Nhìn ra thế giới --- Giải đáp bí ẩn

[thienthanaoden]

Nguồn : http://vnexpress.net
------------------------------------------
Tìm ra bí ẩn những đụn cát cao nhất thế giới

Nước đã gắn kết các hạt và xây nên hình dáng của những đụn cát cao nhất thế giới trên sa mạc Badain Jaran ở miền tây Nội Mông, Trung Quốc, khiến chúng vươn lên trời đến 500 mét.Trong phát hiện mới đây công bố trên Nature, các nhà khoa học đã tìm thấy một hồ nước ngầm khổng lồ bên dưới sa mạc gió này, và chưa hề bị khai thác. Nước trong hồ được bổ sung liên tục nhờ băng tan chảy trên những vùng núi cách đó rất xa.Sa mạc Badain Jaran là một cảnh quan độc nhất vô nhị trên thế giới với những đụn cát cao chọc trời và những cái hồ nông. Chen và cộng sự đã đào vào một trong những đụn cát như vậy và ngạc nhiên khám phá ra nước ở cách bề mặt chỉ có 20 centimét, bất chấp vị trí đó nằm cao hơn nhiều so với các mặt hồ. "Nước rõ ràng là yếu tố quyết định đến sự ổn định của các đụn cát", một thành viên trong đoàn nhận xét. Ở các sa mạc gió khác, các đụn cát có xu hướng di chuyển theo hướng gió thổi.Các nghiên cứu về thành phần hóa học của nước đã cho thấy nó bắt nguồn từ băng tan trên núi Qilian, cách sa mạc 500 km về phía tây nam.
http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/11/3B9D8E74/ho.jpg

( Thông tin bên VnExPress )

[thienthanaoden]

Sóng lừng - những điều chưa biết
Có hai loại sóng cực kỳ đáng sợ đối với những người đi biển: sóng thần và sóng lừng. Sóng thần là hệ quả của hoạt động kiến tạo vỏ trái đất và đã được nghiên cứu khá kỹ, nhưng sóng lừng cho đến nay vẫn là hiện tượng gây nhiều tranh cãi. Từ giữa mặt biển phẳng lặng, bất ngờ dựng lên một bức tường nước khổng lồ, đổ sụp xuống và tan biến... Đó là chân dung sơ bộ nhất về một cơn sóng lừng.Theo số liệu thống kê mới đây của Cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA), trong hai thập niên gần đây nhất, có khoảng 200 chiếc tàu biển bị sóng lừng làm đắm, trong đó có 22 con tàu khổng lồ được mệnh danh là "không thể đánh chìm". Tổng cộng hơn 600 người thiệt mạng. Còn theo tính toán của Trung tâm nghiên cứu tai nạn hàng hải Đức thì trên khắp các đại dương, mỗi tuần có ít nhất hai con tàu bị sóng lừng làm hư hại hoặc gây thiệt hại về người.

Từ đâu có sóng lừng?

Gió tạo nên sóng và chiều cao của sóng phụ thuộc và sức gió, thời gian thổi của gió và diện tích mặt nước mà gió thổi qua. Giả sử một cơn bão có gió cấp 12 (khá hiếm) lướt qua từ eo biển Trung Mỹ, băng qua bề mặt Thái Bình Dương, đến vùng biển Đông của Việt Nam, vượt quãng đường xấp xỉ 18.000 km, thì sau một giờ di chuyển, nó tạo được những con sóng có độ cao trung bình 4,2 mét. Theo các tính toán, sau một ngày đêm, sóng do cơn bão này tạo ra sẽ cao trung bình 14,1 mét, sau một tuần, sóng đạt 20,7 mét, nhưng rồi dừng ở đó, không thể cao hơn được nữa, do nhiều yếu tố cản trở, trong đó quan trọng nhất là trọng lực.

Vậy từ đâu sinh ra những con sóng lừng cao hơn 25 mét? Lại càng khó hiểu khi sóng lừng cao trên 30 m thường xuất hiện vào những lúc biển tốt, hoàn toàn không có gió lớn. Ngày 27/2/2003, tàu Perm của hải quân Nga đo được chiều cao của một con sóng lừng thuộc vào hàng kỷ lục: 34 mét - bằng chiều cao của tòa nhà 12 tầng! Các nhà khoa học còn cho rằng có thể có những con sóng lừng cao trên 50 mét dù cho đến nay chưa ai bắt gặp. Về lý thuyết, sóng lừng có thể xuất hiện trong lúc biển động và nếu một con sóng lừng trên 30 mét "đội" trên đầu mình một con sóng 20 mét do gió tạo ra thì chiều cao tổng cộng rõ ràng trên 50 mét.Xác suất xảy ra điều này là rất thấp, song không phải là bằng không. Năm 1995, trên vùng biển Bắc của Nga, trong một cơn biển động, sóng đã quét sạch mọi thứ trên một giàn khoan dầu của hãng Statoil mà lúc bình thường là cao 41 mét so với mặt biển. Người ta nghi đây là loại sóng mẹ - con như đã nói ở trên.Các nhà khoa học thực hiện dự án này không thể nào lý giải nổi hiện tượng sóng lừng xuất hiện đơn lẻ nhưng cũng có thể xuất hiện thành cặp, thậm chí thành bộ ba, bộ bốn, bộ năm song song nhau. Lại nữa, sóng lừng có thể bất ngờ nhô lên, đứng nghễu nghện vài phút rồi đổ sụp xuống, tan biến không để lại dấu vết, nhưng cũng có thể lừng lững tiến bước vượt hàng nghìn kilomét như bức tường nước di động, thậm chí cả trong trường hợp xuất hiện thành bộ ba, bộ bốn. Tất nhiên cần có một lực tác động tức thời dâng nước lên cao thành sóng lừng, nhưng lực nào giữ cho sóng chắc chân trên đường "hành quân" nghìn dặm?
Sóng lừng quả là một thứ "hạt dẻ" khó nhằn đối với các nhà nghiên cứu vì chúng không phụ thuộc bất cứ quy luật tự nhiên hay nguyên tắc vật lý nào cả. Trên quan điểm toán học, một số người cho rằng sóng lừng là tích hợp của nhiều con sóng nhỏ, song xem ra thuyết này không vững, vì khi có sóng lừng xuất hiện ngay trong điều kiện trời yên biển lặng. Trên quan điểm hải dương học, số khác lại cho rằng ở những nơi mà gió đang thổi ngược chiều cản trở dòng hải lưu bỗng yếu đi, dòng chảy đột ngột tăng tốc, phần nước chảy nhanh ở đằng sau va chạm với khối nước chảy chậm ở phía trước gây ra hiện tượng sóng lừng. Thuyết này tuy có vẻ có lý, song lại không thể áp dụng để lý giải sóng lừng vùng biển Bắc, nơi không hề có dòng hải lưu nào cả. Một số khác nữa vận dụng kiến thức vật lý địa cầu, cho rằng ở một số nơi trên trái đất, đặc biệt trên các đại dương, có những điểm mà trọng lực có những biến thiên nhất định; nếu ở đó lực hút của Trái đất cao hơn mức bình thường thì sẽ tạo ra vùng lõm trên mặt biển, trường hợp ngược lại - tạo vùng lồi (trên thực tế, các nhà du hành vũ trụ quả có quan sát được những vùng lồi hoặc lõm như thế trên bề mặt các đại dương). Dưới tác động của lực quay trái đất, kết hợp nhiều yếu tố khác, ven rìa các vùng lồi - lõm này rất có thể xuất hiện sóng lừng. Nhưng điều lạ là sóng lừng vẫn thường xuất hiện ngay cả ở những nơi mà lực hút trái đất tỏ ra bình thường và trên mặt biển chẳng có vùng lồi hay lõm nào cả. Mọi chuyện lại rơi vào bế tắc!
http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/10/3B9D7B20/tau.jpg

[aiimpa]

:)
http://www.dantri.com.vn/chuyenla/2006/1/97122.vip

[thienthanaoden]

Ủa , kí nì là kí rì vậy ạ ? Sao em ko vào được nhỉ ?

[thienthanaoden]

Về con người

- Trong suốt cuộc đời, mỗi người trung bình có khoảng 1.460 giấc mơ. Quá nhiều nếu không phải mọi giấc mơ đều trở thành hiện thực.
- Xương đùi của người cứng và bền vững hơn loại bê tông tốt nhất hiện nay. Điều này cũng đáng để tự hào đấy chứ!
- Trong cả cuộc đời, một người ăn hết khoảng 27.000 kg thực phẩm, tương đương với 6 con voi. Bây giờ bạn đã hiểu tại sao lại có nhiều sinh vật bị tuyệt chủng rồi chứ.
- Ở người, móng tay mọc dài nhanh gấp 4 lần móng chân.
- Mỗi năm, mỗi người nháy mắt khoảng 10 triệu lần.
- Ngoài vân tay, người ta còn có thể nhận diện người qua... vân lưỡi. Dấu ấn này của mỗi người cũng khác nhau.
- Mỗi người cười trung bình 13 lần một ngày. Tất nhiên số lần sẽ thay đổi tùy theo tuổi tác, giới tính, tâm trạng, sức khỏe và cả nghề nghiệp nữa.
- 85% não người là nước. Nước đúng là "một phần tất yếu của sự sống".

Về động vật

- Một kg ruồi chứa nhiều protein hơn một kg thịt bò. Còn chờ gì nữa mà không nghiên cứu thử dự án nuôi ruồi làm thực phẩm? Bạn sẽ kiếm lời vô khối đấy!
- Mắt của đà điểu châu Phi lớn hơn não của nó, nhưng loài động vật có mắt lớn nhất thế giới lại không phải là đà điểu châu Phi mà là loài mực khổng lồ.
- Chuyến bay "dài nhất" của một con gà diễn ra trong 3 giây.
- Vị trí của hai mắt con lừa khiến nó không thể nhìn được cả 4 chân cùng lúc.
- Trong khi đó, lợn lại có một nỗi khổ khác: nó không thể ngước lên nhìn bầu trời được.
- Trong một đêm, chuột chũi có thể đào được một đoạn hầm dài 91 mét. Sẽ thật thú vị nếu một lúc nào đó người ta tìm cách huy động được một đội thợ chuột chũi để thi công các đường hầm.
- Cú là loài chim duy nhất có thể nhìn thấy màu xanh da trời.
- Cơ thể sứa có đến 95% là nước.
- Sao biển là loài động vật duy nhất có thể lộn trái dạ dày của nó ra ngoài.
- Hươu cao cổ có thể liếm tới tận tai với cái lưỡi dài hơn 50 cm của nó.
- Khi bay ra khỏi hang, dơi bao giờ cũng rẽ trái. Cũng may là trong tự nhiên không có luật giao thông và cũng không có biển cấm rẽ trái. Nếu không thì sao nhỉ?
- Bọ ngựa là loài côn trùng duy nhất có thể quay đầu
- Mỗi năm, chó và mèo trên toàn thế giới chén hết khoảng 11 tỷ đôla tiền thực phẩm. Làm giàu bằng cách bán thức ăn cho chó mèo cũng là một ý kiến khả thi đấy chứ.
- Cá vàng là loài động vật duy nhất có thể nhìn thấy cả ánh sáng hồng ngoại và tử ngoại. Nhưng chúng cần khả năng đó để làm gì nhỉ?
- Cá đuối điện sẽ bị chập mạch nếu bạn thả nó vào nước muối đặc. Đừng đùa thế nhé.
- Sữa tuần lộc chứa nhiều protein gấp 3 lần sữa bò.
- Cần hơn 4 giờ để luộc chín một quả trứng đà điểu. Kỷ lục về món "mầm đá" chắc còn thua xa.

Về danh nhân và các phát minh

- Nhà viết kịch nổi tiếng William Shakespeare, tác giả của Hamlet, Romeo và Juliette đã phát minh ra hơn 1.700 từ tiếng Anh. Giá như may mắn sống trước Shakespeare thì có lẽ chúng ta đã có thể học giỏi tiếng Anh hơn nhiều vì chí ít cũng đỡ phải học 1.700 từ đó.
- Ghế điện không phải là phát minh của đao phủ như nhiều người lầm tưởng. Nó là sản phẩm của một nha sĩ. Không biết sự tiết lộ này sẽ khiến bao nhiêu người từ bỏ ý định đi chữa răng.
- Thomas Edison, người được cả thế giới biết đến vì phát minh ra bóng đèn điện là một người mắc chứng bệnh... sợ bóng tối.
- Leonardo da Vinci là người phát minh ra kéo. Ông cũng là người có khả năng vừa vẽ bằng một tay vừa viết bằng tay kia cùng lúc.

( Thông tin bên VnExPress )

[thienthanaoden]

Quan sát những giọt mưa lớn nhất trong lịch sử

Các chuyên gia khí tượng thông báo đã phát hiện thấy những hạt nước dị thường có kích cỡ đến 1 cm trong lớp mây mù trên bầu trời Brazil và quần đảo Marshall - một nhóm đảo san hô vòng và rạn san hô ở trung tâm Thái Bình Dương. "Chúng là những giọt mưa lớn nhất mà tôi từng thấy trong 30 năm bay trên bầu trời", giáo sư Peter Hobbs, đồng tác giả của báo cáo cho biết. Nhóm của ông đã ghi lại những hạt mưa có kích cỡ từ 8,8 mm đến 1 cm. Họ phỏng đoán một số hạt trong đó thậm chí đã rơi xuống tới mặt đất.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/07/3B9D497B/mua.jpg http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/07/3B9D497B/mua2.jpg
Trung bình, giọt nước mưa có đường kính từ 1 đến 2 mm. Những hạt lớn nhất được ghi nhận trước đây là ở Hawaii, với bề rộng 8 mm, do các nhà khoa học công bố năm 1986.Nước mưa rơi tự do thường được mô tả có hình dạng giọt lệ. Kỳ thực, những hạt nước có đường kính lớn hơn 2 mm thường dẹt đáy và dần dần chuyển sang hình cầu rồi hình sứa.Hobbs và cộng sự ở Đại học Washington, Mỹ, nhận định các đám cháy lớn bốc lên từ rừng Amazon ở Brazil dường như đã tham gia vào sự tạo thành những hạt nước khổng lồ này: hơi nước ngưng tụ liên tiếp trên trên những phân tử khói bụi lớn để tạo ra giọt nước vĩ đại. Tuy nhiên, lý do này không thể giải thích cho hiện tượng hạt mưa quá khổ trên quần đảo Marshall, nơi rừng không cháy. Theo các nhà nghiên cứu, các giọt nước ở đây to lên nhanh chóng là nhờ sự va chạm không ngừng giữa chúng với nhau trong một vùng mây hẹp, với hàm lượng hơi nước cao bất thường. Điều này trái với quan điểm trước đây, cho rằng các giọt nước sẽ vỡ tan trước khi đạt tới kích cỡ đồ sộ đó. "Điều đáng nói là trong hai môi trường hoàn toàn khác biệt, cùng ở vành đai nhiệt đới nhưng một đằng cực kỳ ô nhiễm, và đằng kia lại quá trong sạch, chúng tôi đã đo được những hạt nước mưa mà những vụ va chạm liên tiếp đã không làm chúng tan vỡ", Hobbs viết.

[thienthanaoden]

Những loài vật phá vỡ mọi kỷ lục

Chúng ta cho rằng loài vật không có tư duy, ấy vậy mà những khả năng kỳ diệu do tự nhiên và đấu tranh sinh tồn ban tặng cho chúng lại khiến ta phải vắt óc suy nghĩ để tìm hiểu.

Về sinh sản của động vật

Thời gian giao phối ngắn nhất thuộc về loài linh dương nhỏ và voi: một lần "chăn gối" của hai loài này chỉ vỏn vẹn có 10 và 20 giây. Thời gian mỗi lần dành cho "chuyện ấy" của khỉ maki ở Madagascar là 2 giờ. Tuy nhiên, kỷ lục lại thuộc về loài chuột nhắt: 12 giờ.Chính vì lý do này, sau khi giao phối với con cái, một chú chuột đực chỉ sống thêm được 5-10 ngày. Kỷ lục về số lần giao phối thuộc về loài sư tử: nó có thể làm "chuyện ấy" 86 lần mỗi ngày. Còn bọ ngựa cái lại khiến người ta phải tròn mắt vì nàng xơi tái bạn tình sau khi thỏa mãn. Có lẽ đấy là kinh nghiệm xương máu để anh bạn nhện hàng xóm rút kinh nghiệm. Để tránh bị nhện cái ăn thịt, nhện đực tìm cho một lối thoát: dâng cho người tình một con mồi. Và trong khi người tình còn bận đánh chén thì chàng ta hành động. Đến khi nhện cái nhận ra thì... sự đã rồi. Chó sói nổi tiếng là hung tợn nhưng lại là loài vật dịu dàng nhất trong chuyện "phòng the". Còn loài vật chung thủy nhất là sóc: một chú sóc đực xám có thể chung sống 18 năm liền với một người tình duy nhất.

Kỷ lục về khứu giác

Nếu ai nói với bạn rằng chó là loài vật thính mũi nhất thì đừng tin. Chó chỉ đứng hàng 3 về khả năng nhận ra mùi từ xa mà thôi. Phá kỷ lục trong lĩnh vực này là bướm đêm. Một con ngài đực có thể ngửi thấy mùi cách nó 11 km. Sau đó phải kể đến rái cá biển, có thể nhận ra mùi khói ở cách nó 8 km. Còn cá mập có thể phát hiện được mùi của một giọt máu nhỏ hòa tan trong 115 lít nước. Chó chỉ đứng hàng 3 về phát hiện mùi ở độ xa, nhưng lại dẫn đầu danh sách về con vật phân biệt được nhiều mùi: 100.000 mùi khác nhau (một chuyên gia ngửi mùi cũng chỉ phân biệt được 3.000 mùi

Kỷ lục về xây tổ

Loài vật xây tổ to nhất là đại bàng: các nhà khoa học đã phát hiện ra ở Ecosse một chiếc tổ sâu 4,5 m do chính chim đại bàng làm bằng mỏ và móng chân. Kỳ công nhất là chiếc tổ của chim én: để xây xong một chiếc tổ, chim én phải bay đi bay lại 1.000 lần, dùng mỏ lấy bùn trộn với rãi làm nguyên vật liệu. Còn hải ly gặm đứt một khúc gỗ sồi đường kính 20 cm trong chưa đầy một đêm để xây tổ.

Kỷ lục về thính giác

Tiếng kêu khỏe nhất thuộc về loài cá voi xanh. Người ta tính được rằng giọng nói của nó có thể đạt tới cường độ âm thanh của một tên lửa đưa tàu con thoi vào vũ trụ. Mặt khác, vì có một cái tai rất thính, cá voi xanh có thể giao tiếp với đồng loại ở bên kia đại dương. Tiếng kêu của một chú khỉ có thể được nghe thấy trong chu vi 15 km. Còn chim diệc sao nằm trong sách Guiness với tiếng "hót" giống một con bò đang rống và phát đi xa 4 km. Nếu muốn yên tĩnh, tốt nhất là nên ở gần địa phận của thỏ: để báo hiệu nguy hiểm, loài vật này chỉ dùng chân sau đập đập vài cái xuống đất. Về phần mình, cá heo vẫn không ngừng là đối tượng của nhiều nghiên cứu vì ngôn ngữ của chúng rất đa dạng và kỳ bí. Đặc biệt, thính giác của chúng phát triển hơn chúng ta gấp 10 lần: chúng có thể nghe được siêu âm trong khi con người thì không thể.

Kỷ lục về thị giác

Các loài chim săn mồi có cái nhìn sắc nhất: chim cắt di cư có thể nhận ra một con bồ câu ở khoảng cách 8 km; đại bàng có thể phát hiện ra một con thỏ rừng từ trên độ cao 3.000 m. Động vật có mắt to nhất là mực thẻ khổng lồ: thủy tinh thể của nó có đường kính 38 cm... bằng đường kính một quả bóng rổ. Ở động vật có vú, ngựa giật kỷ lục có mắt to nhất (đường kính 5,5 cm) và quả không sai khi người ta nói rằng ngựa nhìn thấy chúng ta to gấp 7 lần kích cỡ thực của chúng ta. Loài vật được biết đến với đôi mắt đẹp nhất là giống sò St. Jacques. Dọc trên tấm áo khoác của mình, giống sò này có hai dãy mắt gồm rất nhiều cặp mắt nhỏ xanh màu nước biển; số lượng mắt của chúng ngày càng tăng theo tuổi tác.

Động vật chạy nhanh nhất

Huy chương vàng xứng đáng được trao cho loài báo với vận tốc 101 km/h. Huy chương bạc thuộc về linh dương với 98,16 km/h. Còn hoẵng chỉ giành được huy chương đồng với vận tốc 98 km/h.

Kỷ lục ngủ

Hoẵng chỉ ngủ 4 tiếng một ngày đã được coi là kỷ lục, vậy mà giờ đây các nhà khoa học còn phát hiện ra rằng cá heo Dall không bao giờ biết ngủ. Ngược lại, có một số loài vật sinh ra chỉ... để ngủ. Đầu tiên phải kể đến loài mèo với 14 tiếng mỗi ngày. Còn loài gấu nâu ở dãy Pyrenees (Pháp) ngủ suốt mùa đông dài lạnh giá. Không chịu thua, loài macmốt ngủ liền 6 tháng. Tuy nhiên, kỷ lục về ngủ lại thuộc về một con lười và thú túi đuôi quấn châu Phi vì chúng dành 80% thời gian sống để ngủ, tức là 19 giờ mỗi ngày.

Kỷ lục về cân nặng và kích cỡ

Nước là môi trường sống của các động vật to lớn nhất. Dài nhất là loài sứa khổng lồ: 75 m (bằng 6 chiếc xe buýt nối đuôi nhau). Sau đó phải kể đến cá voi xanh: 35 m. Đứng thứ 3 là loài cá nhám voi khổng lồ dài 18 m từ đầu tới đuôi. Gần gũi với chúng ta hơn phải kể đến cá sấu, trăn, cá đuối cũng nằm trong "top ten" về chiều dài với 8 m. So với những loài kể trên, hươu cao cổ và voi, mặc dù cộng thêm cả chiếc cổ và cái vòi dài ngoằng, cũng chỉ thuộc hàng tép riu: một con hươu với cái cổ dài nhất cũng chỉ được 6 m, còn voi đành chịu thua với 4 m cả vòi. Nếu xét về trọng lượng, vô địch thuộc về cá voi xanh. Con nặng nhất có thể lên tới 190.000 kg, tương đương với trọng lượng của 30 con voi cộng lại. Đứng thứ hai là cá nhám voi (40.000 kg). Những chú voi khổng lồ chỉ xếp hàng thứ 3 vì nặng có 6.000 kg. Ngoài ra, tê giác và hà mã cũng có cân nặng đáng kể, 3.000 kg mỗi con.

Kỷ lục về tuổi thọ

Dường như tạo hóa đã lấy phần sống của loài côn trùng phù du để cộng thêm cho loài rùa. Chẳng thế mà trong khi loài côn trùng này chỉ sống được vỏn vẹn một ngày thì lão rùa già lại sống được những 150 tuổi. Còn kỷ lục sống lâu nhất của loài chim thuộc về hải âu: nó chỉ chịu chùng cánh khi đã sống 80 năm.

Động vật nhiều cơ nhất

Ai cũng nghĩ rằng loài ngựa suốt cuộc đời chỉ biết chạy phải phá kỷ lục về số lượng cơ bắp. Trên thực tế, một con ngựa bình thường có 1.200 dây cơ. Tuy nhiên, kỷ lục thuộc về loài sâu với 2.000 cơ tập trung trong các đốt vòng. Điều này giải thích vì sao chúng có thể vặn vẹo hay quay người dễ dàng đến thế.

Động vật nhiều răng nhất

"Cười hở mười cái răng", điều này chỉ đúng với con người. Một con cá sấu chỉ cần "hé miệng cười duyên" cũng để lộ ra 120 chiếc răng. Trong suốt cuộc đời, một con cá sấu có hơn 3.000 chiếc răng, tức là răng của nó rụng đi mọc lại 25 lần. Tuy nhiên, kỷ lục nhiều răng lại thuộc về cá mập khi nó có bộ trang sức gồm 3.000 chiếc răng trắng xóa mà bất kỳ hãng sản xuất kem đánh răng nào cũng phải thèm muốn. Ngay khi một chiếc bị rụng, một chiếc khác chờ sẵn nơi đúng vị trí đó và sẽ mọc ngay. Cứ như vậy, trong suốt cuộc đời, cá mập có 20.000 chiếc răng. Kỷ lục về chiếc răng to và nặng nhất thuộc về loài voi. Trọng lượng của bộ răng sữa của voi cũng nặng tới 4 kg. Còn mỗi chiếc răng hàm dưới của hà mã cũng nặng tới 4 kg. Không nhiều, không to, không nặng như răng cá mập, voi hay hà mã, nhưng răng của loài hải sư lại khiến người ta phải nhớ đến vì nó dài tới 80 cm, bằng chiều cao của một em bé 5 tuổi.

Động vật phàm ăn nhất

Dẫn đầu danh sách các con vật phàm ăn là voi. Mỗi ngày một chú voi trưởng thành ngốn hết 200 kg cỏ khô, uống hết 200 lít nước. Tiếp theo, phải kể đến kền kền và sư tử, mỗi bữa chúng có thể ăn liền một mạch hết 40 kg thức ăn. Khỉ lại nổi tiếng vì ăn nhanh, chúng có thể xơi một mạch 50 quả chuối. Về phần mình, mỗi ngày chim cổ đỏ ngốn hết 4,3 m sâu (bằng chiều dài một chiếc ô tô). Cá sấu cũng không kém phần đặc biệt trong chuyện ăn uống: không kể đến những con mồi sống, cá sấu có thể ăn cả đá. Xét về khả năng nhịn ăn, họ nhà rắn phải được gọi là vua: mỗi năm chỉ cần 8-10 bữa ăn cũng đủ cho chúng rồi; một con trăn có thể nhịn đói suốt 12 tháng liền, nhưng ngay khi gặp một chú linh dương chân đen, nó có thể xơi tái cả 60 kg này.

Kỷ lục về thời gian mang thai

Con vật chửa đẻ ngắn nhất là thú có túi ở châu Mỹ: 12 ngày. Tiếp theo là chuột: 3 tuần. Đây cũng là lý do vì sao trên thế giới này có lắm chuột đến thế. Chiếm vị trí thứ 3 là thỏ: một tháng và có thể đẻ 5-12 con mỗi lần. Con vật chửa đẻ lâu nhất là tê giác: 1 năm 6 tháng 20 ngày và voi châu Á: 2 năm 1 tháng. Nhưng kỷ lục lại thuộc về loài kỳ nhông đen sống ở vùng núi Alpes (Pháp): 3 năm 2 tháng và 20 ngày

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/03/3B9D119E/mice.jpg http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/03/3B9D1187/cats.jpg

[aiimpa]

:)
http://www.dantri.com.vn/chuyenla/2006/1/97122.vip

thank bác admin... heheh

[thienthanaoden]

Vì sao chúng ta có thể sống sót?

Một ngày, bạn có thể đột ngột biến mất khỏi cõi đời này mà chưa kịp hiểu gì cả. Nguyên nhân là bạn đã gặp phải “phản vật chất” của mình. Sau 37 năm nghiên cứu, các nhà khoa học vừa tìm ra ra một bằng chứng cực kỳ quan trọng giải thích khả năng sống sót của bạn: vật chất có tính ổn định cao hơn phản vật chất.

Đây là kết quả nghiên cứu của hơn 600 nhà khoa học thuộc 75 học viện khác nhau trên thế giới (Canada, Trung Quốc, Pháp, Đức, Anh, Italia, Na Uy, Nga và Mỹ). Với sự giúp đỡ của một máy dò hạt (detector) tên là Babar, nặng 1.200 tấn ở Stanford, California, họ đã chứng minh được rằng: hạt B meson (gồm một cặp quark và antiquark) có tính ổn định cao hơn phản hạt của nó.

Vật chất và phản vật chất

Trước vụ nổ Big Bang, vũ trụ của chúng ta chỉ là một điểm vô cùng nhỏ với một nguồn năng lượng vô cùng lớn. Chưa có không gian, thời gian, vật chất. Sau vụ nổ, năng lượng bung ra, hình thành các hạt (tạo nên vật chất) và các phản hạt (tạo nên phản vật chất).

Theo lý thuyết thì:

- Lượng vật chất và phản vật chất bằng nhau.
- Vật chất và phản vật chất (dưới dạng các hạt) biến động không ngừng. Chúng có thể xuất hiện hoặc biến mất liên tục. Xác suất để một hạt hay phản hạt tồn tại trong một thời gian nhất định gọi là tính ổn định.
- Nếu một hạt vật chất gặp phản hạt của nó, mà cả hai cùng có tính ổn định ngang nhau, chúng sẽ biến mất.
Vì 3 lý do trên nên vật chất phải có tính ổn định cao hơn phản vật chất một chút, nếu không toàn bộ vũ trụ sẽ biến mất. Năm 1964, lần đầu tiên nhà vật lý thiên tài người Nga Andrei Sakhrov chứng minh được sự tồn tại của một hạt mà phản hạt của nó kém bền vững hơn: đó là hạt K meson. Sau đó ông đã đưa vào ngành vật lý một khái niệm mới để miêu tả hiện tượng này: hiện tượng vi phạm CP (charge-parity violation: vi phạm trạng thái cân bằng giữa vật chất và phản vật chất).

37 năm liền, các nhà khoa học đã tìm mọi cách để chứng minh rằng hiện tượng vi phạm CP cũng xuất hiện ở các hạt khác nữa, mà trước tiên là ở hạt B meson, song đều không thu được kết quả.

Các vấn đề còn lại

Với việc tìm ra bằng chứng “vi phạm CP” ở hạt B meson, các nhà vật lý đã tìm ra hai loại hạt có độ ổn định lớn hơn phản hạt, góp phần chứng minh rõ hơn quá trình hình thành vật chất sau vụ nổ Big Bang. Tuy nhiên, lượng vật chất tồn tại trong vũ trụ hiện nay vẫn lớn hơn lượng phản vật chất rất nhiều. Có thể, “trong vũ trụ còn tồn tại một thứ gì đấy mà chúng ta chưa biết”, Steward Smith, phát ngôn viên của nhóm khoa học, nói.

"Hoặc là trong vũ trụ còn tồn tại một số loại hạt khác, có thể quá nặng nên các máy gia tốc (dùng để sản xuất các hạt) không tạo ra được, hoặc trong vũ trụ đang ngự trị những hiện tượng vật lý mà chúng ta còn chưa chưa biết đến", Smith nói.

[thienthanaoden]

Thuyết ưu sinh và mảng tối của di truyền học

Nhiều nhà khoa học đang đẩy mạnh nghiên cứu nhân bản để có được các bản sao người theo ý muốn: gái hay trai, thiên tài hay có sở trường đặc biệt... Nhưng hẳn họ chưa quên trại giống "người thượng đẳng" của phát xít Đức, nơi phần lớn trong số 50.000 em nhỏ được sinh ra từ các ông bố bà mẹ hoàn mỹ lại có IQ dưới mức trung bình.

Hitler từng tuyên bố nhiều lần: “Chúng ta phải tạo ra một giai cấp ưu việt nhất, có khả năng thống trị trong nhiều thế kỷ. Đội quân của chúng ta phải được lựa chọn trên nguyên tắc của học thuyết ưu sinh, để họ và con cái trở thành giai cấp quý tộc của hiện tại và tương lai, không chỉ ở nước Đức mà trên toàn thế giới".

Theo lệnh của Hitler, nước Đức đã thành lập các trại giống cho những người thuộc dòng dõi “lenbenborn”, tạm gọi là “nguồn gốc cuộc sống”. Đó là những chàng trai được tuyển chọn trong quân đội theo tiêu chuẩn cực kỳ nghiêm ngặt, những cô gái hoàn mỹ về ngoại hình và thể lực, về tinh thần và tư tưởng (theo tiêu chuẩn của chủ nghĩa phát xít Đức). Họ được nuôi dưỡng cẩn thận để giao phối với nhau và sinh con, nhằm thực hiện và chứng minh học thuyết “ưu sinh”. Tuy nhiên, kết quả thu được khá thất vọng.

Có khoảng 50.000 trẻ em ra đời từ các trại giống người “thượng đẳng” này. Sau khi chủ nghĩa phát xít thất bại và tan rã, người ta biết rằng phần lớn các em nhỏ đó có chỉ số thông minh dưới trung bình. Số trẻ đần độn nhưng tính tình hung hãn cao hơn mức bình thường đến vài lần. Điều này đánh dấu chấm hết cho những tranh cãi còn dai dẳng, xoá nhoà khả năng thực hiện thuyết ưu sinh đối với con người.

Nhưng chúng ta không thể phủ nhận tính chất di truyền qua thực tế của những vĩ nhân mà con cháu của họ cũng danh tiếng không kém. Chẳng hạn, ông nội của Charles Darwin cũng là một nhà khoa học lớn: Erasme Darwin, người phát minh ra thuyết về nguồn gốc của Thái dương hệ từ những đám bụi trong vũ trụ. Đến đời con của Charles Darwin, cả ba đều là những nhà bác học lớn. Trong suốt 5 thế hệ kế tiếp của nhà soạn nhạc thiên tài Bach có tới 16 nhạc sĩ nổi tiếng và 20 nhạc công có hạng.

Tuy nhiên, cũng có những con số đáng buồn về tính chất di truyền: ví dụ con cháu của A. Tolstoi ngay đời kế tiếp đã có một người bị điên, đời thứ tư bị 3 người ngớ ngẩn và 2 người câm điếc. Cha của nhạc sĩ thiên tài Schuman là nhà thơ nhưng tính nết rất lẩm cẩm, mẹ ông là người hay bốc đồng và chị ông từng bị bệnh tâm thần. Bản thân Schuman chết trong bệnh viện vì căn bệnh tương tự. Nhiều bậc vĩ nhân và thiên tài khác cũng mắc căn bệnh này và thường bị những rối loạn thần kinh hết sức bất thường. Họa sĩ thiên tài Van Gogh lúc nổi cơn điên cắt cả tai và đốt cháy bàn tay mình. Newton, Gogol, Pascal, Maupassant cũng nhiều khi lên cơn hoảng loạn làm mọi người xung quanh sợ hãi…

Các ví dụ trên chứng tỏ rằng không phải gene di truyền quyết định tất cả đến những tính năng ưu việt chắt lọc từ thế hệ này đến thế hệ khác. Và các nhà khoa học, những người đang nung nấu ý định nhân bản con người cần phải suy xét tới các tình huống "dở khóc dở cười", kiểu như: cha thiên tài, con nhân bản lại khù khờ.

[thienthanaoden]

Tại sao trong một gói lạc, những hạt to thường nằm ở trên?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/11/3B9B65C1/15.11.3.jpg

Khi bị lắc hoặc sàng, các hạt to thường trồi lên trên.

Mặc dầu những hạt lạc to thường nặng hơn những hạt khác, nhưng chúng luôn nằm ở trên, trong khi các hạt nhẹ hơn lại nằm ở dưới. Điều này không chỉ phụ thuộc vào khối lượng riêng mà còn vào áp suất không khí giữa các hạt lạc.

Từ lâu người ta đã biết rằng khi bị lắc hoặc quay, các hạt có độ lớn hoặc trọng lượng khác nhau sẽ tách ra riêng rẽ (so sánh: Ở nông thôn, người ta thường dùng mẹt để sàng gạo, tách thóc và gạo gãy riêng ra), tuy nhiên đến nay các nhà khoa học vẫn chưa có lời giải thích thỏa đáng cho hiện tượng này.

Tiến sĩ Heinrich Jaeger, Đại học Chicago (Mỹ) khi nghiên sự phân bố của các hạt ở những điều kiện khác nhau đã phát hiện ra rằng, áp suất không khí giữa các hạt có tác động đáng kể tới sự phân tách. Khi áp suất càng lớn thì các hạt to càng dễ bị đẩy lên trên, nhưng khi áp suất giảm thì các hạt to và nặng lại chìm xuống dưới. Ở điều kiện áp suất bình thường, khi bị sàng hoặc lắc, các hạt va chạm, dồn nén lại, khiến áp suất không khí giữa chúng tăng lên, đẩy các hạt có thể tích lớn lên trên.

Tiếp theo, Jaeger cũng phát hiện ra rằng, trong mọi trường hợp các hạt to thường nằm ở trung tâm của mẹt chứ không bao giờ nằm ở rìa. Như vậy, kết hợp cả hai trường hợp, Jaeger suy ra rằng, trong một gói lạc, các hạt to nhất thường nằm ở phía trên và ở trung tâm của gói. Điều này cũng hoàn toàn phù hợp với thực tế.

Phát hiện của Jaeger sẽ được ứng dụng trong công nghiệp, bởi việc tách các tạp hạt ra khỏi hỗn hợp rất quan trọng. Ví dụ trong xây dựng, người ta cần tách các mẩu gỗ, đất bẩn ra khỏi sỏi, cát. Còn trong nông nghiệp, người ta luôn cần tách gạo ra khỏi thóc và các tạp hạt khác.

[thienthanaoden]

Trẻ em giải thích thế giới như thế nào?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/01/3B9B8C37/28.1.4.jpg

"Đó là hồi xưa, xưa lắm, lúc em còn chưa sinh ra. Bỗng có một tiếng nổ lớn, rồi tất cả xuất hiện: mặt trời, mặt trăng, các vì sao... Đơn giản như vậy thôi", một cô bé 9 tuổi hồn nhiên trả lời như vậy khi được hỏi thế giới đã ra đời như thế nào.

Trong một cuộc khảo sát suy nghĩ của trẻ em về sự xuất hiện của trái đất, các nhà khoa học Đức đã nhắm vào những em đang học cấp một, tức là chưa có kiến thức về vũ trụ. Kết quả thật kỳ lạ, đa số các em đều trả lời: Một vụ nổ lớn đã sinh ra trái đất. Chỉ có rất ít em nói rằng Chúa đã tạo ra thế giới.

"Nó đã nổ. Em tin chắc là một vụ nổ đã sinh ra trái đất. Tất cả mọi người đều bị tiếng nổ đánh thức dậy. Ngay lập tức, họ bắt đầu làm công việc của mình. Và nhiều người đưa kính viễn vọng ra ngắm xem tại sao nó lại nổ to như vậy", một cậu bé 10 tuổi bảo thế.

Được hỏi vì sao có vụ nổ, một học sinh 12 tuổi nói: "Một vụ nổ lớn hơn sinh ra vụ nổ đó. Rồi vụ nổ này đã sinh ra thế giới. Lúc đầu tất cả đều rất đẹp, mặt trời cũng dịu mát chứ không nóng như bây giờ".

Chỉ có rất ít em tin rằng Chúa tạo ra trái đất. Trong đó, nhiều em tỏ ra khá hoài nghi. Một em nói: "Chỉ có Chúa hoặc quỷ mới có thể tạo ra trái đất. Nhiều người tin rằng quỷ đã làm như vậy, có thế thì bây giờ trái đất của chúng ta mới hỗn loạn lên vì loài người".

[thienthanaoden]

Giải được bí ẩn của chiếc đồng hồ quả lắc

Các nhà khoa học Mỹ tin rằng họ đã giải mã được bí ẩn mà một nhà thiên văn và phát minh người Hà Lan - Christiaan Huygens - gặp phải từ thế kỷ 17. Khi đặt hai chiếc đồng hồ quả lắc cạnh nhau, Huygens phát hiện các quả lắc luôn đu đưa ngược chiều. Kỳ thực, ông đã gặp may khi chế tạo chiếc đồng hồ này.

Huygens đã phát minh ra đồng hồ quả lắc năm 1657, khi nỗ lực giải quyết vấn đề xác định kinh độ trên biển. Trong thiết kế của ông luôn có một cặp đồng hồ, phòng khi nếu một chiếc bị chết hoặc cần phải đem đi lau rửa, chiếc còn lại vẫn chỉ đúng giờ.

Huygens đã thử nghiệm cặp đồng hồ này trên biển, với hai chiếc được treo cạnh nhau trong cùng một khung, nhưng ở trong hai hộp riêng biệt. Khi quả lắc của hai chiếc đồng hồ bắt đầu dao động, Huygens nhận thấy có một hiện tượng kỳ lạ, mà ông gọi là “sự hài hòa kỳ quặc”: Bất kể hai quả lắc được bắt đầu chuyển động ở vị trí nào, thì cuối cùng, chúng vẫn luôn luôn đu đưa theo các hướng ngược chiều nhau (như thể chiếc này là ảnh gương của chiếc kia vậy). Cho đến giờ, chưa ai giải thích được hiện tượng này.

Nay, Kurt Wiesenfeld của Viện công nghệ Georgia ở Atlant đã dựng lại hệ thống quả lắc tương tự và phân tích động thái của chúng. Ông cũng bắt gặp sự hài hòa tương tự, nhưng nhận thấy rằng nó chỉ xảy ra khi quả lắc nhẹ hơn nhiều so với toàn bộ đồng hồ, giống như thiết kế của Huygens.

Lý giải cho hiện tượng này, Wiesenfeld cho biết đó là vì chiếc khung nặng nề đã kháng lại tất cả các lực văng sang hai bên mà các quả lắc sinh ra khi chúng đu đưa. Vì thế, cuối cùng hai quả lắc được giữ trong trạng thái ổn định mà những dao động đối xứng của chúng khử lực văng lẫn nhau.

Nếu tỷ lệ khối lượng của mỗi quả lắc so với tổng khối lượng của đồng hồ nhỏ hơn 1:120, hai quả lắc có xu hướng đu đưa ngược chiều nhau. Nhưng nếu tỷ lệ này lớn hơn 1: 80, thì một hoặc cả hai quả lắc dần dần sẽ dừng lại, vì lực văng của những quả lắc làm chiếc hộp bao ngoài khá nhẹ này dao động theo, gần giống như khi ta lắc chiếc hộp đồng hồ vậy.

Theo Wiesenfeld, hiện tượng này bị bỏ quên bao năm nay, chỉ là vì mãi gần đây, người ta mới quan tâm đến những vấn đề không chính thống như thế. Và Huygens đã rất may mắn vì chiếc đồng hồ của ông được tạo ra ở đúng với tỷ lệ để hiện tượng "kỳ lạ" trên có thể xảy ra.

[thienthanaoden]

Bí ẩn xung quanh cuốn di cảo Voynich thế kỷ 13

Cuốn sách khổ 14,6 cm x 21,6 cm, gồm 232 trang giấy da cừu. Nét chữ đều chằn chặn, không tẩy xóa, kể cả các hình minh họa. Hẳn người viết đã cân nhắc rất kỹ trước khi đặt bút. Có điều, đó là một kiểu chữ chưa từng thấy trong lịch sử nhân loại, còn những hình vẽ thực vật và động vật lại không hề giống với những gì chúng ta thấy trên mặt đất.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/02/3B9B9688/b1.jpg

Nguồn gốc của cuốn sách cũng không rõ ràng. Một tài liệu lịch sử viết năm 1666 cho hay, nó được Hoàng đế Rudolf II (1552-1612) của Đức mua với giá cao khủng khiếp: 600 thùng vàng. Vị vua này đoán rằng cuốn sách bí hiểm được nhà bác học và tiên tri Roger Bacon (1220-1292) viết ra, và trong đó hẳn chứa những kiến thức kỳ lạ, những lời sấm về tương lai.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/02/3B9B9688/b2.jpg

Cuốn sách được viết bằng bút lông với nét chữ đều đặn, chính xác và sạch sẽ kỳ lạ. Ký tự thoáng nhìn như chữ latinh, nhưng kỳ thực đó là một kiểu chữ chưa từng có trong lịch sử chữ viết nhân loại. Một số hình vẽ trông giống người và cây cỏ, nhưng lại không phải vậy.

Cuốn sách nổi tiếng này hiện được giữ như một báu vật tại Đại học Yale (Mỹ). Nó còn có tên là Bản cảo Voynich. Các nhà nghiên cứu ký tự cổ hàng đầu thế giới đã vắt óc để tìm ra những "điểm yếu" của văn bản. Điểm yếu ở đây được hiểu là các đoạn chữ mà những ký tự xuất hiện có quy luật. Trong kỹ thuật giải mã chữ, những điểm yếu này là chìa khóa để mở bí mật của một ngôn ngữ. Cũng bằng cách này, nhà ngôn ngữ học Mỹ Herbert Yardley đã giải được nhiều đoạn mã trong các công hàm ngoại giao mật của Nhật Bản, dù ông không giỏi tiếng Nhật. Tuy nhiên lần này, Yardley không tìm ra được những tín hiệu lặp lại thường thấy ở một ngôn ngữ trong Bản cảo Voynich. Theo Yardley, cái được viết trong bản cảo này có thể không phải ngôn ngữ mà chúng ta biết, hoặc nó đã được mã hóa nhiều lần một cách tài tình đến nỗi không thể lần ra được nữa.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/02/3B9B9688/b3.jpg

Cuốn sách được viết bằng bút lông với nét chữ đều đặn, chính xác và sạch sẽ kỳ lạ. Ký tự thoáng nhìn như chữ latinh, nhưng kỳ thực đó là một kiểu chữ chưa từng có trong lịch sử chữ viết nhân loại. Một số hình vẽ trông giống người và cây cỏ, nhưng lại không phải vậy.

Cuốn sách nổi tiếng này hiện được giữ như một báu vật tại Đại học Yale (Mỹ). Nó còn có tên là Bản cảo Voynich. Các nhà nghiên cứu ký tự cổ hàng đầu thế giới đã vắt óc để tìm ra những "điểm yếu" của văn bản. Điểm yếu ở đây được hiểu là các đoạn chữ mà những ký tự xuất hiện có quy luật. Trong kỹ thuật giải mã chữ, những điểm yếu này là chìa khóa để mở bí mật của một ngôn ngữ. Cũng bằng cách này, nhà ngôn ngữ học Mỹ Herbert Yardley đã giải được nhiều đoạn mã trong các công hàm ngoại giao mật của Nhật Bản, dù ông
không giỏi tiếng Nhật. Tuy nhiên lần này, Yardley không tìm ra được những tín hiệu lặp lại thường thấy ở một ngôn ngữ trong Bản cảo Voynich. Theo Yardley, cái được viết trong bản cảo này có thể không phải ngôn ngữ mà chúng ta biết, hoặc nó đã được mã hóa nhiều lần một cách tài tình đến nỗi không thể lần ra được nữa.

Sự việc không dừng lại ở đó. Ở trang cuối của cuốn sách, có một đoạn được viết bởi chữ của một người khác, có lẽ là một lời nhận xét. Nét chữ mờ mịt, rối rắm, hầu như không thể đọc được. Nhưng sau nhiều năm mày mò, Giáo sư William R. Newbold, Đại học California (Mỹ), tin rằng trong đó có một đoạn tiếng latinh: A mihi dabas multas portas. Newbold khẳng định, nội dung cuốn sách đã được mã hóa nhiều lần. Có thể tác giả đã ghép hai hoặc ba chữ cái latinh thành một chữ cái theo cách nào đó. Tuy nhiên, ông cũng chỉ dừng lại ở đây mà không thể giải thêm được gì nữa.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/02/3B9B9688/b4.jpg

Gần đây nhất, nhà ngôn ngữ học nổi tiếng tại Đại học Yale, Giáo sư Brumbaugh, cho rằng Bản cảo Voynich được viết bằng một bảng mã gồm 26 ký tự. Con số này trùng lặp với số chữ cái latinh (liệu đây có phải là một sự ngẫu nhiên?). Có điều, mọi giải pháp latinh hóa những ký tự này, rồi thay vào các dòng chữ viết tay trong bản cảo, đều tạo ra các đoạn chạy không theo quy luật, và có vẻ không mang một ý nghĩa gì. Brumbaugh cho rằng, có lẽ nội dung cuốn sách đã được mã hóa theo hệ ngôn ngữ khác latinh. Đến nay, Bản cảo Voynich vẫn còn là một bí ẩn.

[thienthanaoden]

Thế giới bí ẩn của những người "nghe" màu

Một người đàn ông trung niên khẳng định từ khi còn bé đã nhìn và nghe từ bằng… màu sắc. Chẳng hạn chữ “hai” có màu xanh lơ, số “2” màu vàng, số “3” màu hồng và chữ “giao thông” là pha trộn giữa xanh lơ và nâu. Có người cho ông là mất trí. Nhưng xem ra, điều ông nói chính là những gì ông thật sự thấy.

Trong nhiều tháng thử nghiệm, khi được các nhà khoa học yêu cầu nói tên màu mà ông nhìn thấy trên một số chữ in, người đàn ông này đều khẳng định trước sau như một cảm giác của mình.

Ông chỉ là một trong số ít người có thể “nghe” màu, “sờ” âm thanh hay “nếm” hình dạng, thậm chí có thể nhìn thấy các màu sắc khác nhau đi kèm với một chữ hoặc số nào đó. Các nhà khoa học gọi đây là hội chứng “cảm giác thứ phát”. Theo định nghĩa chính thức, hiện tượng này là sự nhận thức mà trong đó các con số, ký tự và từ ngữ có những màu sắc riêng biệt.

Nghiên cứu của Đại học Vanderbilt (Washington, Mỹ) cho biết, bộ não của những người mắc hội chứng này có một chút khác biệt so với phần đông còn lại, và kết quả là làm thay đổi cách thức xử lý thông tin của họ. Ước tính, cứ trong 2.000-25.000 người thì có một người mắc phải, và phụ nữ thì hay gặp hơn đàn ông.

Từ những câu trả lời của người có hội chứng này, các bác sĩ xác định rằng cảm giác thứ phát diễn ra ở khâu trung tâm trong quá trình xử lý thông tin thị giác, sau khi hình ảnh thu thập từ hai mắt kết hợp với nhau.

Bằng cách nào hiện tượng đó có thể xảy ra? Không ai biết chắc, nhưng kết quả nghiên cứu trên dường như ủng hộ giả thuyết của Vilayanur Ramachandran, ĐH California. Theo đó, cảm giác thứ phát hình thành do các liên kết đan xen nhau hết sức tinh vi diễn ra trong não. Những vùng não đặc biệt sẽ xử lý thông tin về những khía cạnh khác nhau của cùng một sự vật được nhìn thấy, như màu sắc, hình dáng hay chuyển động.

Các bản đồ não chỉ ra rằng trên não có một vùng màu cơ bản nằm liền kề với vùng điều khiển số và ký tự. Một vùng màu khác lại nằm ngay cạnh vùng xử lý thông tin thính giác. Nếu nơron trong những vùng này đan xen dày đặc hơn hoặc liên kết với nhau mạnh hơn bình thường, thì người ta sẽ nhìn thấy các từ vựng, số và nghe âm thanh với những màu sắc khác nhau.

[thienthanaoden]

Vì sao càng thua bạc, người ta càng cay cú?

Quan sát các con bạc, người ta thấy rằng càng thua, họ càng liều lĩnh hơn, đặt nhiều tiền hơn, và liên tục mắc sai lầm... Điều này có liên quan mật thiết đến hoạt động của một khu vực nhỏ trong thùy thái dương của não bộ mỗi khi người đánh bạc.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/03/3B9BA62C/25.3.1.jpg
Black Jack - kiểu chơi thông dụng ở các sòng bạc.

William Gehring và Adrian Willoughby, Đại học Michigan (Mỹ), đã thuyết phục được những người đánh bài cứ việc chơi bình thường, trong khi hai ông dùng kỹ thuật cộng hưởng từ (MRI) để chụp não bộ họ. Số người này chơi một kiểu bài khá phổ biến: bài Black Jack (Xì-dách). Đặc thù của nó là người chơi có thể biết kết quả thắng - thua ngay sau khi lấy bài. Và chỉ sau đó vài giây, người chơi phải quyết định đặt số tiền cho vòng chơi mới. Mỗi vòng thường kéo dài không quá 1 phút.

Theo quan sát của hai nhà khoa học, việc thắng - thua tác động cực mạnh đến tâm - sinh lý của người chơi. Thực tế, cứ khi thua vài lần liên tục, các con bạc liền tăng tiền đặt lên gấp nhiều lần để gỡ lại. Càng thua họ càng mạo hiểm.

Các bức ảnh MRI cho thấy có những chớp sáng xuất hiện ở một khu vực nhỏ trong thùy thái dương, 1/4 giây sau khi con bạc biết kết quả. Điều kỳ lạ là chớp sáng càng mạnh hơn khi con bạc thua, nhưng khi thắng thì hầu như không thấy gì.

Có lẽ não bộ của con người có chiều hướng thích mạo hiểm lớn sau các đợt thua liên tục. Vì thế, khi ngồi vào sòng bạc, tay chơi luôn có ảo tưởng rằng sau một "dây đen" sẽ đến "vận đỏ", và ngày càng dốc túi mạnh hơn. Có điều, những cú mạo hiểm ấy thường khiến các tay chơi cháy túi nhiều hơn là thắng lợi, vì vốn của họ chỉ có hạn, còn các ông chủ sòng bạc lại tiền nhiều như nước.

[thienthanaoden]

Vì sao trứng luộc quay trên đầu nhỏ?

Ngày nay khi người ta đã chinh phục sao Hỏa, khám phá các hạt cơ bản, giải mã được bộ gene người..., thì vẫn còn những hiện tượng đời thường làm đau đầu các nhà khoa học. Tại sao một quả trứng luộc có thể quay trên đầu nhọn của nó? Hai nhóm khoa học đã cần 6 tháng nghiên cứu để trả lời câu hỏi này.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/03/3B9BA8B8/29.3.1.jpg
Quả trứng luộc hy sinh năng lượng quay để đứng thẳng.

Bạn hãy quan sát hiện tượng sau: Khi bạn quay một quả trứng luộc với tốc độ nhất định, thoạt tiên bạn thấy nó chuyển động nghiêng ngả, rồi nó quay chậm dần, và cuối cùng thì đứng thẳng trên chiếc đầu nhọn. Dường như đây là một nghịch lí, vì trọng tâm của quả trứng nằm ở phía đầu tù, và theo lẽ thường, khi trứng quay trọng tâm phải hướng xuống dưới. Thế mà trứng lại được nâng lên trên đầu nhọn mới lạ. Trước nay, chưa ai giải thích được hiện tượng này.

Đúng dịp lễ Phục sinh năm nay, nhóm khoa học của Keith Moffatt, ĐH Cambridge (Anh) và Yutaka Shimomura, ĐH Keo (Nhật Bản) đã công bố các phương trình toán học để giải thích hiện tượng trên, sau 6 tháng nghiên cứu.

Sở dĩ quả trứng luộc quay đứng trên đầu nhọn là nhờ sự phối hợp giữa lực quay và lực ma sát. Theo tính toán, khi quả trứng quay với tốc độ trên 10 vòng/giây, một phần của năng lượng quay được chuyển hóa thành lực theo phương ngang. Chính lực này nâng trọng tâm của trứng lên, khiến nó quay trên mũi nhọn, nhưng với tốc độ chậm dần. "Quả trứng hy sinh năng lượng quay để đứng thẳng", Moffatt nói.

Hiện tượng trứng luộc quay đứng trên đầu nhọn chỉ xảy ra khi mặt bàn không quá nhẵn cũng không quá sần sùi. Nó cần một lực ma sát để cân bằng với lực theo phương ngang do năng lượng quay sinh ra. Nếu bàn quá nhẵn, lực ma sát không đủ lớn, quả trứng sẽ ngã kềnh. Ngược lại, nếu ma sát quá lớn thì trứng không quay được.

Trứng sống không thể quay đứng trên mũi nhọn, vì phần lớn năng lượng quay truyền cho vỏ trứng bị phần lỏng bên trong hóa giải, và không còn đủ lực cho nó đứng thẳng lên được nữa.

[thienthanaoden]

Vì sao đạn súng thần công bốc cháy khi đưa lên mặt biển?

Hai nhà hóa học Anh tin rằng họ đã giải mã được một hiện tượng bí ẩn từ 26 năm nay, trả lời câu hỏi: Tại sao những viên đạn sắt lại bùng sáng thành những quả cầu lửa lớn, khi được vớt lên từ một con tàu đắm?

“Chúng bắt đầu rực đỏ lên và bạn có thể cảm thấy hơi nóng tỏa ra khi chiếc bàn kê bắt đầu bốc khói”, Bob Child, nay là nhà hóa học tại Các Bảo tàng và Phòng trưng bày tự nhiên của xứ Wales ở Cardiff, kể lại.

Hiện tượng kỳ lạ xảy ra năm 1976, khi Child đang bảo quản những đồ vật trục vớt được từ con tàu HMS Coronation, bị đắm năm 1691. Trong mẻ lưới kéo lên là vài chục viên đạn súng thần công bằng sắt, bị một lớp vỏ cát cứng như bê tông bao phủ sau 3 thế kỷ ngủ yên dưới đáy biển. Khi dùng búa đập vỡ lớp áo ngoài này, Child sửng sốt khi thấy một vài viên bi sắt đột nhiên nóng lên dữ dội, đến mức hầu như đã bén lửa sang chiếc bàn gỗ kê bên dưới. Theo phỏng đoán của ông, nhiệt độ của những quả cầu sắt phải lên tới 300-400 độ C.

Nay, khi "hâm nóng" lại hiện tượng này, Child và một nhà hóa học khác, David Rosseinsky, cho hay họ đã biết lý do vì sao. Ông giải thích như sau:

Khi chiếc Coronation chìm nghỉm xuống đáy biển, do bị bao bọc bởi nước biển mặn và giàu oxy, những quả cầu sắt bị hoen gỉ mãnh liệt. Quá trình này khiến thể tích khối cầu tăng lên, chúng nở ra, và tỷ trọng giảm xuống (thực tế, những quả bi sắt được lôi lên mặt nước nhẹ hơn nhiều so với người ta tưởng). Cùng lúc đó, những quả cầu từ từ chìm vào cát, tương tác với tầng cát đáy biển tạo nên một lớp áo cứng chắc như xi. Qua nhiều thế kỷ, những vật chất hữu cơ thối rữa ở gần đó đã khử các kim loại bị ôxy hóa này, chuyển chúng trở lại thành sắt nguyên chất. Tuy nhiên, điều cần lưu ý ở đây là thể tích khối cầu vẫn giữ không đổi, nghĩa là những lỗ rỗng (mà trước đó là vị trí của các ion sắt) vẫn được giữ nguyên. Khi đưa quả cầu lên mặt biển, và đập vỡ lớp áo xi, không khí tràn vào các lỗ rỗng này, và phản ứng ôxy hóa xảy ra tức thì, dữ dội bùng lên thành ngọn lửa.

Nhà nghiên cứu về quá trình ăn mòn Stephen Fletcher thuộc Đại học Loughborough, Mỹ, cho rằng hiện tượng này không có gì là bất thường. Khi sắt bị ôxy hóa, nó giải phóng ra năng lượng. Và vì quả cầu sắt có vô số các lỗ rỗng, nên diện tích tiếp xúc của sắt với ôxy là cực lớn, và quá trình ôxy hóa xảy ra cực nhanh, đến mức có thể bốc cháy.

[thienthanaoden]

Sức mạnh nào tạc nên những chiếc hố bí ẩn ở Argentina?

Một thập kỷ nay, một số nhà hành tinh học tin rằng, những bồn trũng thon dài chạy song song hàng trăm km ở vùng Pampas hình thành từ các cuộc va chạm thiên thạch lớn. Nay, có giả thuyết mới lại cho đó chẳng qua chỉ là sản phẩm điêu khắc của gió trong hàng nghìn năm mà thôi.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/05/3B9BBE98/nui.jpg

Năm 1991, một số nhà địa chất học Argentina khi bay qua vùng Pampas (còn gọi là đồng bằng Pampean) đã quan sát thấy những hố trũng thon dài, như thể được tạc nên khi rất nhiều vật thể khác nhau lao xiên xuống mặt đất, ở góc gần như nằm ngang. Các bồn trũng này chạy song song với nhau, cho thấy các mảnh thiên thạch đã bay cùng một hướng. Trên mặt đất, họ cũng tìm thấy một số mẩu thiên thạch và các mảnh kính được sinh ra do nhiệt độ cao của các vụ va chạm. Từ những bằng chứng này, nhóm nghiên cứu suy đoán một thiên thạch lớn, rộng khoảng 150-300 m đã văng ngang với vận tốc 90.000 km/h, và sượt qua mặt đất ở góc nhỏ hơn 7 độ. Sự kiện này xảy ra khoảng 10.000 năm trước đây, khi đó trong vùng mới chỉ có các thổ dân châu Mỹ sinh sống.

Câu chuyện ly kỳ này được công bố năm 1992, đã khiến rất nhiều nhà khoa học “nóng mắt”. Họ cho rằng một tảng thiên thạch lớn bay với góc thấp như vậy là không thể tồn tại.

Sau 1 thập kỷ, Phillip A.Bland và cộng sự của ông đã vào cuộc. Khi phân tích ảnh vệ tinh của hàng ngàn km vuông trong vùng Pampas, nhóm nghiên cứu nhận thấy bức tranh lịch sử phức tạp hơn nhiều so với tưởng tượng của họ. Tuy các hố trũng chạy dọc khắp vùng, và ở mỗi vùng, đều thẳng hướng với nhau, nhưng trên ảnh vệ tinh, chúng chẳng giống tí nào với các hố thiên thạch cả, mà giống như các đụn cát thì hơn. Ngày 10/5 vừa qua, công bố trên tạp chí Science, Jay Melosh, cộng sự của Bland ở Đại học Arizona (Mỹ) cho biết, những hố trũng này là do gió tạo nên, và ở mỗi địa phương, chúng xoay theo một hướng khác nhau, theo đúng hướng gió thịnh hành trong vùng.

Xa hơn nữa, nhóm của Bland kết luận rằng những mẩu thiên thạch được tìm thấy từ một thập kỷ trước đó quả đúng là sản phẩm của các vụ thiên thạch va chạm với trái đất, nhưng đã xảy ra từ rất lâu. Chúng bị chôn vùi trong đất, và cho đến gần đây thì lộ ra trong quá trình gió đào bới các bồn trũng. Bằng chứng là các mẩu thiên thạch này và cả những mẩu mới được tìm thấy gần đây có hình dạng và tuổi hoàn toàn khác nhau, chứng tỏ chúng xuất hiện trong những thời điểm địa chất hoàn toàn khác biệt.

Vậy là sau một thế kỷ, bí mật của những chiếc hố bí ẩn trên đồng bằng Pampean đã có lời giải hợp lý hơn cả. Nhưng trong tương lai, có thể lại có những nhận định mới đánh bại nó. Chúng ta hãy chờ xem.

[thienthanaoden]

"E hèm..." không chỉ là ngắc ngứ

Hai nhà tâm lý học Mỹ mới đưa ra một lời giải thích có tính "bào chữa danh dự" cho e hèm - một kiểu hắng giọng thường xuất hiện ở các buổi diễn thuyết. Theo đó, khi ê, a, e hèm,... các nhà diễn thuyết đều muốn truyền tải một nội dung (dù ý thức hay vô thức) chứ không đơn giản là bí từ.

Trong mỗi ngôn ngữ đều có các kiểu hắng giọng như e hèm (tiếng Việt), uu, er, um... (tiếng Anh), hmm (tiếng Thụy Điển), aeh (tiếng Đức), hoặc anoo (tiếng Nhật). Trong các bài diễn thuyết, hoặc bài giảng, thỉnh thoảng người ta vẫn e hèm, dù không rõ vì lý do gì.

Nay, hai nhà tâm lý học Herbert Clark và Jean Fox Tree đã nghiên cứu hiện tượng "lạ lùng" này bằng cách ghi âm và phân tích nhiều bài diễn thuyết của các nhà chính trị, cũng như lời nhắn trong điện thoại. Họ rút ra kết luận rằng, e hèm cung cấp cho chúng ta một tầng nghĩa thứ hai của nội dung mà người nói muốn truyền tải.E hèm... làm câu bị kéo dài ra, khiến người nghe có thể theo dõi dòng suy nghĩ của người nói. Ngoài ra, cách hắng giọng cao, thấp, dài, ngắn còn truyền tải một hàm ý nào đó, giúp người nghe tập trung vào nội dung quan trọng.

Đặc biệt, e hèm, uu, aeh, hay anoo... luôn có một ý nghĩa trong các cuộc tán gẫu trong Internet. Ở đây, chúng mang tính biểu cảm cao độ, và rất đa nghĩa, như tán dương, biểu lộ sự ngạc nhiên, thất vọng, chán ngán... Điều rất lạ là cả người viết và người đọc đều hiểu nghĩa của chúng rất nhanh. Sau đây là một đoạn trong chatroom:

A - 6 giờ tối nay anh còn ở cơ quan không?
B - Uu...
A - Sao?
B - Không... hmmm, xem thế nào đã.
A - Uuh...
B - Ờ, hôm nay thứ bảy... có lẽ anh phải về sớm.

Như vậy, uu, e hèm, hmmm... trong các câu trên đều mang một nghĩa biểu cảm nào đó. Sau khi nghe đoạn trên, A có thể hiểu rằng B đang suy nghĩ (và đang cân nhắc) về câu hỏi của mình. B có thể muốn nói cho A biết lý do, nhưng đang ngẫm nghĩ xem nói thế nào để A thông cảm...

Tóm lại, theo hai nhà tâm lý, trong mọi trường hợp, e hèm đều có nghĩa. Trong một số hoàn cảnh, nó còn có thể cho biết tình trạng sức khỏe và tâm lý người nói chuyện.

[thienthanaoden]

Tại sao vật đặt trên thảm lại nặng hơn?

Trọng lượng của bạn sẽ tăng lên nếu bàn cân sử dụng được đặt trên một tấm thảm dày, so với bàn cân đặt trên một mặt phẳng cứng. Hiệu ứng kỳ lạ này vẫn khiến người ta thắc mắc từ lâu. Và nay, các nhà vật lý đã có câu trả lời vì sao.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/07/3B9BDB62/donbay.jpg
Hình vẽ: 1 - điểm đặt của trọng lượng; 2 - đòn bẩy (điểm tựa); 3 - đế cân bị cong; 4- đế cân nằm thẳng khi ở trên thảm.

David Mackay, một nhà vật lý tại Đại học Cambridge (Mỹ) và cộng sự Jon Pendergast đã thực hiện phép cân bằng những chiếc cân bàn tiêu chuẩn trên các bề mặt khác nhau. Họ phát hiện thấy trọng lượng của mình tăng thêm khoảng 10% trên thảm dày so với trên nền nhà cứng.

Để tìm hiểu lý do vì sao, Pendergast đã tháo rời một số bộ phận của chiếc cân và theo dõi các chuyển động của cấu trúc bên trong khi được đặt trên các bề mặt khác nhau. Bên trong chiếc cân có 4 điểm tựa hay “đòn bẩy”, nằm tại 4 góc, mỗi đòn bẩy đều hướng vào trong. Các đòn bẩy này có nhiệm vụ truyền trọng lượng của người tới một đĩa kim loại được gắn trên lò xo. Chuyển động của đĩa kim loại sau đó sẽ được chuyển tới một cái cần để làm quay số trên mặt cân.

Trên bề mặt cứng, Pendergast phát hiện thấy đế của cân hơi cong. Dáng cong này khiến cho mỗi đòn bẩy ở một góc cân nghiêng vào trong chút ít, làm thu hẹp khoảng cách giữa đòn bẩy và điểm đặt của trọng lượng (cánh tay đòn).

Nhưng khi cân được kê lên một tấm thảm dày, và bị lún hẳn vào đó, chiếc thảm sẽ đỡ đế cân, ngăn không cho nó cong đi. Nhờ vậy, khoảng cách giữa đòn bẩy và điểm đặt của trọng lượng dài ra (cánh tay đòn dài hơn).

Theo nguyên lý cánh tay đòn, lực tác dụng lên mặt đĩa kim loại tỷ lệ thuận với chiều dài của cánh tay đòn. Vì thế, khi cánh tay đòn dài hơn, lực tác dụng lên mặt đĩa kim loại càng lớn, tức là số chỉ của chiếc cân càng lớn, bạn sẽ trở nên “nặng” hơn. Thậm chí, độ dài cánh tay đòn chỉ cần tăng chút xíu cũng làm chỉ số của cân tăng lên vài kg.

Các nhà chế tạo cân đã làm ra dụng cụ đo này với ý định kê nó lên mặt phẳng cứng, chứ không phải là trên thảm, vì thế, họ đã không tính đến hiệu ứng kỳ lạ trên. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, cân số ít chịu ảnh hưởng của phép sai lệch này là do có sự khác biệt ở cơ cấu bên trong.

[thienthanaoden]

Vì sao trụ sắt Delhi không gỉ?

Cột trụ sắt 1.600 tuổi tại Delhi (Ấn Độ) từ lâu đã nổi tiếng vì không hề bị gỉ sét trong hàng nghìn năm qua, bất chấp điều kiện thời tiết khắc nghiệt trong vùng. Các chuyên gia của Viện công nghệ Ấn Độ mới đây phát hiện ra một lớp màng mỏng, là hợp chất của sắt, oxy và hydro, đã bảo vệ cột trụ này.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/08/3B9BF0F8/cottru.jpg
Một vòng tay người lớn mới ôm mới hết cột trụ này.

Các nhà nghiên cứu cho biết lớp màng bảo vệ được hình thành trong khoảng 3 năm sau khi công trình được dựng lên, và kể từ đó, tốc độ dày lên rất chậm. Sau 1.600 năm, bề dày của nó chỉ là một phần mười milimet. Màng xuất hiện nhờ sự xúc tác của một lượng lớn phốt pho trong sắt, khoảng 1% (trong khi sắt thời nay chứa không quá 0,05%).

Lượng phốt pho cao như vậy là hệ quả từ một quy trình chế tạo sắt độc đáo của người Ấn Độ cổ đại: Trước khi quặng sắt được ép thành thép, họ trộn nó với than củi, là loại vật liệu chứa rất nhiều phốt pho. Trong khi đó, các lò luyện kim hiện đại sử dụng đá vôi thay cho than củi để tách xỉ quặng khỏi mẻ kim loại. Lượng kim loại này sau đó được chuyển thành thép. Chính trong quá trình tách xỉ quặng, hầu hết phốt pho đã bị loại bỏ.

Cột trụ sắt ở Delhi cao hơn 7 mét, nặng hơn 6 tấn, được dựng nên bởi hoàng đế Kumara Gupta của triều đại Gupta (thống trị bắc Ấn vào năm 320 - 540).

[thienthanaoden]

Tại sao phụ nữ luôn ẵm con bằng tay trái?

Các nhà tâm lý học đã có được lời giải cho hiện tượng kỳ lạ này. Một nghiên cứu mới đây cho thấy, não phải của phụ nữ (quyết định hoạt động của nửa người bên trái) kiểm soát thông tin về khuôn mặt. Vì thế, khi bế con bên trái, họ sẽ theo dõi được tình trạng của trẻ tốt hơn.

Brenda Todd và Victoria Bourne, hai nhà tâm lý học tại Đại học Sussex (Anh), đã tìm hiểu thói quen ẵm trẻ của 32 người thuận tay phải (12 người trong số đó là đàn ông). Những người này cũng được kiểm tra để xem họ sử dụng vùng não nào trong việc đánh giá các khuôn mặt. Khi được yêu cầu giữ một đứa trẻ hay một con búp bê, trong hai phần ba số trường hợp, người phụ nữ đều ẵm nó ở bên trái. Ở số đàn ông thì không có sự chênh lệch này.

Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy, những người phụ nữ ẵm trẻ bằng tay trái đã sử dụng não phải trong việc xử lý thông tin về khuôn mặt. Trong khi đó ở nam giới không hề tồn tại mối liên hệ này.

Các nhà khoa học cho rằng não phải của phụ nữ đã chuyên hóa để nhận biết những thay đổi trên khuôn mặt và tình cảm. Điều đó có nghĩa là, thông tin trong tầm nhìn bên trái của họ (chẳng hạn khi ẵm trẻ ở bên trái) sẽ đi thẳng vào bán cầu não phải. Như vậy, bế trẻ bên tay trái là vị trí tối ưu giúp người mẹ đánh giá được tình trạng của con.

[thienthanaoden]

Bí mật về cảm giác yên bình trong vườn Thiền

Vườn Thiền thực chất là một sân đá cổ trong đền Royanji ở Kyoto, Nhật Bản, nơi không hề có thực vật, không hoa, thậm chí cả cỏ nữa. Vậy mà khu vườn này vẫn nổi tiếng khắp thế giới vì cảm giác yên bình và thư thái đến kỳ lạ mà nó đem lại cho bất cứ du khách nào tới thăm.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/09/3B9C09AC/anh.jpg
Vòng tròn đỏ là vị trí được ưa thích để nhìn ra vườn.

Các nhà khoa học Nhật Bản nay cho rằng, họ đã tìm ra điều bí mật đằng sau cảm giác thư thái đó: khu vườn hơn 5 thế kỷ đã gửi một thông điệp ẩn - một bức tranh “hình cây” - tới tiềm thức của chúng ta.

Vườn là một khoảnh sân hình chữ nhật, kích thước 30 x 10 mét, bao ba mặt là những bức tường đất, mặt thứ tư là hè gỗ. Bên trong được rải một lớp sỏi trắng và 15 tảng đá lớn. 15 tảng đá này có kích cỡ khác nhau, được xếp thành 5 khối riêng biệt. Mỗi ngày, thảm sỏi lại được đảo đều, theo hình vòng tròn quanh mỗi khối đá và theo hàng ở những chỗ còn lại. Những khối đá được sắp xếp khéo đến nỗi, dù bạn quan sát từ góc độ nào cũng chỉ thấy được 14 tảng. Từ lâu, người ta vẫn tin rằng khi đến thăm vườn Thiền, tinh thần của bạn sẽ được khai sáng.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/09/3B9C09AC/anh2.jpg

Trong nhiều thế kỷ, nhiều giả thuyết đã được đưa ra để lý giải về khu vườn được UNESCO xếp vào hàng di sản thế giới này. Có giả thuyết cho rằng thảm sỏi trắng tượng trưng cho đại dương, và những hòn đá là các quần đảo của Nhật Bản. Giả thuyết khác lại nhìn thấy ở đó một gia đình nhà hổ, gồm một con mẹ và những con non, đang bơi qua một biển cát trắng… Tuy nhiên, vẫn chưa ai giải thích được sức hấp dẫn kỳ diệu của vườn Thiền.

Nay, sử dụng những tính toán đối xứng, nhóm nghiên cứu của Gert Van Tonder, Đại học Kyoto, đã nhận ra hình một thân cây nằm trong những khoảng trống giữa những khối đá đó. Thân cây này cũng nằm thẳng hàng với một vị trí tốt nhất trong một ngôi đền cổ ở cạnh đó, để từ đây có thể nhìn ra vườn. “Một cách vô thức, chúng ta đã tri giác thấy hình thân cây ẩn, và chính nó đã đem lại vẻ quyến rũ bí ẩn cho vườn Thiền”, Van Tonder nói.

Van Tonder cũng đã thử tính toán trong trường hợp những khối đá được xếp ở các trí ngẫu nhiên khác. Kết quả là ông không hề tạo được một hình cây tương tự. Điều đó chứng tỏ người xưa đã bố trí khu vườn này không phải theo một cách tình cờ. Và khu vườn, giống như nụ cười bí ẩn của Mona Lisa, hàng thế kỷ qua vẫn có sức quyến rũ với hàng triệu du khách.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/09/3B9C09AC/anh3.jpg

[thienthanaoden]

Tại sao thiếu niên có tính khí thất thường?

Nếu các cô, các cậu độ tuổi 15-16 hay cáu gắt hoặc gây hấn với người lớn, thì đó cũng là chuyện bình thường, vì ở tuổi đó, não bộ của chúng có những thay đổi đặc biệt. Tại thùy thái dương, các tế bào não mọc ra nhanh chóng, làm thay đổi tính khí của con người.

Đó là kết luận của Tiến sĩ Robert McGiver và cộng sự thuộc Đại học Quốc gia San Diego (Mỹ).

Nhóm nghiên cứu của McGiver đã làm một thử nghiệm như sau: Họ cho mời một nhóm gồm 20 trẻ trong độ tuổi 11-18 và 20 người lớn tới một phòng rộng, rồi cho những người này xem các bức chân dung khác nhau. Đó là các bức ảnh miêu tả nhiều trạng thái cảm xúc của con người: giận giữ, hạnh phúc, vô cảm. Sau đó, những người tham gia thí nghiệm được yêu cầu miêu tả các khuôn mặt trong ảnh.

Kết quả là, những đứa trẻ vị thành niên thường mắc sai lầm khi đưa ra kết luận về cảm xúc của các khuôn mặt, trong khi người lớn lại nhận xét khá chính xác. Theo các nhà nghiên cứu, chính sự thất thường về tính khí của trẻ vị thành niên khiến chúng khó có thể ước đoán được cảm xúc của người khác.

McGiver cho rằng, toàn bộ sự thất thường này có liên quan đến sự phát triển của các tế bào não ở thùy thái dương (một số nhà nghiên cứu cho rằng, thùy thái dương chi phối các hành vi xã hội và ý thức đạo đức của con người). Khu vực não này bắt đầu phình to ra khi trẻ bước vào lứa tuổi thiếu niên, từ năm 11 đến năm 18 tuổi. Sau đó, não bộ được định hình, dẫn tới sự định hình về tính cách con người.

[thienthanaoden]

Tìm hiểu não bộ kẻ giết người hàng loạt

Joel Rifkin, tên tội phạm khét tiếng ở New York, kẻ từng giết 17 cô gái điếm trong vòng 4 năm, thú nhận rằng, y không hiểu tại sao mình lại giết người. Trong một cuộc phỏng vấn ở nhà tù, y than thở: "Tôi có phải là một quái vật không, hay não bộ của tôi bị hỏng?".

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/10/3B9C1B0E/naobo.jpg

Câu hỏi của Rifkin cũng chính là câu hỏi mà hàng nghìn nhà nghiên cứu tội phạm trên thế giới đang phải đối diện. Quả thực, có những kẻ giết người, hoàn toàn không vì trả thù hay vì tiền bạc, mà chính bản thân hắn cũng không hiểu vì sao hắn làm vậy.

Nhóm nghiên cứu của Adrian Raine, Đại học Nam California, và Monte Buchsbaum, Đại học Y khoa Mount Sinai ở New York (Mỹ), đã dùng kỹ thuật cộng hưởng từ để chụp não của những kẻ giết người hàng loạt.

So sánh với não bộ của người thường, các nhà khoa học phát hiện, não những tên tội phạm này có nhiều điểm khác lạ ở thùy thái dương. "Thùy thái dương là một trong những khu vực hoạt động mạnh nhất của não, tuy nhiên ở những kẻ giết người hàng loạt, khu vực này hầu như không hoạt động, hoặc hoạt động rất kém", Buchsbaum nói.

Theo các nhà khoa học, thùy thái dương có trách nhiệm kiểm soát cảm xúc và hành vi của con người. Nó giúp người ta kiềm chế trong hành động. Nếu khu vực này bị hỏng, con người sẽ xử sự buông thả theo cảm xúc. Đây có thể là lời giải thích cho các hành động "không hiểu tại sao" của những kẻ giết người hàng loạt.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng, phát hiện lần này không thể giải thích hoàn toàn động cơ giết người của những tên tội phạm. Còn nhiều yếu tố tâm lý khác, như sự ghẻ lạnh của xã hội, hay sự ghê tởm đồng loại do bị lạm dụng tình dục lúc ấu thơ, cũng có thể biến một người nào đó thành tội phạm.

Mặt khác, những hư hại ở thùy thái dương không phải bao giờ cũng dẫn tới hành động giết nguời. Ngược lại, trong hầu hết các trường hợp, đó chỉ là một dạng bệnh não bình thường.

[thienthanaoden]

Vì sao thày bói luôn nói đúng?

Như mọi hình thức bói toán, chiêm tinh học đưa ra các dự báo quá chung chung, nên nhiều người cho là chính xác. Năm 1992, nhà vật lý Geoffrey Dean đã đúc kết ra 10 nguyên lý và 26 kỹ thuật dự báo của các nhà chiêm tinh. Dưới đây là một số kỹ thuật thường gặp nhất.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/11/3B9C23CB/xemboi.jpg

1. Hiệu ứng Barnum, hay việc người ta rất dễ dàng tiếp nhận những thông báo mơ hồ, chung chung. Hiệu ứng này được đặt tên theo các màn xiếc của P.T. Barnum. Năm 1949, một giáo sư tâm lý đưa ra một mô tả nhân cách tổng quát đến mức mọi sinh viên đều nhận đó là của chính mình, kiểu như: “Bạn có xu hướng phê phán bản thân” hay “bạn thích một chút thay đổi”. Thông báo Barnum càng được thừa nhận khi: 1) Ngắn gọn, tổng quát, dễ được chấp nhận và được cho là chỉ đúng với bạn, 2) Là những điều dễ ưa, phù hợp với nhân cách bạn, tránh những thông báo khó chịu kiểu như: “Bạn không phải là người suy nghĩ độc lập”, 3) Đối tượng ngây thơ và dễ thay đổi.

2. Đọc nguội (cold reading) , hay vai trò của ngôn ngữ cơ thể. Đầu thế kỷ 20 tại Berlin, chú ngựa Hans thông minh biết lựa theo phản ứng của người đối diện (nhướn mày, nhăn trán, hít vào hay thở nhẹ ra, vươn hay so vai…) để làm toán. Ngựa còn biết, thì tại sao thày bói lại không? Không chỉ các thày bói, mà giới đồng cốt cũng rất thạo “kỹ thuật lấy tin” này.

3. Hiệu ứng Tiến sĩ Fox, hay chúng ta bị lừa bằng khoa học và sự hài hước. Khi cảm thấy ở trong một môi trường giàu trí tuệ, và tin rằng đang được nghe một người am hiểu vấn đề nói, ta sẽ thỏa mãn mà không để ý rằng, thực ra quan điểm đó chưa hẳn đã đúng. Năm 1947, ba nhà giáo dùng một người đóng vai “tiến sĩ Fox” thuyết giảng về Lý thuyết trò chơi trong toán học, ứng dụng trong giảng dạy vật lý trước 55 nhà tâm thần học, tâm lý học, giảng viên, quan chức trường phổ thông và nhà hoạt động xã hội. Khi điền phiếu thăm dò, 42 người cho rằng, bài giảng được tổ chức tốt, nhiều minh họa và kích thích tư duy. Hầu hết cử tọa đều muốn nghe thêm về chủ đề này. Không ai biết đó chỉ là một trò lừa gạt.

4. Hiệu ứng vầng hào quang, hay tầm quan trọng của ấn tượng ban đầu. Ta có xu hướng tin tưởng những thày bói có tính cách nồng nhiệt hơn lạnh lùng, tự chủ hơn thiếu tự chủ, áo quần tươm tất hơn ăn mặc cẩu thả, ưa nhìn hơn kém hình thức… Giới bói toán thuộc nằm lòng quy tắc này!

5. Tương quan ảo, hay tin tưởng là sẽ thấy. Đây là quy luật vàng của tâm lý học: Ta sẽ thấy cái mà ta muốn thấy. Từ vô số sự kiện đã xảy ra trong đời, ta nhất định nhặt được một sự kiện phù hợp với dự báo của ông thày bói mà ta ưa thích.

6. Tính không sai lầm, hay vì sao thày bói không thể sai. Dự báo thì đã quá chung chung nên khó có thể sai lầm. Nếu sai thì thày bói cũng có cách biện minh, đơn giản nhất là thừa nhận chưa hiểu hết thiên cơ. Ai mà không mắc sai lầm và ai có thể hiểu hết thiên cơ?

7. Hiệu ứng giả dược (placebo), hay nó sẽ tốt nếu ta nghĩ rằng nó tốt đối với ta. Rất ít người đi xem bói mà lại hy vọng thày bói nói sai. Cái ước vọng muốn tin là một vũ khí lợi hại đối với thày bói. Khi họ bói sai, ta sẵn sàng cung cấp những ám hiệu để giúp họ hiệu chỉnh.

8. Hiệu ứng người phục vụ khách hàng, hay buộc khách hàng phù hợp với dự báo. Điều này thực ra dễ dàng hơn ta nghĩ nhiều. Người phục vụ khách sạn có định kiến một vị khách sẽ cho ít tiền boa, thế là anh ta phục vụ không ra gì, kết quả là tiền boa ít thật. Anh ta cho đó là kết quả tiên tri, mà không nghĩ rằng đó chỉ là hệ quả của sự phục vụ tồi.

9. Ký ức chọn lọc, hay chỉ nhớ những gì muốn nhớ. Khi thày bói đưa ra hai dự báo đúng và tám dự báo sai, ta say sưa kể cho mọi người nghe về hai dự báo “đúng một cách kỳ lạ”, mà quên mất rằng, độ chính xác chỉ là 20%! Trên thực tế, nhiều khi đoán mò cũng đạt độ chính xác tới 50% (thắng hay thua, trai hay gái…), thậm chí 70% (thời tiết ngày mai giống hôm nay).

10. Hiệu ứng mong ước, hay dự báo càng đẹp thì càng dễ được chấp nhận. Giới bói toán hiểu rõ điều này nên các dự báo thường là dễ chịu. Và sự xu nịnh sẽ đưa ta tới bất cứ đâu. Khi có ai tuyên bố ta tài giỏi, thông minh, sáng tạo, giàu trí tuệ, nhạy cảm, giao thiệp rộng, thăng tiến ào ào và sẽ giàu to, ta tức khắc xem đó là một nhà tiên tri thấu hiểu huyền cơ!

Cũng không nên quên một kỹ thuật thô sơ nhưng hữu dụng, đó là đọc nóng (hot reading). Nó thô sơ đến mức không được Dean nhắc tới. Vừa gặp bạn, ông thày bói đã nói ngay rằng ông quá mệt do đã xem cho quá nhiều người nên hẹn bạn vào tuần sau. Đúng hẹn bạn tới và ông ta liền kể vanh vách những thông tin cơ bản về bạn như họ tên, cơ quan, hoàn cảnh gia đình… Bạn choáng váng trước "tài nghệ" siêu phàm và sau đó tin theo tất cả những gì thày nói, mà không hề biết rằng, lần trước thám tử của thày đã kín đáo bám theo bạn. Chỉ cần hỏi người bán nước trước cửa nhà bạn cũng đã có đủ những thông tin cần thiết!

Và như vậy, theo bạn, bói toán có cần phải chính xác không?

[thienthanaoden]

Bí mật của những con sóng ma

Khác với những con sóng thần (tsumani, được sinh ra từ các vụ động đất hoặc trượt đất dưới đáy biển), sóng ma (freak wave) thường xuất hiện đột ngột không vì lý do gì. Lâu nay, người ta không giải thích nổi vì sao từ lòng biển yên bình bỗng dưng lại dựng đứng lên những cột sóng cao tới mấy chục mét.

Trong những giai thoại do những người đi biển kể lại, thì sóng ma luôn là một nỗi ám ảnh, bởi vì nó xuất hiện đột ngột như một hung thần, không thể hiểu nổi. Nhiều người cho rằng, nó thực ra không có thật, mà chỉ là sản phẩm tưởng tượng của những đầu óc ưa phiêu lưu. Tuy nhiên gần đây, các nhà khoa học Anh đã tìm ra những bằng chứng khá thuyết phục về sự hiện hữu của sóng ma.

Năm 1978, con tàu chở dầu khổng lồ Munchen (Đức), một trong những con tàu lớn nhất thế giới, đã bị chìm bất ngờ. Nhiều người cho rằng, nó gặp sự cố kỹ thuật. Tuy nhiên, gần đây khi phân tích những mảnh vỡ của nó, các nhà khoa học Anh thấy rằng con tàu đã bị tấn công bởi một lực lớn khủng khiếp, ập từ trên cao xuống. Rất có thể đấy là một con sóng ma.

Trên thế giới hiện nay, cứ mỗi tuần lại có một con tàu nhỏ bị nhận chìm một cách hết sức khó hiểu. Nhiều nhà khoa học cho rằng, chúng đều bị tấn công bởi các con sóng ma đơn lẻ, đột ngột trồi lên từ đáy biển. Các bức ảnh chụp từ vệ tinh gần đây cho thấy, những con sóng ma này là hoàn toàn có thật.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/11/3B9C254C/songthan.jpg

Các nhà khoa học giải thích rằng, sóng ma xuất hiện trong những trường hợp đặc biệt, khi sóng thủy triều kết hợp với các cơn gió mạnh bất chợt, tạo ra một khu vực nhỏ "bất thường". Khu vực này nhanh chóng cuốn các con sóng "bình thường" khác vào nó, "nuốt" năng lượng của chúng để tạo ra một cột sóng lớn. Cột sóng này chỉ xuất hiện đơn lẻ, ào lên một lần rồi bị hóa giải ngay. Quá trình này xảy ra rất nhanh, khiến người ta hầu như không kịp phản ứng.

Việc nghiên cứu sóng ma rất có ý nghĩa, vì nó giúp các nhà khoa học thiết kế những con tàu có thể chống lại nó.

[thienthanaoden]

Tại sao người thông minh lại làm những điều ngu dốt?

Một nhóm học giả người Mỹ vừa cho ra đời cuốn sách "Tại sao người thông minh lại có thể ngu dốt như vậy?", do Robert J. Sternberg (Giám đốc Trung tâm Tâm lý về khả năng, năng lực và sự tinh thông của Đại học Yale, Mỹ) làm chủ biên. Sternberg đã có một cuộc trao đổi với báo giới về cuốn sách này.

- Chúng tôi ngạc nhiên biết rằng ông đã nghiên cứu rất kỹ lưỡng vấn đề này. Điều gì lôi kéo ông làm điều đó?

- Nguồn gốc của cuốn sách là mối băn khoăn của tôi về điều gì đã xảy ra với những người mà thông thường được coi là có trí thông minh cao nhưng lại lầm lạc theo một cái nhìn khác. Làm thế nào mà Richard Nixon lại dính líu vào vụ Watergate và gây ra một loạt hậu quả tiếp theo? Bill Clinton đã nghĩ gì khi liên tục lặp lại sai phạm trong đời tư? Và ngay gần đây, tại sao những người thông minh điều khiển Enron lại có thể nghĩ rằng sẽ thoát khỏi trò chơi may rủi đó. Và thực tế là không ai trong chúng ta có thể tránh khỏi những giây phút sai lầm như vậy.

- Có một giả định thống nhất nào về sự ngu dốt rút ra được từ cuộc nghiên cứu?

- Tôi tin rằng có 4 xu hướng chính dẫn chúng ta đến tình trạng oái oăm đó.

Ảo tưởng về cái tôi trung tâm: Chúng ta thường sai lầm tin rằng bởi vì chúng ta thông minh nên thế giới sẽ đảo lộn quanh ta.

Ảo tưởng về sự thông suốt: Chúng ta tự cho rằng một phần lý do của việc thế giới đảo lộn quanh ta là chúng ta biết nhiều hơn những gì chúng ta làm, và thậm chí hơn cả những gì chúng ta cần biết.

Ảo tưởng về quyền tuyệt đối, vô hạn: Chúng ta ngộ nhận rằng kiến thức ban cho chúng ta quyền tuyệt đối vô hạn. Chúng ta có thể làm bất kỳ những gì chúng ta muốn và không phải chịu một hậu quả nào.

Ảo tưởng về khả năng không thể bị tổn hại: Chúng ta tự tin rằng có thể dễ dàng thoát khỏi mọi hậu quả bởi trí thông minh sẽ giúp ta tránh được những cuộc công kích hoặc chỉ trích.

- Ai sẽ là những người dễ rơi vào lối suy nghĩ đó?

- Tôi tin rằng những người dễ bị mắc phải 4 ảo tưởng đó chính là những người nghĩ rằng mình rất thông minh hoặc là mình rất ngu dốt. Nhóm thứ nhất là do họ quá thông minh. Nhóm thứ 2 là do họ thiếu khả năng nhận thức để nhận ra rằng 4 ảo tưởng đó là hoàn toàn ngớ ngẩn.

- Có sự khác biệt nào giữa sự ngu dốt, sự ngớ ngẩn, sự đần độn và đầu óc bã đậu?

- Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, sự ngớ ngẩn đối lập với sự khôn ngoan - khả năng áp dụng kiến thức để đạt được lợi ích, chứ không phải với sự thông minh. Có rất nhiều người thông minh nhưng lại không khôn ngoan. Quyển sách không nói về sự ngu dốt theo ý cổ điển - thường gắn liền với chỉ số IQ thấp. Vấn đề ở đây là người thông minh không nhận ra rằng họ dễ trở nên ngớ ngẩn như thế nào.

- Như vậy có nghĩa là chúng ta không thể đánh giá được chính xác sự ngu dốt của bản thân chúng ta?

- Rất tiếc là không. Thường chúng ta phải để người khác chỉ ra điều đó. Hoặc khi nhìn lại, chúng ta mới ngạc nhiên là sao mình lại có thể ngớ ngẩn đến vậy. Nhưng cái dở là người thông minh thường sử dụng trí thông minh để tìm cách loại trừ mình ra khỏi những thông tin phản hồi đó.

- Có dấu hiệu nào để cảnh báo về sự ngu dốt sắp xảy ra?

- Chắc chắn rồi. Khi chúng ta bắt đầu nghĩ rằng cả thế giới đảo lộn quanh mình; rằng chúng ta biết nhiều hơn mọi người khác và họ chỉ là những tên đần độn; rằng chúng ta có thể làm bất cứ điều gì mà không để lại hậu quả; và rằng chúng ta làm thế bởi vì chúng ta đủ thông minh để xóa bỏ mọi dấu vết.

- "Cách tốt nhất để tránh được sự ngu dốt là không lo ngại rằng mình sẽ trông ngớ ngẩn". Câu nói này là có ý gì?

- Mọi người thường không rút ra được bài học cho mình bởi không muốn mình trở nên ngớ ngẩn. Vì thế họ lặp lại những sai lầm mà hoàn toàn có thể tránh được. Ngoài ra, khi phạm sai lầm, họ tìm cách che đậy nó để tỏ ra là mình không ngớ ngẩn, nhưng cuối cùng thì lại càng ngớ ngẩn hơn khi sự việc được phơi bày ra ánh sáng. Điều này đã xảy ra với Nixon, Clinton và nhiều người khác.

- Hành động ngớ ngẩn nhất mà ông đã làm?

- Nếu tôi trả lời câu hỏi này, nó sẽ là hành động ngớ ngẩn nhất mà tôi từng làm.

[thienthanaoden]

Lời giải cho những vòng đá bí ẩn trên Bắc cực

Các nhà nghiên cứu đã tìm ra tung tích “người thợ điêu khắc” đã tạc nên những vòng đá gần như hoàn hảo trên mặt đất Alaska và quần đảo Spitsbergen ở Nauy: đó là một quá trình sàng lọc tự nhiên. Kết luận này cũng chứng tỏ rằng những sinh vật vũ trụ và các thế lực siêu phàm không có việc gì phải làm ở đây.

Vùng đất lạnh lẽo và cằn cỗi nhất thế giới ở bắc Alaska và quần đảo Spitsbergen từ lâu đã được biết đến với vô số những vòng tròn, những hình đa giác và những vạch sọc bằng đá, đều đặn và tròn trịa như được một bàn tay nghệ sĩ tạo nên. Tuy nhiên, bằng cách nào để tạo ra những hình thù tuyệt đẹp đó thì vẫn còn là điều bí ẩn. Nhiều giả thuyết cho rằng bà mẹ thiên nhiên không thể làm được điều đó, mà phải là các sinh vật ngoài vũ trụ hay các sinh vật siêu nhiên.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/01/3B9C4666/vongda2.jpg

“Chúng quả là kỳ lạ”, nhà nghiên cứu Mark Kessler của Đại học California tại Santa Cruz, cho biết. Ông nhận định rằng nếu những hình thù này xuất hiện ở các vùng đất ấm hơn, chúng sẽ được chú ý nhiều hơn. Nhưng vì người ta chỉ tìm thấy chúng trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở vùng cực hay trên đỉnh núi cao ngất, nên việc tiếp cận là rất khó khăn.

Để giải đáp bí ẩn này, Kessler và cộng sự đã phát triển một mô hình máy tính 3 chiều về bề mặt đá, trong đó tính tới tất cả các khả năng biến đổi của nó dưới điều kiện của khí hậu, nhất là trong những chu kỳ ngày đêm: nở ra vì đóng băng và co lại khi băng tan (hiện tượng này rất phổ biến trên các vùng đất đóng băng vĩnh cửu).

Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy, qua nhiều thế kỷ đóng băng - tan băng, các tảng đá từ từ nhô lên khỏi mặt đất, co cụm lại với nhau, bao lấy những chỗ không có đá, tạo ra những chỗ trũng giống như những miệng hố, có đá vây xung quanh. Trên các sườn đồi, quá trình tương tự đã tạo ra những dải đá.

Nhóm khoa học nhận định, phát hiện này đã mở ra một hướng mới cho giới nghiên cứu, vì xưa nay, đa phần các cảnh quan được xem là sản phẩm của quá trình xói mòn, đứt gãy động đất và các quá trình tách đất khác, chứ chưa ai biết đến trường hợp đất và đá tự phân loại như trong trường hợp này.

[thienthanaoden]

Tác giả bãi đá cổ ở Anh là người ngoại quốc?

Công trình kiến trúc cổ đại nổi tiếng ở phía nam nước Anh, bãi đá cổ Stonehenge đầy bí ẩn, có thể do một người Thụy Sĩ hoặc Đức xây dựng nên. Các nhà khảo cổ tuyên bố như vậy hôm qua.

Họ đã nghiên cứu những di vật còn lại của một cung thủ giàu có, trong một ngôi mộ 4.000 tuổi nằm cách Stonehenge 3 dặm và nhận thấy, người này có nguồn gốc từ dãy núi Alps, có thể thuộc địa phận Thụy Sĩ, Áo hoặc Đức ngày nay.

"Ông ta có thể là một nhân vật rất quan trọng tại khu vực Stonehenge. Thật thú vị khi biết rằng một người ngoại quốc đã đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng công trình vĩ đại đó", nhà khảo cổ học Andrew Fitzpatrick nói.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/02/3B9C4ECA/stonehenge1.jpg
Bãi đá cổ Stonehenge.

Vị cung thủ vùng Amesbury này được chôn cùng 100 đồ vật khác, trong đó có nhiều hoa tai bằng vàng, dao bằng đồng và đồ gốm. Do sở hữu những đồ vật xa hoa này, bao gồm cả những đồ bằng vàng được tìm thấy lâu đời nhất ở Anh, ông được gọi là "Vua của bãi đá cổ".

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/02/3B9C4ECA/muiten.jpg
Những đầu mũi tên được khai quật từ ngôi mộ cổ.

Các cuộc kiểm tra về xương cho thấy người đàn ông này khi chết khoảng 35-45 tuổi và có cơ thể vạm vỡ. Những cuộc xét nghiệm men răng cũng cho thấy người đàn ông này sinh ra và lớn lên ở dãy núi Alps. Ông được xác nhận là một cung thủ bởi có rất nhiều đầu mũi tên bằng đá được tìm thấy bên cạnh cơ thể.

"Đây là một bằng chứng quan trọng cho thấy nền văn hóa du nhập từ lục địa đã giúp đưa nước Anh vượt ra khỏi thời kỳ đồ đá", nhà khảo cổ Tony Trueman nói.

Bãi đá cổ Stonehenge được xây dựng trong khoảng từ năm 3.000 đến 1.600 trước công nguyên, là một vòng tròn gồm 20 hòn đá nặng hàng tấn được sắp đặt một cách bí ẩn trên đồng bằng Salisbury. Công trình này thu hút gần 1 triệu du khách mỗi năm.

[thienthanaoden]

Giải được bí ẩn về sự chuyển động của doi cát cửa sông

Thời tiết lặng gió cũng có vai trò to lớn không kém bão tố trong việc làm dịch chuyển các bãi cát ở cửa sông. Nếu như sóng lớn kéo cát ra xa bờ thì các con sóng lặng lại đẩy nó vào đất liền.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/03/3B9C6182/bien.jpg
Một doi cát tại Mexico.

Các nhà nghiên cứu bờ biển từ lâu đã biết rằng những con sóng dữ dội trong các trận bão đã đổ nước vào bờ, sau đó cuốn cát ra biển, khiến các doi cát cửa sông dịch chuyển dần ra khơi với tốc độ hàng chục mét mỗi ngày. Tuy nhiên, họ chưa rõ bằng cách nào mà những doi cát này lại xoay xở “bò” được trở về phía bờ khi biển đã lặng.

Mô hình mới đây của Steve Elgar và cộng sự, tại Viện hải dương học Woods Hole ở Massachusetts (Mỹ), đã giải thích được điều đó. Mô hình này phác họa lại chính xác quá trình tiến, lùi của những doi cát cửa sông tại bờ biển bang Bắc Carolina.

Mô hình cho thấy trong thời kỳ biển lặng, những con sóng yếu ớt đã xé nhỏ doi cát ra và từ từ đẩy chúng vào đất liền. Loại sóng này không mang theo lượng nước lớn như trong các cơn bão, do đó, chúng không tạo thành những dòng chảy mạnh cuốn mọi thứ ra biển giống như ở những con sóng lớn. Sử dụng những số liệu thực tế để kiểm chứng mô hình, Elgar tính ra rằng các con sóng nhỏ có thể đẩy doi cát vào đất liền với tốc độ khoảng 7 mét mỗi ngày.

Các nhà nghiên cứu cho biết, công trình này sẽ rất hữu ích trong việc dự báo biến động của bờ biển, vị trí của các doi cát và lập kế hoạch bảo vệ chúng. Hiện nay, nhiều bờ biển được làm nhân tạo bằng cách lấy cát từ ngoài khơi đổ vào đất liền, do đó không bền vững.

[thienthanaoden]

Con người mất khả năng đánh hơi như thế nào?

Con người mất dần khả năng khứu giác để thị giác phát triển hơn?
Chó có thể được huấn luyện để tìm ra thuốc phiện và chất nổ, hoặc lần theo dấu vết của kẻ tình nghi là tội phạm chỉ nhờ ngửi mùi. Vậy tại sao chúng ta không làm được điều đó? Các nhà khoa học của Viện Weizmann và Viện nhân chủng học tiến hoá Max Planck (Đức) đã có lời giải thích cho hiện tượng này.

Tất cả các loài thú, trong đó có con người, đều có khoảng 1.000 gene chi phối những protein phát hiện mùi, hay còn gọi là các thụ quan khứu giác. Những thụ quan này khu trú trong lớp màng nhầy của mũi, và nhận ra một mùi hương nào đó bằng việc dính bám với các phân tử chất mùi ấy. Tuy nhiên, các gene khứu giác không phát huy hiệu quả trên tất cả các loài, mà chỉ một số thôi. Phần trăm số gene này hoạt động sẽ quyết định độ nhạy bén với mùi của động vật hoặc người đó.

Trong các nghiên cứu trước kia, giáo sư Doron Lancet của Viện Weizmann đã khám phá ra rằng hơn một nửa số gene khứu giác ở người chứa đột biến, khiến chúng không thể hoạt động bình thường.

Trong một nghiên cứu mới đây đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, các nhà nghiên cứu đã giải đáp được câu hỏi thứ hai: liệu hiện tượng mất chức năng gene khứu giác có ảnh hưởng tới tất cả các loài linh trưởng, hay chỉ trên người mà thôi?

Nhóm nghiên cứu đã so sánh ADN của 50 gene khứu giác chung cho cả người, khỉ hình người và khỉ. Họ phát hiện thấy ở người, 54% số gene đó bị suy yếu, so với 28-36% trên các loài còn lại. Các nhà khoa học cho rằng, quá trình suy giảm này kéo dài từ 3 đến 5 triệu năm, và diễn ra trên người với tốc độ nhanh gấp 4 lần trên các nhánh linh trưởng khác, khiến con người trở nên thiếu nhạy cảm với mùi vị.

Tuy nhiên, cũng theo các nhà nghiên cứu, sự suy giảm chức năng khứu giác là một đặc điểm tiến hoá của homo sapiens. Nó có thể đã nảy sinh do sự phát triển khả năng thị giác của não người - khả năng cho phép chúng ta phân biệt màu sắc và các thành viên khác cùng loài qua những đặc điểm ngoại hình, chứ không chỉ bằng mùi vị.

[thienthanaoden]

Giải được bí ẩn của những bóng sáng kỳ lạ

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/03/3B9C6541/h1.jpg
Giáo sư Jack Pettigrew và một bóng sáng.

Hãy tưởng tượng bạn đang ngồi trong phòng khách, đột nhiên một bóng sáng xuất hiện lơ lửng giữa nhà. Khi bạn nghiêng đầu để xem điều gì đã tạo nên thứ ánh sáng kỳ dị đó, nó cũng nghiêng theo... Đó chính là những bóng sáng (còn gọi là Min Min light), thường thấy ở Australia.

Kỳ thực, những bóng sáng này chỉ là ảo ảnh của các nguồn sáng đôi khi ở cách đó hàng trăm km, giáo sư Jack Pettigrew, Đại học Queensland ở Brisbane, Australia, vừa khẳng định như vậy trên tạp chí Clinical and Experimental Optometry.

Pettigrew đã nghiên cứu hiện tượng này ở hạt Channel, miền tây Queensland, nơi nó đã ám ảnh người dân địa phương trong nhiều năm qua. “Ngay cả những người đàn ông dạn dày nhất cũng phải chảy nước mắt vì sợ hãi”, ông nói.



Lần đầu tiên chạm chán với Min Min light, Pettigrew tưởng rằng đó là sao Kim. Nhưng không phải thế, "nó đi xuống đường chân trời và nằm yên ở đó một lúc”. Lần sau đó, khi đang lái xe với hai cộng sự, Pettigrew trông thấy một đốm sáng mà thoạt đầu họ tự nhủ đó là mắt của một con mèo ở cách đó khoảng 50 mét. Tuy nhiên, khi họ dừng xe và tắt đèn pha, đốm sáng kia vẫn còn ở nguyên đó, nhảy nhót xung quanh như thể nó là một sinh thể sống. “Chúng tôi đã tranh cãi kịch liệt, không thể đồng ý với nhau được đó là cái gì và ở cách bao xa”.

Bộ ba đã lái xe xuyên qua vùng đồng bằng và sử dụng một chiếc la bàn trên ôtô để tính ra khoảng cách tới đốm sáng. Nhưng sau 5 km, la bàn trên xe vẫn không hề đổi hướng. “Chúng tôi phỏng đoán nó phải nằm cách đó khoảng 300 km trên đường chân trời”. Về sau, ba người mới biết có một chiếc xe đã đi ngược chiều ở đúng thời điểm họ nhìn thấy đốm sáng.

Pettigrew, người từng biết đến hiện tượng ảo ảnh - trong đó các cảnh vật ở rất xa dường như đang treo ngược trên bầu trời - cho rằng điều này có thể giúp giải thích các Min Min light.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/03/3B9C6541/h2.jpg
Ánh sáng bị khúc xạ, đi theo đường cong của mặt cầu.

Ảo ảnh xuất hiện khi có hiện tượng nghịch nhiệt, tức là không khí lạnh đậm đặc nằm bên dưới sát với mặt đất, còn lớp khí ấm ở bên trên. Trong điều kiện như vậy, ánh sáng từ mặt đất chiếu lên sẽ bị khúc xạ, và đi theo đường cong ôm lấy trái đất, thay vì chiếu thẳng ra ngoài (ảnh). Luẩn quẩn trong lớp khí lạnh này, ánh sáng có thể xuất hiện ở cách xa nguồn của nó hàng trăm km, tạo nên ảo ảnh ở đó.

Để thử nghiệm giả thuyết rằng Min Min light thực sự là môt hiện tượng ảo ảnh trong đêm, Pettigrew đã thực hiện thí nghiệm cho thấy ông có thể tạo ra một thứ tương tự như vậy.

Trước hết, Pettigrew chọn một đêm có thời tiết thuận lợi: đêm lạnh sau một ngày trời nóng, ít gió. Sau đó, ông lái xe 10 km vòng qua một khu đồi tới điểm nằm dưới đường đi chuẩn của ánh sáng (đường thẳng). Điều kỳ lạ đã xuất hiện, 6 người quan sát vẫn nhìn thấy ánh sáng của chiếc xe hơi lơ lửng trên đường chân trời.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/03/3B9C6541/h3.jpg
Ảo ảnh của một rặng núi ở xa. Nó tan đi khi mặt trời sưởi ấm lớp khí sát mặt đất.

Buổi sáng sau đêm trình diễn, Pettigrew cho biết đã nhìn thấy ảo ảnh của một rặng núi ở xa tại khu vực này. Điều đó ủng hộ giả thuyết cho rằng Min Min light được tạo ra trong một điều kiện đặc biệt của khí quyển. "Thông thường ta không thể nhìn thấy rặng núi đó, vì nó nằm dưới đường chân trời. Nhưng trong điều kiện nghịch nhiệt, nó xuất hiện lơ lửng trên cao, và dần dần tan đi, cuối cùng thì biến mất khi mặt trời sưởi ấm lớp không khí sát mặt đất.

Cơ hội nhìn thấy Min Min light và ảo ảnh ban ngày ở hạt Channel là rất cao, vì vùng này bằng phẳng với các chỗ trũng nhẹ, nơi không khí lạnh rất dễ bị giữ lại. Thêm nữa ở đây, người ta thường nhìn thấy rõ chân trời.

[thienthanaoden]

Sự lựa chọn bí ẩn của tự nhiên

Nếu tự nhiên là một cô gái thì người ấy sẽ có 2 tay trái và 2 chân phải - một cơ thể không cân đối. Thật vậy, các phân tử không thể thiếu cho sự sống, các axit amin của protein hoặc đường của ADN, chỉ tồn tại trong một hình dạng không gian duy nhất, chỉ bên phải hoặc chỉ bên trái của hai hình đối nhau qua gương.

Nếu đã tồn tại dạng này, thì dạng kia sẽ không có trong tự nhiên nữa. Tại sao vậy? Có lẽ lời giải ẩn chứa trong từ trường của các ngôi sao.

Từ lâu, vấn đề “cùng tay” của tự nhiên đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà sinh vật học và hóa học, bởi hình dáng của các phân tử sẽ quyết định đến hiệu quả sử dụng của nó. Chẳng hạn, một số loại dược phẩm chỉ có thể sử dụng các phân tử trái, hay phải mà thôi. Louis Pasteur cũng từng cố gắng tạo ra hình dạng của axit tatric có trong nước nho, nhưng vô ích.

Giải thích cho vấn đề cùng phía này, một số nhà sinh học cho rằng, trước kia, số các phân tử phải và trái bằng nhau, rồi tự nhiên đã lựa chọn để chỉ giữ lại một dạng duy nhất, Tuy nhiên họ không có bằng chứng thực nghiệm về điều này. Nhiều nhà hóa học khác lại tin là sự sống chỉ xuất hiện trong một môi trường đã bất đối xứng lớn. Chẳng hạn, sự trùng đôi của ADN là không thể có trong một môi trường mà các phân tử phải và trái bằng nhau.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/04/3B9C75AF/h1.jpg
Ánh sáng và từ trường tác động cùng lúc vào các phân tử trái và phải với số lượng như nhau (A). Những liên kết bị phá vỡ (B) để tạo nên một dạng phân tử trái hoặc phải (C).

Như vậy sự thật cần được tìm ra theo cách khác, đó là các lực bên ngoài tác động vào phân tử. Mới đây, hai nhà nghiên cứu thuộc phòng thí nghiệm từ trường ở Grenoble (Pháp) Geert Rikken và Ernst Raupach, đã lựa chọn ánh sáng và từ trường để làm việc này.

Từ lâu người ta đã biết rằng để nhận biết các phân tử trái và phải, cách tốt nhất là dùng máy chiếu. Bởi sự hút ánh sáng phụ thuộc vào những đặc tính điện của phân tử, hay hình dạng không gian của chúng. Bằng việc phối hợp rất hợp lý giữa ánh sáng và từ trường, Rikken và Raupach đã thành công khi làm mất cân bằng một nhóm các phân tử hóa học ban đầu, gồm các phân tử phải và trái với số lượng như nhau. Các phân tử này hút ánh sáng khác nhau trong điều kiện có từ trường song song với tia sáng. Kết quả là cân bằng bị phá vỡ, các phân tử được tạo ra hoặc chỉ cùng phải, hoặc cùng trái. Từ trường càng mạnh thì sự mất cân bằng càng lớn.

Từ phát hiện này, các nhà nghiên cứu cho rằng rất có thể dạng “tay một phía” - phân tử cùng phải hoặc cùng trái - đã xuất hiện trong các ngôi sao (nơi có từ trường mạnh hơn hàng triệu lần so với trong thí nghiệm và hàng nghìn tỷ lần so với trên trái đất).

Nghiên cứu còn dẫn tới một khám phá thú vị khác. Đó là chỉ cần tạo sự vượt trội rất nhỏ về số lượng của một loại so với loại kia (một phân tử trái được thêm trên 1.000 phân tử phải có trước), thế cũng đủ để làm đảo lộn trật tự các phân tử. Kết quả là chúng đều ở một phía của gương.

Tuy nhiên, để chứng minh được tầm quan trọng của hiện tượng này, hai nhà nghiên cứu còn phải làm được việc tương tự với những phân tử chuyển hóa, như các axit amin. Vấn đề đặt ra ở đây là thiếu phương tiện và một số người phản đối, bởi theo họ, thí nghiệm này đụng chạm đến “nguồn gốc của sự sống”.

[thienthanaoden]

Thiên tài và những căn bệnh bí ẩn

Thiên tài được sinh ra một cách ngẫu nhiên hay theo một quy luật nhất định nào đó? Đây là câu hỏi lớn đối với các nhà khoa học. Theo một thuyết được nhiều người quan tâm thì thiên tài thường mắc một căn bệnh đặc biệt nào đó và chính căn bệnh này đã tác động khiến họ có những khả năng phi thường.

Thuyết này lần đầu tiên được nhà di truyền học người Nga Vladimir Froismon đưa ra hồi đầu thế kỷ 20.

Vladimir Froismon đã dành nhiều thời gian để thống kê thành một danh sách những thiên tài bị ảnh hưởng của bệnh viêm khớp, trong đó có những tên tuổi lớn như Isaac Newton, Charles Darwin, Christophe Colombo, Galileo, Francis Bacon, Desiderius, Voltaire... Theo nghiên cứu của Froismon thì bệnh viêm khớp thường gây ra một lượng axit uric cao trong máu. Loại axit này là tác nhân kích thích bộ óc làm việc mạnh mẽ. Thành phần của axit uric cũng tương tự như thành phần của chất caffein và theobromin, những chất kích thích có trong cà phê và chè. Hiện tượng nhiều axit uric trong máu không chỉ giúp làm tăng khả năng nghiên cứu trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên như toán học, vật lý học, hoá học, thiên văn học mà còn thúc đẩy các nhà hoạt động xã hội và tài năng nghệ thuật, văn chương phát triển. Danh sách những người chịu ảnh hưởng của bệnh viêm khớp còn có các danh họa như Michel Angelo, Rembrandt, thiên tài âm nhạc Beethoven và nhà chính trị nổi tiếng người Đức Otto Bismarck.

Một căn bệnh khác cũng được coi là có liên quan đến sự ra đời của các thiên tài là hội chứng Marfan. Những người mắc hội chứng này thường có tầm vóc cao lớn quá khổ với những ngón tay, ngón chân, cẳng tay, cẳng chân dài một cách khác thường. Một đặc điểm nữa là hầu hết những người mắc hội chứng Marfan đều có khuôn mặt dài và hẹp.

Đặc trưng lạ lùng trên là do những biến thể đặc biệt của cơ thể con người dưới tác động của hội chứng Marfan gây ra. Nhiều nhà khoa học cho rằng chính sự biến đổi như vậy đã mang lại cho thế giới nhiều nhân vật xuất chúng. Có thể liệt kê nhiều nhân vật nổi tiếng trên thế giới mắc hội chứng Marfan có những đặc điểm như vậy, trong đó tiêu biểu nhất là 3 người sau đây.

Thứ nhất là tổng thống Mỹ Abraham Lincoln (1809-1865), người có công xoá bỏ chế độ nô lệ ở nước này. Abraham Lincoln xuất thân từ một thợ khắc gỗ, sau đó nhờ nghị lực trở thành luật sư, rồi tổng thống Mỹ. Ông có năng lực làm việc phi thường, khả năng phán đoán và lòng dũng cảm. Tổng thống Lincoln có khuôn mặt dài và hẹp đặc trưng.

Người thứ 2 là nhà văn nổi tiếng người Đan Mạch, Hans Christian Andersen (1805-1875). Ông vốn là con trai của một người thợ đóng giày nghèo khổ, mồ côi từ nhỏ, Andersen bắt đầu đi học rất muộn và mãi đến năm 23 tuổi mới vào đại học. Ông nổi tiếng qua những câu chuyện cổ tích ngụ ngôn làm say mê cả trẻ em lẫn người lớn trên thế giới suốt hơn thế kỷ qua. Khuôn mặt của Andersen cũng có nét nhỏ hẹp của những người mắc hội chứng Marfan.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/05/3B9C7A10/abraham.jpg
Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln là nhân vật nổi tiếng mắc hội chứng Marfan.

Người thứ 3 là tổng thống Pháp Charles de Gaulle (1890-1970). Ông là một vị tướng nổi tiếng của Pháp trong Chiến tranh thế giới lần thứ 2 và về sau trở thành vị tổng thống ghi đậm dấu ấn trong lịch sử chính trị Pháp giai đoạn sau chiến tranh. Ngay từ khi còn nhỏ, de Gaulle đã biểu hiện lòng dũng cảm và thông minh. Ông có tầm vóc cao lớn hơn tất cả bạn bè và bờ vai hẹp hình góc nhọn rất đặc biệt.

Cả 3 nhân vật nổi tiếng nêu trên đều mang những triệu chứng của hội chứng Marfan. Ngoài năng khiếu đặc biệt về chính trị, văn học và quân sự, họ còn có sức khoẻ rất đáng chú ý.

Các nhà khoa học cho rằng hội chứng Marfan là nguyên nhân sản sinh ra nhiều chất catecholamin trong máu. Đây là tố chất góp phần kích thích sự hoạt động cao của trí óc và sinh lý cơ thể, khiến cho hầu hết những người mắc hội chứng Marfan đều có năng lực làm việc phi thường. Ngoài ra, một trong những điểm chung của người mắc hội chứng Marfan là đa số họ đều có những khả năng hài hước đặc biệt. Tổng thống Lincoln và nhà văn Andersen là minh chứng cho nhận định này.

[thienthanaoden]

Mọi bóng ma 'đều ở tâm tưởng mà ra'

Bóng ma là cách diễn giải của trí óc về quá trình tương tác của cơ thể với những vật xung quanh, các nhà tâm lý học Anh nhận định. Cảm giác ớn lạnh khi trời chạng vạng tối hoặc ở trong một từ trường nào đó có thể gợi nên nỗi ám ảnh “có ai đó” trong phòng, nhưng tất cả chỉ dừng lại ở mức độ cảm giác mà thôi.

Lời giải thích này là kết quả của một nghiên cứu lớn, trong đó, các nhà nghiên cứu đã dẫn hàng trăm người tình nguyện đi vòng quanh hai địa danh hãi hùng nhất ở nước Anh - cung điện Hampton Court và các hầm mộ South Bridge ở Edinburgh, Scotland.

Tiến sĩ Richard Wiseman, thuộc Đại học Hertfordshire, và cộng sự cho biết nghiên cứu của họ đã đưa ra nhiều số liệu thú vị, giúp lý giải vì sao nhiều người có thể cảm thấy kinh hãi trong một toà nhà, nhưng không tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của bóng ma ở đó

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/05/3B9C8071/bongma.jpg
Nghiên cứu của Wiseman sử dụng hàng trăm người tình nguyện

Tại Hampton Court - nơi được cho là đang ẩn náu oan hồn Catherine Howard, vợ thứ 5 của vua Henry VIII, người đã bị xử tử - các tình nguyện viên được yêu cầu đối mặt với nỗi sợ của họ. Họ phải ghi lại bất cứ trải nghiệm bất thường nào, chẳng hạn nghe thấy tiếng bước chân, cảm giác ớn lạnh hoặc nhìn thấy một bóng người xuất hiện trong phòng, cũng như đánh dấu mức độ cảm nhận ở mỗi vị trí lên một sơ đồ. Tất nhiên trước khi làm điều này, các tình nguyện viên đã phải kê khai tất cả những gì họ biết hoặc từng nghe nói về những nỗi ám ảnh ở đây.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/05/3B9C8071/bongma2.jpg
Ảnh trên chụp tại hầm mộ số 9 của South Bridge. Ảnh dưới được chụp chỉ 5 phút sau đó.

Tiếp đó, các nhà nghiên cứu kiểm tra lại sự phân bố của những trải nghiệm bất thường. Theo cách sắp đặt thông thường, tần suất gặp ma sẽ phân bố đều trong khắp toà nhà. Nhưng trong một mô típ ám ảnh cổ điển, các cuộc chạm trán sẽ tập trung xung quanh những vị trí đặc biệt nào đó.

Kết quả thật bất ngờ: những người tham gia ghi nhận số lượng trải nghiệm bất thường cao hơn hẳn tại các điểm vốn nổi tiếng là ma quái của Hampton Court, như các phòng của Georgian và Phòng trưng bày Ma ám. Trong các hầm mộ ở Edinburgh, kết quả cũng tương tự: những hầm mộ bị coi là kỳ bí hơn cả cũng là những địa điểm diễn ra hầu hết các trải nghiệm bất thường của những người tình nguyện.

Các nhà nghiên cứu cắt nghĩa đây chính là bằng chứng cho thấy nỗi ám ảnh là hiện tượng có thật, bởi chúng chỉ tập trung ở một vài địa điểm đặc biệt nào đó. Và một thực tế là những người thuộc các nền văn hoá khác nhau đều trải qua những cảm giác tương tự qua hàng trăm năm.

“Ám ảnh tồn tại, với ý nghĩa là tồn tại những khu vực mà ở đó người ta trải qua những cảm giác bất thường”, tiến sĩ Richard Wiseman lập luận.

Nhưng sự thực thì ma là gì? Wiseman và cộng sự không chắc chắn về điều đó. Họ nhận định, dù có vẻ như hơi ngược đời, rằng ám ảnh tồn tại nhưng ma thì không. “Người ta trải qua những cảm giác như nhau ở những địa điểm không đổi, nhưng tôi cho rằng nó chủ yếu xuất phát từ những nhân tố thị giác, và có lẽ một vài yếu tố môi trường khác”, ông nói.

Khi kiểm tra chi tiết tại mỗi địa điểm, như nhiệt độ, cường độ sáng và diện tích phòng, tiến sĩ Wiseman cho rằng những người "bị ám ảnh" đã đáp ứng một cách vô thức với những yếu tố của môi trường, và “trạng thái gợi nên sự hoảng sợ” của cảnh vật xung quanh. Ông cho biết có rất nhiều trường hợp cảnh vật đã trở nên ma quái trong mắt người tình nguyện, ở những nơi mà trước đó chưa ai trải nghiệm cảm giác ấy.

Những người theo chủ nghĩa hoài nghi từ lâu vẫn tin rằng những lần gặp gỡ với ma một phần bị chi phối bởi những hiểu biết trước đó của một người về địa điểm này và lịch sử của nó. Nhưng nghiên cứu mới đã bác bỏ giải thích đó. “Chúng tôi tìm thấy rất ít nếu không muốn nói là không có bằng chứng nào về việc hình dung trước đó của một người về các khu vực bị ma ám lại có thể ảnh hưởng đến những trải nghiệm thực tế của họ”, Wiseman nói.

[thienthanaoden]

Bí mật 'Thành phố mất tích' được phơi bày

Các nhà khoa học tuyên bố Thành phố mất tích (Lost City), quần thể các ngọn tháp đá vôi kỳ lạ mọc lên từ đỉnh của một ngọn núi nằm dưới đáy Đại Tây Dương, đã tồn tại cách đây ít nhất 30.000 năm.

"Thành phố" nằm trên đỉnh một ngọn núi cao khoảng 5.000 m, được phát hiện vào năm 2000 trong một cuộc thám hiểm đáy biển. Nó bao gồm khoảng 30 ngọn tháp, trong đó có cái cao bằng toà nhà 18 tầng, nằm sâu 1 km tại vĩ độ 30 ở giữa Đại Tây Dương.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/07/3B9CA154/lost-city.jpg
Những ngọn tháp mọc lên trên đỉnh núi ở dưới đáy Đại Tây Dương.

"Thành phố mất tích" là một bí ẩn lạ thường - những ngọn tháp được hình thành khi nước biển nóng tràn qua một loại đá rỗ tổ ong gọi là peridotite, Kristin Ludwig tại Đại học Washington cho biết.

Khi đó, sức nóng được tạo ra từ phản ứng hoá học giữa nước biển có độ kiềm pH 10 và đá peridotite. Các phần tử canxi carbonat kết tủa từ hơi nước bồi đắp nên các ngọn tháp. Kết quả là đá peridotite được biến thành đá serpentine. Hydro được hình thành trong quá trình biến đổi đó kết hợp với CO2 hình thành nên khí methane.

"Thành phố mất tích" cùng ngọn núi bên dưới Atlantic Massif đã tạo nên một hệ thống thông hơi thuỷ nhiệt chưa từng được biết đến, bởi nó được tạo ra từ phản ứng hoá học chứ không phải từ hoạt động của núi lửa như những hệ thống đã được phát hiện trước đó.

Các lỗ thông thuỷ nhiệt là những khu vực ở đáy biển nơi xảy ra phản ứng hoá học giữa đá, khoáng chất và nước biển bị nung nóng (thường có tính axit cực cao). Một hệ thống thông hơi black-smoker nổi tiếng được phát hiện trước đó là kết quả của hoạt động núi lửa có nhiệt độ cao lên tới 370 độ C. Ở quần thể này, nhỏ hơn rất nhiều các ngọn tháp ở "Thành phố mất tích", người ta đã tìm thấy sự sống nguyên thuỷ nhất trên trái đất, gọi là archaea. Chúng tương tự vi khuẩn nhưng không cần ánh sáng và oxy để sống sót.

Hệ thống thông hơi ở "Thành phố mất tích" hoạt động ở nhiệt độ thấp hơn rất nhiều (65-75 độ C) do vậy mà dự đoán cũng có chứa nhiều sinh vật sống. Các nhà nghiên cứu hy vọng "Thành phố mất tích" sẽ trở thành một phòng thí nghiệm tự nhiên, giúp tìm ra đầu mối về bản chất sinh học thời kỳ đầu của trái đất, về nguồn gốc của sự sống và về những điều kiện tạo nên cuộc sống ở các hành tinh khác.

[thienthanaoden]

Giải mã những bí mật của thiền định

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/08/3B9CA7FA/thien.jpg
Thiền định đã trở thành môn học chính khóa ở nhiều trường của Mỹ.

Không cứ phải vào rừng kiếm một guru râu dài mới học được thiền. Tại Mỹ, giờ đây, nhiều khi muốn tránh ngồi thiền cũng khó. Nó là môn được yêu cầu tại nhiều trường học, bệnh viện, công ty luật, các tổ chức chính phủ và cả trong nhà tù...

Trong các trường bao gồm cả đại học, trung học và tiểu học ở Fairfield, Iowa, học sinh ngồi thiền tập thể 2 lần mỗi ngày. Ngay các khách sạn khu Catskills ở New York đã trở thành các trung tâm thiền nhanh đến nỗi được gọi là Buddhist Belt (Vành đai Phật giáo).

Trào lưu thiền định khởi phát có nguyên do từ cả văn hóa lẫn y học. Ngày càng có nhiều thầy thuốc ở Mỹ đề nghị bệnh nhân ngồi thiền như một biện pháp phòng và điều trị các bệnh mạn tính như tim, AIDS, ung thư, vô sinh và đặc biệt là các bệnh rối loạn thần kinh, trầm cảm. "30 năm nghiên cứu đã cho chúng tôi thấy thiền định có tác dụng tuyệt vời trong việc giảm stress", Daniel Goleman cho biết. Ông là tác giả của Destructive Emotions - cuốn sách miêu tả một cuộc đối thoại giữa Đạt Lai Lạt Ma và một nhóm các nhà thần kinh học. "Nó rèn luyện đầu óc và khiến bộ não linh động". Các kỹ thuật quét ảnh não tân tiến cho thấy thiền có thể "rửa" lại não, giải tỏa các khu vực căng thẳng vì máu ở trong tình trạng ách tắc...

Bộ não, như cơ thể, có thể trải qua những thay đổi cực nhỏ trong thiền định sâu. Năm 1967, giáo sư Herbert Benson ở đại học Y Harvard đã tiến hành nghiên cứu trên 36 người thiền định và thấy rằng khi ngồi thiền họ dùng lượng oxy ít hơn bình thường 17%, giảm 3 nhịp tim/phút và tăng sóng theta ở não - hệt như trạng thái trước ngủ - trong khi toàn não vẫn tỉnh táo. Những năm 70, Benson còn chứng minh rằng người ngồi thiền có thể đạt được trạng thái tỉnh táo hơn và hạnh phúc hơn. "Tất cả những gì tôi làm là dùng logic sinh vật học để giải thích thứ kỹ thuật được con người đã dùng hàng nghìn năm nay", Benson nói.

7 năm sau, tiến sĩ tâm thần học Gregg Jacobs, Đại học Harvard, qua ghi sóng não đã phát hiện ra rằng những người thiền có thể sản ra rất nhiều sóng theta và có thể phong tỏa phần não trước vốn nhận và xử lý cảm giác, ngoài ra họ cũng giảm thiểu hoạt động ở phần thùy đỉnh não, nơi phụ trách các cảm giác về không gian - thời gian. Bằng cách "tắt" thùy đỉnh não, người ta có thể mất cảm giác về giới hạn và thấy vũ trụ "trở thành một".

Công nghệ dựng ảnh não ra đời càng thúc đẩy thêm các nghiên cứu. Năm 1997, nhà thần kinh học Andrew Newberg, thuộc Đại học tổng hợp Pennsylvania, đã dùng tia phóng xạ để xem áp lực máu trong não của một nhóm các thiền sư và phát hiện rằng khi họ nhập định, não của họ không "tắt" mà chỉ phong tỏa các thông tin lên thùy đỉnh não. Nghiên cứu thiền định đã có bước đột khởi vào tháng 3/2000 khi Đạt Lai Lạt Ma gặp gỡ các nhà thần kinh học ở Ấn Độ và yêu cầu sử dụng các kỹ thuật dựng ảnh não hiện đại nhất để quan sát các đại sư thiền định (gắn đầy các điện cực). Các kết quả thu được sẽ được thảo luận vào tháng 9 tới.

Người Mỹ đang say mê thử các kỹ thuật thiền như Vipassana (tập thở), thiền hành (đi bộ chậm trong tỉnh giác), TM (thần thiền, bằng cách nhắc đi nhắc lại những thần chú tiếng Phạn), Dzogchen (tỉnh giác) và thậm chí cả thiền vũ (nhảy theo nhạc). Roger Walsh, giáo sư triết học, tâm thần học, Đại học tổng hợp California, nói: "Chỉ những năm gần đây tâm thần học phương Tây mới nhận ra hội chứng nhiễu loạn chú ý (không tập trung được). Nhưng các thiền giả phương Đông đã biết từ hàng nghìn năm trước rằng con người luôn bị nhiễu loạn chú ý mà không ý thức được".

Hơn 10 năm trước, tiến sĩ Dean Ornish đã khẳng định thiền cùng với yoga và ăn kiêng có tác dụng giảm thiểu sự tích tụ các mảng bám ở động mạch vành. Tháng 4/2003, tại đại hội của Hội Tiết niệu Mỹ, ông đã công bố nghiên cứu rằng thiền định có thể làm chậm lại sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt. Tại Đại học Cambridge, John Teasdale chứng minh rằng thiền giúp bệnh nhân trầm cảm rất hiệu quả và giảm tới 1/2 khả năng tái phát bệnh. Ngoài ra, Jon Kabat-Zin, người thành lập Trung tâm trị liệu Stress năm 1979, đã giúp đỡ hơn 14.000 người vượt qua các bệnh đau đớn không cần dùng thuốc bằng cách tập trung thiền định. "Thiền cực kỳ hữu dụng với những bệnh nhân ung thư, AIDS hay các bệnh đau mạn tính", Jon nói. Cũng theo Jon, kỹ thuật thiền định càng hoàn hảo, người ta càng có nhiều kháng thể và hệ thống miễn dịch của cơ thể càng lớn mạnh.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu mới cũng cho thấy thiền đôi khi có thể thay thế được Viagra vì nó mang lại rất nhiều sinh lực. Nữ nghệ sĩ Heather Graham bắt đầu ngồi thiền từ 12 năm trước dưới sự hướng dẫn của David Lynch, đệ tử của Maharishi nổi tiếng. "Thiền định đã khiến đời tôi đổi khác", chị nói. "Vào cuối ngày, những chuyện eo xèo trên phim trường chẳng còn ý nghĩa gì với tôi nữa". Rất nhiều người Mỹ nổi tiếng đã ngồi thiền. Như Goldie Hawn, với thiền phòng đầy ảnh Đạt Lai Lạt Ma và Mẹ Teresa; hay Bill Ford, ông chủ hãng Ford Motors; cả Hillary Clinton cũng nói đến ngồi thiền; rồi vợ chồng nhà Al Gore. "Cả hai chúng tôi đều tin tưởng vào cầu nguyện và đặc biệt là thiền định", Al Gore, cựu phó tổng thống Mỹ, nói.

[thienthanaoden]

Trực giác đến từ đâu?

Tại một bệnh viện ở Zimbabwe, một phụ nữ 30 tuổi đang nằm trên băng ca chờ được đưa vào phòng mổ, tình cờ nữ bác sĩ Rebecca Bingham đi ngang qua. Mặc dù chưa từng gặp cũng như đọc bệnh án của bệnh nhân này, Bingham bỗng có một cảm giác bất an, một sự thôi thúc bí ẩn buộc chị phải kiểm tra tim người bệnh.

Áp ống nghe vào ngực bệnh nhân, chị nhận thấy dấu hiệu của chứng hẹp van hai lá, một tình trạng có thể gây ra biến chứng trong quá trình gây mê để phẫu thuật. Chị lập tức báo động với các bác sĩ đang chuẩn bị ca phẫu thuật và họ quyết định hoãn lại. Các cuộc xét nghiệm kỹ lưỡng sau đó xác định những điều Bingham nói là đúng. Tuy nhiên khi được hỏi do đâu mà chị nhận định được điều đó, Bingham trả lời đơn giản đó là một linh cảm.

Bên dưới vùng ý thức

Trong cuộc sống của chúng ta, những linh cảm như của bác sĩ Bingham xuất hiện khá nhiều, đôi khi vượt ngoài tầm chú ý của mọi người. Nhiều nhà tâm lý học, trong đó có tiến sĩ Timothy D. Wilson, giáo sư Đại học Virginia và là tác giả cuốn Strangers to Ourselves (Những kẻ xa lạ với chính mình), tin rằng linh cảm là sự gợi nhớ từ một miền vô thức. Đây không phải là lĩnh vực của những ký ức bị dồn nén hay những cảm xúc nguyên thuỷ như trong lý thuyết của Freud, mà là một cơ chế trong não có tác dụng điều hành các thông tin về cảm giác, phân loại chúng, tìm ra các nguyên cớ, phán đoán về con người và tác động lên cảm xúc cùng những cách ứng xử vượt ra ngoài tầm ý thức của chúng ta.

Theo tiến sĩ Gary Klein, tác giả cuốn Intuition at work (Trực giác hoạt động), chính những năng lực tiềm tàng của tri giác là điều mà người ta thường gọi là khả năng “nhìn thấy cái vô hình”. Trong trường hợp của Bingham, sự bí ẩn nằm bên dưới bề mặt ý thức. Kinh nghiệm công tác tại châu Phi mách bảo cho chị biết rằng chứng hẹp van hai lá ở châu lục này có tính phổ biến hơn ở Mỹ. Cũng như Bingham, hầu hết trong chúng ta đều có một trực giác chính xác xuất phát từ một nơi nào đó. Chúng thường được gọi là “những loé sáng đầy bí ẩn của linh cảm”, “tri giác ngoại cảm”, “bản năng loài vật” hay “giác quan thứ sáu”…

Tiến sĩ Klein luôn chú tâm đến năng lực tiềm tàng của trực giác. Ông dành thời gian nghiên cứu hành vi của những người mà nghề nghiệp buộc họ phải đưa ra quyết định tức thì và có tính sinh tử như lính cứu hoả, y tá cấp cứu hay lính trận. Trong một cuộc phỏng vấn, một trung uý cứu hoả miêu tả chính giác quan thứ sáu đã cứu sống anh cùng đồng đội. Khi vào một ngôi nhà để dập tắt lửa phát ra từ một căn bếp, họ luôn bị ngọn lửa đẩy ngược trở lại. Đây chỉ là một vụ cháy nhỏ nhưng căn bếp lại nóng khủng khiếp. Viên trung uý có cảm giác mối nguy hiểm nghiêm trọng đang gần kề, vội ra lệnh cho thuộc cấp rời khỏi ngôi nhà. Khi họ vừa ra đến đường thì nền căn nhà sụp xuống; nếu còn ở lại, họ sẽ rơi vào chính tâm điểm của ngọn lửa đang sôi sục bên dưới.

Phân tích trường hợp trên, Klein cho rằng linh cảm của viên trung uý cứu hoả thực ra chỉ là một sự hồi ức của tiềm thức. Ngọn lửa không bị dập tắt, căn phòng quá nóng chính là những hồi chuông báo động trong tiềm thức của viên sĩ quan. Chính tiềm thức này gợi nhắc đến một trường hợp có những điều kiện tương tự cũng gây ra sự sụp đổ của khối kiến trúc mà anh từng trải qua (nhưng không nhớ) và lệnh rút khỏi ngôi nhà của anh xuất phát từ một mệnh lệnh của tiềm thức. Trong quá trình nghiên cứu, Klein đã nghe nói đến nhiều trường hợp tương tự. Các phi công, y tá cấp cứu và nhiều thành phần nghề nghiệp khác kể rằng trong tình huống khẩn cấp, họ không có điều kiện chọn lựa hay đưa ra một quyết định có ý thức. Họ buộc phải hành động theo một tri giác ngoại cảm nào đó. Trong một tiến trình như vậy, dù là khẩn cấp để đối phó với tình thế, trực giác con người thường có hai bước hoạt động: Trước tiên, nó nhanh chóng phân biệt các ký ức, tìm một mẫu ký ức quen thuộc để dẫn dắt chúng ta và sau đó, khi chúng ta đi theo một phương án đã xảy ra trong một tình huống tương tự trước đây, tiềm thức sẽ chú trọng đến những điều kỳ quặc và bất ngờ nhất.

Những tín hiệu của cơ thể

Ngay cả khi không ở vào tình thế khẩn cấp, hệ thống “radar” trong cơ thể của chúng ta cũng luôn phát tín hiệu báo động khi có những dấu hiệu đe dọa sự an toàn cho bản thân hay người thân. Chẳng hạn trường hợp cô bé Annie, con của chị Leah Ingram. Tuy mới 5 tuổi nhưng Annie rất hiếu động. Vì vậy, chuyện cô bé trở về nhà sau một buổi học với những vết trầy xước trên người do chơi đùa cùng chúng bạn là chuyện thường tình. Một buổi sáng nọ, Annie báo cho mẹ biết là đang bị đau bụng nên không thể đi học được, trực giác báo cho Igram biết là có điều gì bất thường đã xảy ra với cô bé. Chị dỗ dành Annie và phát hiện cô đã bị một bạn học đấm mạnh vào bụng trong buổi học trước.

Một cuộc nghiên cứu do các nhà khoa học thuộc trường Y của Đại học Iowa (Mỹ) cho thấy cơ thể chúng ta thông minh hơn chúng ta tưởng. Trường hợp của George Soros, nhà tỷ phú được tạp chí Forbes xếp hạng 38 trong số những người giàu nhất thế giới năm 2003, là một. Theo tiết lộ của chính Soros, ông dựa phần nhiều vào bản năng để quyết định đầu tư bạc tỷ. Mỗi khi lưng của Soros bắt đầu nhói đau là tín hiệu cho biết có một điều gì đó không thuận lợi trong quyết định đầu tư chuẩn bị được đưa ra, nhờ vậy mà nhiều lúc ông tránh được nhiều trường hợp thua lỗ.

Đọc tín hiệu trên gương mặt người khác

Nhiều lúc chính trực giác hay linh tính giúp chúng ta nhận định một tình thế không nguy hiểm như ta tưởng. Một bữa nọ, anh John Yarbough thuộc sở cảnh sát Los Angeles đi tuần tra và dừng một chiếc xe lại để kiểm soát như thường lệ. Khi anh đến gần, tài xế là một thiếu niên vụt bước ra với một khẩu súng lăm lăm trong tay. Họ đang ở cách nhau không đầy 2 mét và Yarbough chỉ có một nháy mắt để phán đoán ý đồ của gã tài xế. Trên nguyên tắc, trong tình huống này, anh có quyền bắn hạ y, nhưng vì một lý do nào đó, anh đã không làm thế. Kết cục cho thấy trực giác của anh là đúng. Chỉ sau một thoáng chạm mặt, gã tài xế đã buông súng đầu hàng.

Nhiều năm sau, khi tham gia truy lùng tội phạm, Yarbough mới có điều kiện tìm hiểu tại sao anh đã không nổ súng trước, trong khi bản năng sinh tồn thôi thúc anh làm điều đó. Qua kết quả nghiên cứu của tiến sĩ Paul Ekman, tác giả cuốn Emotions revealed (Những cảm xúc được phát hiện), Yarbough mới biết rằng trong cuộc đối đầu chớp nhoáng kể trên, anh đã vận dụng kỹ thuật “đọc gương mặt” đối thủ mà không biết. Chính trực giác căn cứ vào nét mặt của gã tài xế đã bảo với anh rằng gã sẽ không bắn anh trước. Khả năng này, mỗi chúng ta đều có với những mức độ khác nhau. Chúng giúp ta đánh giá chính xác những biểu hiện nhỏ nhất trên gương mặt người đối diện. Đó có thể là những cảm xúc mạnh mẽ có khi chỉ xuất hiện trong 1/4 giây, nhưng cũng đủ thể hiện cảm nghĩ thực của chủ nhân ngay cả trong trường hợp đương sự cố tình che giấu chúng.

Trở lại trường hợp của bác sĩ Bingham, chị cho rằng linh cảm của chị thường xuất hiện trong một số lần chẩn đoán kỳ lạ. Có lần chị phát hiện bệnh ung thư phổi ở một bệnh nhân đến khám bệnh thông thường. Ở bệnh nhân này không có triệu chứng nào rõ rệt, nhưng linh tính mách bảo Bingham rằng cần chụp X quang lồng ngực của bệnh nhân. Nhờ vậy mà chị phát hiện ra khối u mới khởi phát của người bệnh, giúp cho việc điều trị trở nên dễ dàng hơn.

[thienthanaoden]

Sóng hạ âm tạo nên sự huyền bí trong các ngôi nhà ma

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/09/3B9CB4A3/ma.jpg

Những ngọn nến phụt tắt, cảm giác ma quái và ớn lạnh sống lưng có thể không phải bởi sự hiện hiện của những bóng ma, mà được gợi nên bởi một loại âm thanh có tần số cực thấp mà con người không nghe thấy, các nhà khoa học Anh vừa tuyên bố.

“Thường thì bạn không thể nghe thấy loại âm thanh này”, tiến sĩ Richard Lord, một chuyên gia về âm học tại Phòng thí nghiệm Vật lý Quốc gia Anh, cho biết.

Trong một thí nghiệm, Lord và cộng sự đã tạo nên sóng hạ âm bằng một chiếc ống dài 7 mét và thử nghiệm phản ứng của nó lên 750 người ngồi trong một phòng hòa nhạc ở London. Các thính giả được nghe 4 bản nhạc (một số trong đó có lồng thêm sóng hạ âm) và được yêu cầu mô tả lại cảm giác của họ. Những người này không biết bản nhạc nào có cộng hưởng thêm sóng hạ âm, nhưng 22% cho biết họ đã trải qua những cảm giác khác lạ như lo lắng bứt rứt, buồn bã, ớn lạnh xương sống, hồi hộp, khiếp sợ hay hoảng hốt.

“Kết quả này chứng tỏ âm thanh có tần số thấp có thể khiến con người có những trải nghiệm bất thường, dù họ không phát hiện ra đó là do hạ âm”, Richard Wiseman, giáo sư tâm lý học tại Đại học Hertfordshire, thành viên của nhóm nghiên cứu, đã cho biết như vậy trong hội thảo mới đây của Hiệp hội Khoa học Anh.

Phát hiện này đã ủng hộ một giả thuyết phổ biến lâu nay về mối liên quan giữa hạ âm và những cảm giác kỳ lạ. “Một số nhà khoa học từng phỏng đoán rằng loại âm thanh này có thể xuất hiện ở một số khu vực bị coi là có ma ám, và vì thế, nó khiến người ta có cảm giác kỳ lạ mà họ tưởng tượng ra là ma. Phát hiện của chúng tôi đã xác nhận điều đó”, Wiseman, nói.

Cũng theo các nhà nghiên cứu, sóng hạ âm còn có thể phát sinh từ những hiện tượng tự nhiên, như trong các cơn bão, gió mùa, những kiểu thời tiết đặc biệt và đôi khi là các dạng động đất. Nhiều loài động vật như voi cũng sử dụng loại sóng này để giao tiếp qua những khoảng cách lớn hay làm vũ khí để đánh đuổi kẻ thù.

[thienthanaoden]

Ai Cập dùng khoa học xóa bỏ lời nguyền pharaoh

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/09/3B9CB6E0/vua1.jpg
Mặt nạ của vua Tutankhamun.

Các nhà khảo cổ của xứ sở kim tự tháp sẽ tiến hành kiểm tra những hầm mộ chưa từng bị xâm phạm để tìm kiếm những loại hóa chất, khí hoặc vi trùng độc hại. Nếu thành công, họ sẽ dỡ bỏ được lời nguyền vốn bị coi là gây nên cái chết bí ẩn của những nhà thám hiểm đầu tiên xuống các lăng mộ này đầu thế kỷ 20.

Người đứng đầu ngành khảo cổ Ai Cập Zahi Hawass cho biết: “Tại một trong những điểm khai quật, tôi đã tìm thấy dòng chữ khắc 'Bất kỳ ai nếu chạm tay vào ngôi mộ của ta, kẻ đó sẽ bị cá sấu, hà mã và sư tử ăn thịt'. Nhưng nó không có nghĩa rằng điều này sẽ trở thành thực sự".

“Về mặt khoa học, chúng tôi muốn chỉ ra rằng, khi những người Ai Cập cổ đại để lại dòng chữ trên một ngôi mộ, họ không có ý muốn làm tổn thương đến hậu thế - những người mở cửa ngôi mộ đó”, Hawass nói.

Một phần của nghiên cứu sẽ tập trung vào những vi khuẩn nguy hiểm có thể đã tích lũy trong các xác ướp nhiều thế kỷ qua.

Nhà khảo cổ người Anh Howard Carter và người tài trợ cho chuyến khai quật của ông, Lord Carnarvon, nằm trong số những người đầu tiên bước vào lăng mộ của vị vua thiếu niên Tutankhamun (trị vì Ai Cập hơn 3.000 năm trước) trong Thung lũng của các ông hoàng vào năm 1922. Lord Carnarvon đã chết không lâu sau đó vì một vết muỗi cắn. Các tờ báo khi đó loan tin một lời nguyền của pharaoh đã giết chết ông và những người có liên quan đến khám phá này. Còn các nhà khoa học thì cho rằng một căn bệnh nào đó từng ngủ yên trong ngôi mộ đã cướp đi sinh mạng nhà quý tộc Anh.

“Công việc sẽ sớm được bắt đầu, có lẽ là vào tháng tới. Nhưng chúng tôi chưa rõ thời điểm kết thúc… Chúng tôi sẽ nghiên cứu trong những ngôi mộ còn nguyên vẹn, chưa bị khai quật”, Hawass nói.

[thienthanaoden]

'Hiệu ứng cuối tuần' - sự biến thiên nhiệt độ kỳ lạ

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/09/3B9CB930/chenhnhiet.jpg
Chênh lệch nhiệt độ ngày đêm đang thu hẹp lại, nhưng điều bí ẩn là khoảng cách này lại mở rộng ra vào cuối tuần.

Hầu hết giới khoa học đồng ý rằng chênh lệch nhiệt độ ngày-đêm ở nhiều khu vực đã thu hẹp lại đáng kể trong những thập kỷ gần đây. Nay, một nghiên cứu mới lại phát hiện ra rằng, không những thế, mức chênh trên còn biến thiên theo chu kỳ 7 ngày trong tuần.

Chênh lệch nhiệt độ ngày-đêm (DTR - chênh lệch giữa mức cao nhất trong ngày và thấp nhất ban đêm) khá nhỏ vào những ngày bình thường, nhưng lại tăng cao từ thứ bảy tới thứ hai, là khoảng thời gian cuối tuần. Hiện tượng này vốn không hề tồn tại trong tự nhiên.

Nghiên cứu do tiến sĩ Piers Forster, tại phòng thí nghiệm Khí tượng và Đại dương học quốc gia Mỹ, và tiến sĩ Susan Solomon, Đại học Reading (Anh) phối hợp thực hiện. Bộ đôi đã thu thập thông tin về sự thay đổi của DTR từ khoảng 10.000 trạm quan trắc mặt đất trên toàn thế giới trong vòng 40 năm qua. Họ phát hiện thấy ở một số khu vực, đặc biệt là các thành phố tại Mỹ, Mexico, Nhật Bản và Trung Quốc, DTR trung bình từ thứ bảy đến thứ hai lớn hơn so với từ thứ tư đến thứ sáu.

Quan sát đã chỉ ra rằng, DTR thu hẹp lại khoảng 0,5 độ C mỗi thập kỷ ở nhiều khu vực, do nhiệt độ tối thiểu ban đêm đã tăng hơn so với ban ngày. Sự khác biệt DTR giữa các ngày trong tuần và cuối tuần cũng là khoảng 0,5 độ C.

Cũng theo nhóm nghiên cứu, hiện tượng này rất phổ biến và có thể quan sát được tại các khu vực khác nhau và cách xa nhau như Mexico và Trung Quốc. “Chúng tôi kết luận rằng hiệu ứng cuối tuần là một hiện tượng địa vật lý ngắn hạn và có phạm vi ảnh hưởng lớn, nhất thiết liên quan đến con người”, nhóm nghiên cứu nhận định.

Mặc dù cơ chế chính xác gây nên "hiệu ứng cuối tuần" vẫn chưa rõ ràng, nhóm nghiên cứu phỏng đoán rằng thủ phạm có thể là các sol khí (những hạt bụi lơ lửng được giải phóng vào khí quyển từ các quá trình công nghiệp và giao thông) đã làm ảnh hưởng đến lớp mây che phủ bầu trời, từ đó tác động đến khí hậu.

Nhiệt độ lớp không khí sát mặt đất trên toàn cầu đã tăng trong thế kỷ qua, và các nhà khoa học hy vọng việc hiểu rõ biến thiên DTR có thể giúp làm sáng tỏ xem bao nhiêu phần trăm trong số thay đổi đó là do các hoạt động của con người.

[thienthanaoden]

Bí ẩn trí tuệ của người tự kỷ ( P1)

Họ là những người bị coi là thiểu năng trí tuệ, nhưng lại có thể nhân nhẩm được những số có 12 chữ số, vẽ rất đẹp hoặc nói được… 30 ngoại ngữ. Các nhà khoa học đang tìm cách vén bức màn bí hiểm bao quanh họ để rút ra kinh nghiệm làm cho những người bình thường trở nên thông minh hơn.

Khả năng kỳ dị của những người tự kỷ.

Kim Peek 51 tuổi, có đôi chân gầy tong teo và hai bàn tay mềm nhũn, trắng xanh, lạnh lẽo. Khi tiếp khách, ông ngồi lọt thỏm trong ghế, thở hổn hển.

“Tôi sinh ngày 26/12/1959, đó là một ngày thứ bảy trong tuần”. “Còn bố mẹ, vợ, con anh?”. “Cha tôi sinh ngày 16/6/1923. Cũng là một ngày thứ bảy. Con trai tôi sinh ngày 13/2/1996, một ngày thứ ba và sẽ đủ tuổi hưu ngày 13/2/2061 vào một ngày chủ nhật”.

“Kim, thế 4.397 nhân 8.915 là bao nhiêu”. “39.199.255”.

Kim Peek đã không "tính" ra con số này mà gọi ra từ đâu đó, như từ trong tiềm thức vậy. Ông có thể tính nhẩm các ngày trong tuần cho 4.000 năm và chưa bao giờ tính nhầm cả.

“Tôi đến từ Hamburg ở miền bắc nước Đức… Năm 1510, Hamburg được công nhận là thành phố độc lập của đế chế Đức, 1558, thành lập thị trường chứng khoán; 1678, khai trương nhà hát opera đầu tiên; 1871, gia nhập đế chế Đức; 17 năm sau gia nhập hội thuế quan; trước đó ngày 5/5/1842, bị một trận hoả hoạn ghê gớm. Đó là ngày thứ hai trong tuần.

Kim Peek nạp dữ liệu từ 14 lĩnh vực. Ông tính ra ngày trong tuần, nắm các sự kiện lịch sử, các tuyến xe buýt trên khắp nước Mỹ, Canada, mã số điện thoại, bưu điện, nhớ kết quả các trận bóng chày cách đây 40 năm, cả vị trí địa lý các thành phố châu Phi.

Khả năng kỳ diệu của Kim Peek bùng phát đúng vào đêm Giáng sinh năm 1962, khi cậu bé 10 tuổi đột nhiên đọc trước mọi người trong nhà toàn bộ câu chuyện về lễ Giáng sinh trong Kinh Thánh đúng từng câu, từng chữ. Kim đã học thuộc lòng câu chuyện rất dài đó trong những buổi đi lễ nhà thờ.

Mỗi ngày Kim đọc sách khoảng 10 giờ. Cho đến nay, ông đọc khoảng 7.600 cuốn sách chuyên môn, nhưng lại không thể hiểu được sách văn học! Ngoài ra, Kim còn đọc các loại bảng giờ tàu, xe, danh bạ điện thoại…và nhớ được hầu hết những gì đã đọc - tương đương với khối lượng sách chứa đầy 190 thùng các tông lớn.

Giáo sư tâm lý Darold Treffert là một trong số 100 tiến sĩ giỏi nhất nước Mỹ. Từ nhiều năm nay, ông nghiên cứu những tài năng bị thiểu năng trí tuệ như Kim Peek. Đó là những người không có khả năng tự mình đi qua đường mà không bị xe cộ đâm phải, nhưng lại nói được vài chục ngoại ngữ, không hiểu được một bộ phim hoạt hình nhưng lại tính được bất cứ ngày nào trong vòng 4.000 năm là ngày thứ mấy trong tuần. Đó là những người rất khó khăn mới đọc được tên của chính mình, nhưng có thể vẽ lại đúng tới từng chi tiết nhỏ nhất Viện bảo tàng Anh. Trên thế giới có khoảng gần 100 người mắc hội chứng tự kỷ như vậy.

Chỉ những gì ta hay dùng đến mới được cất vào các ô trong bộ nhớ.

Một bộ não khoẻ mạnh có một cơ chế quản lý bộ nhớ, và cái gì cần thiết mới được cất giữ vào các ô. Người tự kỷ có lẽ không có bộ nhớ gồm các ngăn và cũng chẳng có cơ chế quản lý nó. Họ luôn sống trong “nhà kho” lưu trữ những gì mà họ nhớ được: con số, công thức toán học, tranh ảnh…

Cũng như Kim Peek, Stephen Wiltshire là một người sống như vậy. Một ngày tháng 8/2001, hai phóng viên BBC và một thanh niên da đen bay trên một chiếc máy bay lên thẳng để làm một thử nghiệm trên bầu trời London. Stephen Wiltshire là một chàng trai da đen thiểu năng trí tuệ 29 tuổi. Anh phải nhìn qua cửa sổ máy bay trong khi nó lượn một vòng qua khu nội thành London. Sau đó máy bay hạ cánh và trong 3 giờ anh dễ dàng vẽ lại từng chi tiết một khu vực rộng khoảng 10 km2 của London nhìn từ trên trời xuống, nơi có 12 danh lam thắng cảnh nổi tiếng của London, hơn 200 toà nhà với cả những chi tiết như cửa sổ lâu đài, tháp canh, ống khói… Stephen Wiltshire không vẽ, mà “in” bức tranh từ bộ nhớ của anh ta.

Cũng như mọi người khác, những hình ảnh Stephen nhìn thấy được lưu trong vùng sau đầu trên diện tích khoảng 3-4 tỷ tế bào thần kinh. Điểm khác biệt giữa Stephen với những người bình thường là anh không chỉ nhìn một lần (khi máy bay bay qua) mà “nhìn thấy” mãi mãi (cả khi máy bay đã bay qua) những gì anh đã nạp vào bộ nhớ.

Bộ não của người tự kỷ có thể có những năng lực hoàn toàn khác nhau: nhớ các số liệu về các sự kiện lịch sử; các tuyến đường giao thông; tính ra ngày trong tuần cho một ngày bất kỳ; nhớ được những gì đã “nhìn thấy” như Stephen Wiltshire hoặc có năng lực ngôn ngữ phi thường như Christopher Taylor.

Christopher Taylor năm nay 40 tuổi và sống tại một thị trấn nhỏ bé ở Đông Bắc nước Anh. Tối tối anh lại đến uống một, hai cốc bia tại một cái quán nhỏ chỉ cách nhà anh 200 mét. Tuy nhiên, nếu không có người dẫn đường thì thế nào anh cũng đi lạc. Nhưng anh lại có thể nói, đọc và viết được tiếng Đan Mạch, Hà Lan, Phần Lan, Pháp, Đức, Hy Lạp, Hindi, Italy, Nauy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Nga, Tây Ban Nha, Thuỵ Điển, Thổ Nhĩ Kỳ…

Từ đâu mà những người tự kỷ có được khả năng của họ? Câu hỏi tuy có lý, nhưng chưa đúng hướng. Các nhà nghiên cứu đặt câu hỏi theo một hướng hoàn toàn khác: tại sao người bình thường lại không có được những khả năng của những người tự kỷ.

[thienthanaoden]

(P2)

Việc gạn lọc các dữ liệu trí nhớ bảo đảm cho chúng ta lựa ra những thông tin cần thiết từ “cái kho” lộn xộn trong bộ não, nhưng lại gây khó khăn cho việc học của con người. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu điều khiển được cơ chế học gạn lọc đó thì mỗi người bình thường đều có thể trong chớp mắt học được tiếng Anh hoặc dễ dàng chơi các bản nhạc của Chopin.

Cơ cấu trí nhớ của con người

Cơ cấu trí nhớ của mọi người đều nằm trong vỏ bán cầu đại não gồm khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh và chúng tạo nên khoảng một tỷ tỷ điểm kết nối. Cái kho này có đủ chỗ cho mọi dữ liệu, cảnh vật, con số, sự kiện xảy ra từ thời niên thiếu đến khi trưởng thành. Những hình ảnh đó có thể gọi ra được, nhưng được nạp dưới một chế độ nén lớn đến mức không thể lần mò đến chúng được. Để phân biệt những dữ liệu cần thiết cho cuộc sống với những dữ liệu không cần thiết, bộ não phải tiến hành các phương pháp nhắc lại, liên hệ kết nối và xác định giá trị cảm xúc để đánh dấu những dữ liệu quan trọng. Lúc bình thường, không ai nhớ được tên người phi công đã lái chiếc máy bay chở mình trên chặng Frankfurt - New York cả. Nhưng nếu người phi công đó phải hạ cánh khẩn cấp, trên một núi băng chẳng hạn, thì sự kiện bất thường đó sẽ kích hoạt hàng nghìn tế bào thần kinh tạo các điểm kết nối mới và vì thế mỗi lần kể lại câu chuyện đó thì tên người phi công lại được gọi ra từ bộ nhớ. Bộ não sẽ duy trì mối liên kết sao cho đến khi về già người ta vẫn nhớ được câu chuyện và tên người phi công.

Giá trị xúc cảm là một chiến lược rất khôn khéo của bộ não. Việc gạn lọc các dữ liệu trí nhớ bảo đảm cho sự lựa chọn chính xác điều cần thiết, cho dù trữ lượng của “cái kho” trong bộ não to lớn một cách khủng khiếp. Nhưng mặt khác, cơ chế lọc này lại làm cho việc học của con người khá khó khăn. Nếu chế ngự được cơ chế học này theo nhu cầu thì mỗi người bình thường có thể trong chớp mắt học được tiếng Anh, dễ dàng chơi các bản nhạc của Chopin hoặc kích hoạt những tiềm năng còn ẩn giấu trong đầu. Rất tiếc là không thể làm thế được. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại cho rằng, có thể làm thế được.

Người bình thường có thể trở thành thiên tài ngôn ngữ nếu bộ não được kích hoạt một cách phù hợp.

Từ 16 năm nay, giáo sư Allan Snyder đi tìm công thức sự “thiên tài” của người tự kỷ. Ông cho rằng, người bình thường chúng ta phải học từ họ, vì “họ chỉ cho chúng ta thấy chúng ta thực sự là ai và có thể sẽ trở thành ai”. Cũng như ông, các nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới trong các lĩnh vực sinh lý, sinh học thần kinh như Gerhard Roth hoặc Manfred Spitzer đều cho rằng, chiến lược của bộ não chỉ nhớ những sự kiện quan trọng đã hạn chế con người len lỏi được vào kho dữ liệu đầy ắp trong bộ não để khai thác những gì mà con người thực ra đã biết.

Vấn đề là làm thế nào để làm giảm đi sự hoạt động của cơ chế lọc và kìm hãm này, nhưng không gây nguy hiểm cho sự cân bằng hóa điện tử của bộ não? Ai lại muốn học ngoại ngữ, nếu vì thế có thể sẽ bị tàn phế (khả năng hoạt động cơ bắp chẳng hạn)? Giáo sư Allan Snyder cho rằng: “Vấn đề đó chúng ta sẽ giải quyết được”.

Mới đây, Allan Snyder cùng với nhóm 6 nhà khoa học khác đã kết thúc một công trình nghiên cứu công phu về vấn đề này. Trong một năm trời, họ đã dùng thiết bị kích thích từ trường vào vùng đầu (TMS) để thử nghiệm vài trăm người. Từ vài năm nay, phương pháp này được dùng để kích thích và làm giảm hoạt động của những vùng nhất định trong não. Mục đích của giáo sư Allan Snyder là kìm hãm hoạt động của những kết nối điện thần kinh nhất định và thế vào đó là “giải phóng” những kết nối điện thần kinh khác, để qua đó thử nghiệm được các khả năng trí tuệ. Giáo sư Allan Snyder cho biết: “khả năng sáng tạo của họ tăng 40%. Những người chịu tác động của TMS ít bị ảnh hưởng bởi lý trí và sự tính toán trong suy nghĩ. Họ suy nghĩ trong những luồng cố định. Họ có thể sử dụng nhiều hơn nguồn dữ liệu trong tiềm thức của họ. Trong một thời khắc, họ đã thành những người tự kỷ!”.

Snyder mơ đến một thiết bị tạm gọi là “cái mũ suy nghĩ”, mà khi chụp nó lên đầu thì năng lực sáng tạo và khả năng học hành của con người sẽ được cải thiện. Ông thừa nhận rằng, nghe có vẻ như khoa học viễn tưởng nhưng 30 năm trước đây ai có thể tưởng tượng ra một thế giới Internet ngày nay.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/10/3B9CC74F/matt2.jpg
Matt Savage 9 tuổi đã sáng tác những bản nhạc đậm màu sắc và lấp lánh.

Hiện nay vẫn chưa có một cái mũ kiểu như vậy. Những nhà khoa học như Allan Snyder ở Australia và Darold Treffert ở Mỹ vẫn truy tìm những điều bí ẩn bên trong những người tự kỷ. Mới đây, giáo sư Darold Treffert nhận được một đĩa CD do mẹ của một cậu bé mắc chứng tự kỷ gửi đến. Ông biết nhiều người tự kỷ chơi piano và thuộc hàng nghìn bản nhạc, nhưng hầu như ai cũng chơi vô cảm như một cái máy. Tuy vậy khúc tam tấu nhạc Jazz soạn cho piano, contrabass và bộ gõ do cậu bé này chơi lại thật tuyệt vời. Vợ ông khẳng định: “Không thể là của một người tự kỷ được”. “Đúng - ông nói - chưa là một người, vì đó mới chỉ là một cậu bé 11 tuổi”.

Matt Savage biết chơi piano từ năm 6 tuổi và lên 9 đã sáng tác những bản nhạc đậm màu sắc và lấp lánh đến nỗi hai nhạc sĩ nổi tiếng Dave Brubeck và Chick Corea phải tuyên bố cậu là tài năng âm nhạc lớn nhất của thế kỷ! Có thể ông sẽ tìm ra câu trả lời từ trường hợp cậu bé này chăng? Có thể giáo sư Darold Treffert sẽ tìm thấy ở cậu bé này chiếc cầu nối giữa những thiên tài tự kỷ nhưng vô cảm, không ý thức được tài năng của mình với những thiên tài là người bình thường hoàn toàn ý thức được tài năng của mình?

[thienthanaoden]

Bí ẩn đằng sau những bộ phim kinh dị

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2003/11/3B9CCE29/sixthsense.jpg
Bộ phim "Giác quan thứ sáu".

Dẫu biết phim kinh dị là không có thật, sao tim ta vẫn đập thình thịch trước những cảnh kinh hoàng? Theo giải thích của Greg Smith tại Đại học Georgia (Mỹ) thì bộ phim kinh dị thành công nhất là đã đơn giản tạo ra một tâm trạng lo sợ cho khán giả ngay từ đầu, rồi tung ra các tình huống bất ngờ và để khán giả tự làm hoảng chính mình.

Đối với các nhà làm phim thì thủ thuật này sẽ đến ngày cạn kiệt. Chiếu quá nhiều cảnh rùng rợn sẽ khiến khán giả trở nên nhàm chán. Tạo tình huống nhiều quá cũng làm người xem trở nên vô cảm.

"Đó thực sự là một cuộc cân bằng phức tạp giữa việc khiến khán giả luôn tưởng tượng ra nỗi sợ với việc cung cấp cho họ những nguyên liệu rùng rợn", Smith, tác giả cuốn Film Structure and the Emotion System vừa mới được xuất bản trong tháng này, phát biểu.

Đó là lý do vì sao cậu bé trong bộ phim Giác quan thứ sáu cứ sau 10 phút lại nhìn thấy một xác chết. "Bạn cần phải thường xuyên tạo ra nỗi sợ, nhưng sau đó lại thu về. Bạn không cần phải đưa nó ra trong suốt cả bộ phim. Nó chỉ cần xuất hiện từng tí từng tí một", Smith bổ sung.

Đó cũng là lý do vì sao khán giả chỉ thỉnh thoảng thấy những hình thoáng qua của con quái vật trong Alien mà không bao giờ nhìn thấy toàn bộ con thú. Các bộ phim kinh dị thường tạo ra cảm giác kinh hoàng trong 10 phút đầu rồi rải rắc các cảnh đổ máu cho đến cuối phim.

"Ít hơn lại là nhiều hơn trong việc tạo dựng các cảnh giật gân. Hình ảnh bạn tưởng tượng trong trí óc còn kinh dị hơn bất cứ kỹ xảo điện ảnh nào mà một chuyên gia có thể tạo ra", chuyên gia kinh dị David Skal phát biểu.

Smith cho rằng đối với phim kinh dị, các cuộc sắp đặt tâm trạng quan trọng hơn là những kỹ xảo điện ảnh. Khi một đoàn làm phim có hẳn một nhóm kỹ xảo hình ảnh nhưng lại bỏ qua khâu thiết kế tâm trạng thì những cảnh bạo lực cũng trở nên hài hước.

Mặc dù khán giả thường cho rằng họ biết hết mọi mánh khoé - như âm thanh rùng rợn, những buổi tối sấm chớp, các nhà làm phim thường sử dụng nhiều thủ thuật tinh vi hơn để duy trì tâm trạng ma quái, như một góc quay xiên hay làm khuất một phần của hình ảnh trung tâm.

"Mọi người thường thích cảm giác mạnh, và nỗi sợ chính là một cảm giác đó. Chúng ta thích được trải nghiệm sự sợ hãi, lo lắng mà biết chắc rằng sẽ không có gì xấu xảy ra. Theo cách đó thì phim kinh dị không khác gì trò chơi tàu tốc độ tại các công viên giải trí", nhà tâm lý Alan Hilfer nhận xét.

Smith cho rằng tạo ra một bộ phim kinh dị không khác gì dựng nên một tác phẩm lãng mạn hay một vở kịch sướt mướt. "Phim ảnh là tập hợp của các gợi ý để người xem cảm nhận theo cách này hay cách khác. Cảm xúc được tạo ra qua các liên tưởng. Bạn có 5 hoặc 10 phút đầu để thiết lập nên những mối liên tưởng đó. Đó là một điều cơ bản nhưng không phải bộ phim nào cũng đạt được điều đó", Smith nhận định.

[thienthanaoden]

Thêm một bí quyết để ném thia lia

Làm thế nào để một hòn đá văng ra nảy nhiều lần trên mặt nước? Một nhóm nhà nghiên cứu Pháp đã tìm ra bí quyết này sau khi thử nghiệm máy bắn đá của chính họ: ném viên đá ở góc nghiêng với mặt nước 20 độ.

Christophe Clanet và cộng sự từ Viện nghiên cứu Out of Equilibrium Phenomena ở Marseille, đã rút ra công thức này khi thử nghiệm bắn đá với chiếc máy cơ giới. Máy bắn tung những đĩa nhôm vào một bể nước dài 2 mét, trong khi các camera tốc độ cao ghi lại những giây phút đĩa nhôm chạm mặt nước (thường kéo dài chưa đến một phần trăm giây). Nhóm nghiên cứu tiếp đó điều chỉnh góc bắn, tốc độ và sự xoay tròn của các đĩa, và rút ra công thức giành chiến thắng trong khi thi ném thia lia.

Ngoài góc ném 20 độ, độ xoay, tốc độ ném và hình dạng vật thể cũng quan trọng. Một hòn đá sẽ nảy trên nước nhiều lần hơn nếu nó xoay tròn. Điều này là do trạng thái quay giúp tạo độ ổn định cho vật thể và ngăn nó khỏi rơi xuống nước.

Hòn đá lao đi như mũi tên cũng nảy lâu hơn so với những hòn đá chậm như sên. Một chiếc đĩa nhôm đường kính 5 cm bay trên nước ở góc lý tưởng cần phải đạt tốc độ nhanh hơn 2,5 m/giây để tránh đâm sầm xuống nước. Những chiếc đĩa tròn, dẹt là lý tưởng vì bề mặt rộng của nó tạo ra phản lực lớn đẩy đĩa bay lên.

Trước kia, đã có nhiều nghiên cứu về nghệ thuật ném thia lia, nhưng Clanet cho biết dự đoán của họ đều dựa trên lý thuyết chứ không phải từ quan sát. "Chiếc máy này cho cho tôi nhìn thấy những định luật vật lý đi kèm với hiện tượng nảy lên khỏi mặt nước", ông nói. Năm ngoái, nhà vật lý Lydéric Bocquet, Đại học Lyon (Pháp), cũng đã lập ra một phương trình chỉ dẫn cách ném thia lia tối ưu.

Ném thia lia đã trở thành trò chơi ưa thích từ hàng nghìn năm trước. Cái thú muốn đạt được nhiều lần nảy nhất sau mỗi lần ném đá vẫn không hề thay đổi từ thời Hy Lạp cổ đại cho đến tận ngày nay. Jerdone Coleman-McGhee hiện giữ kỷ lục thế giới về môn này, với thành tích ném đá nảy lên 38 lần vào năm 1992 trên sông Blanco ở Texas, Mỹ.

Dự án máy ném đá của Clanet cũng có những ứng dụng thực tiễn: hệ thống này có thể giúp các nhà vật lý mô hình hóa quá trình hạ cánh của các phi thuyền. Chẳng hạn khi các tàu con thoi tái xâm nhập vào bầu khí quyển dày đặc, nó cũng sẽ nảy lên như một hòn đá.

[thienthanaoden]

Hai nhân cách cùng tồn tại trong mỗi người

Bộ não của con người là nơi khu trú của hai tính cách, và mỗi tính cách đó dường như sử dụng một mạng lưới thần kinh riêng để khơi lại hay xua đuổi ký ức. Một nghiên cứu mới đây trên các bức ảnh chụp não đã phát hiện điều đó.

Sự thay đổi nhân cách được nhìn nhận rõ nhất ở những trẻ từng trải qua các chấn thương hoặc bị ngược đãi nghiêm trọng. Tình trạng này - còn được gọi là rối loạn đa nhân cách - dường như giúp trẻ đương đầu với cuộc sống: bằng cách cắt bỏ những ký ức khác nhau, nó khiến cho trẻ như trở thành một người khác.

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi Simone Reinders thuộc Bệnh viện Đại học Groningen ở Hà Lan đã dùng kỹ thuật chụp cắt lớp phát positron để quét não của 11 bệnh nhân nữ bị bệnh rối loạn đa nhân cách, khi họ đang nghe các câu chuyện tự sự ở một trong hai trạng thái nhân cách của mình.

Ở một trạng thái, các bệnh nhân nhận ra quá khứ đau buồn trong câu chuyện là của chính họ, và thể hiện mạnh trên các vùng tình cảm của não. Nhưng ở trạng thái kia, họ không ý thức rằng chuyện kể về chính mình, và vùng não bị kích hoạt được mở rộng, trong đó có cả những vùng có chủ ý. Những vùng này vốn dĩ "ngủ yên" ở những người đơn nhân cách khi họ nghe các câu chuyện không liên quan tới mình.

"Não bộ đã phải kìm nén mạnh mẽ các thông tin đau buồn", Reinders nói. Bà cho rằng trong trạng thái nhân cách thứ hai này, những vùng não chủ ý đã kiềm chế những ký ức bi đát và xóa bỏ chúng. Các nghiên cứu khác cũng từng chỉ ra rằng trạng thái nhân cách khác nhau có thể kích hoạt các vùng não khác nhau.

Người bị rối loạn đa nhân cách có thể có những tính cách hoàn toàn trái ngược trong một bản thể, cả về tư tưởng và thể chất. Chẳng hạn, Reinders từng biết một người phụ nữ mà nhân cách này giúp cô chơi tốt bóng rổ, trong khi nhân cách kia khiến cô vụng về với môn thể thao này.

[thienthanaoden]

Đâu là bí quyết siêu dính của trai, hàu?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/01/3B9CEF29/trai.jpg
Trai, hàu bám vào các vật thể bằng những sợi keo tí hon.

Thành phần quyết định trong chất nhớt của các loài trai, hàu, giúp chúng bám được vào đá, thuyền và các cầu tàu là sắt, các nhà khoa học Mỹ vừa cho biết. Phát hiện đã mở ra một hướng sử dụng sinh học mới cho thứ kim loại này.

Jonathan Wilker thuộc Đại học Purdue bắt đầu điều tra chất nhớt của những con trai và hàu sau một chuyến lặn thám hiểm. Họ nhận định trai nước mặn bám lấy các vật thể bằng những sợi keo tí hon. Trong một công trình mới đây, Wilker và cộng sự đã xác định sắt là thành phần thiết yếu trong chất dính này.

"Thứ hỗn hợp chúng tôi thu được từ những con trai có độ bền chắc không kém gì gelatin" - Wilker nói. "Khi bổ sung sắt, các protein của trai liên kết chéo với nhau, hay còn gọi là "bị lưu hóa" và vật liệu trở nên rắn chắc". Các ion kim loại có đặc tính sinh học khác dường như không có khả năng liên kết chéo này.

Cho tới nay, các nhà khoa học vẫn biết rằng ion kim loại thường có vai trò gắn kết các protein và tạo ra sự ổn định cho phức hợp đó, nhưng đây là lần đầu tiên họ tìm thấy một ion kim loại tham gia trực tiếp vào thành phần của một loại vật liệu sinh học.

Keo của trai dính được với hầu hết các loại vật liệu, kể cả với TeflonTM - thường được sử dụng như chất chống dính. Phân tích khả năng đặc biệt này sẽ cho phép các nhà nghiên cứu tạo ra những chất keo siêu dính khác, cũng như giúp họ tìm ra những biện pháp bảo vệ các con tàu khỏi những vị khách không mời mà đến.

[thienthanaoden]

Vì sao chỉ có con người biết nói?

Trong khi khỉ có thể hiểu những quy luật cơ bản về từ, chúng lại không thể nắm được các quy luật phức tạp hơn trong cấu trúc ngữ pháp. Chỉ có loài người là vượt qua được "nút cổ chai kiến thức" này trên con đường xây dựng và sử dụng ngôn ngữ mà thôi.

Chẳng hạn, khỉ có thể nắm vững những cấu trúc từ đơn giản, tương tự như việc nhận ra "the" và "a" luôn được theo sau bởi những từ khác. Nhưng chúng không thể hiểu được các cấu trúc điều kiện phức tạp hơn như "if.... then..." (nếu... thì...). Nấc thang ngữ pháp này, mà tất cả các ngôn ngữ của loài người đều phụ thuộc, có thể "là nút cổ chai kiến thức quyết định mà chúng ta phải đi qua trong quá trình phát triển và sử dụng ngôn ngữ", Marc Hause thuộc Đại học Harvard cùng Tecumseh Fitch, Đại học St Andrews, Scotland, cho biết.

Fitch và Hauser đã thực hiện hai thử nghiệm bằng tai trên những con khỉ tamarin đầu trắng, trong đó người ta sẽ đọc lên một chuỗi các từ một âm tiết.

Trong thử nghiệm đầu tiên, các từ ngẫu nhiên được gọi ra theo một chuỗi sắp xếp nghiêm ngặt: giọng nam trước, giọng nữ sau. Những con khỉ đáp ứng với sự thay đổi đột ngột trong quy luật nam - nữ này bằng cách nhìn vào miệng người đọc. Điều này cho thấy chúng có thể nhận ra những quy luật đơn giản.

Trong thử nghiệm tiếp theo, quy luật ngữ pháp được thiết lập theo kiểu giọng nam có thể đọc ra 1, 2 hoặc 3 từ, rồi đến giọng nữ cũng tương tự. Loại thử nghiệm này phức tạp hơn một chút, được gọi là sự lồng diễn, vì nó liên quan tới việc tồn tại 1 quy luật trong 1 quy luật khác.

Lúc này, những con khỉ không thể nhận ra bất kỳ thay đổi nào trong chuỗi từ. Tuy nhiên, 12 người tình nguyện khi được thử nghiệm tương tự lại không gặp khó khăn như vậy, mặc dù hầu hết họ không thể giải thích thực sự quy luật đó là gì.

"Khả năng nhận biết sự lồng diễn là độc nhất ở người và ảnh hưởng không chỉ tới ngôn ngữ mà còn hầu hết hành vi của chúng ta", chuyên gia ngôn ngữ linh trưởng David Premack cho biết. "Chẳng hạn, trong một lớp học chúng ta thường thấy em A nhìn em B, em B nhìn em C, và em C nhìn thầy giáo. Nhưng trong họ nhà tinh tinh, chúng ta thấy khỉ A nhìn mẹ nó, khỉ B nhìn mẹ nó, khỉ C nhìn mẹ nó... "

Premack tranh luận rằng mặc dầu khả năng lồng diễn không hoàn toàn cần thiết cho ngôn ngữ - bởi vì chúng ta còn nói cả những câu đơn nghĩa - nhưng khả năng hiểu được những câu nói ẩn ý có thể là một trở ngại khiến cho khỉ không thể phát triển được tiếng nói.

"Khỉ không những không thể nói được, chúng còn không thể bắt chước đúng các hành động và không thể dạy lại - là những kỹ năng cần thiết cho ngôn ngữ", ông nói.

Premack tin rằng khả năng nắm vững các quy luật ẩn ngữ là chìa khóa cho sự linh động của loài người, cho phép con người tư duy trừu tượng, sử dụng phép ẩn dụ và những khái niệm bao hàm như thời gian.

[thienthanaoden]

Điều kỳ lạ về giác quan thứ sáu

Giác quan thứ 6 có thể báo trước chuyện gì sẽ xảy ra.

Có một chuyện gì đó vừa xảy ra và bạn bỗng ngờ ngợ là đã biết chuyện này một lần nào đó trong quá khứ. Thực ra chuyện đó chỉ xảy ra một lần duy nhất trong thời điểm hiện tại. Còn cái mà bạn ngờ ngợ là một linh cảm kỳ lạ mà các nhà khoa học gọi là giác quan thứ 6.

Các chuyên gia thống nhất nhận định rằng những linh cảm như vậy xuất hiện không ít trong cuộc sống và nhiều khi nằm ngoài kiểm soát của con người. Tiến sĩ tâm lý học Timothy D. Wilson, Đại học Virginia (Mỹ), cho rằng: "Linh cảm là sự gợi nhớ từ một miền vô thức. Đây không phải là những ký ức bị dồn nén hay những cảm xúc nguyên thủy mà là một cơ chế trong não có tác dụng điều hành các thông tin về cảm giác cùng với những hành động vượt ra ngoài tầm ý thức của con người.

Còn tiến sĩ Gary Klein, tác giả cuốn sách "Trực giác hoạt động", thì cho rằng cái mà người ta thường gọi là khả năng nhìn thấy cái vô hình chính là những năng lực tiềm tàng của trực giác con người. Đặc biệt, đối với những người mà nghề nghiệp buộc họ phải đưa ra những quyết định sinh tử và tức thì như lính cứu hỏa, y tá cấp cứu hay lính trận là những người thường thấy xuất hiện giác quan thứ sáu. Họ thường thực hiện các hành động theo một linh tính nào đó trong những tình huống khẩn cấp khi họ không thể chọn lựa hay đưa ra một quyết định có ý thức.

Klein đã kể lại câu chuyện về linh cảm của một viên trung úy cứu hỏa đã cứu anh ta cùng đồng đội. Khi cùng đồng đội cứu một căn nhà bị cháy, anh ta bỗng cảm giác có một mối nguy hiểm nghiêm trọng đang cận kề liền ra lệnh cho các đội viên rút ra khỏi ngôi nhà và ngay lúc họ vừa thoát khỏi chỗ đó thì toàn bộ căn nhà đổ sập xuống.

Ông cho rằng linh cảm của viên trung úy thực chất là một sự hồi ức của tiềm thức. Căn phòng nóng khủng khiếp, ngọn lửa không thể dập tắt.... là những hồi chuông báo động trong tiềm thức của anh ta và lệnh rút lui cũng xuất phát từ một mệnh lệnh của tiềm thức

Khả năng đọc tín hiệu

John, nhân viên thuộc sở cảnh sát Los Angeles (Mỹ), trong một lần đối mặt với một gã tài xế khả nghi có vũ khí, anh có thể rút súng hạ gục đối tượng một cách hợp pháp nhưng anh không bắn. Chỉ vài giây sau đó, tên tài xế buông súng đầu hàng. Lúc đó, John không hiểu tại sao mình lại làm thế. Sau này các nhà nghiên cứu giải thích rằng trong cuộc đối đầu chớp nhoáng, linh cảm của anh đã tiến hành một thủ thuật gọi là "đọc gương mặt" đối phương. Khi nhìn mặt gã tài xế, linh cảm đã báo cho anh biết là hắn sẽ không bắn trước và chính linh cảm đó đã giúp cho anh quyết định không nổ súng.

Các nhà khoa học cho rằng mỗi chúng ta đều có khả năng này, tất nhiên là với những mức độ khác nhau. Có thể đó là những cảm giác mạnh mẽ chỉ xuất hiện trong nháy mắt nhưng cũng đủ "bóc trần" suy nghĩ thực của đối phương ngay cả khi đối phương cố tình che giấu.

Tự "đọc vị" chính mình

Theo các nhà khoa học thì ngay cả khi không rơi vào các tình trạng. khẩn cấp, hệ thống "radar" trong con người vẫn hoạt động và sẵn sàng phát tín hiệu về mối đe dọa đối với bản thân hoặc người thân.

George Soros, nhà tỷ phú Mỹ xếp hạng 38 trong số những người giàu nhất thế giới, là một ví dụ về khả năng tận dụng giác quan thứ 6. Phần lớn các cuộc đầu tư bạc tỷ của Soros đều dựa vào linh cảm. Ông cũng nói rằng mỗi khi lưng mình bắt đầu nhói đau là tín hiệu báo trước một điều gì đó không thuận lợi trong quyết định đầu tư chuẩn bị được đưa ra. Những trường hợp đó, ông ta đã nghiên cứu kỹ các điều kiện hoặc rút lui đúng lúc và nhờ vậy đã nhiều lần tránh được thất bại.

[thienthanaoden]

Bí mật chưa biết về Zombi

Zombi là một trong những công nghệ điều khiển hành vi của con người, nhằm đưa họ đến chỗ sẵn sàng thực hiện các hành động theo ý muốn của người khác mà bản thân người bị Zombi hóa không hay biết.

Vào khoảng giữa những năm 1950, các cơ quan mật vụ của nhiều nước trên thế giới đã chuyên tâm nghiên cứu công nghệ zombi. Có 4 loại phòng thí nghiệm chuyên nghiên cứu về công nghệ này. Loại thứ nhất tiến hành các công trình thí nghiệm các chất độc tự nhiên có nguồn gốc động vật hoặc thực vật. Loại thứ hai chuyên thử nghiệm tác dụng của chất ma túy. Loại thứ ba nghiên cứu về máy phát các loại bức xạ khác nhau. Còn loại thứ tư chuyên nghiên cứu về thôi miên. Kết quả nghiên cứu của các phòng thí nghiệm đó tuy thành công bước đầu, nhưng đều chưa đạt đến trình độ công nghệ zombi hoàn thiện nhất.

Một số điều tra viên cho biết, trong nhiều vụ ám sát chính trị, những kẻ sát nhân xác nhận là họ hành động trong một trạng thái gần như bị thôi miên, có sức mạnh vô hình nào đó điều khiển. Khi được hỏi cung, họ đều khẳng định là không biết gì hết, không nhớ gì hết. Hoàn toàn có khả năng là những kẻ giết người đã bị tác động của công nghệ zombi.

Lịch sử đã từng ghi lại có rất nhiều nhân chứng và vật chứng về tác động của công nghệ này.

Trường hợp thứ nhất, phi công David sau khi giải ngũ khỏi không quân Mỹ bỗng nhiên quên hết những gì đã xảy ra trong thời gian anh ta phục vụ quân đội. Bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến tính chất hoạt động của David trong quá khứ đều tạo nên một cảm giác hoảng loạn ở anh. Các nhà báo Mỹ phát hiện thấy David có liên quan với các nhiệm vụ đặc biệt nào đó ở Đông Nam Á. Những thông tin được phép công bố chứng tỏ David bị điều khiển bằng thôi miên hoặc bằng phương pháp ma túy. Trước khi ra khỏi hàng ngũ, bộ nhớ của David đã bị xóa hết tất cả những thông tin liên quan đến chiến tranh Đông Dương.

Trường hợp thứ hai, nữ diễn viên Mỹ nổi tiếng Kendi John, từng rất nhiều lần có mặt tại "các điểm nóng" của chiến tranh để khích lệ tinh thần chiến đấu của lính Mỹ tại châu Phi, châu Á và Cận Đông. Về sau, khi niềm vinh quang nghề nghiệp của cô đã không còn, cô bị sa thải và bỗng nhiên có nhiều hành vi lạ lùng khó hiểu. Người đầu tiên nhận ra những hành động lạ lùng đó là chồng cô. Sau khi nắm được một số kỹ thuật về thôi miên, chồng cô đã bắt đầu tìm hiểu những bí mật trong suy nghĩ và tâm tư của vợ. Nhờ sự giúp đỡ của các chuyên gia và bè bạn, chồng cô đã phát hiện được trong nhận thức của Kendi John bị cài đặt một loại chương trình có tác dụng khống chế trí nhớ. Chương trình này được soạn thảo theo một phương pháp điều khiển tâm lý hiện đại nhất. Các chuyên gia đã giải mã được chương trình đó và phát hiện thấy trong thời kỳ hoạt động mạnh mẽ nhất của Kendi John, cô đã được học qua một lớp huấn luyện đặc biệt và đã rất nhiều lần đi công tác với tư cách là một người đóng giả cho các điệp viên chủ yếu. Bí mật này về sau đã gây nên vụ scandal ầm ĩ ở Mỹ. Tuy nhiên, văn phòng tuyển mộ và huấn luyện Kendi John đã kịp biến mất không để lại dấu vết trước khi chương trình điều khiển hành vi của nghệ sĩ này được giải mã.

Trường hợp thứ ba, căn cứ bí mật "Dignhidad". Đây còn được gọi là vương quốc "Dignhidad", trên thực tế là một trong những khu vực lãnh thổ bí ẩn nhất và nổi tiếng trên khắp hành tinh. Những người đứng đầu vương quốc này có quan hệ với những nhân vật nổi tiếng nhất của Đức quốc xã trong Thế chiến II và về sau là với chế độ độc tài Pinochet. Tại đây đã có các cuộc thử nghiệm kỳ lạ nhằm zombi hoá con người.

Từ năm 1961, thời điểm hình thành vương quốc này, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu và những người tò mò thu hút về đây. Paul Sephe là người sáng lập ra Dignhidad cho đến nay vẫn hoàn toàn cách biệt với thế giới bên ngoài. Không ai biết gì về ông ta. Một trong những nỗ lực gần đây nhất nhằm nghiên cứu những bí mật Dignhidad đã kết thúc bi thảm đối với một công dân Mỹ gốc Nga Boris Bespheler. Cảnh sát chỉ tìm thấy một mẩu áo và một tấm visa của con người bất hạnh này.

Một nhà báo Nga đã có may mắn tổ chức thành công cuộc gặp gỡ bí mật với một nhân viên của vương quốc Dignhidad. Chuyện kể của nhân viên bí mật đó có nội dung đại thể như sau:

"...Các vấn đề zombi con người trong vương quốc "Dignhidad" đã được nghiên cứu từ rất lâu, lúc bắt đầu gần như công khai. Không một ai ngoài "Dignhidad" có thể có được khả năng tạo ra một con người có khả năng thực hiện các chương trình phức tạp nhất trong những điều kiện nhất định. Vương quốc này có rất nhiều "nguyên liệu" để có thể tiến hành các phương pháp thử nghiệm và các luận thuyết kỳ dị nhất. Trung tâm đã đạt được mục đích của mình và đã học được cách tạo ra các zombi thực sự hành động theo bất kỳ một chương trình nào và được cài cắm một cách hết sức bí mật và tinh vi, đến nỗi bản thân người bị zombi hoá cũng hoàn toàn không nghi ngờ gì về điều đó.

Khi chương trình bắt đầu hoạt động, người bị zombi hoá không những hành động một cách cực kỳ chính xác theo chương trình đó mà còn trở nên khôn khéo, sáng tạo một cách khác thường và hết sức mạnh mẽ. Có thể nói họ đã phát huy tất cả các khả năng có thể có của con người. "Dignhidad" đã nhiều lần lập trình cho những con người được đưa đến đây. "Nguyên liệu" ở đây không phải là những tù nhân đơn giản của các giáo phái, mà nhiều khi là những nhân vật rất sang trọng có cả đoàn tuỳ tùng đi theo bảo vệ. Thông thường, các "chất liệu" sau khi được xử lý ở "Dignhidad" đều bị mất tích mà không để lại dấu vết. 1-2 tuần mỗi lần, có một người ra khỏi vương quốc này. Mỗi lần ra đi, họ đều thay hình đổi dạng bên ngoài như hình dáng cằm, tóc, mũi và các nét đặc trưng khác. Trong những chuyến đi đó các chuyên gia hàng đầu của Dignhidad tiến hành các công trình zombi đặc biệt. Nhưng họ là ai? Chắc chắn họ được chuẩn bị như các sát thủ đặc biệt để thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt..."

Bình luận về các sự kiện trên đây, một số chuyên gia cho rằng trong nền chính trị thế giới cũng như trong cuộc đấu tranh giữa các tổ chức mafia chuyên hành nghề đã từng có những vụ giết người đặc biệt. Nhưng không một tội phạm nào trong số này được truy ra đến cùng, như vụ ám sát Tổng thống Mỹ Kennedy, vụ sát hại Thủ tướng Thuỵ Điển Olof Palmar, vụ nổ máy bay "Pan America" trong chuyến bay số 103 và hàng loạt vụ giết người khủng khiếp và tàn bạo nhất. Việt điều tra tất cả các vụ án đó đều do các chuyên gia có nghiệp vụ cao nhất tiến hành bằng các phương pháp điều tra hiện đại nhất. Nhưng kết quả lại là con số 0. Rất có thể công nghệ zombi đã được lạm dụng vào các mục đích gây tội ác, trong đó không loại trừ việc tạo ra những tên khủng bố đánh bom liều chết.

[thienthanaoden]

Giải mã được thuật nói tiếng bụng

Trò nói tiếng bụng giờ đây có thể không còn khiến người xem kinh ngạc nữa. Các nhà khoa học đã giải thích được thủ thuật này đến từng chi tiết, và thậm chí còn tạo được hiệu ứng đảo nghịch - người xem bị lừa tin vào tai thay vì vào mắt.

Các nhà nghiên cứu từ lâu biết rằng, con người đặt niềm tin khác nhau vào những giác quan khác nhau của họ. Điều này đã được những người nói tiếng bụng khai thác triệt để. Họ phát ra âm thanh theo cách mà hầu như môi không cử động, khiến cho người nghe tưởng rằng âm thanh này đến từ một nguồn khác. Thủ thuật đó dựa trên một thực tế rằng con người sử dụng mắt nhiều hơn tai trong việc định vị nguồn phát âm (điều này là do võng mạc mắt rất nhạy cảm với hướng tới của ánh sáng, trong khi tai không nhạy cảm lắm với hướng âm thanh).

"Rạp chiếu bóng chính là nơi áp dụng hiệu ứng nói tiếng bụng kinh điển", David Burr tại Đại học Florence ở Italy, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết. Chúng ta cứ tin rằng tiếng nói bắt nguồn từ diễn viên trên màn hình, trong khi thực tế nó được phát ra từ các loa phóng thanh gắn đâu đó trong phòng.

Quan điểm phổ biến lâu nay cho rằng thị giác luôn chiếm ưu thế so với thính giác trong những tình huống như vậy. Nhưng Burr và cộng sự nay chỉ ra rằng điều đó không đúng. Thực chất, cả ám hiệu thị giác và thính giác đều được não bộ cân nhắc, và não sẽ xoáy vào tín hiệu nào mà bạn tin tưởng hơn.

Nhóm nghiên cứu trước hết so sánh khả năng của mắt và tai trong việc nhận biết những di chuyển nhỏ của các kích thích. Để làm điều này, đầu tiên họ chiếu hai vòng tròn lên một màn hình máy tính, vòng này tiếp theo vòng kia, và yêu cầu những người quan sát cho biết vòng nào nằm chếch hơn về phía trái. Tiếp đến, họ phát ra hai âm lách cách qua loa, âm này tiếp theo âm kia, và hỏi người nghe xem âm nào đến từ bên trái hơn. Đúng như dự đoán, người thí nghiệm định vị vòng tròn tốt hơn khi định vị âm thanh.

Nhóm nghiên cứu sau đó kết hợp các kích thích thị giác và thính giác vào một thí nghiệm chung - một vòng tròn và tiếng lách cách xuất hiện đồng thời, một giây sau sẽ phát ra một bộ vòng tròn và âm thanh lách cách khác. Những người tham gia được yêu cầu đánh giá xem bộ kích thích nào nằm lệch về phía trái hơn. Tuy nhiên, tiếng lách tách và các vòng tròn không nhất thiết phát ra từ cùng vị trí. Đôi khi các vòng tròn nằm lệch về phía trái, trong khi âm thanh di chuyển về phía phải, hoặc ngược lại.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy khi các vòng tròn là nhỏ và rõ ràng, người tham gia dùng thị giác thay cho thính giác để đánh giá hướng di chuyển. Nhưng khi các vòng này to ra và trở nên mờ nhạt, những người quan sát dường như tin tưởng vào tai hơn, và sử dụng âm thanh để đánh giá đường đi. Các tác giả gọi hiệu ứng này là "tiếng bụng đảo nghịch", và nó xảy ra do các vòng tròn mờ và lớn hơn được não nhìn nhận là ít tin cậy hơn so với các vòng tròn nhỏ mà sắc nét.

Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy, khi cả kích thích thị giác và thính giác được não bộ đánh giá ngang nhau, hai cơ quan này sẽ làm việc đồng thời để cho ra một đánh giá vận động tốt hơn so với khi chỉ một giác quan được sử dụng.

[thienthanaoden]

Tại sao móng tay chỉ bị tước theo một chiều?

Các nhà khoa học đã phát hiện thấy khi bạn cắn móng tay, nó chỉ bị xước theo chiều ngang, chứ không bao giờ theo chiều dọc. Đó là do lớp giữa của móng tay được tạo bởi những tế bào mỏng dài khống chế hướng xé, cho dù bạn có cố gắng tước theo kiểu nào.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/02/3B9CF73E/nails.jpg

Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học Manchester, Anh, thực hiện. Họ đã thu thập những mẩu móng tay dài 3mm, cố gắng tước chúng từ đỉnh dọc xuống. Tuy vậy họ không thể nào làm được điều này. Sau đó, họ sử dụng một thiết bị cắt móng tay theo chiều dọc và chiều ngang, để kiểm tra độ dai của nó. Kết quả cho thấy cắt theo chiều dọc khó gấp đôi cắt theo chiều ngang. Khi đó, nó gần như khó bằng cắt móng ngựa.

Khi soi móng tay dưới kính hiển vi, nhóm khoa học nhận thấy móng tay được tạo bởi 3 lớp sừng có thớ gọi là keratin. Lớp trên cùng và trong cùng gồm những tấm mỏng chồng lên nhau, có thể xé theo chiều nào cũng được. Nhưng lớp ở giữa được tạo từ những tế bào keratin mỏng, dài, xếp song song tại nửa dưới của mỗi móng tay.

Cách sắp xếp này khiến cho lớp giữa sẽ dai gấp 4 lần theo chiều dọc so với chiều ngang. Nó đặc biệt chắc để ngăn không thể xé hoặc cắt xuống tận đáy móng tay.

Người đứng đầu nghiên cứu Roland Ennos nhận định: "Chính cấu trúc này làm cho móng tay chắc khoẻ, vì vậy mà bạn có thể dùng nó để tách, cậy, cào, nhưng vẫn đảm bảo không bị gẫy tới đáy, nếu không sẽ rất đau".

Thực tế móng tay bị xé theo chiều ngang cũng là một cách để tỉa tót mà không cần tới dụng cụ. "Người cổ đại hẳn có những móng tay hoàn hảo cho dù chẳng có chiếc kéo nào", Ennos nói.

[thienthanaoden]

Thứ 6 ngày 13 - có gì đáng sợ?

Hôm nay, một số người bỗng ở lỳ trong nhà không ló mặt ra đường. Nhiều người vội vàng huỷ mọi chuyến bay, từ chối giao dịch hoặc không ký hợp đồng. Vì sao vậy? Hôm nay là thứ 6 ngày 13 và người ta đang hoảng sợ.

"Ước tính khoảng 800-900 triệu USD bị thua lỗ trong ngày này bởi người ta sẽ không bay hoặc làm những công việc mà bình thường họ vẫn làm", Donald Dossey, nhà sáng lập Trung tâm điều trị stress và Viện nghiên cứu nỗi ám ảnh ở Asheville, North Carolina, Mỹ, cho biết.

Nỗi sợ thứ sáu ngày 13 ám ảnh từ 17 đến 21 triệu người ở Mỹ. Các triệu chứng bao gồm từ lo lắng tới hốt hoảng. Hậu quả còn khiến người ta đảo lộn mọi lịch trình hoặc từ bỏ hẳn một ngày làm việc.

Richard Wiseman, nhà tâm lý học tại Đại học Hertfordshire ở Hatfield, Anh, nhận thấy những người luôn coi mình đen đủi thì dễ tin vào những điều mê tín về may rủi. Wiseman tìm thấy 1/4 trong số hơn 2.000 người được phỏng vấn vào năm ngoái luôn cho rằng con số 13 mang lại rủi ro. Họ luôn bồn chồn, lo lắng vào những thứ sáu ngày 13, và vì vậy dễ gặp tai nạn hơn. Nói theo cách khác, nỗi lo thứ 6 ngày 13 chính là nguyên nhân làm hỏng việc của họ.

Vì sao thứ 6 ngày 13 lại trở thành ngày đen đủi như vậy?

Dossey, tác giả cuốn Holiday Folklore, Phobias and Fun, cho biết nỗi sợ bắt nguồn từ thời cổ đại, khi số 13 và thứ 6 - hai điều mang lại vận đen kết hợp với nhau thì tạo nên một ngày vô cùng bất hạnh.

Con số 13 là bắt nguồn từ truyền thuyết Nauy về 12 vị thần dự tiệc tại thiên đường Valhalla. Khi đó một vị khách không mời thứ 13 xuất hiện, thần tinh quái Loki. Tại đó, Loki đã bày đặt cho Hoder, thần bóng tối, bắn thần Balder xinh đẹp, vị thần mang lại niềm vui và hạnh phúc, bằng một mũi tên tẩm độc tầm gửi.

"Balder chết và cả trái đất chìm trong bóng tối và tang tóc. Đó là một ngày đen đủi, bất hạnh", Dossey nói. Từ đó trở đi, con số 13 trở thành điềm gở và báo trước những điều không lành.

Trong kinh thánh cũng có nhắc tới con số 13 không may mắn. Judas, phản đồ của Jesus là vị khách thứ 13 trong bữa tiệc cuối cùng. Trong khi đó ở thành Rome cổ, các vị phù thuỷ thường tập hợp thành những nhóm 12. Nhân vật thứ 13 là quỷ dữ.

Thomas Fernsler, nhà khoa học tại Trung tâm khoa học và toán học tại Đại học Delaware ở Newark, thì cho rằng con số 13 xấu vì nó nằm sau số 12. Theo Fernsler, các nhà số học coi số 12 là số hoàn chỉnh. Một năm có 12 tháng, có 12 cung hoàng đạo, 12 vị thần Hy Lạp, 12 tông đồ của Jesus, Hercules lập 12 chiến công. 13 trở thành điều không may mắn bởi nó vượt quá sự hoàn thiện.

Nỗi sợ con số 13 thể hiện rõ trong thế giới hiện đại ngày nay. Hơn 80% các toà nhà cao tầng không có tầng 13. Nhiều sân bay bỏ qua cổng thứ 13. Bệnh viện, khách sạn thường xuyên không có phòng 13. Trên các dãy phố ở Florence, Italy, những ngôi nhà nằm giữa số 12 và 14 được đánh số là 12 rưỡi. Nhiều người mê tín cũng coi số phận bi thảm của con tàu Apollo 13 liên quan tới số 13.

Còn với thứ 6, đó là ngày chúa Jesus bị hành quyết. Một số học giả cũng cho rằng Eve cùng Adam thử trái cấm vào thứ 6. Còn trường hợp nổi bật nhất là Abel bị Cain giết vào thứ 6 ngày 13.

Dossey cho rằng cách phòng tránh tốt nhất chỉ đơn giản là hướng những suy nghĩ tiêu cực sang tích cực. Tập trung suy nghĩ về những điều tốt đẹp sẽ tạo ra cảm giác thoải mái và làm giảm bớt căng thẳng.

Wiseman, nhà tâm lý tại Đại học Hertfordshire, cũng khuyên rằng: "Mọi người nên nhận ra rằng họ hoàn toàn có thể tạo ra chính vận may hay vận rủi cho mình. Họ nên nghĩ đến những điều may mắn như những sự kiện vui vẻ trong cuộc sống, nhớ lại những điều tốt đẹp đã xảy ra và chuẩn bị sẵn sàng để kiểm soát tương lai".

Một số quan niệm dân gian lại gợi ý cách giải xui là trèo lên lên đỉnh ngọn núi hoặc tháp chọc trời rồi đốt tất cả những chiếc tất thủng lỗ. Hoặc cách khác là làm động tác trồng cây chuối và ăn một mẩu xương sụn.

Nếu bạn lo ngại thứ 6 ngày 13 thì hãy tự chọn cho mình một cách đề phòng, để ngày hôm nay mang đến cho mình thật nhiều may mắn.

[thienthanaoden]

Bí quyết chịu khổ hình của các thầy tu Ấn Độ

Đi trên than nóng đỏ, nằm trên tấm nệm lởm chởm đinh, ngủ trên băng… các thầy tu khổ hạnh Ấn Độ có phép màu nhiệm chăng? Không hẳn thế. Với sự tập luyện và một chút tính toán về vật lý, ta có thể tạo ra những sự kiện phi thường.

Giường đinh

Nằm trên tấm nệm lởm chởm đầy đinh, các thầy tu khổ hạnh làm cách nào để không bị thủng lưng? Lý do rất đơn giản: số đinh. Để không bị thủng mông, trọng lượng của cơ thể phải được phân phối đều trên toàn bộ số đinh, nhờ thế áp lực tác động lên mỗi mũi nhọn rất yếu, tức là nguy cơ bị xuyên qua da cũng rất thấp. Với loại giường cắm mảnh chai, nguyên tắc cũng như trên. Đó là chưa nói các mảnh chai thường được mài cho bớt sắc nhọn.

Cơ thể dẻo như cao su

Bạn trố mắt khi thấy một thân người co rúm, vặn vẹo trong một chiếc hộp lập phương mà mỗi cạnh chỉ là 50 cm, chân gác lên đầu? Hay ở tư thế đứng, một người uốn thân ra sau cho đến khi bàn tay chạm đất. Bí quyết của tính uốn dẻo ấy nằm ở dây chằng và gân, giữ xương và cơ ở ngang các khớp. Gân và cơ của những nghệ sĩ này có tính đàn hồi cao hơn đa số chúng ta. Vì vậy các khớp của họ chịu được những động tác mà người khác không làm được hoặc bị trật khớp khi cố làm. Nhưng tính siêu giãn trên chỉ là phân nửa yếu tố để trở thành nhà vô địch uốn dẻo. Phần còn lại là sự luyện tập hằng ngày. Họ học cách hô hấp đúng ở bất kỳ tư thế nào của khí quản và tập luyện để tăng sự mềm dẻo của cơ. Khi một cơ bị kéo giãn thái quá, cơ phản ứng bằng cách co để trở lại kích cỡ ban đầu và để tránh bị tổn thương, gọi là phản xạ duỗi cơ. Để cải thiện tính mềm dẻo, tăng chiều dài của cơ, cần phải chế ngự phản xạ này.

Chân trần bước trên than hồng

Bí mật nằm ở tính chất đặc biệt của loại củi dùng để đốt than. Khi than nóng đỏ này truyền một ít nhiệt sang bàn chân, nhiệt độ của than tụt hẳn xuống. Than hồng có thể đạt đến 700 độ C nhưng vẫn không nướng chín gan bàn chân người vì nó dẫn nhiệt rất kém. Phải mất 2 giây tiếp xúc nó mới truyền sang bàn chân bạn 60 độ C và bắt đầu nóng lên. Do đó nếu bạn bước nhanh chân trên than củi đỏ rực, sẽ chẳng có gì nguy hiểm cả. Tinh thần cũng giữ một vai trò trong trò chơi táo bạo này. Vì nếu bạn sợ tái người, bàn chân của bạn trở nên mềm nhẽo, than đỏ sẽ dính vào da bàn chân và có đủ thời gian làm bỏng chân.

Nuốt kiếm

Người biểu diễn ngửa đầu ra sau, há to miệng và đâm tuột vào thực quản một thanh kiếm dài 70 cm. Đây không phải là trò bịp bợm vì lưỡi kiếm không thụt vào. Khi người biểu diễn nuốt kiếm, ảnh chụp X-quang cho thấy lưỡi kiếm nằm ở bên trong cơ thể anh ta. Quả thật lưỡi kiếm đã bị mài mòn chút ít, và thường được bôi trơn bằng nước bọt hay dầu ăn để trượt vào thực quản dễ dàng hơn. Lưỡi kiếm đi vào họng đến tận đáy dạ dày. Những người biểu diễn không tiết lộ chi tiết bí quyết của họ, nhưng thừa nhận cái khó nhất là kiểm soát phản xạ ợ. Ngay cả khi kỹ thuật này được kiểm soát, trò này vẫn không kém phần nguy hiểm. Một cơn ho hay nhảy mũi không đúng lúc sẽ gây ra thảm kịch: bị thủng thực quản, dạ dày. Vì vậy, khi kiếm vào đến đáy dạ dày, người biểu diễn sẽ rút nó ra ngay.

Xuyên kim qua má

Nhiều người mới chỉ trông thấy kim là đã sợ, thử tưởng tượng có kẻ xuyên kim qua má hay môi, họ sẽ cảm thấy gì. Cơn đau ắt lên đến cực điểm? Không hẳn thế, vì đau trước hết là vấn đề của cảm thụ quan. Nếu bạn cảm thấy đau khi va phải một vật cứng, vì da của bạn chứa những cảm thụ quan đặc biệt: những cảm thụ quan này là đầu mút của những tế bào thần kinh, thông tin cho não biết một vùng da bị bỏng hay bị va chạm, và não gửi trả một tín hiệu đến vùng bị tác động. Thông điệp này được thể hiện bằng cảm giác đau. Nhưng số cảm thụ quan này phân tán không đều tại các vùng của cơ thể. Số cảm thụ quan này càng nhiều, vùng liên quan càng nhạy cảm và ngược lại. Số cơ quan cảm thụ đau tập trung nhiều ở vùng tuỷ răng và ít hơn nhiều ở vùng má (vị trí lúm đồng tiền). Những người biểu diễn xuyên kim trên mặt thường cho kim đâm vào cùng một lỗ như khi ta xỏ tai. Nhờ một chút hóa trang trước khi trình diễn, cái lỗ được chuẩn bị trước ấy sẽ không ai nhận ra.

Tắm băng

Bạn rùng mình khi nhúng bàn tay vào nước lạnh lúc mùa đông? Thế thì bạn không thể bắt chước anh chàng Antoine Bagady, có thể đứng mình trần trong tuyết 1 h. Tuy vậy, cơ thể con người không ưa cái rét. Một người khỏe mạnh có thể bị giết chết khi ngâm mình 4 giờ trong nước ở 18 độ C. Khi nhiệt độ cơ thể (lý tưởng là 37 độ C) xuống đến 35 độ C, nạn nhân bất tỉnh. Ở 25 độ C là cái chết. May mắn thay trước khi đến ngưỡng này, cơ thể biết tự bảo vệ. Biện pháp đầu tiên: để hạn chế sự mất nhiệt, máu rời những phần ngoại vi của cơ thể để vào sâu bên trong. Nhờ vậy, các cơ quan thiết yếu (não, cơ…) được giữ ấm. Biện pháp thứ hai: run để làm ấm cơ thể. Run do sự co phản xạ của một số cơ. Khi co, những cơ này sản xuất nhiệt cao gấp 4 lần so với lúc nghỉ. Nhưng những con run lặp đi lặp lại này tiêu hao nhiều năng lượng dự trữ khiến cơ thể bị cạn kiệt năng lượng. Và đây có lẽ là điểm khác biệt giữa người bình thường và Antoine Bagady. Cơ thể của Antoine Bagady chịu đựng và chờ đợi lâu hơn trước khi run, giữ trữ lượng nhiệt lâu hơn.

Còn anh chàng David Blaine có thể đứng gần 62 giờ trong một khối băng mà vẫn khỏe, không bị chết cóng. Thật ra, anh ta đã áp dụng nguyên tắc lều tuyết của người Eskimo. Đứng trong một khoang được đẽo theo vóc dáng của anh ta, anh không tiếp xúc với băng và không khí chung quanh đã phân cách anh ta với cái rét.

[thienthanaoden]

Quy luật của các vụ nổ nằm trong... vỏ trứng

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/03/3B9D07B1/trung.jpg

Bất kỳ vật kín nào, giống như vỏ quả trứng, khi nổ tung đều tuân theo cùng một định luật vỡ. Phát hiện của các nhà nghiên cứu Hungary có tiềm năng ứng dụng lớn trong khoa học hình sự, trong việc tìm hiểu về kích cỡ bom, hay trong việc tái tạo lại xác tàu cổ từ các mảnh vỡ.

Ferenc Kun thuộc Đại học Debrecen và cộng sự nhận thấy máy bay, container công nghiệp, các phương tiện phóng tàu (tên lửa chẳng hạn) cũng như những đơn vị cơ bản tạo nên một trạm vũ trụ, đều là những hệ thống kín giống như chiếc vỏ trứng.

"Bằng việc nghiên cứu cẩn thận quá trình nổ của một vỏ trứng dưới điều kiện kiểm soát đặc biệt, chúng ta có thể hiểu rõ vụ nổ của một bình khí, một tòa nhà hoặc một máy bay", Kun nói.

Nhóm của Kun đã làm rỗng các quả trứng bằng việc khoét hai lỗ ở đỉnh và đáy của nó, rửa sạch và làm khô vỏ trứng cẩn thận. Tiếp đó, họ dùng cho vỏ trứng cho hai loại thí nghiệm là nổ và tác động. Ở thí nghiệm xem xét mức tác động, nhóm nghiên cứu bắn vỡ vỏ trứng đặt trên mặt đất bằng dây cao su tốc độ cao.

Còn trong thí nghiệm nổ, họ nhồi đầy hydro vào vỏ trứng và treo đứng nó lên trong một túi nhựa. Phản ứng đốt cháy được kích hoạt bằng cách châm lửa đốt khí hydro thoát ra trên đỉnh quả trứng. Do sự thoát hydro, oxy từ ngoài sẽ thâm nhập vào trong quả trứng qua lỗ ở dưới đáy. Không khí khi lấp đầy sẽ tạo nên một buồng đốt hỗn hợp bên trong quả trứng, khiến lưỡi lửa chui qua lỗ ở trên đỉnh xuống và quả trứng nổ tung. Các mảnh vỏ nằm nguyên trong túi bóng được thu lại và phân tích.

Nhóm nghiên cứu ghi nhận khi áp suất vụ nổ tăng, số mảnh vụn nhiều hơn, nhưng kích thước các mảnh lại nhỏ đi. Những quả trứng bị bắn vỡ bằng dây cao su trên mặt đất cũng vỡ tan, nhưng số mảnh vụn ít hơn so với khi bị nổ.

Phân tích kết quả thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đưa ra một phương trình toán học có thể dự đoán số lượng các mảnh vụn ứng với mỗi kích cỡ sau khi bị nổ hoặc bị bắn. Tương quan giữa áp suất và kích cỡ của mảnh vỡ là đúng cho mọi vật kín, từ vỏ trứng tới bình khí hay một chiếc máy bay.

Theo Kun, công thức này (được gọi là định luật phân bố năng lượng) có thể được sử dụng cho những mục đích khác nhau, chẳng hạn để tái tạo lại các con tàu cổ từ những mảnh vỡ, hoặc giúp tìm ra kích thước, áp suất hoặc năng lượng của một quả bom. Ngược lại, công thức cũng có thể suy ra mức năng lượng cần thiết để có thể tạo ra được mảnh vỡ với kích thước nào đó trong một vụ nổ.

[thienthanaoden]

Tại sao mật ong không chảy thành giọt?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/03/3B9D0913/thia.jpg
Dòng mật có thể kéo dài mãi mãi.

Các nhà nghiên cứu Đan Mạch đã phát hiện thấy những dòng mật chảy dài ổn định hơn chúng ta tưởng. Thậm chí cả sự rung lắc cũng không ngắt đứt được chúng.

Nước chảy dưới vòi thường tách thành giọt dưới tác dụng của trọng lực và sức căng bề mặt. Rung lắc (còn được gọi là nhiễu loạn không gian) cũng thúc đẩy tạo nên sự ngắt đoạn này. Nhưng những chất lỏng nhớt hơn, như mật ong hay siro, lại không ứng xử theo cách đó. Chúng tạo thành các dòng chảy mảnh dài mà không có giọt, và làm đau đầu các nhà khoa học trong hơn một thế kỷ qua khi muốn tìm hiểu nguyên nhân của hiện tượng đó.

Sergey Senchenko và giáo sư Tomas Bohr từ Đại học Kỹ thuật Đan Mạch ở Lyngby đã hình dung một giọt ong mật được ép ra từ một vòi ấm, rơi trong một thời gian vô tận và trải dài vô tận. Sau đó, họ sử dụng một mô hình toán học để kiểm tra xem điều gì sẽ làm đứt đoạn dòng chất lỏng này. Trong mô hình toán học, nhóm nghiên cứu tạo ra một rung lắc và quan sát quá trình mà các giọt và rung lắc xuất hiện theo thời gian.

Họ phát hiện thấy rung lắc không hề ảnh hưởng đến dòng chất lỏng. Điều này là do giọt trôi đủ nhanh để thắng được tốc độ của các rung lắc chậm. Bất kể chất lỏng dày bao nhiêu, nó cũng cực kỳ ổn định, nhóm nghiên cứu kết luận.

Yvonne Stokes, một nhà toán học tại Đại học Adelaide ở Australia, thì cho rằng mật ong sẽ tách thành giọt với điều kiện bạn phải lắc thật mạnh, thậm chí đến mức gãy cả chiếc thìa mà từ đó dòng mật thả xuống. "Rất nhiều mô hình mà chúng ta đưa ra dự báo rằng các dòng chất lỏng nhớt sẽ đứt ở thời điểm nào đó, phụ thuộc vào độ nhớt và sức căng bề mặt. Tuy nhiên, những chất lỏng cực nhớt thực tế không bị ngắt thành giọt dù mô hình cho thấy chúng có thể", bà nói.

[thienthanaoden]

Bụi không trung giúp giải mã kim tự tháp Mexico

Tàn dư của lớp bụi trong không trung sẽ giúp vén màn bí ẩn về kim tự tháp Mexico 2.000 tuổi, nơi những vị vua đầu tiên của nền văn hóa bí hiểm đó được chôn cất. Mang tên Mặt trời, kim tự tháp là nơi linh thiêng của thành phố Teotihuacan, hưng thịnh và suy tàn cùng thời với thành Rome cổ đại.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/03/3B9D0BCA/mexico1.jpg

Sâu dưới Kim tự tháp Mặt trời khổng lồ nằm ở phía bắc Mexico City, các nhà vật lý đang lắp đặt một thiết bị để tìm kiếm những hạt hạ nguyên tử, muon, còn sót lại khi những tia vũ trụ chiếu xuống trái đất. Những hạt này chui qua các vật thể cứng, để lại những dấu vết nhỏ xíu mà từ đó thiết bị sẽ đo đạc để tìm kiếm căn phòng cấm, nơi chôn cất xác của nhà vua, bên trong các khối đá.

Dựa trên thực tế rằng trong không gian rỗng luôn có ít hạt muon hơn trong các khối đất đá, các nhà khoa học có thể tìm ra những khoảng trống bên trong kim tự tháp.

"Nếu chúng tôi tìm thấy một khu vực có mật độ hạt muon ít hơn bình thường thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy có khoảng trống ở đó", giáo sư Arturo Menchaca, tại Đại học Autonomous ở Mexico, nói.

Khi đó, các nhà khoa học có thể đào đường hầm chui sâu vào kim tự tháp để hy vọng tìm ra một căn mộ và giải mã những câu hỏi hóc búa về việc ai đã trị vì Teotihuacan.

Thành phố này vào thời điểm hưng thịnh nhất có 150.000 người và ảnh hưởng của nó vươn xa hàng trăm km tới thành phố Guatemala ngày nay. Nhưng không ai biết tên thực sự của nó hoặc ai đã sáng lập ra.

Khi phát hiện ra thành phố này, người Aztec - choáng ngợp trước những công trình lăng mộ và sơ đồ tinh vi ở đây - đã đặt tên thành phố là Teotihuacan, có nghĩa là nơi đàn ông trở thành các vị thần. Họ đã sống ở vùng này trong 700 năm sau khi thành phố bị bỏ hoang vào năm 600 sau Công nguyên.

Vào những năm 60, giáo sư Luis Alvarez tại Đại học California, người từng đoạt giải Nobel, cũng đã sử dụng công nghệ muon để quét nên sơ đồ kim tự tháp Khephren ở Ai Cập.

"Alvarez đã chứng minh rằng không có phòng cấm trong kim tự tháp đó và nó đã trở thành tài liệu khoa học chính thức", Menchaca nói.

Nhóm của ông đã lắp đặt máy thăm dò muon trị giá 500.000 USD trong phòng thí nghiệm của trường đại học và dự định lắp đặt nó trong một căn hầm bên dưới chiếc kim tự tháp cao 63 m, trong vài tháng tới. Căn hầm ẩm thấp, tối tăm này vài nghìn năm trước từng được sử dụng làm nơi diễn ra các nghi lễ tôn giáo và nối với bên ngoài bằng một con đường hẹp chỉ vừa một người đi.

Hạt muon được sinh ra khi các hạt năng lượng trong không trung va vào tầng đối lưu của trái đất làm văng ra khắp nơi, nhưng chúng vô hại và hầu như không nhìn thấy. Khi đi qua máy thăm dò, muon ion hoá lớp khí bị nén giữa 2 cái đĩa. Nó sẽ tạo ra một dòng điện có thể đo đạc được. Phương pháp này chính xác, rẻ hơn và đa năng hơn là dùng tia X.

Tại Teotihuacan, các nhà khảo cổ hy vọng máy thăm dò muon sẽ cho thấy kim tự tháp này có phải là nơi yên nghỉ cuối cùng của một vị vua hay là của nhiều ông.

Nhà khảo cổ Linda Manzanilla, chuyên gia hàng đầu về khu vực này, cho rằng vào thời kỳ đầu, Teotihuacan có thể đã được trị vì bởi một liên minh gồm 4 ông vua, chứ không phải chỉ một vị vua như ở nền văn hoá Maya hay Aztec ở Mexico.

"Teotihuacan có tầm quan trọng ngang hàng với thành Rome, một trong những thành phố thời kỳ tiền công nghiệp vĩ đại nhất trên thế giới. Không có thành phố Trung Quốc nào có tầm vóc như vậy. Thậm chí Ai Cập còn không có thành phố", Manzanilla khẳng định.

[thienthanaoden]

Vì sao thế giới cần có đàn ông?

Có vẻ hơi hoang đường, nhưng sẽ chẳng thiệt hại gì khi đặt câu hỏi: Nếu thế kỷ 21 phái đẹp thống trị, thì đàn ông liệu có tuyệt chủng? Giáo sư Steve Jones đã lý giải vì sao ít nhất về mặt sinh học chúng ta cũng khó mà từ bỏ được phái mạnh.

Một trong những nghi vấn lớn nhất trong sinh học là: Đàn ông đóng vai trò gì? Tại sao phụ nữ lại để họ thành công, bởi tất cả những gì họ làm là buộc những người phụ nữ không may mắn copy bản sao gene của mình?

Mỗi lần thực hiện thiên chức, một người đàn ông giải phóng một lượng tinh trùng đủ để thụ tinh cho tất cả phụ nữ châu Âu. Như vậy, hiển nhiên thế giới chỉ cần một vài gã đàn ông may mắn là đủ cho tất cả, và chúng ta có thể loại bỏ số còn lại vì lợi ích kinh tế. Và bằng cách nào mà trò chơi nam nữ được duy trì, dù rằng điều đó là không hiệu quả? Một phụ nữ, dường như có thể làm tăng đáng kể tỷ lệ gene của mình trên đứa con nếu cô ta tránh để nó bị pha loãng bởi gene của một người đàn ông khác.

Thực tế, nghi vấn về đàn ông không phải là một, mà là nhiều vấn đề sinh học: nguồn gốc của giới, các loại giới tính khác nhau, và tại sao lại chỉ có hai chứ không phải là hàng tá giới tính. Nhưng khi nhìn ra thế giới, một điều rõ ràng là, rất khó để loại bỏ đàn ông ra khỏi cuộc sống.

Có rất nhiều sinh vật đã thực hiện điều đó, trong đó có một loài thằn lằn California, mà tất cả thần dân của chúng đều là con cái (nhưng kỳ lạ thay, một nửa có xu hướng trở thành con đực bằng cách cố gắng giao phối với chị mình). Thực vật, như chuối và khoai tây, đã vứt bỏ giới đực vĩnh viễn. Tuy nhiên, hầu như không loài nào trong số những giống này tiến hóa quá xa.

Steve Jones, giáo sư gene học, Đại học tổng hợp London, Anh, cho rằng giống đực đã thực hiện nhiệm vụ xào xáo lại ván bài gene, tạo ra một hỗn hợp ADN mới cho thế hệ sau, thay vì chính xác y như trình tự gene của mẹ chúng. Trong canh bạc lớn của sự sống này, chúng là yếu tố cần thiết đối với bất kỳ sinh vật nào luôn luôn chơi bài bằng cùng một tay. Ở các loài thú như người, cũng có những yêu cầu kỹ thuật chán ngắt khiến cho một số gene phải truyền theo dòng cha mới làm việc tốt (đây là một lý do giải thích việc nhân bản lại khó khăn đến vậy).

Nhưng tại sao lại có sự cân bằng giới đến vậy? Theo Steve, có khả năng đó là một phần của chiến lược đầu tư. Hãy tưởng tượng thành phố với 10.000 phụ nữ và chỉ có 10 người đàn ông. Mỗi người đàn ông sẽ có vô số bạn tình, có thể là hàng trăm hoặc hơn nữa, nhưng dù cho các anh chàng có dồi dào sinh lực đến mấy, rất nhiều trong số các cô gái sẽ không thể kiếm được một tấm chồng.

Như vậy, trở thành đàn ông trở nên cực kỳ có lợi, và do đó theo quy luật tiến hóa, gene để trở thành đàn ông sẽ ngày càng phổ biến hơn trong các thế hệ sau. Và đến thời kỳ mà thành phố đạt tỷ lệ nam nhiều hơn nữ, tình thế sẽ đảo ngược bởi rất nhiều đàn ông không thể có con. Cuối cùng, tiến hóa đẩy tỷ lệ cân bằng nhất về 50-50, ít nhất là ở phương Tây.

Mặc dầu vậy, ở Trung Quốc và Ấn Độ, rất nhiều bé gái đã bị giết vì chúng được xem là vô giá trị. Kết quả là dẫn đến sự thừa đàn ông (ở một số vùng tỷ lệ này là 120 nam/100 nữ). Và thế là một số bậc cha mẹ lại bắt đầu quay ra thích con gái, bởi điều đó đảm bảo rằng đứa trẻ sẽ tìm thấy bạn đời khi trưởng thành.

Đàn ông cũng nhằm ở trung tâm của một câu hỏi khác về mặt sinh học. Tại sao trẻ con ra đời lại trẻ như vậy? Tại sao lại không có chuyện hai mảnh nguyên sinh chất già cả và hư hỏng (ông bố và bà mẹ, như chúng ta gọi) kết hợp với nhau, tạo ra một đứa trẻ mới, khỏe mạnh. Ở đây giới tính đực đã phát huy vai trò của chúng: những tế bào tạo ra tinh trùng được đảm bảo không rơi vào quá trình phân hủy, trong khi những tế bào nuôi dưỡng chúng già đi và chết. Không có đàn ông, trẻ con khi ra đời có thể đã già như mẹ chúng. Và đó quả là thảm họa.

[thienthanaoden]

Những vòng tròn bí ẩn ở Namibia

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/04/3B9D14EF/vong1.jpg
Những vòng tròn lạ thường ở Namibia.

Ba giả thuyết chính nhằm làm sáng tỏ nguồn gốc của những hình tròn bí ẩn tại Namibia đã bị lật nhào, sau một nghiên cứu kỹ lưỡng mới đây của các nhà khoa học Nam Phi.

"Bí ẩn vẫn hoàn toàn là bí ẩn", Gretel van Rooyen, một nhà thực vật học tại Đại học Pretoria, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.

Các vòng tròn xinh đẹp này là những chiếc đĩa có cấu tạo hoàn toàn từ đất cát, đường kính từ 2 đến 10 mét, nằm dọc theo rìa ven biển phía tây của sa mạc Namib ở phía nam châu lục đen. Chúng rất dễ được nhận ra bởi các khoảng trống trơn ở giữa, bao quanh là những cây cỏ xum xuê bất thường, nổi bật lên trong thảm thực vật sa mạc thưa thớt xung quanh.

Từ khi giới nghiên cứu bắt đầu tìm hiểu sự thành tạo của những cấu trúc kỳ lạ này vào đầu những năm 1970, có 3 giả thuyết chính nổi lên, đó là: mối xông, đất phóng xạ và các chất tiết độc hại của cây Euphorbia damarana, loài thực vật cỏ sữa có độc.

Giả thuyết đất phóng xạ đã sớm bị bác bỏ sau khi Rooyen gửi mẫu đất đến Uỷ ban tiêu chuẩn Nam Phi để kiểm tra độ phóng xạ. Tất cả các mẫu đều cho thấy chúng không có đặc tính này. "Đó có thể là lời giải thích hợp lý nhất, nhưng người ta đã không tìm thấy dấu vết ở đó", bà nói.

Để kiểm nghiệm giả thuyết loài cây có độc, nhóm của Rooyen đã khoanh vùng một số cây cỏ sữa trong sa mạc - cả sống và chết - và lấy mẫu đất bên dưới chân chúng. Họ đã thử trồng các loài thực vật sa mạc trên lớp đất này trong phòng thí nghiệm, và nhận thấy cỏ Lolium multiflorum vẫn mọc tốt um như thường. Điều đó chứng tỏ không có chất tiết độc hại nào chịu trách nhiệm về những khoảng đất trống trơn ở Namibia.

Chỉ còn sót lại một lời giải thích - mối đã đánh chén tất cả hạt giống thực vật trên các vòng tròn, để lại phía sau là một quầng đất chết. "Đây là khả năng được nhiều người tin tưởng nhất", Rooyen nói. Tuy nhiên, khi đào đất để tìm mối, hoặc tổ của chúng, nhóm nghiên cứu đã không phát hiện được gì cả. "Chúng tôi đào những cái rãnh sâu đến 2 mét, nhưng không có dấu hiệu hoặc vết tích gì sót lại", Rooyen cho biết.

Vậy thực sự điều gì tạo nên những vòng tròn kỳ lạ này? Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng cỏ chết khô trên mẫu đất lấy trong chính các vòng tròn, nhưng lại mọc xanh tốt trên đất lấy từ vành đai của chúng, chứng tỏ phải có gì đó khác biệt giữa hai loại đất.

Van Rooyen đang theo đuổi một giả thuyết khác, rằng bằng cách nào đó những nguyên tố độc hại đã tụ lại trong các vòng tròn.
"Nhưng ngay cả khi đã tìm được chúng, việc tại sao chúng xuất hiện ở đó sẽ là cả một vấn đề", Rooyen thừa nhận.

[thienthanaoden]

Giải mã hiện tượng già trước tuổi

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/05/3B9D22B2/laohoa.jpg
Một cậu bé bị bệnh lão hóa trước tuổi.

Hai nhà khoa học Đại học Brunel, tây London (Anh) đã làm sáng tỏ bí ẩn về một hiện tượng hiếm gặp - căn bệnh lão hóa ở trẻ, còn gọi là Progeria. Năm ngoái, người ta biết rằng, thủ phạm là một đột biến ở gene Lamin A, song không rõ cơ chế hoạt động của nó.

Tiến sĩ Ian Kill và cộng sự tại đại học Brunel nay đã tìm ra cơ chế này. Họ hy vọng phát hiện sẽ giúp chữa trị những căn bệnh liên quan đến tuổi già như đột quỵ và bệnh tim.

Căn bệnh lão hóa ở trẻ em, hay còn gọi là Hội chứng già trước tuổi Hutchinson-Gilford, lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1886. Bệnh nhân không phát bệnh vào lúc mới sinh mà phải 18 tháng sau đó mới có các triệu chứng của tuổi già, như còi cọc, da nhăn nheo, mặt nhỏ, quai hàm to gần bằng đầu, bị hói vào lúc 4 tuổi, cơ quan nội tạng rệu rã và thường tử vong ở tuổi 13-14 vì những bệnh của người già như bệnh tim và đột quỵ. Chiều cao của trẻ không quá 1m và chỉ nặng khoảng 13-15 cân. Tuy nhiên, trẻ mắc căn bệnh này thường có trí thông minh trên mức bình thường. Trên thế giới, cứ khoảng 4 triệu người thì có 1 người mắc phải chứng Progeria, và khoảng 40 trường hợp như vậy đã được ghi nhận

"Chúng tôi nghiên cứu Progeria để tìm hiểu cơ chế sinh học của hiện tượng lão hóa thông thường", tiến sĩ Ian Kill, thành viên nhóm nghiên cứu nói. Thông thường, một tế bào điển hình sẽ tự phân chia một số lần nhất định để tạo ra một nhóm các tế bào mới, thay thế cho những tế bào bị hư hại hoặc thoái hóa. Khi con người già đi, các tế bào mất dần khả năng phân chia này.

Kill và cộng sự đã phát hiện thấy đột biến của gene Lamin A khiến cho các tế bào phân chia nhanh hơn, và trở nên chóng chết. Chính quá trình này đã dẫn đến sự lão hóa ở trẻ.

"Chìa khóa của vấn đề nằm trong các tế bào", Kill giải thích. "Có hai yếu tố gây lão hóa- một là nhân tố môi trường như khói thuốc, tiếp xúc với ánh sáng và chế độ ăn, hai là quá trình lão hóa tế bào".

"Việc tìm hiểu cơ chế lão hóa ở trẻ đã đưa chúng tôi tới gần hơn những phát hiện về hiện tượng già hóa thông thường, và cách thức để cải thiện sức khỏe cho người cao tuổi", Kill nói.

Tuy nhiên, ông cũng cho biết hiện còn quá sớm để nói đến một phương pháp điều trị từ phát hiện này.

[thienthanaoden]

Bí mật những ngôi nhà ma

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/05/3B9D2BCB/palace.jpg
Cung điện Hampton Court.

Những bóng ma là kết quả của trí tưởng tượng của chúng ta, hay xuất phát từ những nguyên nhân có thực từ cảm giác kỳ lạ về sự hiện hữu của một linh hồn?

Tất cả bắt đầu cách đây ba năm. Richard Wiseman nhận được giấy phép tiến hành các thí nghiệm tại hai trong số các địa điểm "bị ma ám" nổi tiếng thế giới: Cung điện Hampton Court, gần London và cây cầu Nam Edinbourg xứ Ecot. Địa điểm đầu tiên, nơi ở cũ của Hoàng đế Henri VIII, theo nhiều lời đồn đại thường xuất hiện bóng ma của hoàng hậu thứ năm, người đã bị kết án tử hình vào thế kỷ thứ 17 vì tội ngoại tình. Còn về địa điểm thứ hai, dưới vòm cầu, nơi có hàng trăm xác chết - nạn nhân của bệnh dịch hạch vào thế kỷ thứ 17. Bị lãng quên sau đó, những địa điểm này được mở cửa lại vào năm 1996. Kể từ đó, bóng ma bắt đầu lảng vảng...

Richard Wiseman đã chọn ra 700 người tình nguyện tham gia quá trình nghiên cứu. Với một bộ câu hỏi trong tay, họ được đưa vào những địa điểm "ma" với nhiệm vụ ghi lại "tất cả những gì khác thường" trong mỗi một gian phòng. Kết quả là một nửa số người tình nguyện có ít nhất một lần gặp cảm xúc “kỳ quặc”, thậm chí một cảm giác về những "sự hiện hình không thể giải thích” mà họ cho rằng thực sự là những bóng ma.

Sự trùng hợp gây bối rối. Tất nhiên, tất cả tình nguyện viên đều biết rõ những gì họ sắp trải qua nên có thể "thần hồn nát thần tính”. Nhưng tại sao lại chỉ ở các gian phòng nổi tiếng "ma ám''? Để khám phá bí ẩn này, Richard Wiseman và nhóm của ông đã xem xét tỉ mỉ một vài địa điểm "nhiều ma nhất'' và một vài khu vực "bình thường”. Họ đã sử dụng những từ kế siêu chính xác để đo từ trường, thiết bị kiểm tra sự di chuyển của không khí và máy đo cường độ ánh sáng. “Những kẻ săn ma” cũng nghiên cứu ở các lối đi khác nhau của các đường quanh và ở các độ cao khác nhau.

Kết quả đầu tiên: Trong những gian phòng “bình thường” ở Hampton Court, từ trường gần như tương đương với từ trường của Trái Đất, 50 microtesla (ut). Nhưng trong các gian phòng "có ma", máy đo ghi nhận có những thay đổi đột ngột về từ trường, dao động một vài phần mười microtesla trong vài phút. Những biến đổi này có thể liên quan đến hệ thống điện chiếu sáng trong lâu đài.

Tuy nhiên, một số nhà khoa học cho rằng từ trường có thể gây ra đau đầu, hoa mắt và những rối loạn nhỏ, nhưng để đạt đến điều đó, cần phải đạt đến con số 60.000 ut!

Giả thuyết từ trường của Richard Wiseman dường như không đi đúng hướng. Vì lẽ rằng tại địa điểm thứ hai, cây cầu Edinbourg, người ta không đo được bất kỳ một thay đổi nào của từ trường. Thường ở những khúc quanh tối nhất, lớn nhất và có trần cao nhất thì những cảm giác kỳ lạ xuất hiện nhiều nhất.

"Có thể đó là những khu vực mà người ta cảm thấy nhỏ bé và vô nghĩa, nơi mà trò chơi của bóng tối phát huy nhiều nhất", Richard Wiseman bình luận. Tóm lại, một gian phòng sầu thảm rất thuận lợi cho sự xuất hiện của ''bóng ma''. Tuy nhiên đây chưa phải là một kết luận khoa học. Vì vậy, những bí ẩn về ngôi nhà ma chắc còn lâu mới sáng tỏ.

[thienthanaoden]

Vì sao núi Phú Sĩ vươn cao khác thường?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/05/3B9D317A/phusi.jpg
Núi Phú Sĩ, niềm tự hào của người dân xứ sở hoa anh đào.

Biểu tượng của đất nước mặt trời mọc - ngọn núi Phú Sĩ tuyệt mỹ - lâu nay vẫn khiến các nhà khoa học thắc mắc. Có cái gì hơi bí ẩn ở đây: Ngọn núi này quá to và hoạt động quá mạnh so với vị trí của nó.

Phú Sĩ nằm trên một đới hút chìm, là ranh giới giữa hai mảng thạch quyển. Tại đây, mảng thạch quyển Philippine chìm xuống bên dưới Nhật Bản. Quá trình này làm nóng chảy đá, tạo ra rất nhiều túi dung nham nhỏ.

Thông thường, núi lửa hình thành trong những khu vực như vậy có xu hướng yên tĩnh (ít khi phun trào) và bé nhỏ, đơn giản bởi chúng không nhận đủ lượng magma cần thiết để to ra và hoạt động mạnh hơn.

Nhưng Phú Sĩ lại cao bất thường, và tạo ra vật liệu với tốc độ khoảng 10.000 kilomét khối sau 100.000 năm, lớn hơn các núi lửa khác ở điều kiện tương tự. Thêm nữa, dung nham của nó lại hơi giống với loại được tạo ra ở các dãy núi giữa đại dương (nơi hai mảng thạch quyển tách rời nhau, để magma ở dưới sâu phun trào lên).

Koki Aizawa và cộng sự tại Đại học Kyoto mới đây tin rằng họ đã biết lý do vì sao. Nhóm khẳng định họ đã khám phá ra một vết "rách" trong mảng thạch quyển biển Philippine ở ngay bên dưới chân Phú Sĩ. Từ vết rách này, một lượng lớn manti đã dâng lên, lấp đầy khoang chứa dung nham của ngọn núi, khiến cho núi lửa cao thêm và hoạt động mãnh liệt hơn các anh chị em của nó.

Aizawa và cộng sự phỏng đoán vết rách này được tạo ra khi hai mảng lục địa ở gần đó va vào khoảng 2 triệu năm trước đây.

[thienthanaoden]

Những bất thường trên não Einstein

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/06/3B9D3DBC/einstein2.jpg
Ảnh đen trắng về não bộ Einstein.

Sau khi cha đẻ của thuyết tương đối qua đời, não của ông được bảo quản và chia thành 240 khối nhỏ. Tìm hiểu những bí ẩn của trí thông minh nơi con người xuất chúng này, một số nhà nghiên cứu đã có những khám phá bất ngờ.

Vào một ngày mùa xuân năm 1955, tang lễ của Albert Einstein diễn ra lặng lẽ, chỉ một số ít người thân dự lễ. Trong tiếng cầu kinh của vị chủ tễ, tro của Einstein được rắc vào không khí, nhờ gió mang đi. Thiên tài có bờm tóc trắng mất ngày 18/4/1955 do vỡ phình mạch, thọ 76 tuổi, để lại cho thế giới một phương trình một ẩn số: bí ẩn trí tuệ của ông. Não của ông là cơ quan duy nhất được bảo quản để giải đáp khát khao này của giới khoa học.

Thời ấy chưa có kỹ thuật ghi hình não, phương pháp phổ biến lúc đó là phẫu thích não của những nhân vật nổi tiếng vừa qua đời để khám phá những bí ẩn của nó. Người đã trích lấy não (mà không được phép) của Einstein là Thomas Harvey, bác sĩ bệnh lý học thuộc bệnh viện Princeton (Mỹ).

Não của Einstein nặng 1,230 kg, một trọng lượng trung bình, chứng tỏ trí thông minh không được tính bằng kilo. Kế đó, Harvey chụp một loạt ảnh (đen trắng), rồi cắt khối chất xám cô đặc đó thành 240 khối vuông nhỏ, mỗi khối 10 cm3, bảo quản trong formol, rồi bỏ bẵng gần 30 năm. Sự thể hẳn sẽ bị chôn vùi nếu không có nhà báo Steven Lavy. Tay phóng viên trẻ kiên trì và bướng bỉnh ấy (sau trở thành tổng biên tập nhật báo lớn Newsweek) tìm ra dấu vết chiếc bình quý báu trên. Tin này gây xôn xao và bất bình trong cộng đồng khoa học, họ đòi Harvey phải giao lại di vật trí tuệ này, nhưng Harvey nhất quyết không nghe. Cho đến năm 1985, ông mới chấp nhận cho một nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Berkeley và Alabama được ngắm qua một lát. Thời gian ngắn ngủi ấy đủ để nhóm phát hiện sự to quá mức của các tế bào có nhiệm vụ nuôi dưỡng tế bào thần kinh. Có lẽ nhờ vậy mà cha đẻ của thuyết tương đối mới có thể bắt các tế bào thần kinh hoạt động cật lực. Phần não còn lại không có gì đặc sắc.

Chuyện sẽ dừng lại ở đây nếu Harvey không đổi ý mà khăng khăng giữ riêng của báu cho mình. Bước sang tuổi 80, Harvey rốt cuộc trao bộ não cho những người thành thạo. Nhờ vậy, vào năm 1999, Sandra Witalson và Debra Kigar, 2 chuyên gia thần kinh lỗi lạc thuộc đại học Halmiton (Canada) mới có thể chiêm ngưỡng khối hình ráp gồm 240 mảnh này trong phòng thí nghiệm và cả những bức ảnh đã 40 năm.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/06/3B9D3DBC/nao3.jpg
Não người bình thường (trái) và não Einstein.

Não bộ của 35 nam và 56 phụ nữ có sức khỏe tâm thần tốt đã được đem so sánh. Một sự bất thường đập ngay vào mắt các nhà nghiên cứu: khe Sylvius, một rãnh sâu phân ranh thùy thái dương và thùy trán, lại rất khác với khe của tất cả các não từng được nghiên cứu.

Vì vậy, Einstein có những thùy đỉnh rất rộng, mà các thùy này kiểm soát cảm giác không gian, nhờ đó chúng ta định được vị trí các vật thật hoặc tưởng tượng. Các thùy này cũng chứa những vùng chuyên về lập luận toán học và không gian trừu tượng, tức là những ưu điểm của Einstein.

Nhóm nghiên cứu còn nhận thấy một đặc điểm khác biệt khác nữa, đó là thùy đỉnh trái phát triển ngang với thùy đỉnh phải. Thường thì thùy đỉnh trái nhỏ hơn, vì bị nén bởi những vùng lân cận có chức năng về ngôn ngữ. Có thể đây là một cách giải thích cho sự kiện nhà vật lý học nổi tiếng biết nói muộn, khi đã lên 3. Einstein không có nắp đỉnh, một vùng kiểm soát các cử động tinh tế, khéo léo của bàn tay, dù vậy ông vẫn chơi violon trong suốt cuộc đời. "Đó hẳn là nhờ một hiện tượng bù đắp ở vỏ não", Marie Thérèse Perenin, chuyên viên thần kinh tâm lý thuộc Viện y tế và nghiên cứu y học quốc gia Pháp, nhận xét. Ý bà muốn nói não của chúng ta rất uyển chuyển, biết thích nghi với những công việc thuộc những vùng mới mà não chưa từng thực hiện trước đó.

Một bài học cơ thể được rút ra từ trường hợp của Albert Einstein: khi ta chờ đợi trông thấy một bộ não "kiểu mẫu" thì ta gặp một dị tật nghiêm trọng. Sự bất thường ấy không gây một trở ngại nào, ngược lại còn giúp đối tượng trở thành một trong những nhà bác học lỗi lạc trong lịch sử. Theo Olivier Robain, chuyên viên về dị tật não, "đây là một bằng chứng cho thấy giải phẫu học não chưa đủ để xác định năng lực trí tuệ. Nếu giờ đây một đứa trẻ ra đời có cùng dị tật, không có gì đảm bảo nó sẽ trở thành một thiên tài". Có những yếu tố khác can thiệp vào cuộc chơi, nhưng những yếu tố này bị chôn vùi mãi mãi trong hàng tỷ vùng tiếp xúc giữa hai tế bào thần kinh kích hoạt bộ não của Albert Einstein.

[thienthanaoden]

Hé lộ bí ẩn của kim tự tháp vĩ đại

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/08/3B9D5F19/ktt.jpg
Kim tự tháp Cheops nhìn từ phía tượng Nhân sư.

Hai nhà khảo cổ nghiệp dư Pháp tuần qua vừa công bố một cuốn sách, trong đó họ khẳng định đã tìm ra vị trí căn phòng cất giữ thi hài pharaoh tại kim tự tháp Cheops gần Cairo, kim tự tháp lớn nhất từng được xây dựng.

Đây là căn phòng thứ tư được tìm thấy tại kim tự tháp này, nằm bên dưới phòng được xem là của Hoàng hậu, và có thể đang lưu giữ xác ướp của Cheops, một pharaoh Ai Cập từng trị vì từ năm 2560 đến 2532 trước Công nguyên. Cho đến nay, nơi an nghỉ cuối cùng của ông chưa bao giờ được tìm thấy, mặc dù nhiều thập kỷ qua giới nghiên cứu đã "cày xới" kỹ khu vực này.

Gilles Dormion, một kiến trúc sư và Jean-Yves Verd'hurt đã bắt đầu chuyến khám phá bí ẩn của kim tự tháp vĩ đại bằng chuyến đi đầu tiên vào năm 1986, sau đó quay trở lại vào năm 1998. Sử dụng kỹ thuật phân tích vi trọng lượng - đo mật độ của vật chất - họ khám phá ra một khoang trống bên dưới phòng của Hoàng hậu. Tại đây, họ cũng tìm thấy bằng chứng rằng lớp đá vôi lót tường bị bóc đi ở một vài điểm.

Các nhà khoa học Nhật Bản sau đó đã xác nhận sự tồn tại của khoang trống rộng vài mét này bằng công nghệ radar.

Nhóm nghiên cứu Pháp phỏng đoán rằng đó là hành lang dẫn đến một căn phòng nằm ở sâu hơn nữa, trong lòng kim tự tháp, và nó mới là phòng quàn thi hài pharaoh. "Đây vẫn chỉ là giả thuyết, nhưng mọi thứ đều bổ sung sức nặng và hướng về cùng một kết luận. Chúng tôi cần được chính quyền cho phép thực hiện một nghiên cứu", Dormion nói.

Tuy vậy, các quan chức Ai Cập đã từ chối lời đề nghị cho nhóm nghiên cứu tiếp cận với kim tự tháp Cheops, với lý do không ai trong số họ là chuyên gia, mặc dù dự án của họ đã được các nhà học thuật hàng đầu của Pháp ủng hộ.

Cũng theo hai nhà nghiên cứu, chưa có phòng nào trong số 3 phòng từng được tìm thấy tại kim tự tháp Cheops trước đó đủ chắc chắn để coi là phòng lưu giữ thi hài hoàng đế, bởi một nơi như vậy cần chịu được những thử thách qua nhiều thế kỷ.

Bằng chứng về điều này là tại một căn phòng từng được xem là nơi yên nghỉ của Hoàng đế, nằm ở đỉnh một đường thông gió, họ đã chỉ ra những vết nứt sâu trong các khối đá granite khổng lồ tạo nên bức tường cho căn phòng. Căn phòng của hoàng hậu thì không bị cô lập, điều đó có nghĩa là nó không được dùng làm phòng cất giữ pharaoh. Cuối cùng, căn phòng thứ ba bị bỏ dở trước khi hoàn thiện.

Kim tự tháp Cheops, lớn nhất trong số 3 kim tự tháp tại Gizeh, cao 147 mét và có bề ngang 230,34 mét. Nó nặng hơn 4,7 triệu tấn và có thể tích 2,34 triệu mét khối.

[thienthanaoden]

Trí nhớ giả và liệu pháp thôi miên

Từ lâu, thôi miên được xem là một liệu pháp kỳ diệu để chỉnh sửa những trục trặc trong đời sống tinh thần của con người. Nhưng không phải lúc nào cách này cũng được ủng hộ, vì nó từng tạo ra sự biến thái đa nhân cách gây hậu quả thảm khốc. Tất cả chỉ do trí nhớ giả...

Tái tạo trí nhớ

"Hãy thư giãn đi, nào, nào...", Câu nói vang nhè nhẹ, ru ngủ người phụ nữ. Chị mơ màng kể lại những gì mình thấy trong giấc ngủ chập chờn: một bãi biển xanh ngắt, sóng vỗ nhẹ, một luồng sáng dịu". Khi tỉnh dậy, chị hầu như thấy lại trọn vẹn những gì mà mình quên mất sau khi bị tai nạn giao thông cách đây 2 tháng. Tại trung tâm liệu pháp thôi miên thuộc Đại học Texas, Mỹ, bác sĩ William Kerry đang chữa trị cho hơn 100 bệnh nhân bị chứng suy giảm trí nhớ sau những chấn thương liên quan đến não.

Nhiều người may mắn sống sót nhưng hoàn toàn quên mọi kỷ niệm, không nhớ gì quá khứ. Những chuyện như vậy rất nguy hiểm, vì ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tinh thần bệnh nhân và cả những người xung quanh. Thôi miên đang được Mỹ và vài nước châu Âu xem là phương thuốc kỳ diệu giúp tái tạo trí nhớ, gây dựng lại trí nhớ đã bị ký ức xóa sạch trong não. Nếu cần một lời lý giải cặn kẽ cho cơ chế "quên và nhớ" của não thì khoa học bó tay, nhưng thôi miên lại biết cách tái tạo kỷ niệm tại một vùng nào đó trên não.

Tại Đại học Concordia (Canada), thôi miên cũng đang được giáo sư Jean Roch Laurence áp dụng triệt để cho những người mất đi "trí nhớ tự thân", loại trí nhớ có nhiệm vụ ghi chép và lưu trữ trong tiềm thức đủ loại kỷ niệm, từ mơ hồ thủa bé đến những quá khứ in đậm do có ấn tượng mạnh. Bạn không thể quên - trên nguyên tắc - một kỷ niệm vui hay buồn có ảnh hưởng đến đời bạn, nhưng tai nạn lao động hoặc tai nạn giao thông làm nó bị xóa sổ thì quả là tai họa. Theo thăm dò của tạp chí La Recherche, khoảng 90% gia đình của những bệnh nhân như thế vô cùng đau khổ khi một thành viên trong gia đình họ không còn nhớ chút gì.

Tuy nhiên, không phải lúc nào thôi miên cũng thành công, vì khoảng 11% trường hợp bỗng bị gán ghép ký ức giả, nghĩa là nhớ lại những chuyện không phải của mình! Chuyện khó tin này diễn ra ở mức độ trùng hợp, làm nhiều nhà nghiên cứu phải băn khoăn. Jean Baptiste Verona là một chàng trai 26 tuổi ở Québec. Anh bị tông xe khá nặng và mất trí nhớ. Sau khi được chữa trị bằng thôi miên, anh chợt "nhớ" những hình ảnh lạ hoắc mà cả gia đình và bạn bè đều không biết. Chẳng hạn, Verona kiên quyết cho rằng mình từng đi cắm trại trong rừng với 4 người bạn thân cách đây 10 năm, trong khi những người này đều xác nhận không có.

Những chuyện như vậy là cực kỳ khó hiểu, càng khó hiểu hơn khi nhiều người có cùng "trí nhớ giả" như nhau. Dominique và Allien đều được giúp đỡ bằng thôi miên. Cả hai không quen biết nhau, nhưng đều có trí nhớ giả là một buổi đi xem phim với một anh chàng xa lạ. Lời mô tả của hai phụ nữ này hoàn toàn giống nhau. Thật khó nếu đòi hỏi lời giải thích về vùng não nào chịu tác động của thôi miên và tại sao hai người xa lạ lại có thể có chung trí nhớ giả.

Thận trọng với trí nhớ giả

Về phương diện pháp lý, trí nhớ giả đôi lúc tỏ ra nguy hiểm, vì nó có thể gây tai họa cho một người vô tội. Cuối thập niên 1980, trí nhớ giả từng tạo nên mức độ phức tạp và nhầm lẫn cho nhiều dự án. Nếu một thủ phạm gây án và bỏ trốn, sau đó, nạn nhân bỗng có trí nhớ giả và kể "vanh vách" chân dung hoặc hành động của một ai đó thì quả là một bi kịch. Khi gặp mặt một người vô tội, một con bệnh bị rối loạn ký ức bỗng gào lên: Chính hắn đã làm nhục tôi" hoặc "Chính hắn đã đụng vào tôi và bỏ chạy" thì cảnh sát có thể gieo nghi vấn ngay lập tức. Từ lâu, khoa học đã gọi triệu chứng này là kỷ niệm giả hay sai lạc. Trước đây, khái niệm này chỉ được dùng để chỉ những kỷ niệm khủng khiếp tưởng chừng đã bị quên sau chấn thương, nhưng được phục hồi. Về sau, nó còn được dùng để chỉ trí nhớ giả. Mỹ - vào thập niên 1990 - đã phải thành lập hẳn tổ chức bảo vệ nạn nhân của trí nhớ giả, nhằm giảm thiểu ngộ nhận trong xét xử. Canada cũng từng trình lên Bộ Tư pháp - vào năm 1997- dự án thành lập hội bảo vệ những người vô tội bị trí nhớ giả gieo vạ.

Hàng loạt câu hỏi được đặt ra, dù thôi miên liệu pháp đạt được những kết quả rõ ràng. Liệu nó có làm xã hội thêm bất ổn một khi thủ phạm đích thực ung dung trong khi kẻ vô tội bỗng mắc vòng lao lý? Trong tác phẩm Động lực của trí nhớ, tác giả Michelle Fugain của Pháp cũng nhấn mạnh rằng cơ chế "thu nhận tất cả" của não cần được xem xét lại cẩn thận, vì không phải lúc nào não cũng có quyền năng chính xác. Cơ chế vận hành đầy phức tạp và bí ẩn của não đôi khi cho ra những tình huống sai lạc rất lớn mà thần kinh học chưa thể giải đáp.

Cũng theo Michelle, trong khi đọc một bài báo, người ta đã để não tập trung vào việc "đọc hiểu và ghi nhớ", nhưng có những ký ức vẫn vô tình được não ghi lại mà con người không hay biết, chẳng hạn, mùi nấu nướng đâu đó, tiếng nhạc văng vẳng từ nhà bên cạnh hoặc một màu sắc thoảng qua. Ký ức "vô nghĩa" như vậy có thể được lập trình một cách hết sức tai hại trong não, sau đó kết hợp với nội dung bài báo và cho ra một thứ "ký ức cocktail" chết người. Nếu chúng ta khỏe mạnh thì món cocktail ấy ngủ yên trong não và không có khuynh hướng vùng dậy. Nếu trí nhớ bị lung lay, món cocktail hổ lốn ấy có thể được não ghi nhận đậm hơn và cho ra phía trước, nghĩa là có thể xuất hiện bất cứ lúc nào và đánh lừa ý thức của con người. Khi đó, một phụ nữ bị làm nhục - sau khi được giúp đỡ bằng thôi miên - bỗng "nhớ" lại gương mặt và hình dạng của thủ phạm tưởng tượng, chỉ vì tình cờ đọc lại bài báo kia (hoặc bài báo có nội dung tương tự), đúng lúc mùi thức ăn hay màu sắc khi xưa cùng xuất hiện. Nói nôm na là vậy, nhưng những gì xảy ra trong não thì không ai hiểu được. Bạn không tài nào ghi nhớ nổi vài số điện thoại nào đó, nhưng não đã lưu trữ chúng mà bạn không hay biết. Một lúc nào đó, não bỗng bật ra và ra lệnh (tai hại) cho bạn rằng "đó là số điện thoại của thủ phạm". Khi đó, nạn nhân vô tội sẽ gặp vô số rắc rối với cảnh sát.

Khoảng cuối thập niên 1990, Đại học Arizona của Mỹ cho ra thuyết "chi tiết ngầm", nghĩa là nhấn mạnh và lý giải giá trị của những chi tiết vô nghĩa trong não. Những gì mà con người ghi nhớ kỹ, nhớ dai đôi khi lại là hời hợt. Những gì tưởng chừng vô hại, mau quên lại được não lưu lại rất kỹ và đợi lúc bùng nổ. Theo thống kê của Hiệp hội Thôi miên liệu pháp của Bỉ, có gần 70% bệnh nhân mất trí nhớ hoặc bị bệnh Alzheimer bỗng khôi phục trí nhớ theo kiểu "chi tiết", nghĩa là không nhớ lại được nội dung quan trọng, mà lại nhớ vanh vách các tiểu tiết tầm phào dù chuyện đã xảy ra từ nửa thế kỷ!

Theo giáo sư Alex Rochefort của Pháp, thời gian có lúc đóng vai trò rất lớn với những tiểu tiết như thế. Cụ thể, một chi tiết vô nghĩa được lưu lại, sau đó, qua thời gian, hàng loạt chi tiết vô nghĩa khác được nạp tiếp và nằm đó. Một lúc nào đó, do não bị trục trặc, chúng có thể kết hợp rất bền vững và nhanh chóng để cho ra một kỷ niệm giả mà con người cứ tin chắc là thật. Với Đại học Washington, những kiểu trí nhớ như thế được gọi là "nhân tạo", không phải theo kiểu robot hay máy tính mà là một kiểu "sáng tác tai hại". Điều mà khoa học chắc chắn là nếu thôi miên liệu pháp không chen vào thì trí nhớ giả rất hiếm khi xuất hiện.

Theo Hiệp hội tâm lý học của Mỹ (APS), thôi miên liệu pháp là con dao hai lưỡi. Giáo sư Elizabeth Loftus của hiệp hội này vô cùng kinh ngạc khi thấy thí nghiệm của bà đã cho ra một kết quả kỳ lạ: hơn 70% số người được thí nghiệm đã có trí nhớ giả trùng hợp 100%. Đó là lời kể về thủa nhỏ, mình bị lạc trong một trung tâm thương mại sầm uất, cha mẹ đi đâu không biết, chỉ còn mình mình đứng gào khóc giữa đám đông xa lạ. Lẽ nào thôi miên liệu pháp đã "lập trình" hàng loạt cho những bộ não của những chủ thể khác nhau? Một số ít bệnh nhân lại rơi vào tình trạng "lạm phát kỷ niệm", nghĩa là nhớ lung tung, nhớ đủ thứ trên đời, cả những chuyện mà não sáng tác ra. Một số nhà thần kinh học thì cho rằng khi trẻ em chưa được 3 tuổi thì não chưa hoàn thiện. Một kỷ niệm mạnh có thể làm não bị trục trặc và tạo ra những chương trình giả. Kết luận này ra đời vì đa phần những người có trí nhớ giả đều có kỷ niệm mạnh trước 3 tuổi, chẳng hạn bị tai nạn dẫn đến chấn thương ở đầu, bị xâm hại cơ thể hoặc bị ám ảnh.

[thienthanaoden]

Tại sao chúng ta tin vào linh hồn?

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2004/09/3B9D692E/gm.jpg
Nhà ảo thuật Derren Brown đã làm giả một cuộc gọi hồn, nhằm nhắc nhở mọi người nên cảnh giác với hoạt động mê tín này.

Những cuộc nói chuyện với linh hồn người đã khuất có thể chỉ là kết quả của sự sợ hãi hay ám ảnh, chứ chả phải là cuộc gặp gỡ tâm linh nào hết. Các nhà khoa học cho biết, gọi hồn chỉ là cách mà chúng ta giải tỏa mong ước của mình mà thôi.

Giáo sư tâm lý người Anh Richard Wiseman đã tìm hiểu những thí nghiệm "gọi hồn" có kiểm soát. Ông nhận thấy có rất nhiều cách để con người giải mã những lời phán của bà đồng và gán ghép cho bản thân mình, bất chấp tình tiết đó có đúng sự thực hay không.

Wiseman cho rằng có thể có một vài chiến lược đằng sau lời đoán mộng vốn được xem là "chính xác" của các bà đồng:

Trước hết, con người luôn có xu hướng tin vào những lời bình luận, những tiên đoán chung chung mà họ có thể vận vào mình bất cứ khi nào họ muốn. "Tôi cho rằng các bà đồng khá thành thật, nhưng con người lại đọc được rất nhiều thông tin từ những bình luận khá mơ hồ đó".

Người ta cũng thường đến với bà đồng là để tìm kiếm sự yên lòng hoặc sự trợ giúp cho một giai đoạn căng thẳng trong cuộc đời, như việc mới bị mất người thân. "Chúng ta muốn tin rằng những điều phán là sự thực, và nó đúng với chúng ta, vì thế chúng ta sẽ có xu hướng sẵn lòng trả tiền cho những lời nói đúng ý đó".

Một ví dụ là nếu bà đồng bảo "các linh hồn đang nói chuyện về một phụ nữ trẻ đã qua đời", thì đó có thể là một bé gái, một thiếu nữ hoặc một ai đó đã chết ở độ tuổi 40, tùy theo nhân vật mà bạn muốn nghĩ đến.

Ngoài ra, người ta thường có xu hướng nhớ "những điều may mắn" - những lời phán của bà đồng hợp với mong muốn của bạn - và bỏ qua những điều "không trúng đích".

Không chỉ có tâm lý khách hàng ảnh hưởng đến kết quả cuộc lên đồng. Các bà đồng cũng tiếp nhận và phản ứng một cách vô thức với những thông tin từ hoàn cảnh xung quanh. Chẳng hạn, bà ta có thể đoán mò nhu cầu của bạn bằng cách để ý tới những chi tiết tinh tế như bộ đồ mà bạn đang mặc, hay cách mà bạn phản ứng với câu hỏi của bà. Tất cả những điều đó khiến cho cuộc lên đồng hầu như lúc nào cũng "thành công"!

Giáo sư Wiseman đã cho thực hiện một cuộc gọi hồn có kiểm soát với 5 đối tượng và các bà đồng, nhưng không hề tìm thấy bằng chứng về khả năng tâm linh thật sự.

Wiseman cho biết ông không nghĩ rằng hầu hết các ông đồng bà cốt đều là những kẻ lừa đảo, nhưng vì con người tìm kiếm ở họ sự trợ giúp đỡ tinh thần để vượt qua tình trạng mất người thân, nên điều này có thể là tốt, cũng có thể là xấu.

Khi mất người thân, người ta thường cảm thấy rất cô đơn, bơ vơ và nghi ngờ, do đó họ sẽ tìm mọi cách để đến được nơi mà họ nghĩ rằng sẽ tìm ra câu trả lời cho mình. Điều quan trọng đối với những người có tang là hãy cẩn trọng khi tìm kiếm sự giúp đỡ, bởi có thể đó chỉ là cú lừa ngoạn mục mà thôi.

[thienthanaoden]

Những điều chưa biết về trí nhớ

Với một số người, chỉ liếc qua một dãy số dài lê thê và đọc lại vanh vách là chuyện khó khăn, nhưng với những người khác, đó là chuyện dễ như lấy đồ trong túi. Tương tự, có người sẽ quên ngay kiến thức, nhưng cũng có người đã "nhập" là không bao giờ "xuất", tại sao?

Trí nhớ thường trú ở đâu?

Từ 15 năm nay, các nhà thần kinh học đã có rất nhiều khám phá về bộ não con người và bây giờ là thời điểm để ứng dụng những chức năng thần kỳ của cơ quan trung ương này. Trong tác phẩm Trí nhớ của bạn - hiểu biết và sử dụng, bác sĩ Bernard Croisilie (Viện Thần kinh Lyon, Pháp) đã nêu ra hơn 20 khả năng kỳ diệu của não và cũng cho thấy các hệ thống dẫn truyền thần kinh hoạt động như thế nào một khi con người mắc bệnh về não. Trước đây, nhiều người nghĩ đơn giản rằng "lỗ hổng trí nhớ" chỉ là sự đình công tạm thời của trí nhớ. Hiện tượng này thường xuất hiện ở những người giỏi ngoại ngữ: họ quên phắt một từ nào đó, nghĩ mãi không ra. Đến khi không bận tâm về vấn đề này nữa, họ đột nhiên nhớ ra. Nhưng sự việc không đơn giản như vậy, vì gần đây tại Pháp, số người có "lỗ thủng" (chứ không phải lỗ hổng) đang tăng vọt. Họ chợt quên phắt một vấn đề đơn giản và không thể nhớ lại nữa, dù chỉ là tên người hay số điện thoại. Nghiên cứu cuộc sống của những người này, giáo sư Jérome Sullivan (Pháp) nhận ra rằng họ thường xuyên bị stress nặng hoặc trầm cảm kinh niên. Theo ông, rất có thể stress là một trong những kẻ thù nguy hiểm nhất của trí nhớ.

Một vấn đề gây tranh cãi nữa là khu vực cư ngụ của trí nhớ. Trước đây, các nhà thần kinh học cho rằng trí nhớ chỉ khu trú ở một nơi và đó chính là trung tâm lưu giữ kỷ niệm, nhưng hiện nay, thuyết này có vẻ phá sản. Nhiều nhà thần kinh học nghĩ rằng trí nhớ không có nơi thường trú mà có thể "di chuyển" khắp nơi, đặc biệt là ở những nơi liên quan đến khứu giác và vị giác. Người ta thường nghĩ hai giác quan này chỉ đóng vai trò phụ trong việc hình thành trí nhớ, nhưng kỳ thực, chúng lại giữ nhiệm vụ hết sức quan trọng so với trí nhớ thị giác và thính giác. Trí nhớ khứu giác - theo giáo sư Sullivan - có thể sống dai hơn trí nhớ thị giác đến 20 năm. Một mùi hương mà ta nhận biết (và có cảm xúc với nó) có thể sống từ khi ta mới 5 tuổi đến lúc ta qua đời.

Điều làm các nhà thần kinh học thắc mắc là thông tin sẽ di chuyển ra sao khi được não đón nhận, chúng sẽ "chạy" lòng vòng hay "đánh" ngay vào một điểm nào đó và "chết dí" ở đó? Thập niên 1990, nhiều nhà thần kinh học cho rằng một khi bị tai nạn giao thông hay bị chấn thương ở não, con người sẽ mất trí nhớ do khu vực tập kết thông tin bị va chạm mạnh. Thật ra thì không phải thế, ít nhất là theo giáo sư Arthur Doyle của Anh. Ông cho rằng chính hệ thống dẫn truyền tín hiệu bị tấn công chứ không phải khu vực riêng biệt nào bị tổn thương. Theo ông và nhiều nhà thần kinh học khác, thông tin chỉ được trữ trong thời gian ngắn ở một khu vực nào đó, sau đó lập tức di tản. Liệu đây có phải là một dạng bảo toàn thông tin kỳ diệu mà tạo hóa đã ban cho chúng ta?

Nhiều nhà thần kinh học lại cho rằng một khi di tản như vậy, thông tin sẽ được chuyển sang khu vực thích hợp hơn, chẳng hạn cho trí nhớ khứu giác hay vị giác để đảm bảo sự tồn tại lâu dài. Nếu chỉ quanh quẩn trong một khu vực sơ khởi, thông tin sẽ chết yểu. Nói thì nôm na như vậy, nhưng sự việc diễn ra phức tạp hơn nhiều. Trong thực tế, não sẽ huy động nhiều cơ quan khác vào việc bảo toàn và xử lý thông tin, chẳng hạn tai, mắt, lưỡi, da hay mũi. Thông tin được ghi nhận lâu hay không là tùy thuộc vào sự phối hợp của những cơ quan này.

Các loại trí nhớ

Trong thực tế, có nhiều loại trí nhớ và cũng có không ít khả năng ghi nhớ. Có người chỉ liếc qua là "ghi" ngay được một dãy số gồm vài chục con số, do có trí nhớ thị giác cực mạnh. Trong khi đó, lại có những người nhớ như in toàn bộ bản giao hưởng mới nghe lần đầu, do có trí nhớ thính giác tốt. Một số người lại có "trí nhớ tổng hợp", nghĩa là chỉ cần thấy (hoặc nghe) một chữ gió là có khả năng liên tưởng đến mọi thứ liên quan đến gió, chẳng hạn tên bộ phim Cuốn theo chiều gió, và nội dung chính xác những ca khúc có từ này. Riêng về khả năng lưu giữ thông tin thì không ai giống ai, vì với người này, thông tin A là rất quan trọng, nhưng với người khác, chỉ có thông tin B mới đáng ghi nhớ. Do vậy, có những người nhớ rất dai ngày sinh của các vĩ nhân, trong khi người khác lại ghi nhớ cực tốt bảng số xe. Môi trường cũng góp phần tạo nên những kiểu trí nhớ khác, mà thần kinh học gọi là "trí nhớ rèn luyện". Một viên cảnh sát chắc chắn phải có một trí nhớ thị giác tốt để ghi nhận các bảng số xe, trong khi một nhạc sĩ lại phải có trí nhớ thính giác thật khỏe. Trong khi đó, những chuyên gia nếm rượu hoặc đầu bếp giỏi cần phải có trí nhớ vị giác siêu việt.

Tốc độ mất đi thông tin lại là việc khác, nếu thông tin ấy không được dùng đến trong thời gian dài. Nhà tâm lý học Mỹ Harry Bahrick đã thử nghiên cứu việc học tiếng Tây Ban Nha của nhiều sinh viên. Nếu không sử dụng ngôn ngữ này trong thời gian dài, họ sẽ quên ngay, nhưng tất nhiên là tùy mỗi người. Có người còn nhớ kha khá, có người nhớ loáng thoáng và cũng có người "trả hết chữ cho thầy"! Tuy nhiên, cũng có những người có trí nhớ kỳ lạ khi dung nạp được một lượng từ ngữ cực lớn, lưu kho trong thời gian mấy chục năm, không quên tý nào dù không hề sử dụng. Đây là một trong những lý do làm thần kinh học phạm sai lầm khi cho rằng não người chẳng qua là một loại máy chụp ảnh cao cấp. Từ quan niệm lệch lạc đó, thần kinh học cho rằng trí nhớ thị giác là mạnh nhất trong các loại trí nhớ.

Thật ra, thị giác là cơ quan huy động nhiều neurone (tế bào thần kinh) nhất nên dễ dàng được xem là loại trí nhớ cao thủ, trong khi vị giác hay khứu giác mới là chuyên nghiệp! Thị giác được sự giúp đỡ của rất nhiều neurone một khi mắt nhận ra một hình ảnh nào đó và ấn tượng lưu lại trong não tất nhiên có thể sâu đậm hơn. Nhưng nếu vì lý do ấy mà bảo trí nhớ thị giác là vô địch thì không có cơ sở. Nếu phải mô tả hình ảnh trên một tờ giấy bạc dùng hằng ngày, chắc chắn bạn sẽ ngắc ngứ do chẳng mấy khi bạn lưu ý hình ảnh này. Tương tự, nếu phải mô tả những đặc điểm của mặt đồng hồ của mình, bạn cũng sẽ gặp khó khăn. Đó chính là kiểu trí nhớ "hoàn cảnh", do bạn không lưu tâm những gì mà bạn cho là vô nghĩa với mình. Ngược lại, những chuyên viên giám định tiền giả hay nhân viên ngân hàng sẽ nhớ như in mọi hình vẽ trên cả hai mặt một tờ giấy bạc.

Một loại trí nhớ khác có tên là "trí nhớ thời điểm", nghĩa là bạn luôn có khả năng liên kết nhiều sự kiện với nhau và không bao giờ quên. Nhiều người có thể nhớ chính xác mình đang làm gì khi nghe tin Công nương Diana tử nạn, hoặc khi nghe tin Trung tâm thương mại thế giới ở New York, Mỹ bị khủng bố, dù những gì mà họ đang làm chẳng liên quan gì đến những sự kiện quan trọng trên. Nhưng với nhiều nhà thần kinh học, trí nhớ thời điểm có thể tồn tại là do ngay lúc đó, có một sự việc khó quên. Chẳng hạn, ngay khi biết tin Diana qua đời, một người nào đó cũng đang gặp buồn phiền nên nhớ dai.

Nhưng chuyện làm thần kinh học khó nghĩ hơn cả là khả năng hoạt động của trí nhớ. Khoảng 30 tuổi, người ta thường nhớ rất nhanh và rất chắc thông tin, nhưng tuổi đời càng cao thì con người càng lú lẫn dần. Tại sao? Một học sinh hay sinh viên có thể vừa nghe nhạc vừa học bài, trong khi một người 40 tuổi thường phải cần sự yên tĩnh tuyệt đối để làm việc. Nhưng đôi khi, thông tin có thể chìm rất lâu trong não, mà chủ nhân của nó cũng quên hẳn, rồi chợt hiện ra sau một tai nạn. Giáo sư Albert Sylvainet (ĐH New Mexico, Mỹ) cho biết: ông từng gặp khoảng 20 người có thể nhớ lại những gì họ quên hẳn từ lâu. Tất cả họ đều trải qua những tai nạn trầm trọng và suýt chết.

"Trí nhớ thứ tự" cũng là một dạng cần lưu ý, vì não có khả năng giới hạn. Bạn sẽ luôn nhớ câu đầu tiên của một bài thơ trong khi những câu khác sẽ dễ "phai" hơn. Đơn giản vì não bạn chỉ ghi nhận câu này ngay từ đầu. Chỉ những câu nào tạo cho bạn cảm xúc mạnh mẽ thì bạn mới ghi nhớ tương đương câu đầu tiên.

[thienthanaoden]

Vì sao đụn cát rì rầm?

Giống như tiếng kêu của chiếc máy bay phản lực tầm thấp, hay tiếng o o của dây diện đặt dưới sâu, những âm thanh rì rầm do một số đụn cát phát ra từ nhiều thế kỷ vẫn là bí ẩn với các nhà khoa học.

Âm thanh được tạo ra khi cát trên bề mặt đụn lăn xuống. Các nhà khoa học xưa nay tin rằng ma sát giữa các hạt cát đã tạo ra tiếng động lạ lùng này. Nhưng Melany Hunt, một giáo sư kỹ sư cơ khí tại Viện Công nghệ California ở Pasadena (Mỹ), cho rằng còn có điều gì khác diễn ra ở đó.

Ba năm qua, bà và các sinh viên đã tới sa mạc ở miền đông California và Nevada, trượt trên các đụn cát để cho chúng chảy xuống và ghi lại các sóng âm do đụn cát tạo ra. Nhóm nghiên cứu phát hiện thấy âm thanh tiếp tục xuất hiện ngay cả khi cát đã ngừng chuyển động. Ngoài ra, âm thanh mà chúng tạo ra trong mùa đông cũng khác với khi trong mùa hè.

Sử dụng radar, Hunt và cộng sự đã xác nhận sự tồn tại của một dải cát cứng, ẩm ướt nằm sâu khoảng 3 mét bên dưới bề mặt đụn cát. Nó gây ra bởi nước mưa thấm qua cát trong một thời gian dài. "Nếu bạn tìm thấy nước ở độ sâu này trong đụn cát phản xạ tín hiệu radar, có thể nó cũng phản xạ các tín hiệu âm thanh", Hunt nói.

Hunt tin rằng khi cát trên bề mặt đụn bị tác động, ma sát giữa các hạt tạo ra tiếng động và tiếng động này dội đi dội lại giữa lớp cát khô trên bề mặt và lớp cát ẩm bên dưới. "Đó là lý do vì sao những đụn cát nhỏ không tạo ra âm thanh", Hunt giải thích. "Chúng không đủ lớn để tạo ra những lớp cát ẩm cứng bên dưới.

Ngoài ra, vì mùa ảnh hưởng đến độ ẩm trong cát, nên lý thuyết về lớp cát ẩm cũng giải thích được tại sao âm thanh lại khác nhau giữa các khoảng thời gian trong năm.

Những tài liệu ghi nhận âm thanh của đụn cát đã có từ nhiều thế kỷ. Cuốn Tales of Travel, xuất bản năm 1923, đề cập rằng nhà thám hiểm Marco Polo đã biết về hiện tượng này. Các bộ tộc ở vùng Sahara châu Phi thì coi nó như là lời nhắn nhủ của đấng tối cao tới họ thông qua cát.

[thienthanaoden]

Học ngoại ngữ - cách tốt nhất để rèn trí thông minh

Học một ngôn ngữ mới buộc não bạn làm việc tích cực, giúp cơ thể khỏe khoắn hơn và đủ khả năng xoay chuyển tình thế lúc khó khăn. Đó là lý do vì sao việc tuyển nhân viên có năng khiếu ngoại ngữ luôn là tiêu chí hàng đầu của các công ty lớn hiện nay.

Đối với nhiều người, việc học một ngoại ngữ vô cùng khó khăn, nhưng với một số, đó lại là việc khá dễ dàng. Theo thống kê của Viện ngôn ngữ học quốc gia London (Anh), trên thế giới hiện có khoảng vài triệu người có khả năng học mau lẹ từ 7 ngoại ngữ trở lên.

Giáo sư Elleen Bialystok thuộc Đại học York (Canada) cho rằng, học ngoại ngữ là một trong những cách tốt nhất rèn luyện "cơ bắp" cho trí thông minh, khiến nó cứng cáp thêm và không bị xuống dốc. Trong số ra tháng 6 năm nay, tạp chí khoa học Psychology and aging đã đăng tải quan niệm này của Ellen và nhanh chóng gây được sự chú ý của nhiều đồng nghiệp. Dựa vào một thí nghiệm mang tên hiệu ứng Simon, Ellen đã chứng tỏ những ai càng học nhiều ngoại ngữ, sức đề kháng của cơ thể càng cao, khả năng ứng xử trong cuộc sống càng nhanh nhạy. Ellen cho hai nhóm người (có cùng chỉ số thông minh và trình độ học vấn) cùng tham gia thí nghiệm và nhận thấy những người biết ngoại ngữ bao giờ cũng có khả năng tiếp thu, phân tích, so sánh và xử lý tình huống tốt hơn hẳn.

Tạp chí The Economist của Anh cũng cho rằng việc tuyển chọn những nhân viên có năng khiếu học ngoại ngữ luôn là tiêu chí hàng đầu của những công ty lớn hiện nay. Việc này không chỉ có nguyên do truyền thống (ngoại ngữ là công cụ giao tiếp trong kinh doanh) mà còn thể hiện sự khát khao tuyển chọn những nhân viên có khả năng chịu đựng thử thách giỏi và ứng phó cao. Theo nhà kinh tế học Nauy Martin Olsen, những công ty có tỷ lệ cao nhân viên biết từ 3 ngoại ngữ trở lên là rất hiếm, nhưng những công ty đó luôn tìm ra lối thoát tối ưu trong những tình huống hiểm nghèo. Trong khi đó, những công ty có tỷ lệ nhân viên "song ngữ" thấp rất khó khăn để vượt qua chướng ngại vật. Olsen cũng chứng minh rằng ở Mỹ và Đức, những người làm công tác quản lý giỏi ngoại ngữ luôn biết cách xoay chuyển tình thế rất nhanh và biết tìm giải pháp tối ưu trong những tình huống mà người khác phải vất vả mới thoát ra được. Các công ty lớn như Microsoft hay Sony đều xem ngoại ngữ là tiêu chuẩn quan trọng khi cần tuyển dụng hay cất nhắc những vị trí quản lý.

Trên tạp chí Pour la science số ra tháng 7/2004, hai giáo sư Van Damme và Frédéric Gaulle đều cho rằng ngoại ngữ là một trong những cách tốt nhất để tăng cường trí nhớ và rèn luyện óc thông minh. Phân tích về khía cạnh ngôn ngữ học cho ra kết luận rằng khả năng tư duy ngôn ngữ là phương thức thăng tiến rất lợi hại của những người có địa vị trong xã hội. Tiếng Anh và tiếng Pháp có khá nhiều điểm tương đồng về văn phạm và từ vựng, nên khi học chúng, người ta có thể tự phân tích và so sánh những điểm này, từ đó tạo cho mình một khả năng bất ngờ về phân tích và tổng hợp. Riêng với tạp chí Capital (Pháp), những cán bộ quản lý thành công nhanh chóng là nhờ trong quá khứ, họ từng vật lộn với một ngoại ngữ nào đó. Đa số nhân viên kinh doanh châu Âu hiện nay đều thông thạo tiếng Anh và vô tình rèn luyện khả năng "chiến đấu" sau này. Bán cầu não trái (chịu trách nhiệm tư duy ngôn ngữ) nếu được luyện tập từ nhỏ sẽ tạo ra một sức bật tiềm tàng và có khả năng bùng phát về sau.

Tăng khả năng quản lý và tuổi thọ

Tờ China Daily của Trung Quốc cho rằng những doanh nhân châu Á học ngoại ngữ sẽ có những thế mạnh không ngờ khi đương đầu với những khó khăn trong quản lý. Báo này từng nêu vấn đề học ngoại ngữ và khả năng tăng tuổi thọ của con người, vì một khi não - cơ quan chỉ huy - rèn luyện thì cơ thể sẽ được tăng cường sức mạnh rất đáng kể. Tuy nhiên thuyết này, tiếc thay, lại bị nhiều nhà khoa học phương Tây xem nhẹ vì cho rằng "người Trung Quốc hay tự ca ngợi mình" cho việc kéo dài tuổi thọ là sự thật.

Nhiều nhà thần kinh học của Áo, Pháp hay Mỹ từng chấp nhận rằng một khi làm việc liên tục, não sẽ làm cơ thể khỏe mạnh hơn hẳn so với những người ít chịu suy nghĩ. Trước đây, giới khoa học phương Tây từng lâm vào cuộc chiến khốc liệt giữa hai phe, một bên chủ trương chỉ học toán thì con người mới giỏi và sống lâu, bên kia cho rằng học ngoại ngữ mới là tốt. Nhưng tựu trung, cả hai đều đi về một chân lý: phải rèn não thì con người mới sống lâu. Một số nhà khoa học phương Tây hiện nay cho rằng những doanh nhân hay cán bộ quản lý châu Á (đặc biệt ở những nước dùng chữ tượng hình như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) có học tiếng Anh (hệ Latin) sẽ tăng cường trí nhớ rất nhanh và có khả năng xoay xở cao. Họ thường tỏ ra năng động và có thể hoạt động độc lập dưới sức ép rất cao, trong khi nhiều doanh nhân hay cán bộ quản lý tóc vàng mắt xanh lại tỏ ra chậm chạp và ù lì.

Còn theo nghiên cứu của giáo sư David Kelly thuộc Đại học Utah, những doanh nhân châu Á giỏi tiếng Anh (nếu biết thêm một ngoại ngữ nữa thì càng tốt) luôn là những người có nhiều sáng kiến độc đáo ngay trong những môi trường đầy thử thách. Một thực tế lạ lùng nữa: những doanh nhân hay cán bộ quản lý phương Tây có học thêm tiếng Trung Quốc (trực tiếp bằng ngôn ngữ hay gián tiếp bằng võ thuật, thiền) hơn hẳn những đồng nghiệp không học ngoại ngữ. Như vậy sự thật đã rõ ràng: khi học thêm một ngôn ngữ khó và khác hẳn tiếng mẹ đẻ, người ta có thể tăng hẳn chỉ số thông minh và khả năng thích ứng hoàn cảnh.

Các nhà sư phạm ở Hà Lan và Thụy Sĩ cùng từng nghiên cứu hơn 4.000 đứa trẻ từ 7 đến 12 tuổi được chia thành hai nhóm. Kết quả chứng tỏ nhóm có ngoại ngữ ít bị sốc khi chuyển trường hay chuyển lớp, trong khi những em không học ngoại ngữ dễ bị trầm cảm khi phải thay đổi môi trường sống và làm việc. Nghiên cứu những thần đồng ngoại ngữ ở hơn 30 quốc gia, người ta cũng thấy chúng có khả năng thích nghi nhanh chóng, dễ hòa đồng hơn và làm việc tốt hơn.

Riêng nhóm nghiên cứu ASBI thuộc Đại học Arizona (Mỹ) lại chuyên tìm hiểu quá khứ làm quen với ngoại ngữ của những người thành đạt và nhận thấy rằng số người có cách ứng xử thông minh và sáng tạo đang tăng nhanh ở châu Á và nhất là ở những nước đang phát triển, do nhu cầu học tiếng Anh tăng mạnh. Trong khi đó, tại Anh và Mỹ (hoặc những quốc gia mà tiếng Anh thống trị), tỷ lệ này giảm dần! Tại Australia cũng vậy, dù số lượng nhân tài vẫn đầy rẫy, nhưng dường như đó là thiên phú chứ không phải được tăng cường hay rèn luyện do học ngoại ngữ. Chưa có công trình nào nghiên cứu mối liên hệ giữa lịch sử học ngoại ngữ và khả năng lèo lái đất nước của các nguyên thủ quốc gia nhưng hình như lịch sử chứng minh rằng những ai đã lãnh đạo cả một quốc gia mà lại giỏi ngoại ngữ thì thường có khả năng ứng biến rất tốt.

Khoảng giữa thập niên 1990, thần kinh học từng biết đến thuyết "dây thép gai trong não" của nữ giáo sư Kyla Cole, người Ba Lan. Theo bà Kyla, não người có một hàng thép gai vô hình, chia hai bán cầu não bằng đường biên bất khả xâm phạm. Cụ thể, những ai giỏi ngoại ngữ thì ít khi giỏi toán (hoặc những môn khoa học tự nhiên) và ngược lại. Theo Kyla, những trường hợp giỏi cả văn lẫn toán thật ra chỉ là "giỏi giả", nghĩa là chỉ xuất hiện ở độ tuổi nào đó thôi, sau đó tự tàn lụi. Cũng theo Kyla, những ai có năng khiếu tột bậc về ngoại ngữ thường có trí nhớ tốt hơn. Nhưng giả thuyết mà Kyla đưa ra không trụ được lâu, vì thiếu chứng cứ rõ ràng. Trong lúc đó, chuyện tuổi thọ con người tăng lên nhờ học ngoại ngữ đang được chú ý hơn. Nhật Bản cũng chưa có công trình nghiên cứu nào về vấn đề này, nhưng giáo sư Ishiro Tamaguchi cũng thừa nhận rằng qua hơn 200 doanh nhân mà ông tìm hiểu trong 4 năm liền thì chỉ những ai từng học ngoại ngữ mới có khả năng sáng tạo nhanh và chính xác. Viện Thần kinh học trung ương Paris cũng xác nhận rằng chỉ có học ngoại ngữ giỏi thì con người mới có một bộ não cứng cáp và nhanh nhạy.

[thienthanaoden]

Chúng ta không nhìn, mà tưởng tượng thế giới

Những hình ảnh mà bạn nhìn thấy mấy phần thực, mấy phần hư? Các nhà khoa học khi quan sát não chồn sương - với cấu trúc gần giống não người - đã phát hiện 80% những gì con người biết về thế giới là do hình dung.

Nghiên cứu được thực hiện dựa trên sự thừa nhận rằng những nguyên lý cơ bản của con người cũng giống như với các loài thú như chồn sương.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Rochester ở New York đã cắm các điện cực rất mảnh vào vùng vỏ não thị giác của chồn sương. Ba nhóm chồn thí nghiệm gồm một số con non vừa mở mắt, số khác khác lớn hơn một chút và nhóm thứ ba là những con đã trưởng thành. Nhóm nghiên cứu sau đó so sánh hoạt động não của chúng trong 3 tình huống: khi chúng đang xem bộ phim Ma trận, khi đang xem các cảnh tĩnh trên tivi, và khi ở trong bóng tối hoàn toàn.

Michael Weliky, trưởng nhóm nghiên cứu, phát hiện thấy nếu như não của chồn con nhấp nháy không theo một quy luật nào ứng với những hình ảnh mà chúng nhìn thấy, thì ngược lại, ở nhóm trưởng thành, não loé sáng rất có trật tự, ngay cả khi chúng ở trong bóng tối.

Khi chồn sương trưởng thành xem phim hoặc ảnh tĩnh trên tivi, não của chúng hoạt động mạnh lên 20% và phản chiếu những hình ảnh mà chúng thấy. Trong khi đó, ở nhóm chồn mới mở mắt, cũng là các hoạt động tư duy, song chẳng có gì khác nhau khi chúng ở trong phòng tối, đang xem ảnh hay phim khoa học viễn tưởng.

Điều này chứng tỏ dù chồn sương con (hay đứa trẻ) có để ý đến bức ảnh tĩnh hay cuốn phim động, nó không thể phân biệt được chúng. Trong khi đó, người trưởng thành, qua quá trình quan sát lâu dài, có thể phân biệt được hai vật thể đó. Nói cách khác, khi chúng ta lớn lên và trưởng thành, não bộ học cách phân biệt cảnh vật bên ngoài bằng cách đối chiếu chúng với những tư duy của mình về thế giới, Weliky lập luận.

Điều ngạc nhiên là dường như vận động nội tại của não tạo ra đến 80% nội dung mà chồn sương trưởng thành cảm nhận về môi trường xung quanh. Nếu điều đó cũng đúng với người, thì theo Weliky, nó có nghĩa là hiểu biết của chúng ta về thế giới phụ thuộc phần lớn vào khả năng giải mã thực tế của não. "Nó giống như một đại dương - nơi nước sâu tới hai dặm với một số gợn sóng lăn tăn trên bề mặt. Các gợn sóng này là những thực tế mà bạn thấy được, còn toàn bộ dưới sâu là vùng hoạt động nội tại của não còn chưa được biết đến".

"Khi quan sát một vật, 80% những gì chúng ta nhìn thấy bắt nguồn từ tư duy nội tại, trong khi chỉ 20% là thực tế", Weliky nói. "Câu hỏi lớn ở đây là, điều gì diễn ra trong đầu để tạo nên bức tranh đó". Ông cho biết nghiên cứu đã minh chứng một bài học mà Neo, nhân vật của bộ phim Ma trận đầu tiên học được, rằng thực tế không chỉ là những gì bạn nhìn thấy.

Mục tiêu tiếp theo của nhóm nghiên cứu là tìm ra yếu tố đã tạo nên 80-90% hoạt động não bộ này.

[thienthanaoden]

Tìm ra nguyên nhân phụ nữ khác đàn ông

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2005/03/3B9DC59F/nst.jpg
Nhiễm sắc thể X lớn hơn nhiều so với nhiễm sắc thể Y.

Phụ nữ có nhiều gene hơn nam giới, sự chênh lệch này có thể giải thích vì sao họ khác xa phái mạnh đến như vậy. Các nhà khoa học tiết lộ điều này khi giải mã nhiễm sắc thể giới tính X.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện thấy giống cái của những động vật có vú - sở hữu hai bản sao nhiễm sắc thể X - mang nhiều gene hơn hẳn so với giống đực, vốn sở hữu chỉ một X và một Y. Họ cũng cho rằng phụ nữ được an toàn trước nhiều loại bệnh tật là do hàm lượng gấp đôi của nhiễm sắc thể giới tính nữ này.

"Nhiễm sắc thể X là sự kỳ diệu nhất trong bộ gene người, xét về mặt sinh học và sự liên kết của nó với bệnh tật", Mark Ross, lãnh đạo nhóm nghiên cứu tại Viện Wellcome Trust Sanger ở Anh, tuyên bố.

X, một trong 24 nhiễm sắc thể riêng biệt của tế bào người, lớn hơn rất nhiều so với anh bạn Y bé nhỏ. Nó sở hữu tới 1.098 gene so với con số 78 khiêm tốn của nhiễm sắc thể Y. Điều đó có nghĩa là giống cái của động vật có vú chứa hơn 1.000 gene so với con đực. Để bù đắp sự chênh lệch này, cơ thể của con cái sẽ "tắt" ngẫu nhiên một nhiễm sắc thể X trong mỗi tế bào, do đó cân bằng lại sự sản xuất protein giữa hai giới.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu gần đây phát hiện thấy nhiễm sắc thể X "câm lặng" ở con cái không hoàn toàn im lặng. "Khoảng 15% gene thoát khỏi sự bất hoạt, mỗi gene trong số chúng giờ đây trở thành ứng cử viên cho việc giải thích sự khác biệt giữa đàn ông và đàn bà", Robin Lovell-Baadge, thuộc Viện nghiên cứu Y khoa quốc gia Anh, cho biết. "Hơn nữa, khoảng 10% gene khác đôi khi bất động, đôi khi không, tạo ra một cơ chế khiến cho phụ nữ đa dạng gene hơn nam giới", ông nói.

Nhiễm sắc thể X cũng có thể bảo vệ (hoặc gây hại) cho sức khoẻ, tuỳ thuộc vào giới tính của người mang nó.

Mặc dù không ai biết chắc tại sao nhiễm sắc thể Y lại ngắn như vậy, nhưng sự suy thoái của nó không phải là thảm họa nhờ có nhiễm sắc thể X. Theo một nghĩa nào đó, việc mất đi gene trên nhiễm sắc thể Y không ảnh hưởng nhiều lắm đến đàn ông, vì anh ta có các bản sao tương đương trên nhiễm sắc thể X của mình.

Song, điều này lại khiến đàn ông dễ bị tổn thương trước những trục trặc ẩn giấu trên nhiễm sắc thể X. "Bệnh tật trên X thường bộc lộ ở đàn ông vì họ không có một bản sao gene bù đắp trên nhiễm sắc thể còn lại", tiến sĩ Ross nói.

Hơn 300 căn bệnh có liên quan tới nhiễm sắc thể X đã được tìm thấy đến nay, như chứng máu khó đông, tự kỷ, teo cơ và chậm phát triển trí tuệ. Phụ nữ thường khoẻ mạnh vì họ có một bản copy X khác, hạn chế tác động thực sự của những rối loạn gene. Đàn ông thì ngược lại, họ không có "bệ đỡ", nên buộc phải bộc lộ những lỗi gene ra ngoài thành bệnh tật.

Việc nhìn sâu vào những gene có hại trên nhiễm sắc thể X có thể giúp các nhà khoa học can thiệp và ngăn chặn được sự bộc phát của bệnh chậm phát triển trí tuệ.

Bộ gene thiếu hụt khiến đàn ông có nguy cơ chậm phát triển tinh thần, song cũng dễ biến họ trở thành thiên tài. Mặc dù IQ trung bình của đàn ông chỉ tương đương với phụ nữ, song số đại diện của phái mạnh có trí tuệ siêu việt lại nhiều hơn phái yếu. Điều này là vì, nếu bạn có những gene thông minh tuyệt đỉnh trên nhiễm sắc thể X, chúng dễ bị bóp nghẹt bởi số đông các gene "tầm thường" trên nhiễm sắc thể X còn lại.

[thienthanaoden]

Tìm ra lời giải của hiện tượng băng tan

Đến tận bây giờ, các nhà khoa học vẫn không biết vì sao cục đá trong cốc nước của bạn tan chảy. Họ biết nguyên lý cơ bản, nhưng các chi tiết cụ thể của hiện tượng này vẫn còn là bí ẩn.

Một khám phá mới có tính bước ngoặt vừa được công bố hôm nay. Nó ủng hộ một giả thuyết cho rằng sự tan chảy xuất hiện khi cấu trúc cơ bản của vật chất bắt đầu gãy vỡ.

Tan chảy được xem là một hiện tượng cơ bản của vật lý học. Chính vì thế hiểu được bản chất của nó có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hiểu biết thế giới vật chất.

“Tuy nhiên, những chi tiết cơ bản về cơ chế khiến một cục đá tan ra đến nay vẫn còn rất mơ hồ”, Arjun Yodh, thuộc Đại học Pennsylvania, cho biết. “Một cách nông cạn, nguyên lý của nó rất dễ hiểu. Khi một vật rắn nóng lên, các phân tử trong băng cần nhiều năng lượng hơn và đung đưa nhiều hơn, chuyển trạng thái từ rắn sang lỏng. Điều này đúng một phần, nhưng thực tế lại phức tạp hơn và cũng hấp dẫn hơn nhiều".

Vấn đề là chúng ta chưa bao giờ quan sát được giai đoạn đầu tiên của sự tan chảy. Các nhà khoa học không thể nhìn thấy các nguyên tử liên quan vì chúng quá nhỏ và vì chúng náu mình trong cấu trúc của vật liệu rắn.

Vì thế nhóm của Yodh đã chế ra một vài nguyên tử lớn. Đặc biệt, họ chế tạo các tinh thể thấu quang (có thể nhìn xuyên qua được) giống như các hạt nhỏ và có thể nhìn thấy dưới kính hiển vi quang học.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy quá trình tiền tan chảy xuất hiện ở vài điểm, nơi các nguyên tử trong tinh thể xếp hàng lộn xộn và chúng bắt đầu di chuyển (các thay đổi này hiện rõ trong các bức ảnh được chụp khi vật liệu bắt đầu nóng lên). Sự xáo trộn đó rất giống với sự khác biệt nhìn thấy trong cánh đồng lúa mỳ, các nhà khoa học nói.

“Những chuyển động này sau đó lan đến các phần ngăn nắp khác của tinh thể". Ahmed Alsayed nói. "Có thể thấy hiện tượng tiền tan chảy phụ thuộc vào loại khuyết tật của tinh thể và vào khoảng cách giữa những chỗ khuyết tật đó”, AlAlsayed nói

"Tình trạng tiền tan chảy bên trong vật liệu rắn cho thấy bản thân chất lỏng đã tồn tại trong tinh thể trước khi tinh thể đạt đến nhiệt độ tan chảy", Yodh nói. "Hiểu được hiệu ứng này sẽ cung cấp những giải pháp mới trong việc thiết kế các vật liệu mạnh hơn, trơ lỳ hơn hoặc kém hơn trước biến thiên nhiệt độ.

[thienthanaoden]

Giải mã thói quen trong giấc ngủ

Sự khác biệt giới tính không dừng lại ngay cả khi ánh đèn đã tắt. Thực tế, một số kiểu ngủ hiện đại bắt nguồn từ cuộc sống hang động của người cổ đại. Sau đây là một số sự thật thú vị.

- Đàn ông thích nằm gần cửa hơn. Trong 7/10 mối quan hệ, đàn ông chọn vị trí này. Đó không phải là để chàng dễ đến tủ lạnh hơn, mà để bảo vệ người yêu thương khỏi kẻ tấn công. Trong xã hội cổ đại, đàn ông luôn nằm gác cửa hang. Còn nếu bạn luôn nằm gần cửa ra vào? Bạn là người lấn át chàng, về mặt tình cảm hoặc tâm lý.

- Thay đổi tư thế ngủ có hại cho giấc ngủ của bạn. Bạn từng rơi vào trường hợp nằm trên một chiếc giường êm ái tại khách sạn, nhưng vẫn có một giấc ngủ chập chờn, mà không hiểu tại sao? Đó là bởi bạn đã chuyển đổi tư thế mà không biết. Có thể bạn vẫn nằm bên phải chàng và chàng vẫn bên trái bạn giống như ở nhà, nhưng ở đây bạn lại ở gần cửa hơn.

- Người phụ nữ sẽ lẻn sang chỗ nằm của bạn đời khi anh ấy đi vắng. Đó là bởi bạn đã vô thức bị cuốn hút bởi mùi hương còn vương lại trên gối của anh ấy.

- Người con trai sẽ giang rộng chân tay khi bạn không có nhà. Đó là một tư thế thống trị. Khỉ đực cũng thường làm như vậy. Chàng còn có thể chuyển hẳn ra giữa giường.

[thienthanaoden]

Giải mã bí ẩn thuật thôi miên

Từng được sử dụng từ lâu trong y học cũng như giải trí, thuật thôi miên - một trong những bí ẩn lớn nhất của con người - đang dần được giải mã nhờ nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ.

Từ thế kỷ 18, người ta đã phát hiện ra rằng trí não có thể bị ám thị điều khiển để sai khiến cơ thể. Nhưng sau hàng thế kỷ sử dụng thôi miên để gây tê và chữa bệnh cho bệnh nhân, người ta vẫn chưa thể trả lời liệu đó chỉ là sự tuân theo ám thị của nhà thôi miên, hay là một dạng tập trung cao độ khi môi trường xung quanh đã ra khỏi ý nghĩ của người được thôi miên? Những nghiên cứu gần đây đã giải mã được phần nào cơ chế tác động của thôi miên lên nhận thức của con người, dẫn tới việc người bị thôi miên hành động theo ám thị.

Trong những thí nghiệm mới của mình, Michael Posner - Giáo sư thần kinh học tại Đại học Oregon (Mỹ) - và các đồng sự đã ghi lại những thay đổi trong quá trình xử lý thông tin của não người. Thường thì thông tin mà cơ thể nhận được sẽ được chuyển đến vùng cảm giác sơ cấp trong não, để từ đó lại được chuyển lên những vùng chức năng cao hơn, nơi diễn dịch thông tin. Kết quả nghiên cứu cho thấy, điều đáng ngạc nhiên là lượng thông tin chuyển xuống nhiều gấp 10 lần lượng thông tin chuyển lên, cũng có nghĩa là những gì con người nhìn, nghe thấy và tin vào là dựa trên quá trình xử lý thông tin từ trên xuống. Các dữ liệu ở mức xử lý sơ cấp có thể bị ghi đè lên phụ thuộc vào các kết quả diễn dịch thông tin của trung tâm xử lý thông tin cao nhất. Mô hình xử lý thông tin này cũng giải thích vì sao thôi miên, với bản chất là tạo ra một quá trình xử lý thông tin từ trên xuống, có thể gây ra ám thị mạnh mẽ.

Theo kết quả nghiên cứu tiến hành trong hàng chục năm của tiến sĩ David Spiegel - nhà tâm lý học tại Đại học Stanford, 10-15% người lớn rất dễ bị thôi miên, so với tỉ lệ 80-85% ở những trẻ dưới 12 tuổi, lứa tuổi mà chu trình xử lý từ trên xuống chưa hoàn chỉnh; trong khi đó khoảng 20% người lớn rất khó bị thôi miên.

Tiến sĩ Amir Raz - Giáo sư thần kinh học tại Đại học Columbia - lại nghiên cứu tác dụng của thôi miên bằng cách sử dụng bài test Stroop. Ông cho 16 người, trong đó một nửa là những người rất dễ, nửa kia là những người rất khó bị thôi miên, nhìn những chữ cái ghi tên các màu nhưng lại có màu trái ngược với nghĩa của chúng. Sau khi ám thị cho họ rằng đó là những từ tiếng nước ngoài mà họ không hiểu, ông yêu cầu họ ấn vào nút chỉ màu thật của chữ cái. Ở những người dễ bị thôi miên, hiệu ứng Stroop (người biết chữ có phản xạ phải đọc trước khi ấn nút nên mất thời gian giải quyết sự xung đột thông tin) không còn, họ có thể chỉ ra màu ngay lập tức. Còn với những người khó bị thôi miên, hiệu ứng Stroop thắng thế, khiến họ chậm hơn.

Kết quả scan não của hai nhóm được so sánh với nhau đã cho thấy sự khác biệt. Trong nhóm dễ bị thôi miên, vùng thị giác trong não thường mã hóa các chữ cái hiển thị và vùng não chuyên dò tìm những xung đột thông tin đã không hoạt động. Quá trình xử lý thông tin từ trên xuống đã áp đảo việc xử lý của não (đọc và xử lý thông tin trái ngược nhau) theo đúng trình tự từ dưới lên, nhưng chính xác điều đó xảy ra như thế nào vẫn còn là điều bí ẩn.

Một số nghiên cứu gần đây từ các hình ảnh của não cũng chỉ ra cơ chế tương tự. Theo tiến sĩ Stephen Kosslyn - nhà thần kinh học tại Đại học Harvard, con người nghĩ rằng các hình ảnh, âm thanh từ thế giới bên ngoài tạo ra sự thật, nhưng não lại xây dựng ngân hàng dữ liệu của nó dựa trên kinh nghiệm từ quá khứ. Sự thú vị của thôi miên là ở chỗ nó tạo ra thông tin sai lệch. "Chúng ta tưởng tượng ra điều gì đó khác biệt, và nó trở thành 'sự thật'" - Spiegel nói.

[thienthanaoden]

10 bãi biển tắm trần lý tưởng nhất thế giới 2006

Hầu hết các khu du lịch tắm trần tuyệt nhất thế giới đều nằm ở châu Âu. Quần đảo Balearic với hai đảo Ibiza và Formentera là điểm đến lý tưởng cho những du khách chỉ thích mặc nửa dưới của bộ bikini. Vùng St Tropez miền nam nước Pháp, Forte dei Marmi ở Riviera của Italy hoặc các đảo của Hy Lạp cũng rất nổi danh.

1. Anse du Gouverneur (vùng St. Barts, French West Indies):

Hầu hết những hòn đảo thuộc chủ quyền của Pháp ở St. Barts đều cho du khách để trần ngực khi tắm nắng. Nhưng tại Anse du Gouverneur, bạn sẽ được thưởng thức no mắt, sau khi đã vượt qua đường núi lộng gió. Khu Anse de Grande Saline gần đó cũng rất đẹp, nhưng lượng hắc ín vương ra từ nơi khai thác dầu trước đây đã cản trở bước chân du khách. Khách sạn St. Barth Isle sang trọng nằm cách bãi biển 15 phút chạy xe. Vào mùa đông, giá phòng ở đây lên tới 820 USD một đêm.

2. Bãi biển Clifton (Cape Town, Nam Phi):

Bãi biển Clifton, vịnh Camps và bãi biển Llandudno là 3 trong số những địa danh du lịch nổi tiếng nhất của thủ đô Nam Phi. Tuy nhiên, Clifton lại được Forbes đưa vào danh sách những bãi biển lý tưởng cho những người thích tắm trần. Lý do là bãi biển này có 4 vịnh nhỏ biệt lập và kín đáo, giúp du khách tránh những luồng gió độc mùa hè. Vịnh thứ tư là nơi đông khách nhất, đặc biệt là trong mùa hè (từ tháng 12 đến tháng 1) vì có cơ sở vật chất đầy đủ nhất. Khách sạn Bay chỉ cách bờ biển Clifton vài phút đi bộ. Giá phòng tại đây thấp nhất là 200 USD một đêm (từ tháng 10 đến tháng 4).

http://vnexpress.net/Vietnam/Van-hoa/Nhin-ra-The-gioi/2006/02/3B9E6C5A/rio-AP.jpg
Bãi biển Copacabana. (AP)

3. Bãi biển Copacabana (Rio de Janeiro, Brazil):

Bãi cát ở Copacabana dài tới 3 dặm, được dãy núi Sugarloaf và Đại Tây Dương bao bọc. Bức tượng Đấng cứu thế nổi tiếng của Brazil hướng ánh mắt xuống khu vực này. Những người mê thể thao chơi bóng đá và bóng chuyền bãi biển trên bãi cát, chen chúc với những người thích tắm nắng trong những bộ đồ bé xíu. Khách sạn Copacabana Palace xây năm 1923 hướng ra biển, sẵn sàng phục vụ khách quý. Phòng được cho thuê với giá thấp nhất là 320 USD.

4. Illetes (Formentera, Tây Ban Nha):

Bãi biển này nằm trên hòn đảo nhỏ xíu gần Ibiza, có cùng khí hậu và phong cảnh như những “hàng xóm” Ibiza, Menorca và Mallorca. Tuy nhiên, Illetes nhỏ hơn, là thiên đường của xe đạp. Vì vậy, đây được coi là địa điểm lý tưởng cho kỳ nghỉ dành cho gia đình và hội ngộ bạn bè.

Tuy nhiên, Illetes không hề tẻ nhạt. Với bãi biển cát trắng và nước xanh thăm thẳm, các môn thể thao trên sóng như đua thuyền, thả bè rất được các vị khách tắm trần ưa thích. Du khách có thể tới Formentera bằng tàu và nên quay về Ibiza để nghỉ ngơi. Khách sạn Pikes luôn chật cứng khách sẽ tổ chức lễ kỷ niệm 25 năm phục vụ du lịch vào tháng 7. Giá phòng tại đây ít nhất là 244 USD một đêm.

5. La Voile Rouge (St. Tropez, Pháp):

Tuy chỉ là một thành phố cảng nhỏ ở vùng Riviera, St Tropez nổi danh toàn cầu thập niên 1950, khi trở thành điểm đến của nhiều nhân vật nổi tiếng của làng văn và giới nghệ sĩ như Pablo Picasso và Jacques Prevért. Diễn viên Brigitte Bardot tới đây vào thập kỷ 1960 và biến St Tropez trở thành thiên đường tắm nắng, bơi lội và tránh xa thế giới ồn ào. La Voile Rouge là một trong những địa điểm hút khách nhất khu vực này trong suốt mùa hè. Cách bãi biển khoảng 10 phút đạp xe là khách sạn Villa Marie. Giá phòng vào giai đoạn cao điểm lên tới 495 USD một đêm.

http://vnexpress.net/Vietnam/Van-hoa/Nhin-ra-The-gioi/2006/02/3B9E6C5A/salinas-2-digital-ibiza.jpg
Bãi biển La Salinas. (digital-ibiza)

6. Las Salinas (Ibiza, Tây Ban Nha):

Đây là nơi lý tưởng cho những ai mê tiệc tùng trong suốt mùa hè, và không phải ai cũng thích bãi biển này. Những quầy bar trên biển phục vụ du khách tận nơi, nhưng giá không hề rẻ và bạn phải luôn nhớ mang ví theo mình. Khu bảo tồn động vật hoang dã quanh bãi biển cũng là địa điểm tham quan tuyệt vời. Dưới ánh nắng chói chang của mùa hè, mọi thứ ở Ibiza đều rất đắt đỏ. Giá phòng ở đây là 335 USD trở lên một đêm.

7. Bãi biển Manly (Sydney, Australia):

Đây là nơi có cơ sở vật chất tuyệt vời để làm hài lòng du khách, dù bạn chỉ tới đây một ngày. Các môn thể thao trên sóng, những nhà hàng ấm cúng, nơi mua bưu ảnh, kem… luôn sẵn sàng phục vụ. Khách sạn Radisson Kestre nằm ngay trên bãi biển vừa được nâng cấp với giá 4 triệu USD. Phòng nào cũng có ban công, trong đó có nhiều phòng hướng ra đại dương hoặc cảng Sydney. Giá phòng thấp nhất là 185 USD.

8. Bãi biển Nikki (St. Tropez, Pháp):

Cùng với La Voile Rouge, đây là một trong những bãi biển tuyệt diệu nhất của vùng St Tropez. Trên khu du lịch nhan nhản vệ sĩ của các yếu nhân và giới “sao”. Ngay cả các quán café quanh đó cũng hướng tới những người túi tiền rủng rỉnh. Khách sạn Les Palmiers có giá tương đối rẻ, mở cửa quanh năm và giá thuê phòng thấp nhất là 125 USD một đêm.

9. Bãi biển Paradise (Mykonos, Hy Lạp):

Đây là thiên đường của những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng trong mùa hè. Rất nhiều quầy bar được xây dựng trên bãi biển chào mời khách du lịch. Những buổi dạ vũ dưới ánh trăng, trên cát trắng là khung cảnh quen thuộc ở Paradise. Vào ban ngày, những môn thể thao trên sóng và tắm nắng vẫn tiếp tục cuốn hút khách du lịch. Khách sạn Belvedere là nơi nghỉ ngơi lý tưởng, với giá 137 USD một đêm.

http://vnexpress.net/Vietnam/Van-hoa/Nhin-ra-The-gioi/2006/02/3B9E6C5A/Pampe-Yanik-Chauvin.jpg
Plage de Pampelonne. (Yanik Chauvin)

10. Plage de Pampelonne (St. Tropez, Pháp):

Với làn nước trong xanh và những quy định vô cùng rộng rãi với người đi tắm nắng, Plage de Pampelonne xứng đáng là bãi biển “mát mẻ” nhất vùng St Tropez. Khách sạn Byblos mang phong cách kiến trúc Địa Trung Hải sẽ là nơi nghỉ ngơi của du khách sau khi vui chơi trên biển. Giá phòng vào giai đoạn cao điểm là 630 USD một đêm.

[thienthanaoden]

Kim Tự Tháp Giza - những con số lý thú

Kim Tự Tháp Giza (GPG), một trong số 7 kỳ quan của thế giới cổ đại, được xây dựng cách đây hàng nghìn nằm nhưng đến nay vẫn còn rất nhiều tranh cãi trong thế giới hiện đại, đặc biệt là kỹ thuật xây dựng, chiều cao cũng như những bí ẩn chứa ngay trong lòng nó. Tháp cao 135m, được xây dựng từ 2,5 triệu khối đá, mỗi khối đá khổng lồ nặng tới trên 50 tấn, độ sai lệch nền móng không vượt quá 3mm.

Nhiều giả thuyết cho rằng, tháp GPG được xây dựng là để bảo quản các xác ướp của các thành viên Hoàng gia Ai Cập, nhưng qua nghiên cứu thì không hề có xác ướp nào, hoặc cũng có giả thuyết cho rằng đây là nơi thờ Thần Mặt trời, tuy nhiên dựa vào cấu trúc tháp, có nhiều giả thuyết cho rằng nó tạo ra một sức mạnh phi thường, đặc biệt là cấu trúc tam giác, tạo nên một ký tự trong tiếng Hy Lạp, nghĩa là "Lửa ở giữa".

Tháp GPG biểu tượng cho sự kết hợp của nhiều yếu tố thần bí như vị trí địa lý, sự chuyển dịch của các ngôi sao, và là điểm du lịch, thực hành tín ngưỡng nổi tiếng khắp thế giới. Nghe nói Hoàng đế Napoleon đã từng ngồi hàng đêm một mình trong tháp mà vẫn không nói được lòng mình.

Mặc dù đã ra đời cách đây hàng nghìn năm nhưng đến nay con người vẫn chưa khám phá hết những bí mật của công trình này, như là kỹ thuật xây dựng của người Ai Cập cổ đại, việc sử dụng toán học, kỹ thuật chính xác trong quá trình xây dựng, vận chuyển những khối đá khổng lồ để tạo nên mô hình kiến trúc lộng lẫy có một không hai cho hậu thế.

[trinhdocao]

Nạn lửa lớn ở chicagô

Ngày 8 tháng 10 năm 1871 tại thành phố Chicagô của nước Mỹ có tên là Phong Thành đột ngột bốc cháy. Nhờ có gió giúp cho thế lửa, vụ cháy nhanh chóng lan ra. Lực lượng cứu hỏa phải bó tay.Vụ cháy liên tục kéo dài suốt đến sáng hôm sau, trung tâm thành phố biến thành đống tro tàn, 17.000 ngôi nhà hoàn toàn bị thiêu hủy, hơn 1000 người bị chết cháy, 12.500 người không có nhà để ở. Tổn thất hơn 2000.000.000 đô la Mỹ

Lúc đầu, do chưa thể giải thích họ quy tôi cho một con bò húc đổ chiếc đèn dầu hỏa tiếp đó cháy lan ra toàn thành phố. Nhưng có nhiều dấu hiệu minh oan cho con bò ấy.
Lửa cháy ở các ngôi nhà có nhiệt độ cao nhất từ 200-300 độ C, một bệ đóng thuyền bằng kim loại bị nóng chảy, một pho tượng điêu khắc bằng đá kim cương cũng bị nóng chảy. Nếu muốn được như vậy cần phải có nhiệt độ vô cùng lớn. Có một số người thoát chết đã tuyên bố họ nhìn thấy mưa lửa từ trên trời rơi xuống.

Một nhà khoa học cho ra giả thiết "mưa sao dẫn tới cháy" ông tin lúc đó đã có một sao chổi bay lướt qua trái đất và điểm tiếp giáp chính là thành phố Chicagô của nước Mỹ. Những mảnh thiên thạch rơi vãi có nhiệt độ cực kỳ cao đủ để làm cho cả thành phố chìm trong biển lửa.

Tuy nhiên, giả thiết đó chưa có các chứng cứ xác thực và bị nhiều nhà khoa khoa học bác bỏ, không công nhận.

[RoS]

1.Hang chết chóc Java-Indonesia
Thung lũng Java ở Indonesiala2 một nơi kỳ bí thật đáng sợ. Trong thung lũng này có 6 chiếc hang núi cỡ lớn, miệng hang lớn nhỏ đều dạng hình hoa loa kèn và đều là những chiếc bẫy sâu hun hút tựa như không đáy.Nói gì đến lạc lối ''vào nhầm'' chết đã đành , ngay cả những người vô tình đi ngang qua miệng hang- dù cách xa tới 5-7m cũng bị một sức mạnh vô hình hút tụt, nuốt chửng vào lòng hang.Theo điề tra của các nhà khoa học thì hiện tượng này đã có từ lâu.

2.Vùng chết chóc-Kamchatka
Thung lũng chết chóc ấy nằm trên bán đảo Kamchatka Nga : Trong thung lũng chết chóc dài tới 2,000 m, rộng từ 100-300m này có địa thế rất ghồ ghề hiểm trở, lởm chởm những mô đá lớn nhỏ nhọn hoắt , sắc lẻm , các loằi thú hoang như chồn , cáo , lợn lòi , sơn dương........chết rất nhìu, xương phơi trắng trảng đất , hốc đá trông rất kinh sợ. Người lạ nếu chẳng may đi lạc vào sâu trong thung lũng này coi như đi gặp Diêm Vương lun. Theo thống kê của dân địa phương thì trong vòng nửa thế kỉ qua đã có 36 người mất mạng trong thung lũng. Các nhà khoa học suy đoắn rằngtrong thung lũng thỉnh thoẳng lại xuất hiện một luồn khí độc chưa bít đến. Điều đáng ngạc nhiên là những người dân cư ngụ tại một bản nhỏ gần đấy vẫn bình an vô sự , tuy nhiên họ chẳng dại gì vào sâu trong thung lũng.
3. Kupadon-Vùng đất ung thư
Các ống khói trong thị trấn Kupadon Brazil không ngừng đùn lên không trung những bưng khí thải công nghiệp vằn vêt đủ màu sắc, trong phố xá cũng thường xuyên nồng nặc mùi khó chịu, có điều mọi người dân ở đây đều hiểu rằng, trong vòng 20 năm qua chính quyền thị trấn Kupadon đã tìm đủ mọi biện pháp để cố lột bỏ chiếc mũ '' Thị trấn ô nhiễm nhất thế giới nhất '' của mình.
Theo điều tra của tổ chức bảo vệ môi trường và các nhà khoa học Brazil, tình trạng ô nhiễm ở vùng này ko chỉ ẩn họa trong không khí , mà cả trong đất đai và nguồn nước. Họ phát hiện, xác suất mắc các bệnh ung thư trong cư dân nơi đây cao đến đáng sợ.Tai Kupadon là thị trấn Santos bên cạnh , tỷ lệ người mắc bệnh ung thư bàng quang cao gấp 6 lần, ung thư hệ thống thần kinh ( bao gồm não bộ )cao gấp 4 lần so với cư dân nơi khác. Ngoằi ra ung thư phổi , ung thư cuống họng,...vv.. cũng cao gấp 2 lần so với
các nơi khác.
4. Địa ngục với người , thiên đường của động vật
Tại một vùng giáp ranh giữa bang California và tiểu bang Nevada Mỹ có một dải thung lũng rất lớn , dài tới 300km, chổ hẹp nhất là 6km, rộng nhất là 26 km, kẹp đôi bên là vách đá dựng đứng cao vút.Mùa xuân năm 1949, có một đội tìm kiếm ôm giấc mộng đào vàng và đã háo hức tiế vào '' vùng đất trinh nguyên chưa hề khai khẩn '' , kết quả là ko một ai sống sót trở về. Vào những năm thuộc thập kỉ 50, 60 đã có mấy đoằn thám hiểm quyết vén tấm màn bí mật củathung lũng '' The death'' này nhưng cũng chung số phận với những người tìm vàng xưa.
Về sau , các nhà khoa học chuyển sang dùng trinh sát đường không và họ đãkinh ngạc phát hiện ra rằng , nơi đây là địa ngục trần gian của người nhưng lại là heaven ( thiên đường )của muông thú.Theo thống kê khảo sát đo đạc hàng không thì trong thung lũng chết người này , các loằi muông thú vẫn '' sống khoẻ '' , cụ thể có tới gần 300 loằi chim, 2000 con lừa rừng , hơn 20 loằi rắn , 17 loằi tắc kè, chúng bay nhảy , bò , chạy... bình thường như những nơ khác.
5. Nghĩa địa động vật , thiên đường con người ^_^
Thung lũng chết chóc ở gần Napoli và Vavilno , Italy, chuyên sát hại cầm thú nhưng rất ưu ái với người , được mệnh danh là ''nghĩa địa động vật''.Theo điều tra của các nhà khoa học , căn cứ vào số bộ xương cầm thú lớn nhỏ đếm đượ rải ráctrong thung lũng thì ít nhất đã có hơn 4000 con mất dạng nơi đây, bao gồm mấy chục loằi chim , bò sát và dộng vật có vú. Nguyên nhân về cái chết của chúng chẳng phải giết lẫn nhau , cũng ko phải là hiện tượng tự sát tập thể, càng ko phải do con người giết, vậy do nguyên nhân gì thì đến nay vẫn chưa ai giải thích được.Điều kì lạ hơn là thung lũng này chỉ tàn sát cầm thú. Theo thống kê mới đây thì mỗi năm trong thung lũng này trung bình có tới hơn 30,000 con cầm thú '' bất đắc kì tử ''.
6.Tạng Bắc-Khu vựt ko người
Tại miền Trung cao nguyên Thanh Hải, Tây Tạng, Trung Quốc, có một vùng đất mà các nhà khoa học gọi là '' Khu cấm của sự sống'', đó chính là khu vực không người Tạng Bắc.
''Khu ko người'' này nằm ở vùng Tây Bắc xứ Tây Tạng với diện tích rộng tới 60 vạn km2 , cao 5,000m so với mực nước biển.Trên vùng đất mênh mông này ngoằi núi đồi , sông suối , hồ ao thì ko có một bóng người. Trong lịch sử, từng có một số người lặn lội thám hiểm vùng đất này nhưng vì lạc đường hoặc thiếu lương thực nen ko ai đến được và sống sót trở về.

7.Vùng đất chết có nhìu người chinh phục nhất_Robubai
Robubai nằm trong '' khu ko người '' kể trên. Cảnh đẹp hoang sơ tuyệt trần. Khu ko người có thể coi là một công viên động vật hoang dã thiên nhiên lớn nhất thế giới. Nơi đây thảo nguyên rộng mênh mông, ngoằi ra còn thấy những loằi động vật quí hiếm ẩn hiện khắp nơi nhưng trước đó lại là một vùng đất ko sự sống đầy đáng sợ.

[buratino]

Eo ui đáng sợ thật đấy!
May mà không có địa danh nào ở Việt Nam và Hòa Bình.

[thienthanaoden]

Hơ hơ ^^ Có , Kim Bôi rừng thiêng nước độc đây ^^

[RoS]

1 ,Bệnh Morgellons

Mới xuất hiện những năm gần đây nhưng Morgellons đã nhanh chóng “nổi danh” trong làng y học thế giới, bởi hiếm bệnh nào lại có triệu chứng kì lạ, nhuốm đầy màu sắc… khoa học viễn tưởng như thế.
Theo người bệnh, họ lúc nào cũng có cảm giác râm ran ngứa ngáy, như thể có con gì đang bò dưới da. Thậm chí đôi lúc còn xuất hiện những sợi cơ khác thường trồi lên từ vết thương hở miệng. Nhiều người cho rằng hiện tượng đó chẳng qua chỉ là áo giác, nhưng chỉ những người bị bệnh mới biết: đó là cảm nhận rất thật.

2 ,Hội chứng mệt mỏi kinh niên
Triệu chứng chung của những người mắc bệnh này là “lúc nào cũng thấy mệt mệt thế nào”, chỉ nhăm nhăm trèo lên giường nằm bẹp. Đơn giản thế mà các bác sĩ tới nay vẫn chưa tìm ra nguyên nhân, nên tạm gọi bệnh bằng cái tên “triệu chứng thể chất không thể giải thích”.

3 ,Bệnh nhũn não (bệnh Creutzfeldt-Jakob)
Một biến thể được mọi người biết đến nhiều nhất chính là bệnh bò điên - triệu chứng rối loạn chức năng não do ăn phải thịt bò nhiễm bệnh. Người mắc bệnh CJD thông thường dễ bị kích động, nhiều khả năng tử vong. Cho đến nay nguyên nhân gây bệnh và biện pháp điều trị vẫn còn là ẩn số với ngành y học thế giới.

4 ,Tâm thần phân liệt
Các chuyên gia coi đây là căn bệnh rối loạn thần kinh khó điều trị nhất, khi mà con bệnh đánh mất khả năng phân biệt hư và thực. Các triệu chứng thường gặp là hay hoang tưởng, ảo giác, thẫn thờ, nói năng thiếu mạch lạc…

5 ,Rối loạn miễn dịch
Là kẻ thù không đội trời chung với cơ quan nội tạng và các chức năng thông thường của cơ thể người, bệnh này mang tính kinh niên, làm kiệt quệ đến cùng sức khỏe của người mắc bệnh.

6 ,Bệnh Pica
Người mắc bệnh Pica lúc nào cũng trong tình trạng thèm khát những thứ không phải là thức ăn, như đất, giấy, keo hồ, vôi vữa… Mặc dù nguyên nhân có thể 1 phần là do cơ thể thiếu chất khoáng, nhưng căn nguyên bệnh và phương pháp chữa trị đến nay vẫn làm đau đầu giới y học.

7 ,Cúm gia cầm
Bắt nguồn từ việc tiếp xúc với gia cầm nhiễm bệnh, khi đó, con người mất khả năng miễn nhiễm với virus cúm. Tỷ lệ tử vong của bệnh là 50%. Có khả năng virus bệnh còn lây truyền từ người sang người.

8 ,Cảm lạnh
Mỗi năm riêng ở Mỹ đã có hàng triệu người ít nhất 1 lần bị cảm lạnh. Hàng trăm lý do có thể gây sổ mũi, nhức đầu, ho húng - triệu chứng thường gặp của bệnh, nhưng chẳng ai biết cái nào mới là nguyên nhân đích thực. Cháo hành và nghỉ ngơi là đơn thuốc điều trị duy nhất.

9 ,Bệnh Alzheimer
Đừng nhầm với chứng hay quên mà người già lẫn cẫn hay mắc phải, Alzheimer là triệu chứng thái hóa chức năng não và ở mỗi bệnh nhân lại thể hiện theo 1 kiểu khác nhau. Hiện chưa xác định được nguyên nhân và chưa có cách điều trị hiệu quả.

10 ,Bệnh AIDS
25 năm nhân loại đã cảnh giác và nghiên cứu nhưng tới nay vẫn chưa có cách nào chữa trị "Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải" (AIDS). Theo nghiên cứu gần đây, có thể bệnh này đã lây từ vượn sang người

Sưu tầm :d

[thienthanaoden]

'Cầu vồng' kỳ lạ trên bầu trời Idaho, Mỹ. Nó không phải là cầu vồng theo nghĩa truyền thống, mà sinh ra khi ánh sáng đi xuyên các đám mây xoắn ở trên cao. Hiện tượng này chỉ xuất hiện khi mặt trời ở rất cao (trên 58 độ so với đường chân trời). Thêm nữa, các tinh thể băng 6 cạnh trong đám mây xoắn phải có hình như chiếc đĩa dày mà các mặt song song với mặt đất.

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/cauvong.jpg

Khi ánh sáng đi thẳng đứng qua mặt phía trên và đi ra ở mặt dưới, nó cong đi, hay khúc xạ, giống như thể ánh sáng đi qua một lăng kính. Nếu các tinh thể băng xoắn xếp hàng hợp lý, toàn bộ đám mây sẽ toả ra một phổ màu như cầu vồng.
Ảnh: Daily Mail.

[thienthanaoden]

Lời giải cho sự mất tích bí ẩn của các hạt neutrino

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/06/3B9B193C/maydo.jpg
Bồn nước nặng ở trung tâm máy dò (mô hình).

Một nhóm nghiên cứu vật lý quốc tế vừa khẳng định đã có đáp án cho bí ẩn kéo dài 30 năm qua: sự mất tích của các hạt neutrino (dạng hạt cơ bản cấu thành vật chất) phát ra từ mặt trời. Không ai khác, chính các neutrino đã "thay hình đổi dạng" trên đường đến trái đất khiến các nhà khoa học mất dấu chúng!

Neutrino là một trong số các hạt cơ bản cấu thành vật chất. Chúng thường được gọi là “bóng ma” do đặc tính tương tác quá yếu ớt với các dạng khác của vật chất. Chúng chia thành 3 dạng: electron - neutrino, moun- neutrino và tau - neutrion. Các neutrino sinh ra từ các phản ứng hạt nhân trong lòng mặt trời đều là dạng electron - neutrino.

Đầu thập kỷ 70, các nhà khoa học đã thực hiện nhiều thí nghiệm để xác định lượng neutrino đến trái đất. Tuy nhiên, họ chỉ tìm thấy khoảng 1/3 số hạt so với ước tính. Những hạt còn lại đi đâu? Có điều gì sai lầm trong lý thuyết về mặt trời, hay trong nhận thức của chúng ta về neutrino?

Sau nhiều năm nghiên cứu, đến nay các nhà khoa học Mỹ, Anh và Canada đã có được lời giải rõ ràng: Chính electron - neutrino, trong quá trình “chu du” từ nhân mặt trời tới trái đất, đã chuyển hoá sang dạng moun - neutrino và tau - neutrion khiến các nhà khoa học không phát hiện được. Thực tế, tổng lượng electron- neutrino được sinh ra từ mặt trời vẫn bằng với số lượng tính toán theo mô hình.

Máy dò neutrino khổng lồ

Nghiên cứu được thực hiện bởi một máy dò neutrino khổng lồ đặt ngầm dưới lòng đất Canada - Đài nghiên cứu Neutrino Sudbury (SNO). Tổ hợp này nằm sâu 2 km trong một mỏ niken gần Sudbury, Ontario, gồm một quả cầu tròn chứa 1.000 tấn nước nặng, bên ngoài là các máy dò. Nhiệm vụ duy nhất của nó là phát hiện các dạng tương tác của neutrion.

Trong phân tử nước nặng, nguyên tử hydro được thay thế bằng đồng vị nặng deuterium. Khi một nguyên tử deuterium bị một electron - neutrino bắn phá, nó sẽ tách thành một proton và một neutron. Nhờ vậy, các máy dò đếm được số hạt này. Hai dạng còn lại của neutrino không thể bẻ gãy nguyên tử deuterium.

So sánh số hạt đếm được với một kết quả khác do máy dò ở Nhật thực hiện, số lượng các neutrino đếm được ở Nhật nhiều hơn, với đủ cả 3 loại. Điều đó chứng tỏ trong hành trình bay đến trái đất, electron - neutrino đã chuyển hoá thành moun - neutrino và tau - neutrion.

Các nhà khoa học cũng cho rằng, dù có số lượng rất lớn, nhưng tổng khối lượng của các neutrino lại rất nhỏ, do vậy, chúng hầu như không thể ngăn chặn quá trình nở rộng của vũ trụ.

[thienthanaoden]

Bí mật của những hình tròn

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/08/3B9B3DDE/hinhtron24.jpg
Những hình tròn kỳ lạ trên cánh đồng.

Tại sát biên giới Mông Cổ, một nhà thám hiểm Trung Quốc đã phát hiện hàng loạt vật thể hình tròn bằng đá và các dạng khác. Ông tuyên bố chúng là những bản gốc có từ 2.500 năm trước. Các bản sao tương tự xuất hiện ở khắp nơi trong những năm gần đây, từ Wiltshire ở nước Anh đến phía tây Australia.

Hơn 70 quốc gia khắp thế giới đã công bố những vật thể tương tự xuất hiện ngày càng nhiều ở những vùng trồng ngô, lúa mì, ở những đồng cỏ, luống hoa, thậm chí trên tuyết.

Suốt một năm qua, Zhang Hui, thành viên nhóm nghiên cứu ở Viện Bảo tàng Xingjiang ở Urumqi, đã đi khắp nơi và thu lượm hơn 20 mẫu giống như những mẫu phát hiện của các nước, tuy nhiên, tuổi của nó có thể lên đến 3.000 năm. Trong khi có những mẫu đá tìm thấy ở phương Tây tỏ ra bí ẩn thật sự, thì tại Trung Quốc, một số hình tròn bằng đá hoàn toàn do con người tạo ra! Zhang Hui giải thích: "Những người nguyên thủy sống ở đó cảm thấy phấn chấn bởi những hình tròn xuất hiện theo mùa vụ sản xuất mà họ nhìn thấy. Họ nghĩ rằng những vật tròn kia là một phương tiện giao tiếp với các vị thần, vì thế họ thường gọt giũa những miếng đá của mình thành dạng hình tròn". Bằng xe Jeep, đi ngựa và đi bộ, ông Zhang đã xác định nhiều vật tròn trong các đồng cỏ ở vùng Qinghe sát biên giới Trung Quốc - Mông Cổ.

Những tấm hình ông chụp, từ những hình tròn đơn giản đến những vật có dạng giọt nước mắt và nhiều hình thù khác. Bối rối trước đường nét tinh tế về mặt hình học của chúng, ông Zhang đã đến Bắc Kinh để tra cứu những bản dịch và dẫn giải về các hình tròn tương tự được tìm thấy tại Anh. Ông đã phải thốt lên: "Tôi thật sự kinh ngạc về sự giống nhau giữa các hình tròn phát hiện ở Trung Quốc và ở Anh". Cả hai bộ đều chỉ ra đặc tính của các nền văn minh công nghiệp hiện đại, bởi lẽ, bạn phải dùng những công cụ hiện đại mới có thể tạo ra những hình tròn hoàn chỉnh như thế. Nhưng những vật thể này có thể coi là cổ xưa nhất thế giới dưới dạng hình tròn, khác với những gì người ta đã nghĩ.

Toàn bộ phát hiện của Zhang Hui về các vật thể tròn đã được xuất bản trong tạp chí phương Tây của Trung Quốc số mới nhất. Nghiên cứu này cùng với những tham khảo của các nhà khoa học có uy tín gợi cho thấy những hình tròn mùa sản xuất thường xuất hiện gần những nơi thiêng liêng của dân tộc Celt, thổ dân Australia và thổ dân Nam Mỹ.

Có hay không những lực lượng siêu nhiên đang tạo ra những cánh đồng mơ ước? Có hay không những cơn lốc gió bí ẩn, những cánh đồng điện - từ trường? Còn quá sớm để chắc chắn về điều đó. Nhưng có một mối liên kết không thể nghi ngờ với vũ trụ. Nó có thể là sức mạnh siêu nhiên, hoặc thậm chí là một nền văn minh ngoài trái đất, Zhang Hui trả lời chừng mực.

[thienthanaoden]

Cuộc gặp gỡ ở chiều không gian thứ tư

Đột nhiên mặt đất rung chuyển, nhà cửa, cây cối nghiêng ngả như động đất. Những sinh vật thật lạ sử dụng các loại máy bay quay tròn trên những nóc nhà trong làng. Ở ngay khoảng đất trước nhà, “họ” đáp xuống và mở cửa khoang máy ra ngoài. Lúc đó, nỗi sợ hãi và khiếp đảm khiến em hoảng loạn. Nhưng khi bình tâm, em nhớ lại tất cả...

Đó là lời kể của em gái 13 tuổi Theodona về cuộc gặp gỡ với người ngoài trái đất trong hai trận cuồng phong xảy ra năm 1998 ở một làng nhỏ thuộc ngoại ô thành phố Shoumen (Bulgaria). Theo lời các cụ già trong làng, đó là hai trận cuồng phong kỳ lạ chưa từng có. Đất đá rung chuyển, nhưng không phải động đất, bởi động đất phải xảy ra trên một vùng rộng lớn chứ không phải chỉ trong phạm vi làng. Tuy nhiên, không ai trong làng nhìn thấy gì khác lạ cả. Ngoại trừ Theodona...

Theo sự mô tả của bé gái này, các nhà khoa học phỏng đoán, đó phải là cuộc viếng thăm của những cư dân ngoài trái đất, khi họ sử dụng phi thuyền dạng đĩa bay, có tốc độ rất lớn tương đương tốc độ ánh sáng (300.000 km/s) đáp xuống làng. Theodona kể rằng, "đám người lạ có nhiều hình thù khác nhau, có người giống như người Bulgaria với vóc dáng rất đẹp như thiên thần trong các truyện cổ tích, nhưng không ít người diện mạo dữ dằn như quỷ...".

Nhà khoa học vũ trụ Nga Valentin Phomenko đã sang Bulgaria tìm hiểu về "chuyện của cô học trò nhỏ vùng Shoumen". Sau một thời gian nghiên cứu, ông kết luận: "Bé gái Theodona thật sự có năng lực giao tiếp và nhìn rõ những các sinh vật lạ từ bên ngoài vũ trụ, trong khi những người khác ở Shoumen đã không có khả năng này". Theo Phomanko, điều đó có liên quan đến một năng lực đặc biệt, giúp Theodona đi vào thế giới thế giới 4 chiều đầy bí ẩn, vì vậy em đã nhìn thấy những hình ảnh mà người khác không thấy được".

Theo các nhà khoa học, não bộ của con người không thể tưởng tượng được không gian bốn chiều. Điều đó được giải thích như sau: Bạn hãy tưởng tượng các sinh vật ở không gian hai chiều. Chúng sống trên một mặt phẳng và không biết gì về sự hiện hữu của không gian ba chiều. Vì vậy, mọi di chuyển của chúng sẽ bị giới hạn trên mặt phẳng ấy và không thể tiến vào chiều thứ ba như chúng ta. Nếu một quả cầu lọt vào thế giới đó, các sinh vật hai chiều mới đầu sẽ nhìn một điểm sáng, rồi đến các hình tròn to dần lên, đến mức cực đại, rồi các hình tròn nhỏ dần, thu lại thành một điểm rồi biến mất. Kết quả là, chúng chỉ nhìn thấy những đường tròn mà không hiểu “toàn bộ câu chuyện về qủa cầu” ra sao cả!

Nhưng đôi khi, sinh vật hai chiều cũng có thể đạt tới điều kỳ bí. Ví dụ chúng muốn vượt qua khoảng cách từ A tới B trên mặt phẳng. Theo lẽ thường, thời gian cần thiết lên tới cả chục năm. Nhưng vì một biến cố nào đó, mặt phẳng kia bị cong lại trong không gian ba chiều, khiến điểm A và B trở nên gần nhau, thậm chí trùng lên nhau. Khi đó, điều kỳ diệu đã đến với chúng: khoảng cách chục năm sẽ đạt được chỉ trong phút chốc!

Phomeko giải thích, không gian ba chiều nằm trong cái nôi của không gian bốn chiều. Nếu ai có khả năng xâm nhập vào chiều không gian thứ tư, thì đối với anh ta, khoảng cách hàng vạn dặm, thậm chí hàng vạn năm ánh sáng không có ý nghĩa gì. Anh ta vượt qua trong phút chốc bằng cách đi qua khe hở của chiều thứ 4 này. "Khe hở" đó là biên giới ngăn cách hai thế giới, thế giới của không gian ba chiều và không gian bốn chiều. Đó chính là cơ hội để những sinh vật cấp thấp xâm nhập vào chiều thứ tư, như bé gái Theodona.

[thienthanaoden]

Đằng sau tai họa bí ẩn ở Siberia

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/10/3B9B5DBB/rungchay.jpg
Những vết sẹo chưa lành vẫn còn thấy rõ trên mảnh đất này ngày nay.

Điều gì đã tàn phá ghê gớm một vùng xa xôi của Siberia? Câu hỏi này làm đau đầu các nhà thiên văn trong gần một thế kỷ qua. Các nhân chứng kể lại rằng mờ sáng ngày 30/6/1908, họ đã thấy một vụ nổ khủng khiếp và một cột lửa bừng lên. Hàng ngàn km vuông rừng bị thiêu trụi và san phẳng...

Từ lâu, các nhà khoa học vẫn tin rằng một sao chổi hay thiên thạch nào đó là thủ phạm của thảm họa này. Nhưng, người ta không phát hiện ra một miệng hố nào, cũng nhưng không thấy bất kỳ mảnh vụn nào thuộc về một vật thể ngoài trái đất.

Nay, một nhóm các nhà nghiên cứu Italia tin rằng có thể họ đã có câu trả lời chính xác. Sau khi kết hợp thông tin từ các nhân chứng chưa hề được biết trước đây với các dữ liệu địa chấn, cộng với một khảo sát mới về vùng bị ảnh hưởng, các nhà khoa học nhận định rằng: kẻ chủ mưu là một thiên thạch có tỷ trọng nhỏ. Thậm chí họ còn biết vật thể này quá giang từ đâu tới trong vũ trụ xa xăm.

''Thủ phạm" đã phân rã hoàn toàn

“Chúng tôi có một bức tranh hoàn chỉnh về những gì đã xảy ra”, Tiến sĩ Luigi Foschini, một trong những người lãnh đạo của nhóm thám hiểm cho biết. Vụ nổ này, tương đương với sức công phá của 10-15 triệu tấn TNT, xảy ra trên các cánh rừng Siberia, gần khu vực Tunguska.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/10/3B9B5DBB/rungchay2.jpg
Chiều đổ của cây cho thấy hướng bay của thiên thạch.

Chỉ có vài người thợ săn và những người bẫy thú sống trong vùng thưa thớt dân cư đó, vì thế, chắc chắn không có ai thiệt mạng. Nếu vụ đụng độ này xảy ra ở một thủ đô của châu Âu, hàng trăm ngàn người có thể đã thành nạn nhân của nó.

Ngay sau tiếng nổ, đám cháy bùng lên triệt hạ hàng ngàn cây cối trong khu vực bị ảnh hưởng. Một cơn sóng chấn cực mạnh trong bầu khí quyển đã lan đi hai vòng quanh trái đất, và suốt hai ngày sau đó, tro bụi mịn trong không trung nhiều đến nỗi người ta có thể đọc báo vào ban đêm nhờ ánh sáng khuyếch tán trên các đường phố của London, cách đó 10.000 km.

Các nhà khoa học phỏng đoán rằng vật thể này lao đến Tunguska từ phía đông nam, với vận tốc gần 11km/giây. Căn cứ vào số liệu này cùng dấu vết hiện trường, các nhà khoa học đưa ra danh sách "nghi can", gồm 886 vật thể rắn đang bay trên quỹ đạo quanh trái đất. Trong số đó, hơn 80% là thiên thạch. Nhưng tại sao chúng lại phân rã hoàn toàn?

Rất có thể vật này có cấu tạo tương tự như thiên thạch Mathilde được tàu Near-Shoemaker chụp năm 1997. Mathilde là một đống đất đá vụn với tỷ trọng gần bằng tỷ trọng của nước. Điều này có nghĩa là nó có thể bùng nổ và tan thành nhiều mảnh trong khí quyển, chỉ tạo ra một sóng chấn động lan được tới mặt đất.

[thienthanaoden]

Lời nguyền - Truyền thuyết hay điều có thật đã được mã hoá

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2001/11/3B9B609A/loinguye.jpg
Liệu những cái chết bí ẩn xung quanh kim tự tháp có liên quan đến lời nguyền.

Vào thế kỷ 17 và 18, những hầm mộ đầu tiên của các Pharaon bị khai quật. Từ đó, câu chuyện có thật về lời nguyền đã hơn một lần vượt khỏi các kim tự tháp, vang lên điều răn đe khủng khiếp. Người ta nhớ đến vụ cả nước Anh run lên vì cái nắp quách được tìm thấy vào năm 1860, thuộc sở hữu của Viện Bảo tàng Hoàng gia Anh.

Cái nắp đó lấy lên từ phần mộ của một nữ tu sĩ thời xưa. Khi về Anh quốc, vật phẩm lạ kia đã gieo rắc tai họa cho tất cả những người tiếp xúc với nó. Người chủ sở hữu đầu tiên là ông Douglas Murray. Ông này bị mất hẳn một cánh tay ngay sau khi mua cái nắp bởi một viên đạn phát nổ từ chính khẩu súng của mình. Ít lâu sau, người thứ hai nếm trải sự trừng phạt là một nhà báo ở London. Cô mượn cái nắp về nhà để… xem. Ít ngày sau, mẹ cô đột ngột qua đời, rồi lời hứa hôn bị tan vỡ và cô bị mắc một chứng bệnh nan y bí hiểm, y học thời đó bó tay.

Nhưng sự trừng phạt vẫn tiếp tục khi ông Murray “cung tiến” cái nắp quỷ quái nọ cho Viện Bảo tàng. Một nhà khoa học về Ai Cập, khi đang xem xét những dòng chữ cổ in trên nắp, bỗng lăn ra chết bất ngờ. Nạn nhân tiếp theo là một nhà nhiếp ảnh. Ông này đột tử sau khi chụp được tấm ảnh làm rõ nét gian ác của khuôn mặt vẽ phía ngoài nắp (mà ai cũng cho là gương mặt hiền lành, khả ái)…

Tin đồn về sự ghê gớm của cái nắp quách lan nhanh đến nỗi vào thập niên 1930, đồ cúng lễ từ khắp hành tinh tới tấp gửi về Viện bảo tàng Hoàng gia Anh, đặc biệt là các vòng hoa quanh nắp luôn tươi mới. Nhưng nhiều cái chết kỳ lạ và đột ngột vẫn liên tiếp diễn ra ở các điểm khai quật khảo cổ ở Ai Cập và những nơi khác trên thế giới.

Lời nguyền không chỉ có từ các đồ vật ở mộ phần các Pharaon. Những vị chủ nhân khác cũng có khả năng “tẩm” lời nguyền độc địa vào cái mà họ cảm thấy cần giữ gìn. Thurston Hopkins ghi lại câu chuyện như sau:

Vào thời Nữ hoàng Victoria, tên sát nhân William Corder đã giết chết tình nhân của hắn tại Polsted (nước Anh) vào khoảng tháng 5/1827. Hắn bị hành hình. 50 năm sau, phần thi thể của tên sát nhân được vị bác sĩ có tên Kilmer cất giữ. Ông là một nhà khoa học có quan điểm rõ ràng đối với hiện tượng kỳ bí. Vị bác sĩ đã tách chiếc sọ của tên giết người, đánh bóng nó và bày “làm cảnh” ở phòng làm việc. Thế rồi điều kỳ lạ xảy ra. Vị bác sĩ và cả cô hầu đều cùng nhìn thấy lúc mơ hồ, lúc rất rõ kẻ lạ mặt đứng trong phòng, vận y phục thời Victoria. Riêng bác sĩ Kilmer còn nghe rõ cả tiếng lẩm bẩm và hơi thở phì phò. Nhiều lần nửa đêm thức giấc, bác sĩ nghe nhiều tiếng động bất bình thường ở căn phòng chứa cái sọ. Một đêm, cơn gió lạnh từ đâu thốc tới, giữa lúc Kilmer bước vào phòng, cái giá đặt sọ rơi vỡ tung, còn sọ tên sát nhân tự dịch chuyển sang vị trí khác và ông thấy nó như cười nhăn nhở (?). Kilmer đã kiểm soát nhà cửa nhưng tịnh không thấy dấu hiệu nào của người lạ hiện diện bên trong. Vị bác sĩ, nhà khoa học, thật sự thảng thốt. Ông đem chiếc sọ Corder trả lại cho cha Thurston Hopkins, ông này đem các thứ ấy chôn cất ở nghĩa địa. Từ đó trở đi, hiện tượng kỳ lạ trong gia thất bác sĩ Kilmer cũng biến mất.

Chuyện chiếc áo khoác của Nhà hát Công tước York gây ra nỗi khiếp sợ đến lạnh người. Vào năm 1948, Thora Hird, nữ diễn viên hài kịch nổi tiếng đã mặc chiếc áo đó khi trình diễn một vở kịch. Cô kinh hãi khi thấy chiếc áo cứ ngày càng thít chặt vào mình. Tất cả đồng nghiệp của cô cũng gặp nỗi sợ tương tự khi khoác chiếc áo này lên người...

Phải chăng lời nguyền đã bao phủ lên tai họa trong các câu chuyện trên, hay tai họa có nguyên do từ nỗi khiếp sợ ám ảnh. Câu hỏi vẫn lơ lửng khi người ta ngày càng tìm thấy nhiều bằng chứng kỳ bí ở những vật hiếm hoi, đắt tiền hơn. Viên kim cương “Hy vọng” là điển hình của chuỗi giai thoại theo mô típ ấy: Mở đầu là thảm họa của vị chủ nhân thứ nhất: mất cả người lẫn của. Sau đó tai ương giáng xuống hoàng hậu Marie Antoinette, cũng từ việc sở hữu “Hy vọng”. Tiếp đến, nó liên tiếp reo rắc những vụ tự sát, khuynh gia bại sản cho một loạt những người khác, trong đó có một vị vua Hồi giáo mất ngôi.

Đi tìm lời giải cho truyền thuyết có thật về lời nguyền, nhiều nhà khoa học đồng tình với ý kiến cho rằng nguyên nhân của những cái chết và cả loạt tai họa bí ẩn trên là do một loại vi khuẩn “chưa biết đến” đang nằm yên trong hầm mộ, tích tụ ngày một nhiều trong các đồ vật. Khi hầm mộ được khai quật, các “quái vật” nhỏ li ti giải phóng khỏi chổ ẩn náu, chúng liền chứng tỏ ngay sức mạnh tàn phá.

Nhưng vẫn còn nhiều điều bí ẩn chưa biết đến, và liệu lời giải thích bằng loại “vi khuẩn chưa biết đến" này có đủ sức chinh phục những người còn tin vào sự hiện hữu mang vóc dáng thêu dệt của lời nguyền.

[thienthanaoden]

Chớp sáng bí ẩn gây hỗn loạn ở Bayern

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2002/04/3B9BAE3A/10.jpg
Thiên thạch lóe sáng khi rơi vào khí quyển trái đất.

Đêm mùng 6/4, những chớp sáng mãnh liệt đột ngột xuất hiện trên bầu trời phía bắc Bayern (Đức) khiến hàng nghìn người sợ hãi. Sớm hôm sau, một bà nông dân phát hiện một viên đá lạ cỡ nắm tay ở trong vườn. Bà đã cho gói lại và đem đến trình cảnh sát.

Phân tích đầu tiên của Viện Địa chất Munich cho thấy, viên đá này có thể là một mảnh vỡ từ sao băng. Khi rơi vào khí quyển của trái đất, nó tạo ra vệt sáng. Có lẽ đã phải có hàng nghìn viên đá mới đủ gây ra những chớp sáng dữ dội như vậy.

Cơn mưa ánh sáng này thoạt tiên khiến hàng trăm người dân hoảng sợ và gọi điện cho cảnh sát. Nhiều người còn kể rằng họ nghe có tiếng nổ. Một số người đã cầu nguyện.

Theo ông Otto Guthier, Chủ tịch Hiệp hội Những người yêu thiên văn ở Heppenheim (Đức), đám sáng này chính là một đám mưa sao băng. Đây là hiện tượng thiên nhiên bình thường, và xảy ra thường xuyên. Chỉ khác là những chớp đêm 6/4 tỏ ra dày đặc và mạnh mẽ khác thường. Các nhà khoa học còn đang phân tích tiếp.

[thienhung_108]

Có một vụ mất tích bí ẩn dưới đáy chiến hạm




Vào năm 1956, có một vụ mất tích đã xảy ra trên biển Quốc đảo sương mù: Kể từ khi bí mật lặn sâu xuống đáy tàu Tuần dương " Ordzonikidze" lúc đó chở người đứng đầu Liên Xô Nikita Khrusev và Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Nikolai Bunganin đang neo đậu trong vịnh Portsmouth, một người nhái-điệp viên sừng sỏ của Hải quân Hoàng gia Anh có tên Laionel Krebb đã không trở về.

Cho đến tận bây giờ, những nguyên nhân đích thực của vụ mất tích đầy bí ẩn này vẫn chưa hề được giải đáp!

Mất tích đầy bí ẩn

Cách đây 50 năm, người đứng đầu Liên Xô Nikita Khrusev và Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Nikolai Bunganin đã đến Portsmouth, thăm Anh, trên chiếc tàu Tuần dương "Ordzonikidze" rất hiện đại của Hải quân Xô viết thời bấy giờ. Cùng đi còn có Nhà Vật lý hạt nhân nổi tiếng – Cha đẻ bom nguyên tử đầu tiên của Liên Xô Igor Kurchatov.

Đêm tối ngày 19 tháng 4 năm 1956, Đại úy Laionel Krebb- Một người nhái dày dạn kinh nghiệm của Hải quân Hoàng gia Anh, đã lặn xuống mặt nước vịnh Porsmouth trong khu vực tàu chiến Liên Xô đang neo đậu và ...không trở về. Mặc dù đã được giữ kín nhưng không hiểu vì lý do gì, tin tức về vụ mất tích vẫn rò rỉ ra ngoài. Hải quân Anh vội ra thông báo rằng việc mất tích của Đại úy Laionel Krebb và sự có mặt của tàu Tuần dương " Ordzonikidze" trong vịnh Portsmut là 2 việc hoàn toàn không liên quan đến nhau. Còn Thủ tướng Anh lúc đó là Entoni Iden thì cảnh báo các Nghi sỹ Quốc hội rằng : " Tiết lộ việc đó sẽ nguy hại nghiêm trọng đến lợi ích và an ninh quốc gia". Thủ tướng còn bổ sung thêm: " Những gì anh ta (Krebb) đã làm là không theo lệnh của Thủ tướng và Bộ Quốc phòng Anh).

Khoảng vài tuần sau, ven bờ biển nước Anh, người ta phát hiện xác một người nhái không đầu, chân, tay được cho là giống xác của Krebb và đã đem đi chôn cất . Nhưng, một đồng đội rất gần gũi của người xấu số trong biệt đội người nhái Hải quân là Sidney Nouls cho biết: " Đó không phải là thi thể của anh ấy( Krebb) nhưng, Đại tá Chỉ huy Tình báo của chúng tôi là ông Malkom đã yêu cầu phải nói ngược lại vì lý do chính trị và như thế là có lợi cho đất nước chúng ta (?) ".

Một sỹ quan Hải quân Anh khác đề nghị dấu tên nói rằng chính anh ta là người đã đóng những nút khóa cuối cùng trên bộ áo lặn, giúp Krebb lặn xuống nước. Anh này cho biết thêm: " Lúc ấy, lượng Ôxy cần thiết hoàn toàn đủ để Krebb hoạt động trong một thời gian dài dưới nước. Các điều kiện khác còn lại đều bảo đảm . Đó là lần cuối cùng, tôi nhìn thấy Krebb. Kể từ đó, tôi không biết gì hơn! ".

Tai nạn hay chạy trốn?

Cái xác không đầu và chân, tay vớt ven bờ biển được cho là giống Krebb càng làm cho vụ này thêm rắc rối, bí ẩn. Càng ngày càng có nhiều thêm các giả thuyết về nguyên nhân đích thực của vụ mất tích mà Tình báo Hải quân Anh đang cố giữ trong bí mật.

Về sau, Sidney Nouls vẫn cả quyết: Không phải bạn đồng ngũ của anh ta đã gặp tai nạn, chết trên biển mà Krebb đã chạy trốn sang hàng ngũ Liên Xô. Bây giờ, Nouls đã 86 tuổi và hiện đang sinh sống ở Tây Ban Nha. Ông kể đã cùng với Krebb tham dự các cuộc họp do Hội Hữu nghị Anh-Xô tổ chức tại London. Tại đó có mặt các điệp viên Xô viết. Krebb đã tiếp xúc với các điệp viên này và rất có thể, họ đã tuyển mộ Krebb...

Giả thuyết của Nouls đã bị những người thân của Krebb không tin và kịch liệt phản đối: " Nếu điều ấy là đúng thì tại sao Nouls lại im lặng lâu đến 50 năm và mãi bây giờ mới tiết lộ ? Gia đình chúng tôi biết rất rõ Laionel Krebb là một người yêu nước và sùng đạo. Anh ấy không thể phản bội Tổ quốc. Đó chỉ là sự thêu dệt, vu khống lạ lùng...".

Lại có một giả thuyết khác đưa ra: Krebb đã bị lính gác Hải quân Xô viết bắn chết khi đang tìm cách tiếp cận tàu chiến chở các Lãnh tụ cao cấp Liên Xô. Tác giả cuốn sách" Mưu sát và đóng kịch" là Iosif Zverkin- nguyên là một điệp viên Liên Xô hoạt động ở London thời kỳ ấy, đã viết về vụ việc này như sau : " Krebb đã phạm một sai lầm lớn khi đang tìm cách tiếp cận chiến hạm. Anh ta không hoàn toàn lặn sâu xuống mặt nước để ngụy trang mà có lúc lại giãy giụa, nổi lên trên mặt nước. Rất có thể là do trục trặc về dưỡng khí và vì thế, người nhái bị lộ. Ngay lập tức, lính gác trên tàu phát hiện thấy Krebb và đã nổ súng. Sau những loạt đạn dài, chính xác, Krebb trúng đạn và đã lặng lẽ chìm sâu xuống đáy biển. Mọi chuyện khác : Nào là chúng tôi đã tóm được anh ta hay anh ta đã chạy trốn sang hàng ngũ Liên Xô...đều là những chuyện bịa đặt hoàn toàn !"

Còn trong cuốn sách" Những điệp viên Thế kỷ XX", Nhà văn nổi tiếng Phillip Naitli viết:" Người nhái Krebb lặn sâu xuống đáy tàu Tuần dương Liên Xô là để thực hiện một điệp vụ rất bí mật của tình báo Anh . Trước đấy, vào tháng 10 năm 1955, một người nhái- điệp viên Anh khác đã thực hiện thành công điệp vụ lặn sâu, nghiên cứu chi tiết cấu tạo đặc biệt của lớp vỏ đáy tàu Tuần dương " Sverdlov" mà không hề bị lộ. Còn Krebb thì lại không làm được như vậy. Một mặt, tàu Tuần dương" Ordzonikidze" là tàu đang chở các Lãnh tụ cao cấp Liên Xô Khrusev và Buganin nên đã được tăng cường canh gác, bảo vệ nghiêm ngặt hơn. Mặt khác, có thể do trục trặc về dưỡng khí nên Krebb đã không gặp may...".

Còn 50 năm nữa mới biết rõ nguyên nhân !

Hiện giờ, mặc cho báo chí trong và ngoài nước có nói gì đi chăng nữa về vụ mất tích đầy bí ẩn của người nhái-điệp viên Laionel Krebb ngày 19-4-1956 thì Cơ quan Tình báo Hoàng gia Anh vẫn giữ thái độ im lặng hoàn toàn. Gần đây, một nguồn tin thân cận của Chính phủ Anh vừa cho biết : Vụ này sẽ chỉ được giải mật vào năm...2057 !

[thienhung_108]

"Lỗ hổng thời gian" và những vụ dịch chuyển kỳ lạ





Những năm gần đây, giới học giả chuyên nghiên cứu bí ẩn siêu nhiên ở châu Âu và Mỹ xôn xao bàn tán về các hiện tượng có liên quan đến “lỗ hổng thời gian” và sự mất tích - tái hiện một cách thần bí. Người ta cố gắng vận dụng mọi kiến thức để giải thích được những hiện tượng này.

Ngày 14/4/1912, con tàu thủy siêu cấp Titanic trong chuyến đi đầu tiên đã gặp nạn do va phải băng, khiến 1.500 người mất tích. Vậy mà vào giữa năm 1990 và 1991, tại khu vực gần núi băng Bắc Đại Tây Dương, người ta đã phát hiện và cứu sống hai nhân vật đã biến mất cùng con tàu Titanic gần 80 năm về trước.

Sự trở về của Wenni Kate

Ngày 24/9/1990, con tàu Foshogen đang đi trên vùng biển bắc Đại Tây Dương. Thuyền trưởng Karl đột nhiên phát hiện một bóng người từ vách núi. Qua kính viễn vọng, ông nhìn rõ một phụ nữ đang dùng tay ra hiệu cấp cứu. Người phụ nữ này mặc trang phục quý tộc Anh thời kỳ đầu thế kỷ 20, toàn thân ướt sũng và rét run cầm cập. Khi được cứu lên tàu, trả lời câu hỏi của thủy thủ, cô nói: “Tôi tên là Wenni Kate, 29 tuổi, một hành khách trên con tàu Titanic. Khi tàu đắm, một con sóng lớn đánh giạt tôi lên núi băng này, thật may mắn là các ngài đã kịp cứu giúp”. Nghe câu trả lời đó, mọi người đều cảm thấy hết sức kỳ lạ, không hiểu chuyện gì đã xảy ra và họ nghĩ rằng có lẽ do sốt cao, cô gái này đã nói nhảm.

Kate được đưa đến bệnh viện để kiểm tra. Sức khỏe của cô không có gì đáng ngại ngoài việc cô quá sợ hãi do bị lạc nhiều ngày, thần kinh cũng không có dấu hiệu rối loạn.

Các xét nghiệm về máu, tóc, cho thấy cô khoảng chừng 30 tuổi. Vậy là nảy sinh một vấn đề khó tin đến kinh người: chẳng lẽ Kate từ năm 1912 đến nay, trải qua gần 80 năm mà không hề già đi chút nào? Thẩm tra, đối chiếu với bản danh sách hành khách trên tàu Titanic, người ta nhận thấy mọi nội dung đều trùng khớp với những gì Kate đang nói. Trong khi mọi người đang tranh luận thì sự việc thứ hai xảy ra.

Sự trở về của thuyền trưởng Smith

Ngày 9/8/1991, một tổ khảo sát khoa học hải dương trong khi khảo sát tại khu vực phía tây nam cách một núi băng Bắc Đại Tây Dương chừng 387 km, đã phát hiện và cứu sống một người đàn ông 60 tuổi. Lúc đó người đàn ông này đang ngồi bình thản bên rìa nước. Ông ta mặc bộ quần áo màu trắng, khá gọn gàng, rít sâu điếu thuốc và rút điếu thứ hai, mắt nhìn về phía biển khơi, mặt lộ vẻ dạn dày sương gió. Không ai có thể nghĩ rằng đó chính là thuyền trưởng danh tiếng Smith của con tàu Titanic.

Nhà hải dương học nổi tiếng, tiến sĩ Marwen Iderlan, sau khi cứu được Smith đã phát biểu trước báo chí rằng không thể có sự việc nào đáng kinh ngạc hơn. Người đàn ông này không thể là tên lừa đảo, ông ta đích thực là thuyền trưởng của con tàu Titanic, người cuối cùng cùng với con tàu chìm xuống biển. Khó tin hơn nữa là Smith đến nay đã 140 tuổi nhưng trên thực tế mới chỉ là một ông già 60. Khi được cứu, ông một mực khẳng định rằng hôm đó là ngày 15/9/1912.

Sau khi được cứu, ông được đưa đến Viện tâm thần Oslo (Nauy) để chữa trị. Nhà tâm lý học Jale Halant đã tiến hành hàng loạt thử nghiệm và kết quả là Smith hoàn toàn bình thường. Ngày 18/9/1991, trong một đoạn tin vắn, Halant khẳng định người được cứu đích xác là thuyền trưởng Smith vì ngay việc đối chiếu vân tay cũng đã cho thấy điều đó.

Sự việc cần được giải thích rõ ràng. Một số cơ quan hải dương Âu - Mỹ cho rằng thuyền trưởng Smith và hành khách Kate đã bị rơi vào "hiện tượng mất tích - tái hiện xuyên thời gian”. Theo đó, một số chuyên gia phán đoán có khả năng trên biển vẫn còn một số hành khách Titanic sống sót đang chờ được cứu giúp, vì trong lịch sử cũng đã có không ít trường hợp mất tích - tái hiện một cách thần bí.

Sự mất tích của 25 lính hải quân Mỹ

Theo hồ sơ của Bộ Hải quân Mỹ, trong chiến dịch Thái Bình Dương thời kỳ chiến tranh thế giới thứ 2, chiến hạm Indiana Bolis của Mỹ bị tàu ngầm của Nhật đánh chìm. Lúc đó, hải quân Mỹ đã thu được tín hiệu cấp cứu của 25 binh lính và sĩ quan rời khỏi chiến hạm bằng thuyền cứu hộ. Nhưng sau nhiều lần tìm kiếm, 25 quân nhân kia vẫn bặt vô âm tín. Cuối cùng, nhà chức trách đành phải tuyên bố họ đã mất tích. Nhưng một ngày tháng 7/1991, một đội thuyền đánh cá của Philippines trên hải phận Sibis, phía nam quần đảo Philippines, đột nhiên phát hiện một chiếc thuyền cứu sinh, trên thuyền có 25 binh lính đang trong tâm trạng hoảng loạn, dù cơ thể vẫn còn cường tráng.

Phát hiện này làm cho các nhà chức trách Mỹ vô cùng kinh ngạc. Điều khó hiểu hơn cả là chiến hạm Indiana Bolis bị đánh chìm từ năm 1945, và mãi 46 năm sau đó, người ta mới thấy họ, nhưng họ không hề thay đổi so với trước kia, thậm chí cả râu, tóc… cũng không dài thêm chút nào. 25 người một mực khẳng định họ chỉ lênh đênh trên biển một ngày đêm. 46 năm tương đương với một ngày, điều gì đã xảy ra? Nhà thiên văn học, tiến sĩ Semesijians cho rằng, có khả năng họ đã bị rơi vào “lỗ hổng của thời gian”, mấy chục năm sau mới xuất hiện trở lại và hoàn toàn không biết mình đang ở thời điểm nào.

Quan điểm của các học giả

Một số người cho rằng “lỗ hổng thời gian” thực chất là “thế giới phản vật chất” đang tồn tại trong vũ trụ. Họ dựa vào công thức tổng năng lượng vật chất của Einstein, theo đó tổng năng lượng vật chất có hai trị là chính và phụ. Vậy khi trị phụ xuất hiện, chúng ta cần phải làm thế nào? Nhận thức nó ra sao? Một số học giả liền đưa nó vào mối liên hệ với “thế giới phản vật chất”. Trước mắt, chúng ta mới hiểu biết được chưa đầy một nửa vũ trụ chúng ta đang sống, là phạm vi thế giới vật chất, còn nửa kia là một hệ thống tạo thành từ phản vật chất.

Hai bộ phận này tiếp cận với nhau dưới tác động qua lại của lực hấp dẫn. Khi tiếp cận đến một mức độ nhất định, tác dụng “đổ vỡ” do thế giới vật chất và phản vật chất sinh ra sẽ tạo ra một nguồn năng lượng vô cùng lớn, tạo thành một áp lực tách đôi hai hệ thống. Theo đó, có thể thấy rằng mất tích chính là hiện tượng phát sinh khi hai hệ thống vật chất và phản vật chất tiếp cận ở mức độ cao nhất, sinh ra năng lượng tạo nên áp lực phân tách. Khi hiện tượng “đổ vỡ” kết thúc, trường lực hấp dẫn trở lại trạng thái ban đầu, hiện tượng tái hiện xảy ra.

Trong cuộc tranh cãi giữa các nhà khoa học, nhiều giả thuyết khác cũng được đưa ra. Một trong số đó là thuyết Thời gian đứng lại. Thế giới vật chất sau khi tiến vào “lỗ hổng thời gian” đồng nghĩa với việc mất tích, và từ đó đi ra cũng có nghĩa là được tái hiện. Như vậy, “lỗ hổng thời gian” và trái đất không cùng một hệ thống, và thời gian trong "lỗ hổng" là tương đối tĩnh. Do đó dù có mất tích 3-5 hay vài chục năm đi nữa, người ta sẽ không có gì thay đổi so với lúc ban đầu.

Giả thuyết thứ hai được đưa ra là thuyết Thời gian ngược, cho rằng thời gian trong "lỗ hổng thời gian" là quay ngược so với bình thường. Người mất tích sau khi rơi vào đó có khả năng sẽ quay ngược về quá khứ. Tuy nhiên, khi thời gian quay ngược một lần nữa, người này lại được đưa trở về thời điểm họ bị mất tích, kết quả là xảy ra hiện tượng tái hiện thần bí.

Trong thuyết thứ ba Đóng cửa thời gian, “lỗ hổng thời gian” là hiện tượng tồn tại khách quan trong thế giới vật chất, không nhìn thấy và cũng không thể sờ thấy. Đối với thế giới vật chất mà con người đang tồn tại, nó vừa đóng lại vừa mở. Thỉnh thoảng khi nó mở ra một lần, kết quả là xuất hiện hiện tượng mất tích. Mở thêm một lần nữa, người mất tích tái hiện.

Trước mắt, quanh vấn đề “lỗ hổng thời gian” vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau, chưa có một học thuyết nào có sức thuyết phục vì chưa đưa ra được những chứng cứ xác thực. Hiện tượng “mất tích - tái hiện” vẫn còn là bí ẩn đang chờ con người khám phá.

[thienhung_108]

Bí ẩn 'thung lũng chết' ở Siberia



Nằm ở phía Tây Bắc Yakutia - Siberia, gần thượng lưu sông Viliuy có một thung lũng kỳ lạ, nơi dấu vết của nhiều sự biến đổi lớn về địa chất trong lòng đất xảy ra cách đây hàng trăm năm. Ở khu vực này, người ta còn tìm thấy các mảnh kim loại lạ nằm sâu dưới lớp đất, cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định được thành phần hóa học của chúng. Tên gọi theo tiếng địa phương của vùng đất này là Uliuiu Cherkechekh, còn gọi là "thung lũng chết".

Khu vực này trải rộng trên một diện tích hơn 1000 km2, được bao phủ bởi các cánh rừng Taiga rộng lớn với rất nhiều đầm lầy, các miệng núi lửa và là nơi hằn in dấu vết các vụ va chạm thiên thạch với Trái đất.

Xưa kia, vùng đất này là nơi qua lại của những người dân du mục Evenk. Họ đến từ Bodaibo, qua Annybar để ra biển Laptev. Những người du mục kể lại rằng, họ thường thấy những tấm kim loại có màu sắc giống như đồng, nhưng rất cứng và sắc, có thể cắt được kim loại khác một cách dễ dàng. Mỗi tấm có đường kinh từ 6-8m, bao phủ bên ngoài lớp vỏ kim loại là một lớp giống như bột mài. Khi dùng dao để cứa vào nó, người ta không thấy bất kỳ một vệt xước nào để lại trên bề mặt. Qua phân tích, các nhà khoa học nhận thấy những tấm kim loại này là mảnh vỡ của các khối hình tròn lớn chứa đủ nhiều người bên trong.

Năm 1936, trong lúc thám hiểm "thung lũng chết", một nhà địa chất học người Nga đã phát hiện ra một khối bán cầu bằng kim loại có sắc đỏ, nhô lên từ mặt đất. Khối bán cầu này đủ lớn để chứa 2 người nằm gọn bên trong. Khi đó, nhà địa chất chưa có đủ dụng cụ đo đạc cần thiết cũng như kiến thức để xác định đó là cái gì. Đến năm 1979, một nhóm khảo cổ khác đến nơi này cùng nhà địa chất người Nga trên, thì mặt đất ở đó đã trống trơn.

Những người dân sống ở gần 'thung lũng chết" kể rằng họ tận mắt chứng kiến nhiều hiện tượng lạ xảy a ở khu vực, như các khối cầu khổng lồ bay lên từ lòng đất, phá nổ và bắn ra các mảnh kim loại trên, hiện tượng sét khô, sét hòn và dấu vết để lại của các vụ va chạm thiên thạch đến từ ngoài Trái đất. Nhiều người cho biết họ đã tận mắt chứng kiến các khối cầu lửa hình nấm bốc lên trời như vụ nổ của một quả bom hạt nhân. Đặc biệt, người ta nhận thấy ở đây cây cỏ mọc không giống cây cỏ tự nhiên. Chúng rất xanh tốt, lá rộng hơn bình thường và có rất nhiều nhánh. Cỏ cũng rất lớn và có chiều cao gấp đôi thân người.

Một trong những truyền thuyết kỳ lạ nhất về "thung lũng chết" được những người dân du mục Yakut kể lại rằng: "Vào một ngày nọ, giữa lòng thung lũng đột nhiên bị bao phủ bởi các đám mây mù xám xịt và bị sét đánh dữ dội. Một cơn lốc xoáy khổng lồ bốc lên từ dưới mặt đất, bụi bay mù mịt hàng trăm dặm. Vật thể lạ này có màu đỏ giống màu đồng và phát ra những âm thanh rất chói tai. Ít lâu sau, nó biến mất dưới lòng đất sâu, để lại miệng hố khổng lồ có bán kính rộng đến 20m. Người ta kể lại rằng, bất cứ ai tò mò muốn đến gần miệng hố xem điều gì đã xảy ra đều không bao giờ quay trở lại. Sau đó ở khu vực này xuất hiện các khối cầu lửa khổng lồ vọt lên từ dưới mặt đất. Khi chạm đất, chúng gây ra các tiếng nổ khủng khiếp và tạo ra các hố sâu đến 100m ở khu vực núi bao quanh thung lũng. Sau khi xảy ra các vụ nổ trên, những người dân du mục phải rời bỏ nơi đây để tìm đến các vùng đất an toàn hơn cho cuộc sống của họ".

Theo các nhà khoa học, những vụ nổ kỳ lạ trong truyền thuyết trên rất giống với các vụ nổ hạt nhân ngày nay. Họ cũng phát hiện ra rằng, những tàn tích còn sót lại ở "thung lũng chết" có nhiều điểm gần giống với những bí ẩn của nền văn minh cổ đại Maya thuộc Mexico (đã biến mất từ năm 830 sau ảnh hưởng của một vụ nổ được tạo ra bởi một sức mạnh bí ẩn mà cho đến nay vẫn chưa rõ nguyên nhân). Đặc biệt, ở "thung lũng chết" vào một số thời điểm nhất định trong ngày, các nhà khoa học đã đo được mức phóng xạ cao hơn bình thường từ dưới lòng đất.

Các nhà khoa học cho rằng, ẩn sâu dưới lớp đất của "thung lũng chết" tồn tại sự hoạt động mạnh của các dòng từ trường. Do trước đây quân đội Liên Xô đã chọn nơi này để thử nghiệm vũ khí hạt nhân nên trữ lượng phóng xạ còn sót lại kết hợp với từ trường trong đất đã khiến cho vùng này bị nhiễm xạ nặng. Mặc dù vậy, người ta vẫn chưa giải thích được nguồn gốc của các tấm kim loại lạ được tìm thấy ở đây và chưa phân tích được thành phần hóa học của nó. Một số người thậm chí cho rằng đây chính là mảnh vỡ của các đĩa bay đến từ ngoài Trái đất, vì nhiều người ở khu vực này đã tận mắt chứng kiến các vật thể lạ phát sáng bay lên từ lòng thung lũng. Cho đến nay, những bí ẩn về vùng đất này vẫn chưa được sáng tỏ.

[thienhung_108]

Quái vật hồ Nix



Phía Bắc đảo Great Bristain có một hồ nổi tiếng thế giới nhờ có quái vật, gọi là hồ Nix.

Một ngày xuân năm 1802, một nông dân đang cắt cỏ bên hồ bỗng thấy một con quái vật nhô đầu khỏi mặt nước, bơi bằng một chiếc vây chân to và ngắn, sau đó biến mất... Một ngày mùa thu năm 1880, có vài chiếc du thuyền chở đầy khách, bỗng nhiên một cái đầu với cái cổ dài của quái vật vươn lên khỏi mặt nước. Mọi người ai cũng hốt hoảng, một chiếc thuyền không khéo điều khiển đã bị lật chìm.

Mùa hè năm 1933, báo Tín Phong đăng bài viết vợ chồng Mike đã tận mắt trông thấy quái vật hồ Nix: "Một quái vật khổng lồ đùa giỡn trên mặt hồ". Ít lâu sau, một người Anh tên Wilson đã chụp được ảnh quái vật gây xôn xao dư luận toàn thế giới. Từ đó họ gọi quái vật là Nixie.

Sau những năm 60, các nhà khoa học dùng máy ảnh dưới nước Sonar bố trí khảo sát hồ Nix, thu được những thành quả đáng mừng, nhất là một tấm ảnh chụp hình giống như chiếc vây, làm chứng cứ cho sự có mặt của quái vật. Qua phân tích, chiếc vây này dài khoảng 2m, hình thoi dẹt đang hoạt động. Về sau, lại chụp được đầu quái vật ở độ sâu 11-25m. Căn cứ vào ảnh chụp, các nhà khoa học đã dựng lại được hình ảnh của quái vật: Cao khoảng 15-20m, cổ dài từ 3-4m, đầu nhỏ, trên đầu nhô ra một cái sừng.

Một số nhà khoa học căn cứ vào đó suy ra rằng, quái vật là hậu duệ của một loài bò sát dưới nước sống cách đây khoảng 65-70 triệu năm, gọi là rồng cổ rắn (Plesiosauria).

Rồng cổ rắn đã tuyệt chủng từ rất lâu, lẽ nào còn lại đến ngày nay? Nó sống bằng gì, như thế nào? Khi chết xác của nó biến đi đâu?... Những câu hỏi này các nhà khoa học đã đưa ra để tìm đến những giải thích hợp lý nhưng vẫn chưa có kết quả đích thực.

[thienhung_108]

"Ngẫu nhiên": Những bí ẩn không thể giải thích



Vụ đắm tàu đầu tiên trên biển xứ Wales xảy ra vào ngày 5/12/1664. Ngày 5/12/1785, con tàu thứ hai chìm vào lòng nước tại đúng vị trí này. 81 năm sau, cũng ngày 5/12 định mệnh, cũng trên chính vùng nước xoáy oan gia, thêm một con tàu khác bị nuốt chửng.

Cả 3 lần, chỉ duy nhất 1 người sống sót. Cả 3 lần, người sống sót có tên Hugh Williams.Nếu không tin đó là sự sắp đặt của Chúa thì cũng chẳng thể khẳng định đó là cái “ngẫu hứng” của tự nhiên.Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa có cách nào đưa ra lời giải thích hợp lý cho những sự kiện trùng hợp lạ kỳ trong lịch sử. Họ chỉ biết trấn an dư luận bằng hai chữ “ngẫu nhiên”, nhưng dù vậy, sự trùng lắp đôi lúc nằm ngoài quy luật của tự nhiên khiến người ta không khỏi nghi ngại: phải chăng có bàn tay xếp đặt của thánh thần?Câu chuyện trùng hợp nổi tiếng nhất nước Mỹ là chuyện về hai đời tổng thống John Kennedy và Abraham Lincoln. Cũng chẳng có gì đáng nói nếu như Kennedy và Abraham chỉ tình cờ là 2 tổng thống duy nhất có họ mang 7 chữ cái. Tuy nhiên số phận hai vị tổng thống này lại gắn kết với nhau bằng những điểm tương đồng khó giải thích:

- Abraham Lincoln vào Quốc hội năm 1846; John F. Kennedy vào Quốc hội năm 1946.

- Lincoln “hụt” đề cử vào chức Phó tổng thống năm 1856. Điều tương tự xảy ra với Kennedy vào năm 1956.

- Abraham Lincoln trúng cử Tổng thống năm 1860; John F. Kennedy trúng cử năm 1960.

- Trong cuộc đua vào Nhà Trắng, Lincoln chiến thắng đối thủ Stephen Douglas sinh năm 1813. Còn đối thủ của Kennedy là Richard Nixon sinh năm 1913.

- Phu nhân của 2 tổng thống đều bị sẩy thai trong thời gian sống trong Nhà Trắng.

- Cả hai đều bị ám sát vào ngày thứ Sáu. Cả hai đều bị bắn vào đầu.

- Viên thư ký của Lincoln tên là Kennedy. Thư ký của Kennedy tên Lincoln.

- Cả hai đều có Phó tổng thống dưới quyền mang họ Johnson. Họ cũng chính là người kế nhiệm hai ông sau vụ ám sát: Andrew Johnson, kế nhiệm Lincoln, sinh năm 1808 và Lyndon Johnson, kế nhiệm Kennedy, sinh năm 1908.

- John Wilkes Booth, kẻ ám sát Lincoln, sinh năm 1839; còn Lee Harvey Oswald, ám sát Kennedy, sinh năm 1939. Tên của cả hai đều có 15 chữ cái.

- Lincoln bị bắn trước cửa nhà hát “Ford”. Kennedy bị bắn trong xe “Lincoln", do hãng Ford sản xuất.

- Booth tẩu thoát khỏi nhà hát và bị bắt trong 1 nhà kho. Oswald chạy trốn từ nhà kho và bị bắt trong rạp hát.

- Cả Booth và Oswald đều bị ám sát trước khi đưa ra xét xử.

Một câu chuyện khác kém tính “huyền thoại” hơn thường được dân Texas truyền tụng: một đêm hè tháng 7/1930, viên cảnh sát Allan Folby bất ngờ bị đụng xe và vỡ động mạch đùi. Có lẽ ông đã chết vì mất máu nếu như không có một người qua đường ghé lại giúp đỡ. Người đàn ông tên Alfred Smith đã dùng tấm garô giúp Folby cầm máu. Sau khi được đưa về bệnh viện, viên cảnh sát hồi phục nhanh và trở lại công việc bình thường.

5 năm sau, cũng vào một đêm hè nóng nực, Folby nhận một cuộc gọi đến hiện trường một vụ đâm xe. Nạn nhân nằm trên đất với động mạch đùi vỡ nát, máu chảy tràn. Ngạc nhiên hơn cả, ông chính là Alfred Smith - người đã cứu mạng Folby cách đây 5 năm trong một tình huống gần như giống hệt.

Vì sao lại có những sự trùng hợp khó hiểu như vậy? Nhiều người cho rằng đó chẳng qua chỉ là sự huyễn hoặc của tâm linh, rằng người ta đã nghiêm trọng hóa vấn đề. Nhưng cũng không ít kẻ tin “có bàn tay tác động của thánh thần”. Cách nghĩ này có vẻ “phản khoa học” chăng? Vậy thì giải thích sao đây khi chính trong giới khoa học cũng tồn tại nhiều “ngẫu hứng” thú vị.

Nói riêng trong phạm vi đề tài “ngẫu nhiên”, thuật ngữ “phenomenon of synchronism” (trùng hợp) đã được hai nhà khoa học nổi tiếng cùng phát minh trong hai hòan cảnh hoàn toàn độc lập với nhau. Wolfgang Pauili và Carl Gustaf Jung, một nhà tâm lý học, một nhà phân tâm học, cả hai đều đã từng đạt giải Nobel vật lý, đều đưa ra một kết luận chung: những sự kiện trùng hợp xuất phát từ những căn nguyên không liên quan đến nhau, không thể coi là sự “ngẫu nhiên” đơn thuần.

Sự xuất hiện của chúng bất tuân các quy luật của tự nhiên, bởi vì quy luật tự nhiên không bao giờ đúng tuyệt đối. Jung và Pauli đã giải thích y chang nhau dù không hề quen biết hay nghe nói về công trình nghiên cứu của nhau.

[thienthanaoden]

Mưa máu bí ẩn tại Ấn Độ

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2007/01/3B9F1E46/red.jpg
Ảnh: ceticismoaberto.

Tháng 7/2001, một trận mưa đỏ như máu trút xuống một khu vực rộng lớn ở miền nam Ấn Độ. Trong hạt mưa, các nhà khoa học đã phát hiện những tế bào sống không có ADN. Nhiều người nghĩ đây là bằng chứng xác thực đầu tiên về sự hiện diện của sự sống ngoài trái đất.

Người dân địa phương tin trận mưa là điềm báo trước sự tận thế của trái đất, mặc dù đã có sự giải thích chính thức hiện tượng trên là ảnh hưởng của bụi sa mạc thổi đến từ Ảrập.

Một nhà khoa học trong khu vực, tiến sĩ Godfrey Louis, nhà vật lý học tại Đại học Mahatma Gandhi, cho rằng có điều gì đó bất thường đã xảy ra. Vì các tế bào sinh học bé nhỏ trong nước mưa không chứa ADN - thành phần chủ yếu của mọi dạng sống trên trái đất - nên Louis lập luận rằng có thể nó là các dạng sống ngoài hành tinh. Trước Louis vài thập niên, đã có hai nhà khoa học Anh đưa ra lý thuyết này.

Các tế bào trên có cấu trúc kỳ lạ, thành dày, màu đỏ giống như tế bào, kích thước khoảng 10 micron. Điều lạ lùng hơn, hàng chục thí nghiệm của Louis cho thấy rằng các phần tử thiếu ADN nhưng vẫn còn khả năng sinh sản dồi dào, thậm chí có thể tồn tại trong nước ở 300 độ C (giới hạn cao nhất cho sự sống trong nước được biết đến là khoảng 120 độ C).

Làm thế nào để giải thích hiện tượng này? Tiến sĩ Louis suy luận rằng các phần tử có thể là vi khuẩn ngoài trái đất thích ứng với những điều kiện khắc nghiệt trong không gian. Chúng bám vào sao chổi hay thiên thạch rồi sau đó vỡ ra trong khí quyển trên cao, hòa vào các đám mây gây mưa bên trên vùng trời Ấn Độ.

Nếu lý thuyết của Louis là đúng thì các tế bào này sẽ là bằng chứng đầu tiên về sự sống ngoài hành tinh và có thể là bằng chứng mới về nguồn gốc sự sống trên trái đất.

Năm 2005, Louis đã gửi vài mẫu thí nghiệm đến nhà thiên văn học Anh gốc Sri Lanka Chandra Wickramasinghe và đồng nghiệp ở Đại học Cardiff ở xứ Wales, và họ hiện đang thử nghiệm tái tạo các mẫu vật.

Qua nghiên cứu, Wickramasinghe cho biết: “Chúng tôi có những bức ảnh tuyệt hay về những tế bào cắt lát ở giữa này. Chúng tôi nhìn thấy chúng sinh sôi, với tế bào nhỏ trong tế bào lớn”.

Lý thuyết của Louis đặc biệt hấp dẫn đối với Wickramasinghe. Cách đây 1/4 thế kỷ, giáo sư Wickramasinghe là đồng tác giả với Fred Hoyle về Thuyết tha sinh hiện đại, với ý tưởng cho rằng sự sống trên trái đất có nguồn gốc từ hành tinh khác.

Giáo sư Wickramasinghe nói: “Nếu đúng là sự sống được sao chổi đưa vào trái đất cách đây 4 tỷ năm, thì có thể cho rằng thỉnh thoảng các vi sinh vật vẫn tiếp tục thâm nhập môi trường chúng ta. Đây có lẽ là một trong những sự kiện như vậy”. Nhà vi sinh vật học Milton Wainwright của Đại học Sheffield, thành viên trong đội khoa học nghiên cứu các mẫu của Louis, giải thích rằng bước tiếp theo sẽ là xác định xem liệu có phải các tế bào thiếu ADN hay không.

Wainwright giải thích: “Bởi vì sự sống như chúng ta biết phải chứa ADN, hoặc đó không là sự sống. Nhưng cho dù sinh vật này được chứng minh là bất thường, thì sự vắng mặt ADN cũng không có nghĩa là nó đến từ hành tinh khác”.

Louis và Wickramasinghe đang lên kế hoạch nghiên cứu xa hơn để thử các tế bào bằng chất đồng vị carbon. Nếu kết quả cho thấy chúng nằm ngoài chuẩn mực sự sống trên trái đất thì đó sẽ là bằng chứng thuyết phục cho thuyết của Louis.

Giáo sư Wickramasinghe đã lên đường đến Ấn Độ để trực tiếp điều tra hiện tượng mưa màu đỏ. Ông gặp tiến sĩ Louis và cả hai cùng đến thăm những người chứng kiến trận mưa đỏ. Dù nhiều nhà khoa học hoài nghi Thuyết tha sinh, giáo sư Wickramasinghe vẫn tin tưởng vào lý thuyết của mình: "Nếu một lý thuyết là sai thì sớm muộn gì nó cũng gây xung đột với các quan sát. Nhưng mọi chuyện đã xảy ra từ năm 1977 - khi lần đầu chúng tôi đưa ra các ý tưởng này - và đang dần được xác định, chứ không có sự phản bác hay chứng minh ngược lại”.

Nhưng, có không ít nhà khoa học còn phê phán mạnh mẽ giáo sư Wickramasinghe vì ông tuyên bố virus gây hội chứng SARS trầm trọng năm 2003 và cúm gà năm 2000 là đến từ không gian.

Đã trải qua 3 thập niên, Giáo sư Wickramasinghe nhận được nhiều thư từ và các cuộc điện thoại mang tính đe dọa đối với các ý tưởng của ông, nhưng Thuyết tha sinh của giáo sư hiện đang ngày càng được chấp nhận hơn. Bằng chứng là ngày càng có nhiều đầu tư vào việc tìm kiếm sự sống ngoài không gian. Theo giáo sư Wickramasinghe, sự hoài nghi và chỉ trích của giới khoa học chủ yếu là thái độ của thời kỳ tiền Copernic.

Trước giữa thế kỷ 15, người ta nghĩ rằng trái đất là trung tâm của vũ trụ. Galileo và Copernic cùng với những người khác lúc đó đã bác bỏ quan điểm này, song phải trải qua một cuộc đấu tranh dài con người mới từ bỏ được quan điểm trái đất là trung tâm. Giáo sư Wickramasinghe nói: “Tôi nghĩ vũ trụ có đầy rẫy sự sống có tri giác... và sớm muộn gì chúng ta cũng sẽ tiếp xúc được với trí thông minh ngoài hành tinh”.

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2007/01/3B9F1E46

[thienthanaoden]

Những câu chuyện kỳ cục nhất năm 2006

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ bí cùng các phát hiện khoa học lý thú đã bổ sung thêm nét chấm phá cho mảng khoa học trong năm nay. Sau đây là 10 sự kiện kỳ quặc do Livescience bình chọn.

Sông Amazon từng chảy ngược

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/amazon.jpg
Ảnh: Livescience.

Dòng sông Amazon hùng vĩ đã thay đổi hướng chảy vài lần trong lịch sử. Hiện giờ dòng chảy hướng về phía đông để hoà vào Đại Tây Dương. Nhưng các nhà khoa học đã phát hiện, từ vài triệu năm trước, dòng sông lớn này đã chảy từ đông sang tây và có lần cùng một lúc chảy theo cả hai hướng.

Đồng xu có mùi?

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/coin.jpg
Ảnh: Livescience.

Lần tới nếu có ai đó nói rằng đồng xu họ đang cầm bốc mùi thì bạn có thể tuyên bố rằng chính họ mới là người bốc mùi. Mùi kim loại dính ở trên tay khi trao đổi mấy đồng xu được tạo ra bởi phân tử dầu nhờn bị phân huỷ trên da sau khi tiếp xúc với vật thể chứa chất sắt. Phản ứng hoá học này khiến chúng ta phải chạy đi rửa tay để loại bỏ mùi khó chịu đó.

Áo tàng hình

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/tanghinh.jpg
Ảnh: Livescience.

Nhà văn H.G. Wells đã viết về nhân vật tưởng tượng vào cuối những năm 1800, và nay các nhà khoa học đã tiến gần hơn tới việc tạo ra được người tàng hình. Nhóm nghiên cứu tại Đại học Duke đã tạo ra được một chiếc áo khoác khiến người mặc trở nên vô hình trước ánh sáng viba. Thiết bị hoạt động bằng cách chuyển hướng các tia sóng cực ngắn quanh người mặc, giống như tảng đá làm rẽ dòng nước.

Cấy ghép rồi tháo bỏ

Các bác sĩ Trung Quốc đã giải thích vì sao họ phải loại bỏ phần cấy ghép "của quý" của một người đàn ông 44 tuổi do bị mất cục cưng trong một tai nạn. Phần cấy ghép đã phải tháo rời sau 2 tuần do một trục trặc tâm lý giữa người đàn ông và vợ anh ta. Các nhà nghiên cứu tin rằng nếu đã được tư vấn tâm lý kịp thời thì cặp vợ chồng đã tránh được việc tháo ra lắp vào.

Cá đuối gai độc giết chết thợ săn cá sấu

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/casau.jpg
Ảnh: Livescience.

Trong một tai nạn hy hữu và đau thương, một nhà bảo vệ môi trường, một nhân vật truyền hình nổi tiếng của Australia, anh Steve Irwin, đã qua đời vì một con cá đuối gai độc khi đang quay phim tại dải đá ngầm Great Barrier. Cá đuối gai độc sở hữu một cái đuôi với mũi nhọn dài 20 cm chứa nọc độc. Mặc dù đầu nhọn chứa độc này có thể thay đổi nhịp tim và nhịp hô hấp nhưng rất khó giết chết được con người. Steve Irwin có thể đã bị chết bởi mũi độc đó đã đâm phải tim của anh.

Chuột cống sinh ra chuột nhắt

Lần đầu tiên các nhà khoa học đã tạo ra được những con non khoẻ mạnh từ tế bào của một loài khác, sau khi lấy tế bào gốc của chuột lớn và cấy vào tinh hoàn của chuột nhỏ. Trong tương lai, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ nuôi được tinh trùng của những loài nguy cấp trong chuột hay các loài vật thí nghiệm khác.

Viết chữ trên mặt nước

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/water.jpg
Ảnh: Livescience.

Sử dụng những máy tạo sóng, các nhà khoa học đã có thể viết được trên mặt nước. Hệ thống AMOEBA (Advanced Multiple Organized Experimental Basin) là một chiếc bể hình tròn có thể tạo nên những chữ cái La Mã và một số ký tự của Nhật Bản. Thiết bị sẽ có thể xuất hiện tại các công viên giải trí trong một ngày gần đây.

Nhện rên rỉ khi "yêu"

Những con nhện cái ầm ĩ hơn cả một số người trong chốn phòng the. Khi ân ái, nhện cái Physocylus globosus kêu the thé để thông báo cho bạn tình biết chúng muốn gì. Tiếng kêu khóc tương ứng với nhịp độ hành động của con đực. Con đực càng mạnh mẽ thì khả năng tinh trùng của nó thụ tinh được cho trứng càng lớn.

Biển Đỏ lại tách lần nữa

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/biendo.jpg
Ảnh: Livescience.

Nó đã từng tách một lần. Giờ lại tách lần nữa. Và lần này các nhà khoa học đã theo dõi được toàn bộ sự việc. Các hình ảnh vệ tinh cho thấy mảng thạch quyển Ả Rập và mảng châu Phi đang rời khỏi nhau và chia mảng phía nam của Biển Đỏ thành hai. Vết nứt ngày càng lớn này sẽ xé phần đông bắc của Ethiopia và Eritrea ra khỏi châu Phi, và cuối cùng tạo nên một biển mới.

Cá voi nói tiếng địa phương

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C/cavoi.jpg
Ảnh: Livescience.

Chúng ta có thể đổ tội cho tổ tiên vì đã khiến ta có giọng nói địa phương, nhưng điều đó không thể lý giải vì sao những loài động vật như cá heo cũng có giọng điệu khác nhau theo từng vùng. Nhờ những microphone dưới nước, các nhà khoa học đã nghe được một số con cá voi nói chuyện và phát hiện thấy cá voi xanh ở tây bắc Thái Bình Dương có tiếng kêu khác với những con sống ở miền tây Thái Bình Dương, gần Chile. Lý do cho sự khác biệt này vẫn chưa được giải thích.

http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/12/3B9F1B5C

[thienthanaoden]

Tế bào thọ trung bình... 10 tuổi

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/10/3B9EF0E7/cell.jpg
Ảnh: biology.

Nếu tính tuổi trung bình của tất cả các tế bào trong cơ thể, bạn sẽ không già quá... 10 tuổi. Các tế bào lần lượt được tái sinh, giúp cơ thể bạn trong trạng thái đổi mới liên tục.

Đó là kết luận của nhóm các nhà sinh học chuyên nghiên cứu về tế bào gốc tại Viện Karolinska, Thụy Sĩ.

Từ lâu nay, các nhà khoa học đã tin rằng các tế bào hiện diện sẵn khi bạn sinh ra không phải là những tế bào mà bạn có khi qua đời. Tuy nhiên, khó mà theo dõi được các tế bào trong những bộ phận khác nhau của cơ thể người trưởng thành được thay thế với tốc độ nào.

Chìa khóa khám phá là từ cuộc thử nghiệm hạt nhân trên bầu trời vào thập niên 50 và 60 của thế kỷ trước: Số lượng lớn carbon đồng vị phóng xạ C14 được giải phóng tự nhiên trong không khí, rồi sáp nhập vào cây cỏ và động vật.

Hàm lượng C14 giảm xuống đáng kể sau khi thử nghiệm hạt nhân được ngưng lại vào năm 1963, nhưng vẫn tiếp tục được các nhà khoa học theo dõi chặt chẽ, đặc biệt là ở bắc bán cầu. ADN trong mỗi tế bào chứa 30% carbon. Khi một tế bào phân chia để tạo thành tế bào mới, mọi thứ đều nhân đôi, kể cả ADN. Carbon mà tế bào dùng để tạo ra ADN mới này được lấy từ thực phẩm.

Vì vậy, độ tập trung của C14 trong tế bào tương đương với lượng C14 trong không khí vào thời điểm ADN được thành lập. Nói cách khác, bằng cách đo đạc C14 trong tế bào, bạn có thể xác định được thời điểm tế bào được chào đời.

Giáo sư Kirsty Spalding và các cộng sự tại Viện Karolinska là những người đầu tiên nghiên cứu lượng C14 trong vòng sinh trưởng của các cây thông ở Thụy Sĩ để quy ra tỷ lệ so sánh với dân địa phương. Sau đó, họ phân lập tế bào từ những phần cơ thể khác nhau của các tử thi người Thụy Sĩ được sinh ra trước và sau khi diễn ra các vụ thử hạt nhân.

Họ khám phá ra rằng, độ tuổi trung bình của các tế bào trong phần chính của ruột người ở độ tuổi 30 là 15,9 tuổi. Lớp cơ bao vòng quanh xương sườn ở người gần 40 tuổi là 15,1 tuổi. Chúng ta đã biết, rằng các tế bào máu được liên tục thay mới. Thật ra, hầu như mọi bộ phận trong cơ thể chúng ta cũng được thay mới liên tục như vậy.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã quan tâm nhiều nhất đến những kết quả ở mô não. Họ thấy rằng, tất cả các tế bào thần kinh ở thùy chẩm của vỏ não (tức là phần của bộ não có liên quan đến việc xử lý các thông tin thị giác) thì già gần như chủ thể.

Từ đó, lại phát sinh một luận điểm gây nhiều tranh luận khác, là phần này được tạo ra một thời gian ngắn sau khi chúng ta sinh ra, và tồn tại như vậy cho đến hết cuộc đời. Khám phá của các nhà khoa học Thụy Sĩ còn có những ý nghĩa quan trọng khác. Khả năng xác định “ngày sinh nhật” của tế bào sẽ giúp các nhà nghiên cứu khai mở bí mật của sự thoái hóa, tác động của bệnh tật, chấn thương và tuổi già. Nó còn giúp chúng ta hiểu được rõ ràng về chứng béo phì và bệnh tiểu đường.

Lấy ví dụ: Khi mập lên, chúng ta có sản sinh những tế bào mỡ mới hoàn toàn hay không? Liệu các tế bào sản xuất insulin có tái sản sinh hay không? Đo đạc lượng C14 trong men răng (men răng tồn tại theo chúng ta suốt đời) giúp chúng ta tính toán chính xác tuổi của chủ thể. Đây là phương pháp mà cảnh sát Thụy Điển đã áp dụng để xác định các nạn nhân sóng thần vào năm 2004.

Tại Australia, các nhà khoa học đang làm việc với tế bào gốc - loại tế bào đặc biệt tạo điều kiện để sản sinh tế bào mới – và đã nghiên cứu sản xuất máu mới, tế bào tuyến tụy mới để chiến đấu với bệnh tiểu đường. Họ cũng giúp các bệnh nhân bị bệnh phổi bằng cách thu nhặt lại những tế bào có khả năng làm mới và thay thế.

Tuy nhiên, vẫn còn đó một câu hỏi: Nếu như tế bào thay mới liên tục, vậy tại sao tiến trình này dừng lại? Tại sao chúng ta già và chết? Có lẽ là tế bào gốc sẽ già đi với thời gian và mất đi khả năng tạo tế bào mới. Mà cũng có thể là do chúng ta vắt kiệt nguồn cung cấp của mình. Một điều chắc chắn: Đến khi tìm được câu trả lời, chúng ta đã là những con người mới.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2006/10/3B9EF0E7/

[thienthanaoden]

Những điều bạn chưa biết

Thế giới quanh ta đang vận động và thay đổi từng ngày, từng giờ. Sự vận động ấy đem lại cho chúng ta những kiến thức vô cùng bổ ích. Trong đó có cả những điều đơn giản nhất, mà có thể hôm nay chúng ta mới biết.

1. Trung Quốc chiếm tới 25% dân số thế giới.

2. Năm 1890, giáng sinh trở thành kỳ nghỉ quốc gia đầu tiên tại Mỹ.

3. Bò là động vật đổ mồ hôi thông qua mũi.

4. Giấc ngủ sâu chỉ kéo dài 5 phút một ngày.

5. Mặc dù dân số Trung Quốc vượt quá một tỷ người, nhưng chỉ có khoảng 250 triệu chiếc TV được sử dụng tại nước này.

6. Loài chó không thể giải đoán được kích cỡ. Đó là lý do tại sao loài chó lại tầm thường.

7. Luật Cleveland cấm bạn điều khiển xe máy khi ngồi trong lòng người khác.

8. Nha sĩ luôn khuyên rằng bàn chải đánh răng nên để cách toilet ít nhất gần 2 m để những mảnh “vật chất” nhỏ trong khi đi “ấy” không bị bắn vào.

9. Cá heo có thể cùng lúc nhìn những hướng khác nhau bằng 1 mắt. Và chúng có thể ngủ trong khi 1 mắt vẫn mở.

10. Loài gián “xả hơi” qua hậu phần 15 phút mỗi ngày.

11. Cafe là thứ được người châu Âu biết đến đầu tiên với danh nghĩa… rượu Ả Rập.

12. Bạn có biết rằng 85,7% số liệu thống kê được "bịa" không?

13. Tại Phần Lan, nhân vật vịt Donald bị cấm vì nó không mặc quần đùi.

14. Trong khi sinh nở, tử cung của người phụ nữ mở rộng ra gấp 500 lần so với lúc bình thường.

15. Trung Quốc là quốc gia đầu tiên sử dụng tiền giấy.

16. Trung bình trong cuộc đời, bạn sẽ tiêu thụ 70 loại vi trùng và 10 con nhện.

17. Bạn có biết rằng loài cá sấu không bao giờ lớn được trong vũng nước mà chúng sống?

18. Death Valley, California, là nơi thấp hơn gần 9 m so với mực nước biển.

Những điều bạn chưa biết


Ảnh: thehendricks.
Thế giới quanh ta đang vận động và thay đổi từng ngày, từng giờ. Sự vận động ấy đem lại cho chúng ta những kiến thức vô cùng bổ ích. Trong đó có cả những điều đơn giản nhất, mà có thể hôm nay chúng ta mới biết.

1. Trung Quốc chiếm tới 25% dân số thế giới.

2. Năm 1890, giáng sinh trở thành kỳ nghỉ quốc gia đầu tiên tại Mỹ.

3. Bò là động vật đổ mồ hôi thông qua mũi.

4. Giấc ngủ sâu chỉ kéo dài 5 phút một ngày.

5. Mặc dù dân số Trung Quốc vượt quá một tỷ người, nhưng chỉ có khoảng 250 triệu chiếc TV được sử dụng tại nước này.

6. Loài chó không thể giải đoán được kích cỡ. Đó là lý do tại sao loài chó lại tầm thường.

7. Luật Cleveland cấm bạn điều khiển xe máy khi ngồi trong lòng người khác.

8. Nha sĩ luôn khuyên rằng bàn chải đánh răng nên để cách toilet ít nhất gần 2 m để những mảnh “vật chất” nhỏ trong khi đi “ấy” không bị bắn vào.

9. Cá heo có thể cùng lúc nhìn những hướng khác nhau bằng 1 mắt. Và chúng có thể ngủ trong khi 1 mắt vẫn mở.

10. Loài gián “xả hơi” qua hậu phần 15 phút mỗi ngày.

11. Cafe là thứ được người châu Âu biết đến đầu tiên với danh nghĩa… rượu Ả Rập.

12. Bạn có biết rằng 85,7% số liệu thống kê được "bịa" không?

13. Tại Phần Lan, nhân vật vịt Donald bị cấm vì nó không mặc quần đùi.

14. Trong khi sinh nở, tử cung của người phụ nữ mở rộng ra gấp 500 lần so với lúc bình thường.

15. Trung Quốc là quốc gia đầu tiên sử dụng tiền giấy.

16. Trung bình trong cuộc đời, bạn sẽ tiêu thụ 70 loại vi trùng và 10 con nhện.

17. Bạn có biết rằng loài cá sấu không bao giờ lớn được trong vũng nước mà chúng sống?

18. Death Valley, California, là nơi thấp hơn gần 9 m so với mực nước biển.

http://vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/2007/01/3B9F2A34/