Mụn trứng cá là bệnh lý ngoài da thông thường, nhưng ảnh hưởng khá lớn đến diện mạo, tâm lý... của bệnh nhân khi mà lứa tuổi mắc bệnh chủ yếu là thanh thiếu niên với nhu cầu giao tiếp xã hội cao với di chứng của nó là sẹo trứng cá trên mặt sẽ đeo đuổi người bệnh đến suốt đời.
Theo thống kê, có tới hơn 80% thanh thiếu niên Việt Nam bị mụn trứng cá, thực trạng trên không chỉ là mối quan tâm, bức xúc của thanh thiếu niên mà còn của các bậc phụ huynh. Trong tuần vừa qua, chúng tôi đã nhận được rất nhiều thắc mắc gửi về tòa soạn xung quanh vấn đề Điều trị và phòng ngừa mụn trứng cá hiệu quả. Sau đây là giải đáp của nhóm Bác sỹ tư vấn về một số câu hỏi thường gặp
1. Xin cho biết cụ thể hơn về mụn trứng cá? Nguyên nhân nào gây phát sinh mụn trứng cá? Tại sao mụn trứng cá thường xuất hiện ở lứa tuổi thanh thiếu niên? Mụn trứng cá (bệnh trứng cá) biểu hiện trên da là hiện tượng viêm nang lông tuyến bã. Tuyến bã là các tuyến nằm dưới da, cạnh lỗ chân lông, bài tiết chất nhờn giúp da mềm mại và có độ ẩm nhất định.
Khi các tuyến này tiết nhiều, miệng tuyến bã bị bịt kín do sừng hóa, bụi bẩn các chất nhờn sẽ tích tụ tạo thành nhân mụn. Trường hợp có sự tác động của các vi khuẩn như: P.acnes có sẵn trong nang lông tuyến bã tăng sinh, các tụ cầu, P. ovale bội nhiễm từ ngoài gây nên mụn mủ, mụn bọc Nếu không bị nhiễm trùng thì sẽ tạo thành mụn đầu trắng, bị bịt kín.
Khi mụn đầu trắng bị hở ra bên ngoài và gặp hiện tượng oxy hóa thì phần ngoài của nhân mụn sẽ trở thành màu đen, nên gọi là mụn đầu đen. Mụn trứng cá thường khởi phát vào thời kỳ thanh thiếu niên (nên Đông y gọi là Thanh Xuân đậu). Ở tuổi này, cùng với sự phát triển nhanh về cơ thể, các tuyến mồ hôi và tuyến bã cũng phát triển và bài tiết mạnh hơn. Kết hợp với tâm lý nóng vội, chăm sóc da không đúng cách khiến mụn càng nặng, lâu khỏi và dễ tái phát hơn.
2. Các yếu tố như: Căng thẳng thần kinh (stress, mất ngủ, thức khuya ), lạm dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, bôi corticoid, táo bón, ăn uống không điều độ (ăn nhiều chất cay nóng, đường, mỡ, uống café, rượu nhiều ) có liên quan gì đến mụn trứng cá? Không phải là nguyên nhân chính, nhưng các tác nhân trên khiến mụn trứng cá nặng thêm hoặc có khi cũng là nguyên nhân gây mọc mụn trứng cá.
Mặc dù chưa có những nghiên cứu được công bố rộng rãi nhưng một số báo cáo khoa học cũng như thực tế đều cho thấy yếu tố ăn uống, sinh hoạt, tâm lý ảnh hưởng đáng kể đến tình trạng nổi mụn trứng cá. Nếu như việc ăn quá nhiều chất béo, chất ngọt, chất cay nóng khiến cho lượng bài tiết chất nhờn của da tăng theo thì yếu tố căng thẳng thần kinh, sinh hoạt không điều độ ảnh hưởng tới sức khỏe, do đó gián tiếp tới việc tăng tiết bã nhờn của các tuyến nội tiết. Do vậy, lời khuyên cho những người bị trứng cá nên ăn uống, sinh hoạt điều độ.
3. Mụn trứng cá có liên quan đến tình trạng gan nóng trong Đông y không? Theo quan điểm YHCT thì phần lớn mụn trứng cá do phong nhiệt tích tụ ở kinh phế sinh ra (phế chủ bì mao), hoặc do huyết nhiệt, hoặc do ăn nhiều chất cay nóng, dầu mỡ sinh thấp nhiệt tích tụ trên da, hoặc do tỳ chuyển hoá kém (tỳ chủ vận hoá) làm giảm quá trình thanh thải nhiệt độc trong cơ thể, ảnh hưởng tới cân bằng sinh lý da gây nên mụn trứng cá (còn gọi là Thanh xuân đậu).
4. Phương pháp điều trị hiệu quả mụn trứng cá? Tuy trứng cá là bệnh ngoài da nhưng việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn và bệnh dễ tái phát. Hiện nay, các thuốc trị trứng cá phổ biến là các chế phẩm bôi ngoài da với mục đích chống viêm nhiễm, giảm sừng hoá da, tạo sự thông thoáng cho lỗ chân lông và làm tan nhân mụn.
Trong trường hợp trứng cá nặng, bội nhiễm, các kháng sinh đường uống cũng được chỉ định. Để điều trị hiệu quả mụn trứng cá, xu hướng mới là kết hợp các chế phẩm bôi ngoài da có tác dụng tại chỗ với các chế phẩm uống từ thảo dược, song song với việc duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý được xem như một cách giải quyết bệnh từ bên trong, tạo tác dụng hiệp đồng giúp điều trị tận gốc mụn trứng cá, ngăn ngừa mụn mọc thêm, giảm mụn tái phát.
5. Tôi muốn hỏi Viên ngừa mụn Hoa Linh có chữa khỏi hẳn mụn trứng cá không? Viên ngừa mụn Hoa Linh là chế phẩm uống Đông dược, dạng viên nang, được bào chế từ các dược liệu như Bồ công anh; Ngưu hoàng; Kim ngân hoa; Xuyên tâm liên;... vừa có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, tiêu viêm, tán ứ, trừ nhiệt độc tích tụ trên da, vừa là các kháng sinh thực vật. Do vậy sản phẩm giúp hỗ trợ điều trị nguyên nhân trứng cá theo Y học cổ truyền.
Cũng như các sản phẩm từ thảo dược khác, nếu chỉ uống Viên ngừa mụn Hoa Linh trong trường hợp bị mụn bọc có mủ sẽ lâu khỏi do có sự nhiễm khuẩn tại nang lông tuyến bã. Tuy nhiên, Viên ngừa mụn Hoa Linh có tác dụng từ từ giúp tái lập cân bằng sinh lý da, tăng hiệu quả điều trị mụn trứng cá của các thuốc tác dụng tại chỗ (như các dạng thuốc bôi, sữa rửa mặt ). Từ đó tạo tác dụng hiệp đồng giúp mụn trứng cá nhanh khỏi hơn đồng thời giảm nguy cơ mụn mọc thêm và tái phát. Viên ngừa mụn Hoa Linh thành phần hoàn toàn tự nhiên, an toàn, thích hợp cho việc sử dụng một đợt kéo dài.
