Chuyện kể về văn hoá và con người nước Nga
Lâu nay, độc giả vẫn quen nhìn những đại văn hào Nga trên tháp ngà của sự hoàn mỹ. Tuy nhiên, gần đây nhiều nhà nghiên cứu văn học phát hiện ra các thiên tài cũng có vô số ham muốn tầm thường, trong đó hầu trong số họ đều vướng vào những canh bạc đỏ đen.
Mới 24 tuổi, Đại văn hào Gavril Romanovich Derzhavin (1743-1816) đã là một tay cờ bạc khét tiếng. Lý do là với lối sống phóng khoáng, ông đã bị bạn bè lôi kéo vào những canh bạc đỏ đen. Có lúc thắng lúc thua, nhưng như những con bạc khát nước ông đã nướng sạch tiền dành dụm được.
Khi mẹ ông cho một khoản tiền lớn để mua nhà ở một làng nhỏ gần Matxcơva, ông cũng đem nướng hết số tiền này vào các sòng bạc. Derzhavin đến Matxcơva sống tại nhà một người anh họ, ở đó là một sòng bạc có tiếng, thâu đêm suốt sáng lúc nào cũng chật ních người. Cờ bạc và rượu chè tưởng như không lúc nào ngừng. Lúc đầu Derzhavin cũng thắng chút ít, song càng thắng càng ham nhưng càng chơi càng thua to và cay cú hơn.
Sau khi đã nướng hết số tiền mẹ cho để mua nhà, Derzhavin đành phải vay tiền anh họ để gỡ lại. Ông anh họ cho vay nhưng lại đòi thế chấp những thứ khác, những trang trại của gia đình. Để có tiền trả vào những khoản thế chấp tài sản không phải của mình, Derzhavin vẫn chỉ còn một cách là đánh bạc. Ông không thể đánh chịu mãi đành đi đến sòng bạc khác, nhiều khi thua đến mức chỉ còn mỗi cái quần đùi trên người. Những lúc đó ông đành đóng cửa phòng và làm... thơ, khi có tiền nhuận bút Derzhavin lại đến các sòng bạc.
Mặt trời thơ ca Nga, thi sĩ bất hủ Puskin (1799-1837) cũng là tay ham mê cờ bạc nhưng ít khi gặp may, thường thua nhiều hơn thắng nên cũng trở thành một con bạc khát nước và liều mạng. Có lần Puskin đánh bạc thua hết cả số tiền lớn mang theo, khi đó ông đã đặt vào chiếu bạc số tiền nhuận bút sắp được lĩnh cho chương 5 cuốn tiểu thuyết bằng thơ Evgeni Onegin của mình. Theo hợp đồng với nhà xuất bản, Puskin sẽ được lĩnh 25 rúp cho mỗi dòng, số tiền này theo thời giá lúc đó quả là lớn, nhưng rồi trong canh bạc, Puskin cũng lại để cháy túi cả tập Evgeni Onegin.
Người ta còn đồn đại rằng chuyến đi Arzum của Puskin hoàn toàn là do một sòng bạc tổ chức để lôi kéo và cũng là dùng Pushkin để lôi kéo các nhà quý tộc khác, làm con mồi để thu hút các nhà "trưởng giả học làm sang", say mê cờ bạc. Arzum hồi đó cũng là nơi lắm sòng bạc nổi tiếng như Las Vegas ở Mỹ hiện nay và sự có mặt của Puskin ở đây đã khiến đông đảo giới quý tộc ở các địa phương lân cận kéo tới.
Nhà văn Gogol vốn sùng bái Puskin từ lâu cũng không quản đường xa, đến Arzum chỉ để được tận mắt nhìn thấy "vầng thái dương của thơ ca Nga" mà ông ngưỡng mộ. Khi tìm được ngôi nhà Puskin ở lúc ấy trời đã khuya, nhưng vào nhà ông mới giật mình thấy Puskin đang cùng với các nhà quý tộc ăn uống nhồm nhoàm bên chiếu bạc. Sau này có lần Gogol thú nhận, đây là tiếng sét đầu tiên đánh vào sự thần thánh hóa kiểu học sinh nhà trường đối với thần tượng thi ca, đã từng là sự động viên thôi thúc ông.
Nhà thơ Nikolai Alekseevich Nekrasov (1821-1878) cũng là người hay đánh bạc và đã bị nhiều vố thua đau. Ông là người "điềm tĩnh" trong sòng bạc, bởi trước khi vung tiền, ông phải "tham khảo" rất lâu. Có lần ông vừa nhận được 2.000 rúp tiền nhuận bút, không hề nghĩ ngợi ông đến ngay sòng bạc và "đốt" hết tập thơ tuyển của mình vào đó.
Đại văn hào Fyodor Dostoevsky (1821-1881) cũng khốn khổ vì cờ bạc. Khi đến châu Âu lần đầu tiên, ông cũng bị lôi cuốn ngay vào các sòng bạc ở Hamburg. Lúc đầu ông thắng một cách dễ dàng 10.000 franc nên sau đó không dứt ra được, đến khi "cháy túi" không có tiền mua vé để về, ông đã rất nhiều lần viết thư cho vợ van nài gửi tiền...
