kembong
05-07-2007, 07:21 PM
http://www.vnexpress.net/Vietnam/Khoa-hoc/Ban-co-biet/2003/10/3B9CCC70/llama.jpg
Hầu hết các loài động vật sống rải rác trên khắp trái đất, nhưng một vài loài chỉ sống riêng tại từng châu lục, trong đó có con Llama ở Nam Mỹ. Chúng cao từ 0,9 đến 1,3 m, có con cao đến 2 m. Toàn thân lông dài màu trắng, đen hoặc nâu; đôi khi toàn trắng hoặc đen tuyền.
Trên dãy núi Andes ở Peru và Bolivia, người ta dùng con đực để chuyên chở hàng hóa. Nó có thể mang khoảng 90 kg, và đi 12 tiếng mỗi ngày, thế nhưng người ta không thể cưỡi được nó. Nếu mệt quá, nó nằm lì không nhúc nhích, đôi khi phun nước bọt (nước miếng) vào người chăn dắt.
Những dấu vết hóa thạch cách đây 9 triệu năm ở bang California và Florida cho thấy loài vật này có nguồn gốc ở Bắc Mỹ. Một nhánh qua miền Bering, xưa kia còn là đất liền, đi vào châu Á, tiến hóa thành lạc đà ngày nay. Vào thời xa xưa, dân Inca ở Bắc Mỹ đã dùng Llama vào việc chuyên chở. Một nhánh khác di chuyển xuống Nam Mỹ, tạo thành họ hàng Llama hiện nay. Ngày nay, Llama ở miền tây của Nam Mỹ, hầu hết ở Bolovia, Chile và Peru.
Có 4 giống Llama: hai giống sống thành bầy nơi hoang dã, và hai giống đã được thuần hóa từ 4.000 năm nay.
Llama rất dễ huấn luyện. Tập cho nó làm động tác nào vài ba lần là nó có thể nhớ ngay. Khi đã quen thuộc với người chăn dắt, huấn luyện, nó đi theo sát người ấy đến bất cứ đâu. Người ta thường cột dây nơi cổ để dắt nó đi. Khi hàng hóa trên lưng nặng quá, nó phản kháng bằng cách nằm lì, phải lấy bớt hàng hóa chỉ còn vừa sức, nó mới chịu.
Con Llama trưởng thành có thể nặng đến 200 kg. Lúc mới sinh, nó đã cao trên 70 cm, nặng khoảng 15 kg, trưởng thành vào lúc 2-3 năm tuổi.
Llama hiền lành, thân thiện với người, nhất là với trẻ em. Có thể nuôi chung nó với các con vật hiền lành khác như cừu. Ngoài việc chuyên chở hàng hóa, con Llama còn cung cấp lông làm len, thịt ăn hoặc làm vật cưng của người.
Một trong những thói quen đặc biệt của con vật này là biết phun lá cỏ đã nhai nát. Cỏ hòa với nước bọt của nó tạo thành một mùi rất khó chịu nhưng cũng dễ rửa sạch. Nó phun vì những lý do: Bất mãn với người chăn dắt bắt nó làm việc quá sức; giành cỏ với con khác, tranh tài làm "sếp sòng" đồng loại, con cái khi có thai, phun đuổi con đực đi, không cho đồng loại mới lánh đến phần đất của nó, khi bị người chọc giận...
Hầu hết các loài động vật sống rải rác trên khắp trái đất, nhưng một vài loài chỉ sống riêng tại từng châu lục, trong đó có con Llama ở Nam Mỹ. Chúng cao từ 0,9 đến 1,3 m, có con cao đến 2 m. Toàn thân lông dài màu trắng, đen hoặc nâu; đôi khi toàn trắng hoặc đen tuyền.
Trên dãy núi Andes ở Peru và Bolivia, người ta dùng con đực để chuyên chở hàng hóa. Nó có thể mang khoảng 90 kg, và đi 12 tiếng mỗi ngày, thế nhưng người ta không thể cưỡi được nó. Nếu mệt quá, nó nằm lì không nhúc nhích, đôi khi phun nước bọt (nước miếng) vào người chăn dắt.
Những dấu vết hóa thạch cách đây 9 triệu năm ở bang California và Florida cho thấy loài vật này có nguồn gốc ở Bắc Mỹ. Một nhánh qua miền Bering, xưa kia còn là đất liền, đi vào châu Á, tiến hóa thành lạc đà ngày nay. Vào thời xa xưa, dân Inca ở Bắc Mỹ đã dùng Llama vào việc chuyên chở. Một nhánh khác di chuyển xuống Nam Mỹ, tạo thành họ hàng Llama hiện nay. Ngày nay, Llama ở miền tây của Nam Mỹ, hầu hết ở Bolovia, Chile và Peru.
Có 4 giống Llama: hai giống sống thành bầy nơi hoang dã, và hai giống đã được thuần hóa từ 4.000 năm nay.
Llama rất dễ huấn luyện. Tập cho nó làm động tác nào vài ba lần là nó có thể nhớ ngay. Khi đã quen thuộc với người chăn dắt, huấn luyện, nó đi theo sát người ấy đến bất cứ đâu. Người ta thường cột dây nơi cổ để dắt nó đi. Khi hàng hóa trên lưng nặng quá, nó phản kháng bằng cách nằm lì, phải lấy bớt hàng hóa chỉ còn vừa sức, nó mới chịu.
Con Llama trưởng thành có thể nặng đến 200 kg. Lúc mới sinh, nó đã cao trên 70 cm, nặng khoảng 15 kg, trưởng thành vào lúc 2-3 năm tuổi.
Llama hiền lành, thân thiện với người, nhất là với trẻ em. Có thể nuôi chung nó với các con vật hiền lành khác như cừu. Ngoài việc chuyên chở hàng hóa, con Llama còn cung cấp lông làm len, thịt ăn hoặc làm vật cưng của người.
Một trong những thói quen đặc biệt của con vật này là biết phun lá cỏ đã nhai nát. Cỏ hòa với nước bọt của nó tạo thành một mùi rất khó chịu nhưng cũng dễ rửa sạch. Nó phun vì những lý do: Bất mãn với người chăn dắt bắt nó làm việc quá sức; giành cỏ với con khác, tranh tài làm "sếp sòng" đồng loại, con cái khi có thai, phun đuổi con đực đi, không cho đồng loại mới lánh đến phần đất của nó, khi bị người chọc giận...