả tầng lớp người về hưu.
Chỉ trong vòng một năm rưỡi trở lại đây, theo thống kê của Cơ quan Liên bang về thị trường tài chính FSFR, số người chơi chúng khoán riêng tại sàn giao dịch ngoại tệ liên ngân hàng Moskva đã tăng gấp 4 lần và trong 6 tháng đầu năm 2007 đạt con số khoảng 700 nghìn người, tương đương 1% số dân trong độ tuổi "làm kinh tế" trong nước.
Đồng thời chính phủ Nga và Bộ Tài chính đang triển khai và duy trì chính sách thu hút vốn trong dân, trước hết qua các đợt cổ phần hóa các ngân hàng thương mại. Chính phủ kêu gọi và quy định các ngân hàng này phải thực hiện "IPO đại chúng", tức là niêm yết cổ phiếu lần đầu trên sàn giao dịch trong nước cho đông đảo người dân có thể tham gia. Số người tham gia "IPO đại chúng" của những công ty lớn như "Rosneft", Ngân hàng Ngoại thương hay Ngân hàng Tiết kiệm Nga lên tới hàng trăm nghìn người. Cụ thể con số cổ đông lẻ của Ngân hàng ngoại thương Nga trong năm nay lên tới 236 nghìn nguời. Vào tháng 3 năm nay, ngay trước khi Ngân hàng Tiết kiệm là ngân hàng lớn nhất của Nga chuẩn bị IPO, Quỹ thăm dò ý kiến xã hội FOM đã tổ chức một chiến dịch tìm hiểu dư luận về đề tài này, và kết quả thăm dò đã đưa ra những con số rất ấn tượng. Người dân Nga có thể đầu tư tới 400 tỷ rúp, tương đương khoảng 15 tỷ USD để tham gia thị trường chứng khoán trong nước. Trong số hơn 5 triệu người dược hỏi thì khoảng trên 2% cho biết họ có đủ khả năng và sẵn sàng mua cổ phiếu của Ngân hàng Tiết kiệm với giá 80 nghìn rúp/1 cổ phiếu. Ông Andrey Kazmin chủ tịch ngân hàng này cũng cho biết trong đợt IPO đó họ đã nhận được đăng ký mua cổ phiếu của các nhà đầu tư cá nhân với tổng trị giá 13,5 tỷ rúp (500 triệu USD). Số liệu chính thức cho biết có tới 27% số nhà đầu tư chúng khoán tư nhân là người về hưu.
Theo số liệu của Cục thống kê Nga, năm 2006 thu nhập thực tế của người dân Nga tăng 10%, tiền lương thực tế cũng tămg khoảng 14%, tiền tiết kiệm của dân Nga tăng hơn 8%. và đặc biệt là có 24% số người dược hỏi tin rằng tình hình tài chính của họ năm 2007 khá hơn năm trước. Trên nền tăng trưởng đó số lượng cổ đông cũng tăng chóng mặt - 94% năm 2006 và khoảng 32% trong nửa đầu 2007, đấy là còn chưa kể dưới tác động sụt giảm của thị trường chứng khoán thế giới rất nhiều cổ đông đã "bán tống bán tháo" cổ phiếu của mình.
Tuy nhiên, nếu so với các nước phát triển, thậm chí cả các nước đang phát triển trong lĩnh vực này như Trung Quốc và Ấn Độ thì sự sôi động của thị trường chúng khoán Nga vẫn "chưa thấm vào đâu". Một phần do tâm lý của người dân chưa "hết sợ" sau đợt khủng hoảng kinh tế năm 1998, niềm tin vào các tổ chức tài chính chưa thể phục hồi. Có tới 70% số người chơi chứng khoán tập trung đầu tư vào các tập đoàn công ty lớn của nhà nước, với phương châm "an toàn là số một, sau mới đến thu nhâp". Chỉ có 17% số các nhà đầu tư sẵn sàng "hết mình" theo đúng nghĩa cùng những rủi ro được mất của thị trường chứng khoán, số còn lại chỉ trông mong vào lãi cổ phiếu. Tuy trước mắt tình trạng này có thể động viên nguồn tièn tiết kiệm lưu thông, góp phần giảm lạm phát, nhưng về lâu dài cũng không kích cầu được thị trường chứng khoán, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định, khi chỉ có vài chục các công ty lớn hoạt động tích cực trên sàn với hàng ngàn cổ phiếu. Chính phủ Nga đang tìm cách để đa dạng hóa các hướng đầu tư của thị trường này.
Một trong những biện pháp để điều chỉnh tình hình nói trên là để người dân nga tiếp cận được với cổ phiếu của các thị trường chứng khoán nước ngoài ngay trên "sân nhà". Nga đang hoàn thiện mọi cơ chế pháp lý và quy định phát triển hướng đi này, để các công ty phát hành cổ phiếu nước ngoài, trước hết từ thị trường khối SNG, có thể tham gia tích cực vào thị trường chứng khoán Nga, trực tiếp hoặc dưới dạng cổ phiếu lưu ký .
Mặt khác, các tổ chức tài chính Nga tiếp tục đẩy mạnh hoạt động ở nước ngoài. Trong khi tỷ lệ giao dịch cổ phiếu của các công ty Nga ở trong nước so với ở nước ngoài dưới dạng lưu ký là 70% : 30%, thì với thị trường trái phiếu tình hình lại hoàn toàn ngược lại. Các công ty Nga 6 tháng đầu năm 2007 phát hành lượng trái phiếu hơn 1,1 nghìn tỷ rúp trong nước, trong khi đó lượng phát hành ở nước ngoài lên tới gần 3,2 nghìn tỷ rúp. Nguyên nhân của tình trạng này một phần là do đồng rúp đang giữ và tăng giá tại Nga so với đồng USD và EURO.
Tính chung lượng đầu tư ra nước ngoài của Nga ngày càng tăng. Nếu như vào thời điểm cuối năm 2005 số vốn đầu tư ra nước ngoài của các công ty Nga chưa đầy 7 tỷ USD thì con số này đã lên đến 120 tỷ USD vào cuối năm 2006 và 138 tỷ USD vào cuối quý 1 năm 2007. Trong số các công ty tích cực nhất theo hướng này phải kể đến Tập đoàn dầu khí LUKoi, đã có kế hoạch trong 10 năm tới đầu tư ra nước ngoài 27 tỷ USD, tiếp đó là các tập đoàn khai khoáng như RUSAL trong ngành nhôm, EVRRAZ Group trong ngành thép, hay các công ty viễn thông như MTS, Megaphone, Vympelcom. Song mặt khác ta cũng không thể nói rằng Nga đang bị "chảy máu" vốn đầu tư, vì đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Nga cũng tăng rất nhanh, cùng thời điểm thống kê cuối quý 1 năm 2007 tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Nga là 150 tỷ USD. Theo lời tổng thống Nga Putin, thì đầu tư của Nga đang "vận động trên đường hai chiều" một cách tích cực và hiệu quả.
Tuy nhiên nhà đầu tư Nga cũng thừa nhận một thực tế là tại phương Tây có nhiều tâm trạng e ngại, thậm chí phản ứng quyết liệt đối với làn sóng đầu tư của Nga. Trong đó, một số có tâm lý sợ cảnh hỗn mang những năm 90 thế kỷ trước tại Nga lặp lại trên đất mình, số khác thì sợ Nga dùng tiền mua lại các công ty của họ để làm lụn bại hoặc "tiêu diệt" chúng, số nữa thì sợ Nga đầu tư để đạt mục tiêu chính trị. Chỉ những nhà đầu tư nào đã từng làm ăn tại Nga hay hợp tác với các công ty Nga mới hào hứng sẵn sàng kết nối với nguồn đầu tư này. Tuy nhiên bên cạnh đó nhìn chung tất cả họ cũng đều công nhận rằng trong 15 năm trở lại đây các công ty và giới doanh nghiệp Nga đã lớn mạnh hơn rất nhiều thông qua tiềm năng kinh tế, thông qua việc đúc kết kinh nghiệm của chính các nước phương Tây và đường lối kinh doanh chắc chắn. Một báo Đức đã viết: "Bất kỳ chuyên gia nào về thị trường Nga cũng có thể lập tức kể tên hàng chục công ty Nga có phong cách tổ chức và chất lượng công việc không thua kém gì các chuẩn mực cao của phương Tây, với đội ngũ quản lý chuyên nghiệp, năng động và tài trí, mà kết quả công việc của họ được kiểm nghiệm minh bạch hàng năm bởi những công ty kiểm toán uy tín nhất. Không hiếm trường hợp có nhiều công ty nước ngoài trên bờ vực phá sản lại cường thịnh trở lại dưới bàn tay chèo chống của người Nga. Đó là vì ngoài năng lực về tài chính, các doanh nghiệp Nga có nhiều kinh nghiệm để tồn tại trong thế giới thị trường đầy rủi ro và biến động hiện nay".
Đó cũng chính là một trong những lý do khiến các nhà đầu tư Nga trong 5 năm trở lại đây, bên cạnh việc củng cố và mở rộng quan hệ đầu tư với các đối tác Âu Mỹ, bắt đầu tìm hiểu và tham gia các thị trường đầu tư mới tại châu Á, Mỹ La-tinh và châu Phi. Đối tượng của họ không chỉ là những thị trường lớn như Trung Quốc, Ấn Độ, hay Nhật Bản, mà cả các nước ASEAN và các nước đang phát triển khác. Chuyến thăm tìm hiểu môi trường đầu tư của Việt Nam của hơn 100 đại diện các công ty Nga dưới sự bảo trợ của Hội đồng doanh nghiệp Nga-Việt giữa tháng 11 vừa qua là một minh chứng cụ thể. Trong chuyến thăm đại diện các công ty đã quan tâm tìm hiểu những vấn đề vể thị trường chúng khoán, thị trường bất động sản, các hợp đồng khai khoáng và lĩnh vực xây dựng khách sạn tại Việt Nam.
Ông Slipenchuk, chủ tịch hội đồng cũng đồng thời là tổng giám đốc công ty đầu tư tài chính tên tuổi của Nga là "Metropol" trong chuyến thăm đã đặt nhiều hy vọng vào hướng hợp tác mới này. "Chúng tôi đánh giá hợp tác với các bạn Việt Nam rất thuận lợi vì hai nước chúng ta có truyền thống hữu nghị hợp tác, đồng thời cá hai bên đều nhận thức rõ quan điểm hợp tác cùng có lợi. Chúng tôi quan tâm đến lĩnh vực tài chính, ngân hàng, hợp tác với các công ty chúng khoán và môi giới chứng khoán, xây dựng các khu khách sạn và nghỉ dưỡng cao cấp. Đồng thời lĩnh vực khai thác khoáng sản, không kể dầu khí là lĩnh vực hợp tác truyền thống hai nước, cũng thu hút sự quan tâm của các công ty Nga. Chúng tôi cũng sẵn sàng giúp đỡ các công ty muốn mở nhà hàng Việt nam tại Nga tạo dựng kênh cung cấp rau quả thực phẩm Việt Nam vào Nga một cách ổn định và lâu dài để góp phần phát triển du lịch", ông Slipenchuk cho biết. Bên cạnh đó ông cũng nhấn mạnh Hội đồng doanh nghiệp Nga-Việt còn có nhiệm vụ hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, những đơn vị khác với các tập đoàn lớn thường gặp nhiều khó khăn trong thời gian đầu khi hoạt động tại thị trường đầu tư mới ./.
Các bài viết cùng chuyên mục:
- Những thứ cần chuẩn bị cho những năm tháng...
- Tôi yêu em... (Puskin)
- Lớp học giao tiếp với người Nga
- Vui học tiếng nga vs
- Nước nga - đẹp diệu kỳ
- Несколько советов для школьников, которые...
- Cuộc diễu binh trên quảng trường Đỏ đã không...
- Школа
- Du học LB Nga chuyên nga 0609 nhanh nào...
- GỬi mẤy con gà
Trả lời kèm Trích dẫn
Đánh dấu