Trích trong "Thần đồng đất Việt"

[Quynhchemistry]

Ngày... tháng... năm

Mùa xuân đang về, một năm mới lại sắp bắt đầu với tờ lịch đầu tiên gỡ xuống.
Những tờ lịch mỏng manh này mag ý nghĩa gì nhỉ? Những con số ghi trên tờ lịch chính là ngày, tháng, năm ta sẽ đi qua. Và thế giới đã phải trải qua hàng nghìn năm mói tính ra được đấy!
Ai cũng biết, một năm có 12 tháng, nhưng con số 12 ấy từ đâu mà có?
Thuở xưa, con người sống chủ yếu bằng nghề trồng trọt, nhưng họ không gieo hạt theo mùa vụ mà vứt hạt lung tung, vào bất cứ thời điểm nào. Dần dần, người ta khám phá ra, tại một số thời điểm nhất định, hạt gieo xuống sẽ phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.. Thế là họ bắt đầu học cách gieo hạt theo mùa.
Người Ai Cập thấy rằng, sau khi nước sông Nile tràn bờ thì hạt gieo xuống sẽ phát triển rất tốt, bèn lấy đó làm mùa gieo hạt. Khoảng cách giữa 2 lần nước sông tràn bờ được tính là 1 năm. Họ còn nhận thấy, trong 1 năm có 12 lần trăng tròn rồi khuyết, nên lấy đó làm 12 tháng.
Đấy là Âm lịch, sau bao lần cải tiến thì trở thành hệ thống lịch âm như hiện giờ.
Về sau, khi thiên văn học phát triển, lịch được tính theo cách khác. Khoảng cách giữa 2 lần mặt trời mọc được tính là một ngày. TRái Đất quay hết 1 vòng quanh mặt trời phải mất 365 ngày. KHoảng thời gian này được quy định là một năm. Và đó là Dương lịch.
Ngày nay, Dương lịch được dùng chung trên toàn thế giới. Tuy nhiên, một số nước vẫn còn sử dụng Âm lịch song song với Dương lịch, trong đó có VNam chúng ta.

[Quynhchemistry]

Con trâu đi trước, cái cày theo sau

Phì phò! Phì phò! Chà! Sao bác trâu lại đi đứng khó nhọc thế nhỉ? À, ra là sau lưng bác còn kéo theo một cái cày to đùng nữa!
Bác trâu cùng với chiếc cày là người bạn thân thiết của nhà nông, giúp được nhiều việc lắm nhé! Thế, chiếc cày ra đời ntn ấy nhỉ?
Thưở xa xưa, trong qua trình trồng trọt, người ta nhận thấy cần phải có vật gì xới cho đất tơi ra để gieo hạt. THoạt đầu, người nông dân dùng cuốc để xới đất. Nhưng cách này vừa mệt vừa lâu. Thế là con người nảy ra một ý tưởng: Chiếc cày đầu tiên ra đời.
Đây là chiếc cày được đẽo bằng chạc ba của cây. Một đầu dùng làm cán, đầu thứ 2 buộc vào cổ trâu, đầu còn lại vót nhọn để xới vào đất. Về sau, chiếc cày còn được lắp thêm lưỡi sắt để xới đất dễ dàng hơn.
Từ đó, các chú bò, bác trâu có thêm nhiệm vụ mới: kéo cày. Có nơi còn tận dụng cả ngựa kéo cày nữa. NHằm giảm đau... cổ cho các bác trâu, con người lại chế ra cái ách: là một cây gỗ cong bào nhẵn, đặt vừa vặn vào cổ trâu. Hai đầu ách buộc 2 sợi dây nối với cày.
Vậy là xong! Giờ thì bác nông dân có thể hò trâu ra ruộng cày. Những đường cày thẳng đều, tăm tắp theo từng bước chân.
NGày nay, ở nhiều nơi, người ta đã thay hình thức cày trâu bằng cày máy, năng suất cao hơn rất nhiều. Rời xa chiếc cày thân thuộc, ko biết trâu ta có buồn ko nhỉ?

[Quynhchemistry]

Dù xinh xuống phố

Trời nắng chang chang thật là khó chịu! Giá mà có cây dù che nắg thì thích nhỉ? Chúng mình cùng núp dưới bóng dù, đi...đi...khắp nơi mà ko thấy mệt!
Cây dù (còn gọi là cái ô) có từ bao giờ mà đem đến cho con người bóng mát dễ chịu? Cùng quay ngược thời gian, trở về quá khứ để tìm hiểu xem nhé!
NGày xưa, tận năm 11 trước Công nguyên, tức là cách đây những hơn 2000 năm, người Trung Quốc đã phát minh ra cây dù. Từ đó, "mốt" cầm dù phổ biến khắp nơi, cả phương ĐÔng lẫn phương Tây. Vào buổi đầu, dù chỉ được dùng để che năng thôi. Dần dần, người ta còn sd dù để che mưa nữa.
Ở các nước phương Tây, đầu tiên chỉ có phụ nữ mới che dù. Về sau, có một anh chàng "xí xọn" cũng tập tành cầm dù. THoạt đầu, anh ta bị chế nhạo rất nhiều, nhưng sau đó, các chàng thấy cầm dù cũng hay hay, thế là đua nhau bắt chước. Từ đó, cả nam giới lẫn phụ nữ đều sd dù như một công cụ đắc lực để che mưa che nắng.
Ở nước ta, người được tôn xưng "Ông tổ nghề làm dù" là ông Lê Như Hổ. Ông LNH là quan nhà Mạc, được cử đi sứ TQuoc. Trong tg đi sứ, ông đã học nghề làm dù của TQ rồi về truyền lại cho nhân dân ta.
Xanh, đỏ, tím, vàng... đủ màu dù rực rỡ bung xòe trong nắng ấm. KHi ngày hội đến, cây dù lại được dịp khoe mình trong mùa lễ hội đông vui.

[Quynhchemistry]

Những bông hoa lửa

Phụt! Đùng! Ô! Pháo hoa kìa!
Những tia lửa đủ màu sắc, bay vút rồi lóe sáng trên nền trời đêm. Màu xanh lá cây, màu xanh nước biển, màu đỏ, da cam, màu sang trắng...Đẹp quá!
Cứ vào dịp Tết Nguyên Đán hay ngày lễ lớn, chúng ta lại được xem pháo hoa tỏa sáng trên bầu trời, như những bông hoa lửa khổng lồ nở bung cánh. Thật là thích thú quá đi thôi!
Thế pháo hoa có từ bao giờ? Từ hàng ngàn năm trước, con người đã phát minh ra loại ánh sáng kỳ diệu này đấy! Lúc đấy, pháo hoa chưa có nhiều màu sắc đâu, chỉ độc nhất một màu sáng trắng thôi.
Ngày xưa, pháo hoa phục vụ cho nhiều mục đích lắm! Người Trung Hoa bắn pháo hoa trong dịp hội hè hay nghi lễ trang trọng. Ngoài ra, họ còn đốt pháo hoa ở các buổi lễ trừ tà, và cả dùng pháo hiêuh trong chiến tranh nữa!
Người Ả Rập cũng đốt pháo hoa trong chiến trận để xua đuổi kẻ thù. Những tia lửa kỳ lạ của pháo hoa khiến kẻ địch hoảng sợ mà bỏ chạy! Hihi... Ai lại sợ cả ánh sáng pháo nhỉ, lạ ghê!
Càng ngày, người ta càng tìm ra nhiều chất để tạo ra nhiều màu đẹp hơn, rực rỡ hơn cho pháo hoa. Có loại pháo hoa chẳng những phụt ra luồng ánh sáng khổng lồ mà còn nổ đùng vang dội. Tuy nhiên, các nhà khoa học khuyên không nên dùg loại pháo hoa này, vì chúng gieo rắc nhiều độc tố làm ô nhiễm môi trường sốngTết sắp đến rồi! Chúng mình sẽ lại được chiêm ngưỡng nhưng bông hoa lửa đủ màu! Thích ko nè?