* QLVNCH tháo chạy:

Buôn Ma Thuột - trọng điểm phòng thủ cao nguyên - bị chiếm, các đường giao thông quan trọng lên Tây Nguyên bị cắt. Để khôi phục lại, VNCH cần có ít nhất 5-6 sư đoàn, một số lượng mà các tướng lĩnh VNCH không thể kiếm đâu ra, 2 sư đoàn dự bị của họ: TQLC và dù bị hao hụt nặng và đang phải chịu sức ép to lớn tại quân khu 1. Hơn nữa, việc các lực lượng tham gia phản kích bị thiệt hại nặng đã tạo thành một lỗ hổng phòng ngự lớn trên chiến trường bắc Tây Nguyên. Ngày 14 - 3, tổng thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu đang thị sát ở Nha Trang quyết định rút toàn bộ lực lượng đồn trú tại cao nguyên về giữ vùng duyên hải miền Trung. Tuyến hành quân sẽ là theo đường 14 xuôi từ Pleiku đi xuống phía nam sau đó rẽ vào đường 7 đã bỏ từ lâu và xuôi về thị xã Tuy Hoà tỉnh Phú Yên. Thời gian chuẩn bị từ 2 -3 ngày. Mệnh lệnh này được tổng thống Thiệu đưa ra bằng lời sau cuộc họp với tổng tham mưu trưởng và tư lệnh quân khu II. Đêm 14 rạng sáng 15 - 3, thiếu tướng Phạm Văn Phú bí mật triển khai kế hoạch rút quân ngay. Lực lượng rút lui hơn 2 vạn người chỉ có 2 - 3 ngày chuẩn bị cho một cuộc hành quân không có kế hoạch, không yểm trợ, hoàn toàn phó mặc cho số phận. Tinh thần chiến đấu của các đơn vị này xuống rất thấp, đó là chưa kể tới hàng chục nghìn thường dân là người thân của các binh sĩ và các viên chức dân sự làm cho lực lượng này hoàn toàn không có chút khả năng tự vệ nào mặc dù phải hành quân hàng trăm km, thậm chí qua những vùng do đối phương kiểm soát.

Lúc 19 giờ ngày 16 tháng 3/1975, sau khi nhận được điện của Đại Tướng Văn Tiến Dũng thông báo quân VNCH rút chạy, Bộ Tư Lệnh Chiến Dịch đã lập tức sử dụng Sư Ðoàn 320 truy kích tiêu diệt toàn bộ quân địch rút chạy, đồng thời yêu cầu bộ đội địa phương Phú Yên chặn đánh địch ở Củng Sơn.
Nhận được lệnh, Sư Ðoàn 320 đang khai triển đội hình chiến đấu từ Chư Phao đến Cẩm Ga, cách Cheo Reo khoảng 50 km đã nhanh chóng điều động toàn bộ lực lượng cơ-động truy kích theo hướng Cheo Reo. Tiểu Ðoàn 9 của Trung Ðoàn 64, đang dừng chân ở phía đông đường 7B, được lệnh di chuyển lên phía trước. Lúc 11 giờ ngày 17, Tiểu Ðoàn 9 ra đến đường 7, tại khu vực đèo Mơ Ria (phía đông Cheo Reo, 4 km), cắt ngang đội hình quân VNCH và chặn đứng khối lượng lớn đối phương ở khu vực thị xã Cheo Reo (chỉ có Liên Ðoàn 6 BÐQ, Thiết Ðoàn 19, một tiểu đoàn pháo và một bộ phận công binh rút được về đến Củng Sơn).
Rạng sáng ngày 18, Ttrung Ðoàn 9 khai triển tấn công quận lỵ Phú Thiện, thực hiện kế hoạch chia cắt từ phía sau. Trung Ðoàn 48 đã chặn địch ở Chư Pa và tiến vào áp sát bao vây Cheo Reo từ phía bắc. Trung Ðoàn 64 đã đến phía đông Cheo Reo, cùng Tiểu Ðoàn 9 đến trước, hình thành hướng bao vây từ phía nam. Đúng 11 giờ ngày 18, Trung Ðoàn 48 bắt đầu tấn công Cheo Reo. Các khẩu đội cối bắn dồn dập vào các mục tiêu trong thị xã. Đến 18 giờ 30, QĐND làm chủ sân bay, trại Ngô Quyền, đài phát thanh, gây thiệt hại nặng cho Liên Ðoàn 23 Biệt Ðộng Quân, sau đó phát triển làm chủ hoàn toàn thị xã lúc 24 giờ. Số binh sĩ VNCH còn lại rút lui trên đường 7 bị Trung Ðoàn 64 đánh làm họ phải co thành hai điểm phòng thủ khoảng 2 km về phía nam Cheo Reo. Lúc 6 giờ 30 ngày 19 tháng 9, Sư Ðoàn 320 tổ chức tấn công tiêu diệt hai điểm đóng quân này, tiêu diệt hoàn toàn lực lượng VNCH ở thị xã Cheo Reo. Cùng thời gian trên, trung Ðoàn 9 đánh chiếm Phú Thiện và phối hợp với lực lượng ở Cheo Reo tiêu diệt tàn quân địch.
Sau khi vượt thoát qua khu vực Cheo Reo, Liên Ðoàn 6 BÐQ (thiếu), Thiết Ðoàn 19, tiểu đoàn pháo binh và một đơn vị công binh định rút về Tuy Hòa, nhưng đoàn quân này bị Tiểu Ðoàn 9 (bộ đội Phú Yên) phá cầu chặn đánh làm cho họ phải dừng lại ở Củng Sơn và cùng lực lượng tại chỗ ở đây gồm một tiểu đoàn Bảo An và lính biệt kích, dân vệ của quận Sơn Hòa tổ chức phòng thủ và tìm cách sửa cầu.
Sau khi chiếm Cheo Reo, Sư Ðoàn 320 tiếp tục truy kích. Trung Ðoàn 64 cùng một đại đội thiết giáp đi đầu đội hình. Trên đường tiến quân, ngày 21 tháng 3/1975, trung đoàn đã chiếm được quận lỵ Phú Túc. Ngày 22, tiêu diệt một đơn vị phòng thủ ở gần Ca Lúi. Ngày 23, trung đoàn tiến đến Củng Sơn, bắt liên lạc với Tiểu Ðoàn 96 (bộ đội Phú Yên) tại đây.
Lúc 11 giờ ngày 24 tháng 3, nhận được tin các đơn vị VNCH ở Củng Sơn chuẩn bị rút chạy, mặc dù quân số ít hơn nhưng Trung Ðoàn 64 cùng Tiểu Ðoàn 96 đã táo bạo đưa một đại đội sang sông chặn địch, đồng thời tổ chức hai mũi tấn công. Việc này đã làm các đơn vị VNCH đang rút lui đã phần nào bị rối loạn, thiệt hại thêm, và chỉ có một số rất ít chạy được về Tuy Hòa. Như vậy đến ngày 24, QĐND đã thắng trận truy kích các lực lượng VNCH rút lui trên đường 7.
Phối hợp với hướng tấn công chính, ngày 12 tháng 3/1975, Sư Ðoàn 3 của Quân Khu 5 chiếm An Khê. Ngày 17 tháng 3, Trung Ðoàn 19 cùng lực lượng vũ trang địa phương chiếm thị xã Kontum, Trung Ðoàn 95A cùng lực lượng vũ trang địa phương chiếm Pleiku. Ngày 20, Trung Ðoàn 271 chiếm Kiến Đức, và sang đến ngày 22 thì chiếm được Gia Nghĩa.
Ngày 24 tháng 3, chiến trường Tây Nguyên được xem như kết thúc. Chiến dịch Tây Nguyên, chiến dịch mở đầu cuộc tổng tấn công chiến lược trong năm 1975, đã đạt được nhiều thành công ngoài ý muốn.
Nguồn từ: http://chuyenhvt.net

Các bài viết cùng chuyên mục: