Sơ đồ tư duy - một cách học thông minh
Mindmap hay sơ đồ tư duy là một phương pháp được phát triển bởi Tony Buzan. Đây là một trong những kĩ năng quan trọng và rất hữu ích để giúp bạn ghi chép thông tin một cách đầy sáng tạo và hiệu quả.
Khi sử dụng Mindmap, bạn có thể hiểu nhanh và nắm được những gì cơ bản nhất của một chủ đề. Thông tin trong Mindmap không rời rạc như kiểu tóm tắt thông thường mà được nối kết với nhau thông qua hệ thống những nhánh và phân nhánh. Với những ưu điểm đó, Mindmap là một cách thông minh để giải quyết một vấn đề có nhiều hướng phát triển.
Mindmap ngắn gọn hơn hẳn cách tóm tắt ý truyền thống vì bạn chỉ cần một tờ giấy là đủ, và nếu bạn đột nhiên nghĩ thêm được ý nào mới thì bạn vẫn có thể vẽ thêm vào sơ đồ của mình ý mới đó. Vì tính cấu trúc đơn giản của một sơ đồ tư duy, bạn chỉ cần xem qua một lần cũng có thể ghi nhớ một cách dễ dàng những thông tin bao hàm trong đó, ngay cả khi cần hồi tưởng lại cũng rất thuận tiện. Một sơ đồ tư duy tốt còn giúp bạn có hứng thú hơn khi sáng tạo những hình vẽ, biểu tượng ghi nhớ của riêng mình.
Vậy làm sao để vẽ một sơ đồ tư duy ?
Bước 1: Viết chủ đề chính vào giữa tờ giấy. Có thể vẽ hình ảnh bao quanh để giúp chủ đề nổi bật và khắc sâu vào não bộ.
Bước 2: Từ chủ đề tiếp tục vẽ thêm các nhánh lớn, từ các nhánh lớn lại vẽ tiếp nhánh phụ, phân nhánh của nhánh phụ…Nhánh càng gần chủ đề thì càng tô đậm hơn, dày hơn. Hãy dùng màu sắc vì màu sắc giúp não chúng ta phân biệt thông tin tốt hơn.
Bước 3: Trên mỗi nhánh ghi thông tin một cách vắn tắt nhất (từ hoặc câu đơn). Tránh dùng những từ ngữ câu cú dài dòng vì vừa rối mắt vừa ít có giá trị ghi nhớ. Nên dùng chữ in hoa.
Mẹo nhỏ:
- Mỗi nhánh chính nên dùng một màu sắc khác nhau.
- Sử dụng nhiều hình vẽ, biểu tượng sẽ giúp kích thích thị giác và não bộ ghi nhớ thông tin nhanh hơn, lâu hơn.
- Dùng đường cong thay vì đường thẳng khi vẽ nhánh.
- Khi bế tắc ở một nhánh nào đó, hãy chuyển sang nhánh khác.
- Ghi ngay ý tưởng vào giấy khi nó đột nhiên xuất hiện.
Như vậy, một Mindmap đúng sẽ cực kì hữu dụng khi giúp bạn liên kết thông tin trong một bài học hoặc giải quyết một vấn đề. Thay cho cách tóm tắt dàn ý thông thường, sơ đồ tư duy sẽ ít để rơi rớt thông tin hơn, mà còn khiến não bộ của bạn hoạt động hiệu quả hơn hẳn.
Một số phần mềm giúp bạn vẽ Mindmap:
- MindManager - một phần mềm do Tony Buzan sáng tạo và được dùng nhiều tại Việt Nam nhưng chỉ chạy được trên Windows.
- ConceptDraw MINDMAP
- Visual Mind
- Axon Idea Processor
- Inspiration
- FreeMind (phần mềm nguồn mở, dùng được trên cả Windows, Mac và Linux)
- Ngoài ra sách về Mindmap của Tony Buzan cũng đa được dịch sang tiếng Việt và bạn có thể tìm mua ở các nhà sách để hiểu thêm.
Ở Việt Nam, phong trào học theo Mindmap trở nên phổ biến trong giới sinh viên vài năm trở lại đây. Hi vọng rằng cách học này sẽ ngày càng được ứng dụng rộng rãi không chỉ cho sinh viên mà còn cho học sinh và những đối tượng cần liên kết tư duy khác.
Quỳnh Anh
