XK sắn trộn cát..lách luật khôn vãi!

Muốn bán sắn lát được giá cho tư thương để xuất khẩu, nông dân vùng ven sông Trà Khúc (Quảng Ngãi) phải trộn lẫn với cát xây dựng.

Theo nhiều nông dân ở xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, khoai mì tươi (còn gọi là sắn) sau khi thu hoạch xong được xén thành lát phơi khô ngoài bãi, rồi trộn cát vào cho vào bao tải, bán cho tư thương đưa vào cảng Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, để xuất ra nước ngoài.

Những ngày qua, nông dân thu gom xong sắn khô, những chiếc xe tải tấp nập chở cát đến đổ xuống sân. Dưới trời nắng chang chang, hàng chục phụ nữ dùng xe rùa chuyển cát vào bên trong các bãi phơi sắn lát. Họ vun số sắn lại thành từng ô trông giống con rắn khổng lồ, rồi cho cát vào giữa các khoảng trống cận kề, sau đó trộn đều gcát và sắn rồi xúc vô bao bằng những chiếc xẻng tự tạo tiện ích. Những bao hàng này sẽ được đưa lên xe tải chuyển đi.
http://vnexpress.net/Files/Subject/3...%20cat%201.jpg


Nông dân dùng xe rùa vận chuyển cát vào bãi phơi sắn lát. Ảnh: Trí Tín
Ông Võ Khôi, một nông dân ở xã Tịnh Hà, hì hụi đẩy chiếc xe rùa chở cát vào sân phơi. "Từ trước đến giờ nông dân chúng tôi chỉ bán sắn lát khô 100% chứ không có trộn lẫn cát nhiều như thế này đâu”, ông Khôi phân trần.

Bà Hồ Thị Huệ, một chủ đầu mối thu mua sắn lát cho biết: “Mỗi ngày đại lý của tôi mua ba xe cát (tương đương với khoảng 45 tấn) về trộn 6 tấn sắn lát”.

Dọc theo hai bên dòng sông Trà thuộc địa phận huyện Tư Nghĩa và Sơn Tịnh, có gần 10 địa điểm thu mua sắn lát khô có trộn lẫn cát. Trung bình mỗi ngày một điểm tiêu thụ 3 xe tải chở cát xây dựng (mỗi xe trọng tải 15 tấn). Như vậy, mỗi ngày có khoảng 400 tấn cát xây dựng nằm lẫn với sắn lát để xuất bán ra nước ngoài.

Bà Võ Thị Thu Hà, chủ thu mua sắn ở xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh phân bua: “Chính tư thương yêu cầu tôi phải gia công lạ lùng như thế này, bằng cách trộn sắn với cát để xuất khẩu. Càng lạ đời hơn, sắn lát phơi khô thì họ không chịu mua. Ban đầu thì tôi băn khoăn lắm, thế nhưng sau thấy kiểu này có lời nhiều nên tôi cứ làm".

http://vnexpress.net/Files/Subject/3...n-cat-2-to.jpg


Cát được đổ thành dãy dài giữa 2 luống phơi sắn để tiện việc trộn vào nhau. Ảnh: Trí Tín
Giá thị trường hiện nay, trung bình mỗi kg sắn lát phơi khô xuất bằng đường bộ sang Trung Quốc có giá 3.700 đồng; còn xuất qua cảng Quy Nhơn bằng đường tàu biển khoảng 3.500 đồng. “Một khi sắn lát có trộn lẫn cát nhiều như thế này thì lợi nhuận sẽ cao hơn nhiều so với xuất khẩu sắn lát sạch 100%”, một tư thương cho biết.

Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cho rằng, nguyên nhân vụ "sắn trộn cát" để xuất khẩu bắt nguồn từ Chỉ thị số 29/2008 của Chính phủ, về việc cấm xuất khẩu cát xây dựng từ ngày 30/6/2010. Hiện tại thuế xuất khẩu hàng nông sản là 0%, trong khi xuất khẩu cát phải chịu 17% thuế tài nguyên. Với lệnh cấm xuất khẩu cát của Chính phủ, một số doanh nghiệp “lách luật” đưa cát ra nước ngoài bằng cách trộn vào sắn lát.

Trao đổi với VnExpress.net, ông Nguyễn Minh Thành, Chi cục trưởng Hải quan cửa khẩu cảng Quy Nhơn khẳng định: “Xuất khẩu sắn lát mà trộn các thứ vào để cho nặng ký thì đối tác nước ngoài họ sẽ từ chối ngay". Không tin là có chuyện tư thương đang trộn lẫn cát vào sắn lát khô để xuất khẩu, ông Thành cho biết sẽ kiểm tra chặt chẽ các lô hàng sắn lát xuất khẩu qua cảng Quy Nhơn để ngăn chặn tình trạng này.

http://vnexpress.net/Files/Subject/3...%20cat%203.jpg



Sắn được trộn chung cát và đóng bao, chuẩn bị chuyển lên xe tải vừa đổ cát xuống. Ảnh: Trí Tín
Ông Đỗ Mẹo, Chủ tịch UBND xã Tịnh Hà cũng cho biết: “Thấy nông dân phơi mì lát khắp nơi trên địa bàn xã, thế nhưng chúng tôi chưa hay biết gì về việc có trộn lẫn cát chung với sắn lát phơi khô hay không. Chúng tôi sẽ khẩn trương kiểm tra, chấn chỉnh tình trạng này nếu có”.

Còn Phó chủ tịch UBND xã Tịnh Ấn Tây, huyện Sơn Tịnh, ông Nguyễn Ngọc Thanh thì thừa nhận có chuyện người dân trộn lẫn cát với sắn lát phơi khô. “Nhiều lần chính quyền địa phương họp dân nhắc nhở nhưng chúng tôi không biết phải xử lý thế nào cho hợp lý. Trong khi đó, tư thương họ chấp nhận mua sắn lát phơi khô trộn cát với giá cao cho bà con nông dân nên rất khó kiểm soát”, ông Thanh nói.
(st)